Đầu tư ra nước ngoài, vì sao thua lỗ?

Dự án dầu khí của PVEP tại Peru. Ảnh: PVEP

Thành công lớn nhất của dòng vốn đầu tư ra nước ngoài trong thời gian qua có thể kể đến Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) với đa phần dự án đem lại hiệu quả. Hiện tập đoàn này và đơn vị thành viên Viettel Global đã đầu tư 10 dự án mạng viễn thông tại các quốc gia Campuchia, Lào, Đông Timor, Cameroon, Burundi, Tanzania, Myanmar, Peru… và ba dự án nghiên cứu phát triển ở Pháp, Mỹ và Nga, với tổng vốn đăng ký gần 3 tỉ đô la.

Trong đó, những dự án Bất Động Sản tại Lào, Campuchia đem lại hiệu suất cao kinh doanh thương mại tốt nhất cho Viettel với số lãi và vốn chuyển về nước lũy kế lần lượt là 265 triệu đô la và 168 triệu đô la .
Trái lại, phần nhiều những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp nhà nước đều không như mong đợi. Trong năm 2018, lệch giá của những dự án Bất Động Sản đã có báo cáo giải trình là 4.252,78 triệu đô la Mỹ, giảm 4 % so với năm 2017. Trong đó, 49 dự án Bất Động Sản có doanh thu, 37 dự án Bất Động Sản lỗ. Số doanh thu được chia của những nhà đầu tư Nước Ta là 186,59 triệu đô la, giảm 9,99 % so với năm 2017. Có 49 dự án Bất Động Sản lỗ lũy kế với số lỗ lên đến 1.156 triệu đô la, nhiều dự án Bất Động Sản chưa có báo cáo giải trình lệch giá và doanh thu .
Vậy đâu là nguyên do dẫn đến thực trạng thua lỗ khi góp vốn đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp nhà nước. Và đâu là lối thoát cho những doanh nghiệp đang ở trong thực trạng này ?
Hoạt động góp vốn đầu tư ra nước ngoài là những bước tiếp theo của hoạt động giải trí quốc tế hóa sau hoạt động giải trí xuất khẩu đơn thuần mẫu sản phẩm. Tuy nhiên, khác với hoạt động giải trí xuất khẩu đơn thuần khi doanh nghiệp đặt cơ sở sản xuất tại nước mình ( home country ), hoạt động giải trí góp vốn đầu tư ra nước ngoài ( gồm liên kết kinh doanh và 100 % vốn ) thường phức tạp và có nhiều rủi ro đáng tiếc hơn ( dù thời cơ mang lại doanh thu cũng rất cao ). Ngoài những yếu tố vĩ mô bên ngoài như sự khuyễn mãi thêm cho hoạt động giải trí góp vốn đầu tư ra nước ngoài của chính phủ nước nhà hay nhận sự khuyễn mãi thêm từ nước thường trực thì những yếu tố quản trị doanh nghiệp đóng vai trò then chốt cho hiệu quả góp vốn đầu tư .
Vấn đề dự báo thị trường
Dự báo thị trường là yếu tố quan trọng cho việc nghiên cứu và phân tích nguồn vào khi đưa ra những quyết định hành động kế hoạch như góp vốn đầu tư hay tung ra mẫu sản phẩm mới. Theo những tác dụng kinh doanh thương mại và những báo cáo giải trình, một số ít doanh nghiệp gặp yếu tố về nghiên cứu và phân tích và dự báo ngành công nghiệp mà mình định góp vốn đầu tư .
Trường hợp của Tập đoàn Hóa chất Nước Ta ( Vinachem ) là một ví dụ. Theo đó, tập đoàn lớn này đã góp vốn đầu tư dự án Bất Động Sản khai thác và chế biến muối mỏ kali tại Lào với tổng vốn hơn 522 triệu đô la. Vốn thực thi đến nay đạt khoảng chừng hơn 81 triệu đô la. Do giá kali trên thị trường giảm sâu lê dài nên dự án Bất Động Sản không đạt hiệu suất cao như dự kiến khởi đầu .
Trường hợp khác là Tập đoàn Cao su Nước Ta. Trong số 23 dự án Bất Động Sản trồng cao su đặc tại Lào, Campuchia với vốn rót hơn 1,3 tỉ đô la thì tám dự án Bất Động Sản đã được tiến hành thực thi ( năm xí nghiệp sản xuất chế biến cao su đặc tại Campuchia, ba nhà máy sản xuất tại Lào ). Trong số này, dự án Bất Động Sản tại Lào mở màn có lãi trước thuế 87 tỉ đồng, số còn lại do mới đi vào hoạt động giải trí, lại gặp phải tình hình giá cao su đặc trên thị trường xuống thấp nên vẫn trong quy trình tiến độ cân đối thu – chi hằng năm .
Vấn đề đánh giá và nhận định môi trường tự nhiên vĩ mô của nước nhận góp vốn đầu tư
Điển hình của trường hợp này là những dự án Bất Động Sản thăm dò khai thác ở nước ngoài của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Nước Ta ( PVN ). Các dự án Bất Động Sản này có rủi ro tiềm ẩn mất trắng vốn đã rót vào Junin 2 tại Venezuela, do Tổng công ty Thăm dò và khai thác dầu khí ( PVEP ) làm chủ góp vốn đầu tư .
Tổng vốn góp vốn đầu tư dự án Bất Động Sản này hơn 12,4 tỉ đô la. Trong đó, 60 % vốn góp vốn đầu tư tại dự án Bất Động Sản Junin 2 được liên kết kinh doanh vay, 40 % còn lại do những bên góp phần tương ứng 3,1 tỉ đô la. Phần vốn góp của phía Nước Ta phải đóng tương ứng với tỷ suất tham gia 40 % trong hợp đồng hơn 1,24 tỉ đô la .
Tuy nhiên, dự án Bất Động Sản này giật mình dừng từ năm 2013 theo quyết định hành động của Thủ tướng khi chưa có giọt dầu nào được khai thác, trong khi PVEP đã đổ vào đây 442 triệu đô la phí tham gia hợp đồng, chưa gồm những khoản phí góp vốn đầu tư và ngân sách khác. Nguyên nhân là do tình hình tại Venezuela rất khó khăn vất vả, kinh tế tài chính suy giảm và đặc biệt quan trọng là tỷ suất lạm phát kinh tế cao, tỷ giá giữa giá chính thức và giá bên ngoài tăng nhiều lần .
Các yếu tố kinh tế tài chính quốc tế
Trong hoạt động giải trí giao thương mua bán quốc tế thì tỷ giá hoàn toàn có thể làm cho tác dụng kinh doanh thương mại biến hóa khi chuyển ra ngoài chủ quyền lãnh thổ vương quốc đang được góp vốn đầu tư. Với nền kinh tế tài chính mở và đầy dịch chuyển như lúc bấy giờ thì đây là một rủi ro đáng tiếc không hề tránh khỏi với những công ty đa vương quốc, đặc biệt quan trọng là công ty có hoạt động giải trí chuyển doanh thu tiếp tục về nước nhà ( home country ) và với hoạt động giải trí góp vốn đầu tư vì tiềm năng đơn thuần là doanh thu ( tiềm năng khác là tiềm năng kế hoạch như nghiên cứu và điều tra và tăng trưởng ( R&D ) hay tiếp cận công nghệ tiên tiến thì doanh thu không phải là yếu tố then chốt ) .

