Vật chất – Wikipedia tiếng Việt

Bài này viết về ý niệm vật lý, triết học. Đối với vật chất theo ý niệm Marx-Lenin, xem Vật chất ( triết học Marx-Lenin )

Vật chất cùng với không gian và thời gian là những vấn đề cơ bản mà tôn giáo, triết học và vật lý học nghiên cứu. Vật lý học và các ngành khoa học tự nhiên nghiên cứu cấu tạo cũng như những thuộc tính cụ thể của các dạng thực thể vật chất khác nhau trong thế giới tự nhiên. Các thực thể vật chất có thể ở dạng từ trường (cấu tạo bởi các hạt trường, thường không có khối lượng nghỉ, nhưng vẫn có khối lượng toàn phần), hoặc dạng chất (cấu tạo bởi các hạt chất, thường có khối lượng nghỉ) và chúng đều chiếm không gian. Với định nghĩa trên, các thực thể vật chất được hiểu khá rộng rãi, như một vật vĩ mô mà cũng có thể như bức xạ hoặc những hạt cơ bản cụ thể và ngay cả sự tác động qua lại của chúng. Đôi khi người ta nói đến thuật ngữ phản vật chất trong vật lý. Đó thực ra vẫn là những dạng thức vật chất theo định nghĩa trên, nhưng là một dạng vật chất đặc biệt ít gặp trong tự nhiên. Mọi thực thể vật chất đều tương tác lẫn nhau và những tương tác này cũng lại thông qua những dạng vật chất (cụ thể là những hạt tương tác trong các trường lực, ví dụ hạt photon trong trường điện từ).

Các đặc thù cơ bản[sửa|sửa mã nguồn]

Khối lượng là một thuộc tính cơ bản của những thực thể vật chất trong tự nhiên .

Theo lý thuyết của Isaac Newton mọi vật có khối lượng đều có quán tính (định luật 1 và 2 của Newton, xem thêm trang cơ học cổ điển), do đó cũng có thể nói mọi dạng thực thể của vật chất trong tự nhiên đều có quán tính.

Năng lượng là một thuộc tính cơ bản của tổng thể những thực thể vật chất trong tự nhiên .

Theo lý thuyết của Albert Einstein mọi vật có khối lượng đều có năng lượng (công thức E=mc², xem thêm trang lý thuyết tương đối), do đó cũng có thể nói mọi dạng thực thể của vật chất trong tự nhiên đều có năng lượng.

Công thức ΔE=Δmc² không nói rằng khối lượng và năng lượng chuyển hóa lẫn nhau. Năng lượng và khối lượng đều là những thuộc tính của các thực thể vật chất trong tự nhiên. Không có năng lượng chuyển hóa thành khối lượng hay ngược lại. Công thức Einstein chỉ cho thấy rằng nếu một vật có khối lượng là m thì nó có năng lượng tương ứng là E=mc². Trong phản ứng hạt nhân, nếu khối lượng thay đổi một lượng là Δm thì năng lượng cũng thay đổi một lượng tương ứng là ΔE. Phần năng lượng thay đổi ΔE có thể là tỏa ra hay thu vào. Nếu là tỏa ra thì tồn tại dưới dạng năng lượng nhiệt và bức xạ ra các hạt cơ bản.

Lưỡng tính sóng-hạt là một đặc tính cơ bản của vật chất, biểu lộ ở điểm mọi vật chất chuyển dời trong khoảng trống đều có đặc thù như thể sự Viral của sóng tương ứng với vật chất đó, đồng thời cũng có đặc thù của những hạt hoạt động .

Cụ thể, nếu một vật chất chuyển động giống như một hạt với động lượng p thì sự di chuyển của nó cũng giống như sự lan truyền của một sóng với bước sóng λ là:

λ = h/p

với :

  • h là hằng số Planck.

Các hạt có động lượng càng nhỏ thì tính sóng biểu lộ càng mạnh. Ví dụ electron luôn biểu lộ đặc thù sóng khi nằm trong nguyên tử, và cũng thể hiện đặc thù vận động và di chuyển khuynh hướng như những hạt khi nhận nguồn năng lượng cao trong máy gia tốc. Ánh sáng có động lượng nhỏ và bộc lộ rõ tính sóng như nhiều bức xạ điện từ trong nhiều thí nghiệm, nhưng đôi lúc cũng bộc lộ đặc thù hạt như trong hiệu ứng quang điện .

Tác động lên không thời hạn[sửa|sửa mã nguồn]

Hình ảnh hai chiều về sự biến dạng của không thời hạn. Sự sống sót của vật chất làm đổi khác hình dáng của không thời hạn, sự cong của nó hoàn toàn có thể được coi là mê hoặc .

Vật chất, theo thuyết tương đối rộng, có quan hệ hữu cơ – biện chứng với không-thời gian. Cụ thể sự có mặt của vật chất gây ra độ cong của không thời gian và độ cong của không thời gian ảnh hưởng đến chuyển động tự do của vật chất. Không thời gian cong có những tính chất hình học đặc biệt được nghiên cứu trong hình học phi Euclid. Trong lý thuyết tương đối rộng, lực hấp dẫn được thay bằng hình dáng của không thời gian. Các hiện tượng mà cơ học cổ điển mô tả là tác động của lực hấp dẫn (như chuyển động của các hành tinh quanh Mặt Trời) thì lại được xem xét như là chuyển động theo quán tính trong không thời gian cong.

Một luận thuyết cho rằng vật chất là do những nguyên tử chịu tác động ảnh hưởng của sự rung động ( vibration ), hay hoạt động ( motion ), ở tần số hay tốc độ cao sinh từ trường ( electro-magnetism ) gây kết dính mà thành. Tất cả những dạng chất rắn, chất lỏng, chất khí ; hay những dạng nguồn năng lượng như âm thanh, ánh sáng ; cũng đều được tạo ra bằng những sóng rung động như thế. Albert Einstein đã phát biểu rằng : ” Everything in life is vibration ” ( mọi thứ trên đời đều là rung động ) .

Vật chất tối[sửa|sửa mã nguồn]

Vật chất tối là phần vật chất mà con người chưa thể quan sát, cân đo được mà chỉ biết đến nó trải qua ảnh hưởng tác động tới những vật thể khác .Có những đo lường và thống kê cho thấy vật chất tối chiếm phần đông khối lượng của những thực thể vật chất trong vũ trụ .

Phản vật chất[sửa|sửa mã nguồn]

Phản vật chất cũng là vật chất, nhưng cấu thành bởi những phản hạt … Năm 1928, trong khi nghên cứu phối hợp thuyết lượng tử vào trong thuyết tương đối rộng của Albert Einstein, Paul Dirac đã phát hiện ra rằng những đo lường và thống kê không phản đối chuyện sống sót những hạt cơ bản đặc biệt quan trọng, có hầu hết mọi đặc tính cơ bản như những hạt cơ bản thường thì, nhưng mang điện tích trái dấu. Từ đó hình thành nên giả thiết sống sót những hạt phản vật chất. Theo đo lường và thống kê, nếu một hạt phản vật chất gặp ( tương tác ) hạt vật chất tương ứng, chúng sẽ nổ tung và tỏa ra 1 nguồn năng lượng rất lớn, theo phương trình Einstein .

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://mix166.vn
Category: Công Nghệ

Xổ số miền Bắc