LuatVietnam.vn độc quyền cung cấp bản dịch chính thống Công báo tiếng Anh của Thông Tấn Xã Việt Nam

THÔNG TƯ

HƯỚNG DẪN CHẾ ĐỘ KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP

Căn cứ Luật Kế toán ngày 17 tháng 06 năm 2003 ;
Căn cứ Nghị định số 129 / 2004 / NĐ – CP ngày 31 tháng 05 năm 2004 của nhà nước lao lý chi tiết cụ thể và hướng dẫn thi hành một số ít điều của Luật Kế toán trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ;
Căn cứ Nghị định số 215 / 2013 / NĐ-CP ngày 13 tháng 12 năm 2013 của nhà nước pháp luật tính năng, trách nhiệm, quyền hạn và cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai của Bộ Tài chính ;
Theo đề xuất của Vụ trưởng Vụ Chế độ kế toán và truy thuế kiểm toán ,
Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành Thông tư hướng dẫn Chế độ kế toán doanh nghiệp .

Chương I

QUY ĐỊNH CHUNG

Điều 1. Đối tượng áp dụng

Thông tư này hướng dẫn kế toán vận dụng so với những doanh nghiệp thuộc mọi nghành nghề dịch vụ, mọi thành phần kinh tế tài chính. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang thực thi kế toán theo Chế độ kế toán vận dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ được vận dụng pháp luật của Thông tư này để kế toán tương thích với đặc thù kinh doanh thương mại và nhu yếu quản trị của mình .

Điều 2. Phạm vi điều chỉnh

Thông tư này hướng dẫn việc ghi sổ kế toán, lập và trình diễn Báo cáo kinh tế tài chính, không vận dụng cho việc xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm thuế của doanh nghiệp so với ngân sách Nhà nước .

Điều 3. Đơn vị tiền tệ trong kế toán

“ Đơn vị tiền tệ trong kế toán ” là Đồng Việt Nam ( ký hiệu vương quốc là “ đ ” ; ký hiệu quốc tế là “ VND ” ) được dùng để ghi sổ kế toán, lập và trình diễn Báo cáo kinh tế tài chính của doanh nghiệp. Trường hợp đơn vị chức năng kế toán đa phần thu, chi bằng ngoại tệ, cung ứng được những tiêu chuẩn lao lý tại Điều 4 Thông tư này thì được chọn một loại ngoại tệ làm đơn vị chức năng tiền tệ để ghi sổ kế toán .

Điều 4. Lựa chọn đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán

1. Doanh nghiệp có nhiệm vụ thu, chi hầu hết bằng ngoại tệ địa thế căn cứ vào lao lý của Luật Kế toán, để xem xét, quyết định hành động lựa chọn đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về quyết định hành động đó trước pháp lý. Khi lựa chọn đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán, doanh nghiệp phải thông tin cho cơ quan thuế quản trị trực tiếp .
2. Đơn vị tiền tệ trong kế toán là đơn vị chức năng tiền tệ :
a ) Được sử dụng đa phần trong những thanh toán giao dịch bán hàng, phân phối dịch vụ của đơn vị chức năng, có ảnh hưởng tác động lớn đến giá bán hàng hoá và cung ứng dịch vụ và thường chính là đơn vị chức năng tiền tệ dùng để niêm yết giá bán và được thanh toán giao dịch ; và
b ) Được sử dụng hầu hết trong việc mua sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, có tác động ảnh hưởng lớn đến ngân sách nhân công, nguyên vật liệu và những chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại khác, thường thì chính là đơn vị chức năng tiền tệ dùng để giao dịch thanh toán cho những ngân sách đó .
3. Các yếu tố sau đây cũng được xem xét và cung ứng dẫn chứng về đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán của đơn vị chức năng :
a ) Đơn vị tiền tệ sử dụng để kêu gọi những nguồn lực kinh tế tài chính ( như phát hành CP, trái phiếu ) ;
b ) Đơn vị tiền tệ liên tục thu được từ những hoạt động giải trí kinh doanh thương mại và được tích trữ lại .
4. Đơn vị tiền tệ trong kế toán phản ánh những thanh toán giao dịch, sự kiện, điều kiện kèm theo tương quan đến hoạt động giải trí của đơn vị chức năng. Sau khi xác lập được đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán thì đơn vị chức năng không được đổi khác trừ khi có sự đổi khác trọng điểm trong những thanh toán giao dịch, sự kiện và điều kiện kèm theo đó .

Điều 5. Chuyển đổi Báo cáo tài chính lập bằng đơn vị tiền tệ trong kế toán là ngoại tệ sang Đồng Việt Nam

1. Doanh nghiệp sử dụng ngoại tệ làm đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán thì đồng thời với việc lập Báo cáo kinh tế tài chính theo đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán ( ngoại tệ ) còn phải quy đổi Báo cáo kinh tế tài chính sang Đồng Việt Nam khi công bố và nộp Báo cáo kinh tế tài chính cho cơ quan quản trị Nhà nước .
2. Nguyên tắc quy đổi Báo cáo kinh tế tài chính lập bằng đơn vị chức năng tiền tệ kế toán là ngoại tệ sang Đồng Nước Ta, trình diễn thông tin so sánh được triển khai theo lao lý tại Chương III Thông tư này .
3. Khi quy đổi Báo cáo kinh tế tài chính được lập bằng ngoại tệ sang Đồng Nước Ta, doanh nghiệp phải trình diễn rõ trên Bản thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính những ảnh hưởng tác động ( nếu có ) so với Báo cáo kinh tế tài chính do việc quy đổi Báo cáo kinh tế tài chính từ đồng ngoại tệ sang Đồng Nước Ta .

Điều 6. Kiểm toán Báo cáo tài chính trong trường hợp sử dụng đơn vị tiền tệ trong kế toán là ngoại tệ

Báo cáo kinh tế tài chính mang tính pháp lý để công bố ra công chúng và nộp những cơ quan có thẩm quyền tại Nước Ta là Báo cáo kinh tế tài chính được trình diễn bằng Đồng Việt Nam và phải được truy thuế kiểm toán .

Điều 7. Thay đổi đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán

Khi có sự biến hóa lớn về hoạt động giải trí quản trị và kinh doanh thương mại dẫn đến đơn vị chức năng tiền tệ được sử dụng trong những thanh toán giao dịch kinh tế tài chính không còn thoả mãn những tiêu chuẩn nêu tại khoản 2, 3 Điều 4 Thông tư này thì doanh nghiệp được đổi khác đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán. Việc biến hóa từ một đơn vị chức năng tiền tệ ghi sổ kế toán này sang một đơn vị chức năng tiền tệ ghi sổ kế toán khác chỉ được triển khai tại thời gian khởi đầu niên độ kế toán mới. Doanh nghiệp phải thông tin cho cơ quan thuế quản trị trực tiếp về việc đổi khác đơn vị chức năng tiền tệ trong kế toán chậm nhất là sau 10 ngày thao tác kể từ ngày kết thúc niên độ kế toán .

Điều 8. Quyền và trách nhiệm của doanh nghiệp đối với việc tổ chức kế toán tại các đơn vị trực thuộc không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc (gọi tắt là đơn vị hạch toán phụ thuộc)

1. Doanh nghiệp có nghĩa vụ và trách nhiệm tổ chức triển khai cỗ máy kế toán và phân cấp hạch toán ở những đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào tương thích với đặc thù hoạt động giải trí, nhu yếu quản trị của mình và không trái với pháp luật của pháp lý .
2. Doanh nghiệp quyết định hành động việc kế toán tại đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào có tổ chức triển khai cỗ máy kế toán riêng so với :
a ) Việc ghi nhận khoản vốn kinh doanh thương mại được doanh nghiệp cấp : Doanh nghiệp quyết định hành động đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào ghi nhận là nợ phải trả hoặc vốn chủ sở hữu ;
b ) Đối với những thanh toán giao dịch mua, bán, điều chuyển mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ nội bộ : Doanh thu, giá vốn chỉ được ghi nhận riêng tại từng đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào nếu sự luân chuyển loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ giữa những khâu trong nội bộ về thực chất tạo ra giá trị ngày càng tăng trong loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ. Việc ghi nhận lệch giá từ những thanh toán giao dịch nội bộ để trình diễn trên Báo cáo kinh tế tài chính của những đơn vị chức năng không phụ thuộc vào vào hình thức của chứng từ kế toán ( hóa đơn hay chứng từ luân chuyển nội bộ ) ;
c ) Việc phân cấp kế toán tại đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào : Tùy thuộc quy mô tổ chức triển khai kế toán tập trung chuyên sâu hay phân tán, doanh nghiệp hoàn toàn có thể giao đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào phản ánh đến doanh thu sau thuế chưa phân phối hoặc chỉ phản ánh đến lệch giá, ngân sách .