Điển hình cho các vấn đề rủi ro tỷ giá là trường hợp của Viettel. Năm 2016, dự án đầu tư tại Mozambique và Haiti có lợi nhuận nhưng do biến động tỷ giá nên tập đoàn này phải trích lập dự phòng chênh lệch tỷ giá chưa thực hiện, gây ra lỗ kế toán.

Văn hóa doanh nghiệp độc lạ
Văn hóa doanh nghiệp và văn hóa truyền thống kinh doanh thương mại vương quốc đóng vai trò quan trọng trong hợp tác kinh doanh thương mại đặc biệt quan trọng là liên kết kinh doanh quốc tế. Nếu hai bên không có những hòa hợp ( strategic fit ) thì dự án Bất Động Sản liên kết kinh doanh sẽ găp khó khăn vất vả .
Chẳng hạn như những yếu tố của những dự án Bất Động Sản của Viettel tại châu Phi ( Cameroon, Tanzania, Mozambique … ). Theo đó, những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư của Viettel tại Cameroon đang xảy ra tranh chấp lê dài giữa những bên trong liên kết kinh doanh khiến dự án Bất Động Sản đang phải ngừng hoạt động giải trí, có rủi ro tiềm ẩn mất vốn .
Đánh giá sai tiềm năng loại sản phẩm trong quy trình tiến độ tiền khởi động
Đánh giá dự án Bất Động Sản ở quy trình tiến độ tiền khởi động sẽ giúp doanh nghiệp định lượng được dung tích đầu ra hay nguồn vào thiết yếu để hoàn toàn có thể đạt điểm hòa vốn. Tuy nhiên 1 số ít doanh nghiệp gặp yếu tố trong ước đạt tiềm năng của dự án Bất Động Sản .
Chẳng hạn như ba trong số năm dự án Bất Động Sản của Tập đoàn Than và Khoáng sản Nước Ta ( TKV ) đang gặp yếu tố tại Lào và Campuchia ( tổng vốn ĐK 21,5 triệu đô la ). Sau quy trình thăm dò, tập đoàn lớn này cho biết phát hiện trữ lượng khai thác tại những dự án Bất Động Sản này kém, không đủ năng lực tăng trưởng thương mại để chuyển sang khai thác, chế biến sâu .
Giải pháp trung hạn
Trong trung hạn, doanh nghiệp cần nhìn nhận lại hàng loạt kế hoạch kinh doanh thương mại toàn diện và tổng thể, mở màn từ nghiên cứu và phân tích nguồn lực nội tại của doanh nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp cần nghiên cứu và phân tích đâu là nguồn lực đặc biệt quan trọng, đâu là điểm yếu để từ đó tránh những hoạt động giải trí khiến doanh nghiệp phải sử dụng điểm yếu hay tăng nhanh góp vốn đầu tư vào những hoạt động giải trí hoàn toàn có thể cải tổ điểm yếu thành điểm mạnh .
Doanh nghiệp cũng cần thanh tra rà soát và dự báo những điều kiện kèm theo bên ngoài xem những yếu tố kinh tế tài chính, chính trị, văn hóa truyền thống, xã hội có tương quan trực tiếp đến doanh nghiệp và ngành kinh doanh thương mại của mình .
Các kế hoạch tổng thể và toàn diện cần được đưa ra nhằm mục đích phối hợp cả yếu tố nội tại bên trong của doanh nghiệp và những yếu tố bên ngoài. Khi kế hoạch toàn diện và tổng thể cho doanh nghiệp được hình thành, doanh nghiệp sẽ nhìn nhận những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư nước ngoài xem những dự án Bất Động Sản này có “ khớp ” với kế hoạch tổng thể và toàn diện và tiềm năng kinh doanh thương mại hay không .
Đối với những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư ra nước ngoài, doanh nghiệp sẽ hướng vào hai tiềm năng. Mục tiêu thương mại đơn thuần như để lan rộng ra hoặc khai thác thị trường. Phần lớn những hoạt động giải trí góp vốn đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp lúc bấy giờ đều tập trung chuyên sâu đến khai thác thị trường nước ngoài trên cơ sở lợi thế hiện tại của doanh nghiệp .
Trong khi đó, tiềm năng kế hoạch là hoạt động giải trí góp vốn đầu tư nhằm mục đích lan rộng ra năng lực của doanh nghiệp ( hay biến điểm yếu thành điểm mạnh cho doanh nghiệp ). Đây thường là những hoạt động giải trí tương quan đến những dự án Bất Động Sản R&D. Với những dự án Bất Động Sản hiện tại chỉ có Viettel với ba dự án Bất Động Sản tại những nước Nga, Mỹ và Pháp là tương quan đến hoạt động giải trí R&D .
Khi đã xác lập được dự án Bất Động Sản nào là thiết yếu và dự án Bất Động Sản nào không bổ trợ cho lợi thế cạnh tranh đối đầu cho doanh nghiệp thì doanh nghiệp sẽ quyết định hành động liên tục dự án Bất Động Sản hay rút lui. Đới với những dự án Bất Động Sản cần liên tục, về mặt quản trị, doanh nghiệp cần so sánh và nhìn nhận lại văn hóa truyền thống doanh nghiệp, văn hóa truyền thống nước thường trực ( so với hoạt động giải trí góp vốn đầu tư 100 % vốn ) và văn hóa truyền thống doanh nghiệp liên kết kinh doanh ( nếu là hoạt động giải trí liên kết kinh doanh ) nhằm mục đích kiến thiết xây dựng một văn hóa truyền thống cho cơ sở tại nước ngoài này theo hướng tương thích với nước thường trực và tiềm năng kinh doanh thương mại của doanh nghiệp .

Đối với các dự án cần dừng, doanh nghiệp có thể hủy kế hoạch đầu tư (nếu dự án chưa triển khai) hoặc thoái vốn để cắt lỗ. Hình thức thoái vốn bào gồm chuyển nhượng cổ phần lại cho đối tác liên doanh (nếu là liên doanh) hoặc bán cho đơn vị khác nếu là dự án 100% vốn đầu tư nhưng có vấn đề về pháp lý hay văn hóa doanh nghiệp khiến doanh nghiệp không thể triển khai tiếp. Đối với các dự án khai thác với trữ lượng kém thì doanh nghiệp có thể bán tài sản cố định lại cho doanh nghiệp có nhu cầu.

Giải pháp dài hạn
Về dài hạn, doanh nghiệp cần thực thi những dự án Bất Động Sản nước ngoài nhằm mục đích tiềm năng kế hoạch hơn là khai thác thị trường. Cụ thể là góp vốn đầu tư nước ngoài cho những dự án Bất Động Sản R&D để bổ trợ cho những hạn chế của doanh nghiệp. Một nguyên do thứ hai là trong dài hạn, thị trường trong nước sẽ có tiêu tốn cao hơn và với những hiệp định thương mại tự do thì doanh nghiệp hoàn toàn có thể tiếp cận được những thị trường nước ngoài từ hoạt động giải trí sản xuất trong nước .
Ngoài ra, với sự tăng trưởng của máy móc, nguồn vốn góp vốn đầu tư ra nước ngoài với tiềm năng tìm nơi lao động giá rẻ hoàn toàn có thể được giữ lại trong nước ( do sử dụng máy móc ). Doanh nghiệp chỉ nên xem xét góp vốn đầu tư ra nước ngoài khi thị trường trong nước và xuất khẩu bão hòa .

Source: https://mix166.vn
Category: Đầu Tư