Điều 9. Đăng ký sửa đổi Chế độ kế toán

1. Đối với mạng lưới hệ thống thông tin tài khoản kế toán
a ) Doanh nghiệp địa thế căn cứ vào mạng lưới hệ thống thông tin tài khoản kế toán của Chế độ kế toán doanh nghiệp ban hành kèm theo Thông tư này để vận dụng và chi tiết hoá mạng lưới hệ thống thông tin tài khoản kế toán tương thích với đặc thù sản xuất, kinh doanh thương mại, nhu yếu quản trị của từng ngành và từng đơn vị chức năng, nhưng phải tương thích với nội dung, cấu trúc và giải pháp hạch toán của những thông tin tài khoản tổng hợp tương ứng .
b ) Trường hợp doanh nghiệp cần bổ trợ thông tin tài khoản cấp 1, cấp 2 hoặc sửa đổi thông tin tài khoản cấp 1, cấp 2 về tên, ký hiệu, nội dung và chiêu thức hạch toán những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh đặc trưng phải được sự chấp thuận đồng ý bằng văn bản của Bộ Tài chính trước khi triển khai .
c ) Doanh nghiệp hoàn toàn có thể mở thêm những thông tin tài khoản cấp 2 và những thông tin tài khoản cấp 3 so với những thông tin tài khoản không có qui định thông tin tài khoản cấp 2, thông tin tài khoản cấp 3 tại hạng mục Hệ thống thông tin tài khoản kế toán doanh nghiệp lao lý tại phụ lục 1 – Thông tư này nhằm mục đích Giao hàng nhu yếu quản trị của doanh nghiệp mà không phải đề xuất Bộ Tài chính chấp thuận đồng ý .
2. Đối với Báo cáo kinh tế tài chính
a ) Doanh nghiệp địa thế căn cứ biểu mẫu và nội dung của những chỉ tiêu của Báo cáo kinh tế tài chính tại phụ lục 2 Thông tư này để chi tiết hoá những chỉ tiêu ( có sẵn ) của mạng lưới hệ thống Báo cáo kinh tế tài chính tương thích với đặc thù sản xuất, kinh doanh thương mại, nhu yếu quản trị của từng ngành và từng đơn vị chức năng .
b ) Trường hợp doanh nghiệp cần bổ trợ mới hoặc sửa đổi biểu mẫu, tên và nội dung những chỉ tiêu của Báo cáo kinh tế tài chính phải được sự chấp thuận đồng ý bằng văn bản của Bộ Tài chính trước khi triển khai .
3. Đối với chứng từ và sổ kế toán
a ) Các chứng từ kế toán đều thuộc loại hướng dẫn ( không bắt buộc ), doanh nghiệp hoàn toàn có thể lựa chọn vận dụng theo biểu mẫu ban hành kèm theo phụ lục số 3 Thông tư này hoặc được tự phong cách thiết kế tương thích với đặc thù hoạt động giải trí và nhu yếu quản trị của đơn vị chức năng nhưng phải bảo vệ phân phối những thông tin theo pháp luật của Luật Kế toán và những văn bản sửa đổi, bổ trợ, sửa chữa thay thế .
b ) Tất cả những biểu mẫu sổ kế toán ( kể cả những loại Sổ Cái, sổ Nhật ký ) đều thuộc loại không bắt buộc. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể vận dụng biểu mẫu sổ theo hướng dẫn tại phụ lục số 4 Thông tư này hoặc bổ trợ, sửa đổi biểu mẫu sổ, thẻ kế toán tương thích với đặc thù hoạt động giải trí và nhu yếu quản trị nhưng phải bảo vệ trình diễn thông tin khá đầy đủ, rõ ràng, dễ kiểm tra, trấn áp .

Điều 10. Chế độ kế toán áp dụng đối với nhà thầu nước ngoài

1. Nhà thầu quốc tế có cơ sở thường trú hoặc cư trú tại Nước Ta mà cơ sở thường trú hoặc cư trú không phải là đơn vị chức năng độc lập có tư cách pháp nhân triển khai Chế độ kế toán tại Nước Ta như sau :
a ) Các nhà thầu có đặc trưng vận dụng theo Chế độ kế toán do Bộ Tài chính ban hành riêng cho nhà thầu ;
b ) Các nhà thầu không có Chế độ kế toán do Bộ Tài chính ban hành riêng thì được lựa chọn vận dụng khá đầy đủ Chế độ kế toán doanh nghiệp Nước Ta hoặc vận dụng một số ít nội dung của Chế độ kế toán doanh nghiệp Nước Ta tương thích với đặc thù hoạt động giải trí, nhu yếu quản trị của mình .
c ) Trường hợp nhà thầu lựa chọn vận dụng khá đầy đủ Chế độ kế toán doanh nghiệp Nước Ta thì phải thực thi đồng điệu cho cả niên độ kế toán .
d ) Nhà thầu phải thông tin cho cơ quan thuế về Chế độ kế toán vận dụng không chậm hơn 90 ngày kể từ thời gian mở màn chính thức hoạt động giải trí tại Nước Ta. Khi đổi khác thể thức vận dụng Chế độ kế toán, nhà thầu phải thông tin cho cơ quan thuế không chậm hơn 15 ngày thao tác kể từ ngày biến hóa .
2. Nhà thầu quốc tế phải kế toán chi tiết cụ thể theo từng Hợp đồng nhận thầu ( từng Giấy phép nhận thầu ), từng thanh toán giao dịch làm cơ sở để quyết toán hợp đồng và quyết toán thuế .
3. Trường hợp Nhà thầu quốc tế vận dụng khá đầy đủ Chế độ kế toán doanh nghiệp Nước Ta nhưng có nhu yếu bổ trợ, sửa đổi thì phải ĐK theo pháp luật tại Điều 9 Thông tư này và chỉ được triển khai khi có quan điểm đồng ý chấp thuận bằng văn bản của Bộ Tài chính. Trong vòng 15 ngày thao tác kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, Bộ Tài chính có nghĩa vụ và trách nhiệm vấn đáp bằng văn bản cho nhà thầu quốc tế về việc ĐK nội dung sửa đổi, bổ trợ Chế độ kế toán .

Chương II

TÀI KHOẢN KẾ TOÁN

Điều 11. Nguyên tắc kế toán tiền

1. Kế toán phải mở sổ kế toán ghi chép hàng ngày liên tục theo trình tự phát sinh những khoản thu, chi, xuất, nhập tiền, ngoại tệ và tính ra số sống sót quỹ và từng thông tin tài khoản ở Ngân hàng tại mọi thời gian để tiện cho việc kiểm tra, so sánh .
2. Các khoản tiền do doanh nghiệp khác và cá thể ký cược, ký quỹ tại doanh nghiệp được quản trị và hạch toán như tiền của doanh nghiệp .
3. Khi thu, chi phải có phiếu thu, phiếu chi và có đủ chữ ký theo pháp luật của chính sách chứng từ kế toán .
4. Kế toán phải theo dõi cụ thể tiền theo nguyên tệ. Khi phát sinh những thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi ngoại tệ ra Đồng Việt Nam theo nguyên tắc :
– Bên Nợ những thông tin tài khoản tiền vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn ;
– Bên Có những thông tin tài khoản tiền vận dụng tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền .
5. Tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính theo pháp luật của pháp lý, doanh nghiệp phải nhìn nhận lại số dư ngoại tệ và vàng tiền tệ theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn .

Điều 12. Tài khoản 111 – Tiền mặt

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình thu, chi, tồn quỹ tại quỹ doanh nghiệp gồm có : Tiền Nước Ta, ngoại tệ và vàng tiền tệ. Chỉ phản ánh vào TK 111 “ Tiền mặt ” số tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ trong thực tiễn nhập, xuất, tồn quỹ. Đối với khoản tiền thu được chuyển nộp ngay vào Ngân hàng ( không qua quỹ tiền mặt của doanh nghiệp ) thì không ghi vào bên Nợ TK 111 “ Tiền mặt ” mà ghi vào bên Nợ TK 113 “ Tiền đang chuyển ” .
b ) Các khoản tiền mặt do doanh nghiệp khác và cá thể ký cược, ký quỹ tại doanh nghiệp được quản trị và hạch toán như những loại gia tài bằng tiền của doanh nghiệp .
c ) Khi triển khai nhập, xuất quỹ tiền mặt phải có phiếu thu, phiếu chi và có đủ chữ ký của người nhận, người giao, người có thẩm quyền được cho phép nhập, xuất quỹ theo lao lý của chính sách chứng từ kế toán. Một số trường hợp đặc biệt quan trọng phải có lệnh nhập quỹ, xuất quỹ đính kèm .
d ) Kế toán quỹ tiền mặt phải có nghĩa vụ và trách nhiệm mở sổ kế toán quỹ tiền mặt, ghi chép hàng ngày liên tục theo trình tự phát sinh những khoản thu, chi, xuất, nhập quỹ tiền mặt, ngoại tệ và tính ra số tồn quỹ tại mọi thời gian .
đ ) Thủ quỹ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm quản trị và nhập, xuất quỹ tiền mặt. Hàng ngày thủ quỹ phải kiểm kê số tồn quỹ tiền mặt trong thực tiễn, so sánh số liệu sổ quỹ tiền mặt và sổ kế toán tiền mặt. Nếu có chênh lệch, kế toán và thủ quỹ phải kiểm tra lại để xác lập nguyên do và yêu cầu giải pháp giải quyết và xử lý chênh lệch .
e ) Khi phát sinh những thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi ngoại tệ ra Đồng Việt Nam theo nguyên tắc :
– Bên Nợ TK 1112 vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn. Riêng trường hợp rút ngoại tệ từ ngân hàng nhà nước về nhập quỹ tiền mặt thì vận dụng tỷ giá ghi sổ kế toán của TK 1122 ;
– Bên Có TK 1112 vận dụng tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền .
Việc xác lập tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch thực tiễn được thực thi theo pháp luật tại phần hướng dẫn thông tin tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái và những thông tin tài khoản có tương quan .
g ) Vàng tiền tệ được phản ánh trong thông tin tài khoản này là vàng được sử dụng với những công dụng cất trữ giá trị, không gồm có những loại vàng được phân loại là hàng tồn dư sử dụng với mục tiêu là nguyên vật liệu để sản xuất mẫu sản phẩm hoặc hàng hoá để bán. Việc quản trị và sử dụng vàng tiền tệ phải triển khai theo pháp luật của pháp lý hiện hành .
h ) Tại tổng thể những thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính theo lao lý của pháp lý, doanh nghiệp phải nhìn nhận lại số dư ngoại tệ và vàng tiền tệ theo nguyên tắc :
– Tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn vận dụng khi nhìn nhận lại số dư tiền mặt phẳng ngoại tệ là tỷ giá mua ngoại tệ của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp liên tục có thanh toán giao dịch ( do doanh nghiệp tự lựa chọn ) tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính .
– Vàng tiền tệ được nhìn nhận lại theo giá mua trên thị trường trong nước tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính. Giá mua trên thị trường trong nước là giá mua được công bố bởi Ngân hàng Nhà nước. Trường hợp Ngân hàng Nhà nước không công bố giá mua vàng thì tính theo giá mua công bố bởi những đơn vị chức năng được phép kinh doanh thương mại vàng theo luật định .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 111 – Tiền mặt

Bên Nợ:

– Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ nhập quỹ ;
– Số tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ thừa ở quỹ phát hiện khi kiểm kê ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư ngoại tệ tại thời gian báo cáo giải trình ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam ) ;
– Chênh lệch nhìn nhận lại vàng tiền tệ tăng tại thời gian báo cáo giải trình .

Bên Có:

– Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ xuất quỹ ;
– Số tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ thiếu vắng quỹ phát hiện khi kiểm kê ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư ngoại tệ báo cáo giải trình ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam ) ;
– Chênh lệch nhìn nhận lại vàng tiền tệ giảm tại thời gian báo cáo giải trình .

Số dư bên Nợ:

Các khoản tiền mặt, ngoại tệ, vàng tiền tệ còn tồn quỹ tiền mặt tại thời gian báo cáo giải trình .

Tài khoản 111 – Tiền mặt, có 3 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1111 – Tiền Nước Ta : Phản ánh tình hình thu, chi, tồn quỹ tiền Nước Ta tại quỹ tiền mặt .
– Tài khoản 1112 – Ngoại tệ : Phản ánh tình hình thu, chi, chênh lệch tỷ giá và số dư ngoại tệ tại quỹ tiền mặt theo giá trị quy đổi ra Đồng Việt Nam .
– Tài khoản 1113 – Vàng tiền tệ : Phản ánh tình hình dịch chuyển và giá trị vàng tiền tệ tại quỹ của doanh nghiệp .

3. Phương pháp kế toán một số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính đa phần

3.1. Khi bán mẫu sản phẩm, hàng hoá, cung ứng dịch vụ thu ngay bằng tiền mặt, kế toán ghi nhận lệch giá, ghi :
a ) Đối với loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, bất động sản góp vốn đầu tư thuộc đối tượng người tiêu dùng chịu thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và cung ứng dịch vụ theo giá bán chưa có thuế, những khoản thuế ( gián thu ) phải nộp này được tách riêng theo từng loại ngay khi ghi nhận lệch giá ( kể cả thuế GTGT phải nộp theo chiêu thức trực tiếp ), ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( giá chưa có thuế )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
b ) Trường hợp không tách ngay được những khoản thuế phải nộp, kế toán ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế phải nộp. Định kỳ kế toán xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm thuế phải nộp và ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
3.2. Khi nhận được tiền của Ngân sách chi tiêu Nhà nước thanh toán giao dịch về khoản trợ cấp, trợ giá bằng tiền mặt, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3339 ) .
3.3. Khi phát sinh những khoản lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, những khoản thu nhập khác bằng tiền mặt, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( giá chưa có thuế GTGT )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá chưa có thuế GTGT )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
3.4. Rút tiền gửi Ngân hàng về nhập quỹ tiền mặt ; vay dài hạn, thời gian ngắn bằng tiền mặt ( tiền Nước Ta hoặc ngoại tệ ghi theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn ), ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( 1111, 1112 )
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng ( 1121, 1122 )
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
3.5. Thu hồi những khoản nợ phải thu, cho vay, ký cược, ký quỹ bằng tiền mặt ; Nhận ký quỹ, ký cược của những doanh nghiệp khác bằng tiền mặt, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( 1111, 1112 )
Có những TK 128, 131, 136, 138, 141, 244, 344 .
3.6. Khi bán những khoản góp vốn đầu tư thời gian ngắn, dài hạn thu bằng tiền mặt, kế toán ghi nhận chênh lệch giữa số tiền thu được và giá vốn khoản góp vốn đầu tư ( được xác lập theo giải pháp bình quân gia quyền ) vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính hoặc ngân sách kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( 1111, 1112 )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( giá vốn )
Có những TK 221, 222, 228 ( giá vốn )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
3.7. Khi nhận được vốn góp của chủ sở hữu bằng tiền mặt, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
3.8. Khi nhận tiền của những bên trong hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại không thành lập pháp nhân để giàn trải cho những hoạt động giải trí chung, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
3.9. Xuất quỹ tiền mặt gửi vào thông tin tài khoản tại Ngân hàng, ký quỹ, ký cược, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược
Có TK 111 – Tiền mặt .
3.10. Xuất quỹ tiền mặt mua sàn chứng khoán, cho vay hoặc góp vốn đầu tư vào công ty con, góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link …, ghi :
Nợ TK 121, 128, 221, 222, 228
Có TK 111 – Tiền mặt .
3.11. Xuất quỹ tiền mặt mua hàng tồn dư ( theo giải pháp kê khai tiếp tục ), mua TSCĐ, chi cho hoạt động giải trí góp vốn đầu tư XDCB :
– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, kế toán phản ánh giá mua không gồm có thuế GTGT, ghi :
Nợ những TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 241
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 111 – Tiền mặt .
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, kế toán phản ánh giá mua gồm có cả thuế GTGT .
3.12. Xuất quỹ tiền mặt mua hàng tồn dư ( theo giải pháp kiểm kê định kỳ ), nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng ( 6111, 6112 )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 111 – Tiền mặt .
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, kế toán phản ánh giá mua gồm có cả thuế GTGT .
3.13. Khi mua nguyên vật liệu giao dịch thanh toán bằng tiền mặt sử dụng ngay vào sản xuất, kinh doanh thương mại, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ những TK 621, 623, 627, 641, 642, …
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 111 – Tiền mặt .
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, kế toán phản ánh ngân sách gồm có cả thuế GTGT .
3.14. Xuất quỹ tiền mặt giao dịch thanh toán những khoản vay, nợ phải trả, ghi :
Nợ những TK 331, 333, 334, 335, 336, 338, 341
Có TK 111 – Tiền mặt .
3.15. Xuất quỹ tiền mặt sử dụng cho hoạt động giải trí kinh tế tài chính, hoạt động giải trí khác, ghi :
Nợ những TK 635, 811, …
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 111 – Tiền mặt .
3.16. Các khoản thiếu quỹ tiền mặt phát hiện khi kiểm kê chưa xác lập rõ nguyên do, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1381 )
Có TK 111 – Tiền mặt .
3.17. Các khoản thừa quỹ tiền mặt phát hiện khi kiểm kê chưa xác lập rõ nguyên do, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3381 ) .
3.18. Kế toán hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước : Thực hiện theo lao lý tại phần hướng dẫn TK 171 – Giao dịch mua, bán lại trái phiếu nhà nước .
3.19. Các thanh toán giao dịch tương quan đến ngoại tệ là tiền mặt .
a ) Khi mua sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ giao dịch thanh toán bằng tiền mặt là ngoại tệ .
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ những TK 151,152,153,156,157,211,213,241, 623, 627, 641,642,133, … ( theo tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có TK 111 ( 1112 ) ( theo tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ những TK 151, 152, 153,156,157,211,213,241,623, 627, 641, 642,133, … ( theo tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Có TK 111 ( 1112 ) ( theo tỷ giá ghi sổ kế toán )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái ) .
b ) Khi giao dịch thanh toán những khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ :
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ những TK 331, 335, 336, 338, 341, … ( tỷ giá ghi sổ kế toán )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có TK 111 ( 1112 ) ( tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ những TK 331, 336, 341, … ( tỷ giá ghi sổ kế toán )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái )
Có TK 111 ( 1112 ) ( tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
– Trường hợp trả trước tiền bằng ngoại tệ cho người bán, bên Nợ thông tin tài khoản phải trả vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian trả trước, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( tỷ giá trong thực tiễn thời gian trả trước )
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có TK 111 ( 1112 ) ( tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái ) .
c ) Khi phát sinh lệch giá, thu nhập khác bằng ngoại tệ là tiền mặt, ghi :
Nợ TK 111 ( 1112 ) ( tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn )
Có những TK 511, 515, 711, … ( tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn ) .
d ) Khi thu được tiền nợ phải thu bằng ngoại tệ, ghi :
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 111 ( 1112 ) ( tỷ giá hối đoái giao dich trong thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có những TK 131, 136, 138, … ( tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 111 ( 1112 ) ( tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái )
Có những TK 131, 136, 138, … ( tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
– Trường hợp nhận trước tiền của người mua, bên Có thông tin tài khoản phải thu vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian nhận trước, ghi :
Nợ TK 111 ( 1112 ) ( tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian nhận trước )
Có TK 131 ( tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian nhận trước ) .
3.20. Kế toán sử dụng tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch trong thực tiễn ( là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước ) để nhìn nhận lại những khoản ngoại tệ là tiền mặt tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính, ghi :
– Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam, kế toán ghi nhận lãi tỷ giá :
Nợ TK 111 ( 1112 )
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 ) .
– Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam, kế toán ghi nhận lỗ tỷ giá :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 )
Có TK 111 ( 1112 ) .
– Sau khi bù trừ lãi, lỗ tỷ giá phát sinh do nhìn nhận lại, kế toán kết chuyển phần chênh lệch lãi, lỗ tỷ giá vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi lớn hơn lỗ ) hoặc ngân sách kinh tế tài chính ( nếu lãi nhỏ hơn lỗ ) .
3.21. Kế toán nhìn nhận lại vàng tiền tệ
– Trường hợp giá nhìn nhận lại vàng tiền tệ phát sinh lãi, kế toán ghi nhận lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 1113 – Vàng tiền tệ ( theo giá mua trong nước )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Trường hợp giá nhìn nhận lại vàng tiền tệ phát sinh lỗ, kế toán ghi nhận ngân sách kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 1113 – Vàng tiền tệ ( theo giá mua trong nước ) .

Điều 13. Tài khoản 112 – Tiền gửi ngân hàng

1. Nguyên tắc kế toán

Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm những khoản tiền gửi không kỳ hạn tại Ngân hàng của doanh nghiệp. Căn cứ để hạch toán trên thông tin tài khoản 112 “ tiền gửi Ngân hàng ” là những giấy báo Có, báo Nợ hoặc bản sao kê của Ngân hàng kèm theo những chứng từ gốc ( uỷ nhiệm chi, uỷ nhiệm thu, séc chuyển khoản qua ngân hàng, séc bảo chi, … ) .
a ) Khi nhận được chứng từ của Ngân hàng gửi đến, kế toán phải kiểm tra, so sánh với chứng từ gốc kèm theo. Nếu có sự chênh lệch giữa số liệu trên sổ kế toán của doanh nghiệp, số liệu ở chứng từ gốc với số liệu trên chứng từ của Ngân hàng thì doanh nghiệp phải thông tin cho Ngân hàng để cùng so sánh, xác định và giải quyết và xử lý kịp thời. Cuối tháng, chưa xác lập được nguyên do chênh lệch thì kế toán ghi sổ theo số liệu của Ngân hàng trên giấy báo Nợ, báo Có hoặc bản sao kê. Số chênh lệch ( nếu có ) ghi vào bên Nợ TK 138 “ Phải thu khác ” ( 1388 ) ( nếu số liệu của kế toán lớn hơn số liệu của Ngân hàng ) hoặc ghi vào bên Có TK 338 “ Phải trả, phải nộp khác ” ( 3388 ) ( nếu số liệu của kế toán nhỏ hơn số liệu của Ngân hàng ). Sang tháng sau, liên tục kiểm tra, so sánh, xác lập nguyên do để kiểm soát và điều chỉnh số liệu ghi sổ .
b ) Ở những doanh nghiệp có những tổ chức triển khai, bộ phận nhờ vào không tổ chức triển khai kế toán riêng, hoàn toàn có thể mở thông tin tài khoản chuyên thu, chuyên chi hoặc mở thông tin tài khoản thanh toán giao dịch tương thích để thuận tiện cho việc thanh toán giao dịch, thanh toán giao dịch. Kế toán phải mở sổ chi tiết cụ thể theo từng loại tiền gửi ( Đồng Việt Nam, ngoại tệ những loại ) .
c ) Phải tổ chức triển khai hạch toán cụ thể số tiền gửi theo từng thông tin tài khoản ở Ngân hàng để tiện cho việc kiểm tra, so sánh .
d ) Khoản thấu chi ngân hàng nhà nước không được ghi âm trên thông tin tài khoản tiền gửi ngân hàng nhà nước mà được phản ánh tựa như như khoản vay ngân hàng nhà nước .
đ ) Khi phát sinh những thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi ngoại tệ ra Đồng Việt Nam theo nguyên tắc :
– Bên Nợ TK 1122 vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn. Riêng trường hợp rút quỹ tiền mặt phẳng ngoại tệ gửi vào Ngân hàng thì phải được quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá ghi sổ kế toán của thông tin tài khoản 1122 .
– Bên Có TK 1122 vận dụng tỷ giá ghi sổ Bình quân gia quyền .
Việc xác lập tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch trong thực tiễn được thực thi theo pháp luật tại phần hướng dẫn thông tin tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái và những thông tin tài khoản có tương quan .
e ) Vàng tiền tệ được phản ánh trong thông tin tài khoản này là vàng được sử dụng với những tính năng cất trữ giá trị, không gồm có những loại vàng được phân loại là hàng tồn dư sử dụng với mục tiêu là nguyên vật liệu để sản xuất mẫu sản phẩm hoặc hàng hoá để bán. Việc quản trị và sử dụng vàng tiền tệ phải thực thi theo lao lý của pháp lý hiện hành .
g ) Tại toàn bộ những thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính theo pháp luật của pháp lý, doanh nghiệp phải nhìn nhận lại số dư ngoại tệ và vàng tiền tệ theo nguyên tắc :
– Tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn vận dụng khi nhìn nhận lại số dư tiền gửi ngân hàng nhà nước bằng ngoại tệ là tỷ giá mua ngoại tệ của chính ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp mở thông tin tài khoản ngoại tệ tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính. Trường hợp doanh nghiệp có nhiều thông tin tài khoản ngoại tệ ở nhiều ngân hàng nhà nước khác nhau và tỷ giá mua của những ngân hàng nhà nước không có chênh lệch đáng kể thì hoàn toàn có thể lựa chọn tỷ giá mua của một trong số những ngân hàng nhà nước nơi doanh nghiệp mở thông tin tài khoản ngoại tệ làm địa thế căn cứ nhìn nhận lại .
– Vàng tiền tệ được nhìn nhận lại theo giá mua trên thị trường trong nước tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính. Giá mua trên thị trường trong nước là giá mua được công bố bởi Ngân hàng Nhà nước. Trường hợp Ngân hàng Nhà nước không công bố giá mua vàng thì tính theo giá mua công bố bởi những đơn vị chức năng được phép kinh doanh thương mại vàng theo luật định .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 112 – Tiền gửi ngân hàng

Bên Nợ:

– Các khoản tiền Nước Ta, ngoại tệ, vàng tiền tệ gửi vào Ngân hàng ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư ngoại tệ tại thời gian báo cáo giải trình ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam ) .
– Chênh lệch nhìn nhận lại vàng tiền tệ tăng tại thời gian báo cáo giải trình

Bên Có:

– Các khoản tiền Nước Ta, ngoại tệ, vàng tiền tệ rút ra từ Ngân hàng ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư ngoại tệ cuối kỳ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam ) .
– Chênh lệch nhìn nhận lại vàng tiền tệ giảm tại thời gian báo cáo giải trình

Số dư bên Nợ:

Số tiền Nước Ta, ngoại tệ, vàng tiền tệ hiện còn gửi tại Ngân hàng tại thời gian báo cáo giải trình .

Tài khoản 112 – Tiền gửi Ngân hàng, có 3 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1121 – Tiền Nước Ta : Phản ánh số tiền gửi vào, rút ra và hiện đang gửi tại Ngân hàng bằng Đồng Việt Nam .
– Tài khoản 1122 – Ngoại tệ : Phản ánh số tiền gửi vào, rút ra và hiện đang gửi tại Ngân hàng bằng ngoại tệ những loại đã quy đổi ra Đồng Việt Nam .
– Tài khoản 1123 – Vàng tiền tệ : Phản ánh tình hình dịch chuyển và giá trị vàng tiền tệ của doanh nghiệp đang gửi tại Ngân hàng tại thời gian báo cáo giải trình .

3. Phương pháp kế toán 1 số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính hầu hết

3.1. Khi bán loại sản phẩm, hàng hoá, cung ứng dịch vụ thu ngay bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, kế toán ghi nhận lệch giá, ghi :
a ) Đối với mẫu sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, bất động sản góp vốn đầu tư thuộc đối tượng người dùng chịu thuế gián thu ( thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường ), kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ theo giá bán chưa có thuế, những khoản thuế gián thu phải nộp được tách riêng theo từng loại thuế ngay khi ghi nhận lệch giá ( kể cả thuế GTGT phải nộp theo chiêu thức trực tiếp ), ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( giá chưa có thuế )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
b ) Trường hợp không tách ngay được những khoản thuế phải nộp, kế toán ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế phải nộp. Định kỳ kế toán xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm thuế phải nộp và ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
3.2. Khi nhận được tiền của Ngân sách chi tiêu Nhà nước giao dịch thanh toán về khoản trợ cấp, trợ giá bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3339 ) .
3.3. Khi phát sinh những khoản lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, những khoản thu nhập khác bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( giá chưa có thuế GTGT )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá chưa có thuế GTGT )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
3.4. Xuất quỹ tiền mặt gửi vào thông tin tài khoản tại Ngân hàng, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Có TK 111 – Tiền mặt .
3.5. Nhận được tiền ứng trước hoặc khi người mua trả nợ bằng chuyển khoản qua ngân hàng, địa thế căn cứ giấy báo Có của Ngân hàng, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Có TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 113 – Tiền đang chuyển .
3.6. Thu hồi những khoản nợ phải thu, cho vay, ký cược, ký quỹ bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước ; Nhận ký quỹ, ký cược của những doanh nghiệp khác bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng ( 1121, 1122 )
Có những TK 128, 131, 136, 141, 244, 344 .
3.7. Khi bán những khoản góp vốn đầu tư thời gian ngắn, dài hạn thu bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, kế toán ghi nhận chênh lệch giữa số tiền thu được và giá vốn khoản góp vốn đầu tư ( được xác lập theo giải pháp bình quân gia quyền ) vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính hoặc ngân sách kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng ( 1121, 1122 )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( giá vốn )
Có những TK 221, 222, 228 ( giá vốn )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
3.8. Khi nhận được vốn góp của chủ sở hữu bằng tiền mặt, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
3.9. Khi nhận tiền của những bên trong hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại không thành lập pháp nhân để giàn trải cho những hoạt động giải trí chung, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
3.10. Rút tiền gửi Ngân hàng về nhập quỹ tiền mặt, chuyển tiền gửi Ngân hàng đi ký quỹ, ký cược, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược .
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
3.11. Mua sàn chứng khoán, cho vay hoặc góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link … bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, ghi :
Nợ những TK 121, 128, 221, 222, 228
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
3.12. Mua hàng tồn dư ( theo chiêu thức kê khai tiếp tục ), mua TSCĐ, chi cho hoạt động giải trí góp vốn đầu tư XDCB bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, ghi :
– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, kế toán phản ánh giá mua không gồm có thuế GTGT, ghi :
Nợ những TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 241
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, kế toán phản ánh giá mua gồm có cả thuế GTGT .
3.13. Mua hàng tồn dư bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước ( theo chiêu thức kiểm kê định kỳ ), nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng ( 6111, 6112 )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, kế toán phản ánh giá mua gồm có cả thuế GTGT .
3.14. Khi mua nguyên vật liệu giao dịch thanh toán bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước sử dụng ngay vào sản xuất, kinh doanh thương mại, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ những TK 621, 623, 627, 641, 642, …
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, kế toán phản ánh ngân sách gồm có cả thuế GTGT .
3.15. Thanh toán những khoản nợ phải trả bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, ghi :
Nợ những TK 331, 333, 334, 335, 336, 338, 341
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
3.16. giá thành kinh tế tài chính, ngân sách khác bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, ghi :
Nợ những TK 635, 811, …
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
3.17. Trả vốn góp hoặc trả cổ tức, doanh thu cho những bên góp vốn, chi những quỹ khen thưởng, phúc lợi bằng tiền gửi Ngân hàng, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
3.18. Thanh toán những khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại bằng tiền gửi ngân hàng nhà nước, ghi :
Nợ TK 521 – Các khoản giảm trừ lệch giá
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng .
3.19. Kế toán hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước : Thực hiện theo lao lý tại phần hướng dẫn thông tin tài khoản 171 – Giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước .
3.20. Các nhiệm vụ kinh tế tài chính tương quan đến ngoại tệ : Phương pháp kế toán những thanh toán giao dịch tương quan đến ngoại tệ là tiền gửi ngân hàng nhà nước thực thi tương tự như như ngoại tệ là tiền mặt ( xem thông tin tài khoản 111 ) .
3.21. Kế toán nhìn nhận lại vàng tiền tệ
– Trường hợp giá nhìn nhận lại vàng tiền tệ phát sinh lãi, kế toán ghi nhận lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 1123 – Vàng tiền tệ ( theo giá mua trong nước )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Trường hợp giá nhìn nhận lại vàng tiền tệ phát sinh lỗ, kế toán ghi nhận ngân sách kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 1123 – Vàng tiền tệ ( theo giá mua trong nước ) .

Điều 14. Tài khoản 113 – Tiền đang chuyển

1. Nguyên tắc kế toán

Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản tiền của doanh nghiệp đã nộp vào Ngân hàng, Kho bạc Nhà nước, đã gửi bưu điện để chuyển cho Ngân hàng nhưng chưa nhận được giấy báo Có, đã trả cho doanh nghiệp khác hay đã làm thủ tục chuyển tiền từ thông tin tài khoản tại Ngân hàng để trả cho doanh nghiệp khác nhưng chưa nhận được giấy báo Nợ hay bản sao kê của Ngân hàng .
Tiền đang chuyển gồm tiền Nước Ta và ngoại tệ đang chuyển trong những trường hợp sau :
– Thu tiền mặt hoặc séc nộp thẳng vào Ngân hàng ;
– Chuyển tiền qua bưu điện để trả cho doanh nghiệp khác ;
– Thu tiền bán hàng chuyển thẳng vào Kho bạc để nộp thuế ( giao tiền tay ba giữa doanh nghiệp với người mua hàng và Kho bạc Nhà nước ) .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 113 – Tiền đang chuyển

Bên Nợ:

– Các khoản tiền mặt hoặc séc bằng tiền Nước Ta, ngoại tệ đã nộp vào Ngân hàng hoặc đã gửi bưu điện để chuyển vào Ngân hàng nhưng chưa nhận được giấy báo Có ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư ngoại tệ là tiền đang chuyển tại thời gian báo cáo giải trình .

Bên Có :

– Số tiền kết chuyển vào thông tin tài khoản 112 – Tiền gửi Ngân hàng, hoặc thông tin tài khoản có tương quan ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư ngoại tệ là tiền đang chuyển tại thời gian báo cáo giải trình .

Số dư bên Nợ :

Các khoản tiền còn đang chuyển tại thời gian báo cáo giải trình .

Tài khoản 113 – Tiền đang chuyển, có 2 thông tin tài khoản cấp 2 :

– Tài khoản 1131 – Tiền Nước Ta : Phản ánh số tiền Nước Ta đang chuyển .
– Tài khoản 1132 – Ngoại tệ : Phản ánh số ngoại tệ đang chuyển .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Thu tiền bán hàng, tiền nợ của người mua hoặc những khoản thu nhập khác bằng tiền mặt hoặc séc nộp thẳng vào Ngân hàng ( không qua quỹ ) nhưng chưa nhận được giấy báo Có của Ngân hàng, ghi :
Nợ TK 113 – Tiền đang chuyển ( 1131, 1132 )
Có TK 131 – Phải thu của người mua ( thu nợ của người mua )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính
Có TK 711 – Thu nhập khác
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) ( nếu có ) .
b ) Xuất quỹ tiền mặt gửi vào Ngân hàng nhưng chưa nhận được giấy báo Có của Ngân hàng, ghi :
Nợ TK 113 – Tiền đang chuyển ( 1131, 1132 )
Có TK 111 – Tiền mặt ( 1111, 1112 ) .
c ) Làm thủ tục chuyển tiền từ thông tin tài khoản ở Ngân hàng để trả cho chủ nợ nhưng chưa nhận được giấy báo Nợ của Ngân hàng, ghi :
Nợ TK 113 – Tiền đang chuyển ( 1131, 1132 )
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng ( 1121, 1122 ) .
d ) Khách hàng trả trước tiền mua hàng bằng séc, doanh nghiệp đã nộp séc vào Ngân hàng nhưng chưa nhận được giấy báo Có của Ngân hàng, ghi :
Nợ TK 113 – Tiền đang chuyển ( 1131, 1132 )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
đ ) Ngân hàng báo Có những khoản tiền đang chuyển đã vào thông tin tài khoản tiền gửi của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng ( 1121, 1122 )
Có TK 113 – Tiền đang chuyển ( 1131, 1132 ) .
e ) Ngân hàng báo Nợ những khoản tiền đang chuyển đã chuyển cho người bán, người phân phối dịch vụ, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 113 – Tiền đang chuyển ( 1131, 1132 ) .
g ) Việc nhìn nhận lại số dư ngoại tệ là tiền đang chuyển được thực thi tựa như chiêu thức kế toán nhìn nhận lại số dư ngoại tệ là tiền mặt ( xem thông tin tài khoản 111 )

Điều 15. Tài khoản 121 – Chứng khoán kinh doanh

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình mua, bán và giao dịch thanh toán những loại sàn chứng khoán theo lao lý của pháp lý nắm giữ vì mục tiêu kinh doanh thương mại ( kể cả sàn chứng khoán có thời hạn đáo hạn trên 12 tháng mua vào, bán ra để kiếm lời ). Chứng khoán kinh doanh thương mại gồm có :
– Cổ phiếu, trái phiếu niêm yết trên kinh doanh thị trường chứng khoán ;
– Các loại sàn chứng khoán và công cụ kinh tế tài chính khác .
Tài khoản này không phản ánh những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn, như : Các khoản cho vay theo khế ước giữa 2 bên, tiền gửi ngân hàng nhà nước, trái phiếu, thương phiếu, tín phiếu, kỳ phiếu, … nắm giữ đến ngày đáo hạn .
b ) Chứng khoán kinh doanh thương mại phải được ghi sổ kế toán theo giá gốc, gồm có : Giá mua cộng ( + ) những ngân sách mua ( nếu có ) như ngân sách môi giới, thanh toán giao dịch, phân phối thông tin, thuế, lệ phí và phí ngân hàng nhà nước. Giá gốc của sàn chứng khoán kinh doanh thương mại được xác lập theo giá trị hài hòa và hợp lý của những khoản giao dịch thanh toán tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh. Thời điểm ghi nhận những khoản sàn chứng khoán kinh doanh thương mại là thời gian nhà đầu tư có quyền chiếm hữu, đơn cử như sau :
– Chứng khoán niêm yết được ghi nhận tại thời gian khớp lệnh ( T + 0 ) ;
– Chứng khoán chưa niêm yết được ghi nhận tại thời gian chính thức có quyền chiếm hữu theo pháp luật của pháp lý .
c ) Cuối niên độ kế toán, nếu giá trị thị trường của sàn chứng khoán kinh doanh thương mại bị giảm xuống thấp hơn giá gốc, kế toán được lập dự trữ giảm giá .
d ) Doanh nghiệp phải hạch toán vừa đủ, kịp thời những khoản thu nhập từ hoạt động giải trí góp vốn đầu tư sàn chứng khoán kinh doanh thương mại. Khoản cổ tức được chia cho quy trình tiến độ trước ngày góp vốn đầu tư được ghi giảm giá trị khoản góp vốn đầu tư. Khi nhà đầu tư nhận được thêm CP mà không phải trả tiền do công ty CP sử dụng thặng dư vốn CP, những quỹ thuộc vốn chủ sở hữu và doanh thu sau thuế chưa phân phối ( chia cổ tức bằng CP ) để phát hành thêm CP, nhà đầu tư chỉ theo dõi số lượng CP tăng thêm trên thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính, không ghi nhận giá trị CP được nhận, không ghi nhận lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính và không ghi nhận tăng giá trị khoản góp vốn đầu tư vào công ty CP .
Riêng những doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ, việc kế toán khoản cổ tức được chia bằng CP triển khai theo những lao lý của pháp lý vận dụng cho mô hình doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ .
đ ) Mọi trường hợp hoán đổi CP đều phải xác lập giá trị CP theo giá trị hài hòa và hợp lý tại ngày trao đổi. Việc xác lập giá trị hài hòa và hợp lý của CP được thực thi như sau :
– Đối với CP của công ty niêm yết, giá trị hài hòa và hợp lý của CP là giá đóng cửa niêm yết trên kinh doanh thị trường chứng khoán tại ngày trao đổi. Trường hợp tại ngày trao đổi đầu tư và chứng khoán không thanh toán giao dịch thì giá trị hài hòa và hợp lý của CP là giá đóng cửa phiên thanh toán giao dịch trước liền kề với ngày trao đổi .
– Đối với CP chưa niêm yết được thanh toán giao dịch trên sàn UPCOM, giá trị hài hòa và hợp lý của CP là giá thanh toán giao dịch đóng cửa trên sàn UPCOM tại ngày trao đổi. Trường hợp ngày trao đổi sàn UPCOM không thanh toán giao dịch thì giá trị hài hòa và hợp lý của CP là giá đóng cửa phiên thanh toán giao dịch trước liền kề với ngày trao đổi .
– Đối với CP chưa niêm yết khác, giá trị hài hòa và hợp lý của CP là giá do những bên thỏa thuận hợp tác theo hợp đồng hoặc giá trị sổ sách tại thời gian trao đổi .
e ) Kế toán phải mở sổ chi tiết cụ thể để theo dõi chi tiết cụ thể từng loại sàn chứng khoán kinh doanh thương mại mà doanh nghiệp đang nắm giữ ( theo từng loại sàn chứng khoán ; theo từng đối tượng người tiêu dùng, mệnh giá, giá mua trong thực tiễn, từng loại nguyên tệ sử dụng để góp vốn đầu tư … ) .
g ) Khi thanh lý, nhượng bán sàn chứng khoán kinh doanh thương mại ( tính theo từng loại sàn chứng khoán ), giá vốn được xác lập theo giải pháp bình quân gia quyền di động ( bình quân gia quyền theo từng lần mua ) .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 121 – Chứng khoán kinh doanh

Bên Nợ: Giá trị chứng khoán kinh doanh mua vào.

Bên Có :

Giá trị ghi sổ sàn chứng khoán kinh doanh thương mại khi bán .

Số dư bên Nợ :

Giá trị sàn chứng khoán kinh doanh thương mại tại thời gian báo cáo giải trình .

Tài khoản 121 – Chứng khoán kinh doanh, có 3 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1211 – Cổ phiếu : Phản ánh tình hình mua, bán CP với mục tiêu nắm giữ để bán kiếm lời .
– Tài khoản 1212 – Trái phiếu : Phản ánh tình hình mua, bán và giao dịch thanh toán những loại trái phiếu nắm giữ để bán kiếm lời .
– Tài khoản 1218 – Chứng khoán và công cụ kinh tế tài chính khác : Phản ánh tình hình mua, bán những loại sàn chứng khoán và công cụ kinh tế tài chính khác theo lao lý của pháp lý để kiếm lời, như chứng từ quỹ, quyền mua CP, chứng quyền, quyền chọn mua, quyền chọn bán, hợp đồng tương lai, thương phiếu … Tài khoản này còn phản ánh cả tình hình mua, bán những loại sách vở có giá khác như thương phiếu, hối phiếu để bán kiếm lời .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Khi mua sàn chứng khoán kinh doanh thương mại, địa thế căn cứ vào ngân sách trong thực tiễn mua ( giá mua cộng ( + ) ngân sách môi giới, thanh toán giao dịch, ngân sách thông tin, lệ phí, phí ngân hàng nhà nước … ), ghi :
Nợ TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại
Có những TK 111, 112, 331
Có TK 141 – Tạm ứng
Có TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược .
b ) Định kỳ thu lãi trái phiếu và những sàn chứng khoán khác :
– Trường hợp nhận tiền lãi và sử dụng tiền lãi liên tục mua bổ trợ trái phiếu, tín phiếu ( không mang tiền về doanh nghiệp mà sử dụng tiền lãi mua ngay trái phiếu ), ghi :
Nợ TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Trường hợp nhận lãi bằng tiền, ghi ;
Nợ những TK 111, 112, 138 ….
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Trường hợp nhận lãi góp vốn đầu tư gồm có cả khoản lãi góp vốn đầu tư dồn tích trước khi mua lại khoản góp vốn đầu tư đó thì phải phân chia số tiền lãi này. Chỉ ghi nhận là lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính phần tiền lãi của những kỳ mà doanh nghiệp mua khoản góp vốn đầu tư này ; Khoản tiền lãi dồn tích trước khi doanh nghiệp mua lại khoản góp vốn đầu tư được ghi giảm giá trị của chính khoản góp vốn đầu tư đó, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 138 … ( tổng tiền lãi thu được )
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( phần tiền lãi góp vốn đầu tư dồn tích trước khi doanh nghiệp mua lại khoản góp vốn đầu tư )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( phần tiền lãi của những kỳ sau khi doanh nghiệp mua khoản góp vốn đầu tư ) .
c ) Kế toán cổ tức, doanh thu được chia :
– Trường hợp nhận cổ tức cho quá trình sau ngày góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ những TK 111, 112 …
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( chưa thu được tiền ngay )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Trường hợp nhận cổ tức của tiến trình trước ngày góp vốn đầu tư, ghi
Nợ những TK 111, 112, 138 … ( tổng tiền lãi thu được )
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( phần tiền lãi góp vốn đầu tư dồn tích trước khi doanh nghiệp mua lại khoản góp vốn đầu tư ) .
– Trường hợp nhận được phần cổ tức, doanh thu đã được dùng để nhìn nhận tăng vốn Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hoá không ghi nhận lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính mà ghi giảm giá trị khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính, ghi :
Nợ những TK 112, 138
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại .
d ) Khi chuyển nhượng ủy quyền sàn chứng khoán kinh doanh thương mại, địa thế căn cứ vào giá bán sàn chứng khoán :
– Trường hợp có lãi, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 … ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( giá vốn bình quân gia quyền )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( chênh lệch giữa giá cả lớn hơn giá vốn ) .
– Trường hợp bị lỗ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( chênh lệch giữa giá bán nhỏ hơn giá vốn )
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( giá vốn bình quân gia quyền ) .
– Các ngân sách về bán sàn chứng khoán, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Có những TK 111, 112, 331 …
đ ) Thu hồi hoặc giao dịch thanh toán sàn chứng khoán kinh doanh thương mại đã đáo hạn, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
e ) Trường hợp doanh nghiệp nhượng bán sàn chứng khoán kinh doanh thương mại dưới hình thức hoán đổi CP, doanh nghiệp phải xác lập giá trị hài hòa và hợp lý của CP nhận về tại thời gian trao đổi. Phần chênh lệch ( nếu có ) giữa giá trị hài hòa và hợp lý của CP nhận về và giá trị ghi sổ của CP mang đi trao đổi được kế toán là lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) hoặc ngân sách kinh tế tài chính ( nếu lỗ ) .
– Trường hợp hoán đổi CP có lãi, ghi :
Nợ TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( giá trị hài hòa và hợp lý của CP nhận về )
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( giá trị ghi sổ của CP mang đi trao đổi tính theo giải pháp bình quân gia quyền )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( phần chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý của CP nhận về cao hơn giá trị ghi sổ của CP mang đi trao đổi )
– Trường hợp hoán đổi CP bị lỗ, ghi :
Nợ TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( giá trị hài hòa và hợp lý của CP nhận về
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( phần chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý của CP nhận về thấp hơn giá trị ghi sổ của CP mang đi trao đổi )
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( giá trị ghi sổ của CP mang đi trao đổi tính theo giải pháp bình quân gia quyền ) .
g ) Đánh giá lại số dư những loại sàn chứng khoán thỏa mãn nhu cầu định nghĩa những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ ( như trái phiếu, thương phiếu bằng ngoại tệ … ) .
– Trường hợp lãi, ghi :
Nợ TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( 1212,1218 )
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái .
– Trường hợp lỗ, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( 1212,1218 ) .

Điều 16. Tài khoản 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm của những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( ngoài những khoản sàn chứng khoán kinh doanh thương mại ) như : Các khoản tiền gửi ngân hàng nhà nước có kỳ hạn ( gồm có cả những loại tín phiếu, kỳ phiếu ), trái phiếu, CP khuyễn mãi thêm bên phát hành bắt buộc phải mua lại tại một thời gian nhất định trong tương lai và những khoản cho vay nắm giữ đến ngày đáo hạn với mục tiêu thu lãi hàng kỳ và những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn khác .
Tài khoản này không phản ánh những loại trái phiếu và công cụ nợ nắm giữ vì mục tiêu mua và bán để kiếm lời ( phản ánh trong thông tin tài khoản 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại )
b ) Kế toán phải mở sổ cụ thể theo dõi từng khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn theo từng kỳ hạn, từng đối tượng người dùng, từng loại nguyên tệ, từng số lượng … Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán địa thế căn cứ vào kỳ hạn còn lại ( dưới 12 tháng hay từ 12 tháng trở lên kể từ thời gian báo cáo giải trình ) để trình diễn là gia tài thời gian ngắn hoặc dài hạn .
c ) Doanh nghiệp phải hạch toán vừa đủ, kịp thời lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính phát sinh từ những khoản góp vốn đầu tư như lãi tiền gửi, lãi cho vay, lãi, lỗ khi thanh lý, nhượng bán những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn .
d ) Đối với những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn, nếu chưa được lập dự trữ phải thu khó đòi theo lao lý của pháp lý, kế toán phải nhìn nhận năng lực tịch thu. Trường hợp có dẫn chứng chắc như đinh cho thấy một phần hoặc hàng loạt khoản góp vốn đầu tư hoàn toàn có thể không tịch thu được, kế toán phải ghi nhận số tổn thất vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ. Trường hợp số tổn thất không hề xác lập được một cách đáng đáng tin cậy, kế toán hoàn toàn có thể không ghi giảm khoản góp vốn đầu tư nhưng phải thuyết minh trên Báo cáo kinh tế tài chính về năng lực tịch thu của khoản góp vốn đầu tư .
đ ) Tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán phải nhìn nhận lại toàn bộ những khoản góp vốn đầu tư được phân loại là những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn cuối kỳ :
– Tỷ giá vận dụng so với những khoản tiền gửi bằng ngoại tệ là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước nơi doanh nghiệp mở thông tin tài khoản tiền gửi ;
– Tỷ giá vận dụng so với những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn khác là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước nơi doanh nghiệp liên tục có thanh toán giao dịch ( do doanh nghiệp tự lựa chọn ) .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn

Bên Nợ:

Giá trị những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn tăng .

Bên Có :

Giá trị những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn giảm .

Số dư bên Nợ :

Giá trị những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn hiện có tại thời gian báo cáo giải trình .

Tài khoản 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn có 3 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1281 – Tiền gửi có kỳ hạn : Phản ánh tình hình tăng, giảm và số hiện có của tiền gửi có kỳ hạn .
– Tài khoản 1282 – Trái phiếu : Phản ánh tình hình tăng, giảm và số hiện có của những loại trái phiếu mà doanh nghiệp có năng lực và có dự tính nắm giữ đến ngày đáo hạn .
– Tài khoản 1283 – Cho vay : Phản ánh tình hình tăng, giảm và số hiện có của những khoản cho vay theo khế ước giữa những bên nhưng không được thanh toán giao dịch mua, bán trên thị trường như sàn chứng khoán. Tùy theo từng hợp đồng, những khoản cho vay theo khế ước hoàn toàn có thể được tịch thu một lần tại thời gian đáo hạn hoặc tịch thu dần từng kỳ .
– Tài khoản 1288 – Các khoản góp vốn đầu tư khác nắm giữ đến ngày đáo hạn : Phản ánh tình hình tăng, giảm và số hiện có của những khoản góp vốn đầu tư khác nắm giữ đến ngày đáo hạn ( ngoài những khoản tiền gửi ngân hàng nhà nước, trái phiếu và cho vay ), như CP khuyến mại bắt buộc bên phát hành phải mua lại tại một thời gian nhất định trong tương lai, thương phiếu .

3. Phương pháp kế toán một số nghiệp vụ kinh tế chủ yếu

3.1. Khi gửi tiền có kỳ hạn, cho vay, mua những khoản góp vốn đầu tư để nắm giữ đến ngày đáo hạn bằng tiền, ghi :
Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
Có những TK 111, 112 .
3.2. Định kỳ kế toán ghi nhận khoản phải thu về lãi tiền gửi, lãi trái phiếu, lãi cho vay, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( lãi nhập gốc )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
3.3. Khi tịch thu những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, 152, 156, 211, …. ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu lỗ )
Có TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( giá trị ghi sổ )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) .
3.4. Chuyển những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn thành góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu lỗ )
Có TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( giá trị ghi sổ )
Có những TK tương quan ( nếu phải góp vốn đầu tư thêm )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) .
3.5. Kế toán những thanh toán giao dịch tương quan đến trái phiếu nắm giữ đến ngày đáo hạn :
a ) Trường hợp mua trái phiếu nhận lãi trước :
– Khi trả tiền mua trái phiếu nhận lãi trước, ghi :
Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( 1282 )
Có những TK 111, 112, … ( số tiền thực chi )
Có TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi ( phần lãi nhận trước ) .
– Định kỳ, tính và kết chuyển lãi của kỳ kế toán theo số lãi phải thu từng kỳ, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Thu hồi giá gốc trái phiếu khi đến hạn thanh toán giao dịch, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( 1282 ) .
b ) Trường hợp mua trái phiếu nhận lãi định kỳ :
– Khi trả tiền mua trái phiếu, ghi :
Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( 1282 )
Có những TK 111, 112, …
– Định kỳ ghi nhận tiền lãi trái phiếu :
Nợ những TK 111, 112, 138
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Thu hồi giá gốc trái phiếu khi đến hạn thanh toán giao dịch, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( 1282 ) .
c ) Trường hợp mua trái phiếu nhận lãi sau :
– Khi trả tiền mua trái phiếu, ghi :
Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( 1282 )
Có những TK 111, 112, …
– Định kỳ tính lãi trái phiếu và ghi nhận lệch giá theo số lãi phải thu từng kỳ, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Khi đến hạn giao dịch thanh toán trái phiếu, tịch thu gốc và lãi trái phiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( 1282 )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) ( số lãi của những kỳ trước )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi kỳ đáo hạn ) .
3.6. Kế toán khoản tổn thất do không tịch thu được những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn chưa được lập dự trữ phải thu khó đòi :
Khi có những dẫn chứng cho thấy một phần hoặc hàng loạt khoản góp vốn đầu tư hoàn toàn có thể không tịch thu được ( như bên phát hành công cụ mất năng lực giao dịch thanh toán, phá sản … ), kế toán phải nhìn nhận năng lực, xác lập giá trị khoản góp vốn đầu tư hoàn toàn có thể tịch thu được. Nếu khoản tổn thất được xác lập một cách đáng an toàn và đáng tin cậy, kế toán phải ghi nhận phần chênh lệch giữa giá trị hoàn toàn có thể tịch thu nhỏ hơn giá trị ghi sổ khoản góp vốn đầu tư vào ngân sách kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( 1281, 1282, 1288 ) .
– Trường hợp sau khi ghi nhận khoản tổn thất, nếu có vật chứng chắc như đinh cho thấy khoản tổn thất hoàn toàn có thể tịch thu lại được, kế toán ghi nhận phần chênh lệch giữa giá trị hoàn toàn có thể tịch thu cao hơn giá trị ghi sổ khoản góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn ( 1281, 1282, 1288 )
Có TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính .
3.7. Đánh giá lại số dư những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn được phân loại là những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ :
– Trường hợp lãi, ghi :
Nợ TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái .
– Trường hợp lỗ, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Có TK 128 – Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn .

Điều 17. Nguyên tắc kế toán các khoản phải thu

1. Các khoản phải thu được theo dõi cụ thể theo kỳ hạn phải thu, đối tượng người tiêu dùng phải thu, loại nguyên tệ phải thu và những yếu tố khác theo nhu yếu quản trị của doanh nghiệp .
2. Việc phân loại những khoản phải thu là phải thu người mua, phải thu nội bộ, phải thu khác được thực thi theo nguyên tắc :
a ) Phải thu của người mua gồm những khoản phải thu mang đặc thù thương mại phát sinh từ thanh toán giao dịch có đặc thù mua – bán, như : Phải thu về bán hàng, phân phối dịch vụ, thanh lý, nhượng bán gia tài ( TSCĐ, BĐSĐT, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính ) giữa doanh nghiệp và người mua ( là đơn vị chức năng độc lập với người bán, gồm cả những khoản phải thu giữa công ty mẹ và công ty con, liên kết kinh doanh, link ). Khoản phải thu này gồm cả những khoản phải thu về tiền bán hàng xuất khẩu của bên giao ủy thác trải qua bên nhận ủy thác ;
b ) Phải thu nội bộ gồm những khoản phải thu giữa đơn vị chức năng cấp trên và đơn vị chức năng cấp dưới thường trực không có tư cách pháp nhân hạch toán nhờ vào ;
c ) Phải thu khác gồm những khoản phải thu không có tính thương mại, không tương quan đến thanh toán giao dịch mua – bán, như :
– Các khoản phải thu tạo ra lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, như : khoản phải thu về lãi cho vay, tiền gửi, cổ tức và doanh thu được chia ;
– Các khoản chi hộ bên thứ ba được quyền nhận lại ; Các khoản bên nhận ủy thác xuất khẩu phải thu hộ cho bên giao ủy thác ;
– Các khoản phải thu không mang tính thương mại như cho mượn gia tài, phải thu về tiền phạt, bồi thường, gia tài thiếu chờ giải quyết và xử lý …
3. Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán địa thế căn cứ kỳ hạn còn lại của những khoản phải thu để phân loại là dài hạn hoặc thời gian ngắn. Các chỉ tiêu phải thu của Bảng cân đối kế toán hoàn toàn có thể gồm có cả những khoản được phản ánh ở những thông tin tài khoản khác ngoài những thông tin tài khoản phải thu, như : Khoản cho vay được phản ánh ở TK 1283 ; Khoản ký quỹ, ký cược phản ánh ở TK 244, khoản tạm ứng ở TK 141 … Việc xác lập những khoản cần lập dự trữ phải thu khó đòi được địa thế căn cứ vào những khoản mục được phân loại là phải thu thời gian ngắn, dài hạn của Bảng cân đối kế toán .
4. Kế toán phải xác lập những khoản phải thu thỏa mãn nhu cầu định nghĩa của những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ ( được hướng dẫn cụ thể ở thông tin tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ) để nhìn nhận lại cuối kỳ khi lập Báo cáo kinh tế tài chính .

Điều 18. Tài khoản 131 – Phải thu của khách hàng

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản nợ phải thu và tình hình giao dịch thanh toán những khoản nợ phải thu của doanh nghiệp với người mua về tiền bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư, TSCĐ, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính, phân phối dịch vụ. Tài khoản này còn dùng để phản ánh những khoản phải thu của người nhận thầu XDCB với người giao thầu về khối lượng công tác làm việc XDCB đã triển khai xong. Không phản ánh vào thông tin tài khoản này những nhiệm vụ thu tiền ngay .
b ) Khoản phải thu của người mua cần được hạch toán chi tiết cụ thể cho từng đối tượng người dùng, từng nội dung phải thu, theo dõi chi tiết cụ thể kỳ hạn tịch thu ( trên 12 tháng hay không quá 12 tháng kể từ thời gian báo cáo giải trình ) và ghi chép theo từng lần giao dịch thanh toán. Đối tượng phải thu là những người mua có quan hệ kinh tế tài chính với doanh nghiệp về mua mẫu sản phẩm, hàng hoá, nhận phân phối dịch vụ, kể cả TSCĐ, bất động sản góp vốn đầu tư, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính .
c ) Bên giao ủy thác xuất khẩu ghi nhận trong thông tin tài khoản này so với những khoản phải thu từ bên nhận ủy thác xuất khẩu về tiền bán hàng xuất khẩu như những thanh toán giao dịch bán hàng, phân phối dịch vụ thường thì .
d ) Trong hạch toán cụ thể thông tin tài khoản này, kế toán phải triển khai phân loại những khoản nợ, loại nợ hoàn toàn có thể trả đúng hạn, khoản nợ khó đòi hoặc có năng lực không tịch thu được, để có địa thế căn cứ xác lập số trích lập dự trữ phải thu khó đòi hoặc có giải pháp giải quyết và xử lý so với khoản nợ phải thu không đòi được .
đ ) Trong quan hệ bán loại sản phẩm, hàng hoá, phân phối dịch vụ theo thoả thuận giữa doanh nghiệp với người mua, nếu mẫu sản phẩm, hàng hoá, BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư đã giao, dịch vụ đã cung ứng không đúng theo thoả thuận trong hợp đồng kinh tế tài chính thì người mua hoàn toàn có thể nhu yếu doanh nghiệp giảm giá hàng bán hoặc trả lại số hàng đã giao .
e ) Doanh nghiệp phải theo dõi cụ thể những khoản nợ phải thu của người mua theo từng loại nguyên tệ. Đối với những khoản phải thu bằng ngoại tệ thì triển khai theo nguyên tắc :
– Khi phát sinh những khoản nợ phải thu của người mua ( bên Nợ thông tin tài khoản 131 ), kế toán phải quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian phát sinh ( là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước thương mại nơi chỉ định người mua thanh toán giao dịch ). Riêng trường hợp nhận trước của người mua, khi đủ điều kiện kèm theo ghi nhận lệch giá thì bên Nợ thông tin tài khoản 131 vận dụng tỷ giá ghi sổ thực tiễn đích danh so với số tiền đã nhận trước ;
– Khi tịch thu nợ phải thu của người mua ( bên Có thông tin tài khoản 131 ) kế toán phải quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá ghi sổ trong thực tiễn đích danh cho từng đối tượng người dùng khách nợ ( Trường hợp khách nợ có nhiều thanh toán giao dịch thì tỷ giá trong thực tiễn đích danh được xác lập là tỷ giá bình quân gia quyền di động những thanh toán giao dịch của khách nợ đó ). Riêng trường hợp phát sinh thanh toán giao dịch nhận trước tiền của người mua thì bên Có thông tin tài khoản 131 vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn ( là tỷ giá ghi vào bên Nợ thông tin tài khoản tiền ) tại thời gian nhận trước ;
– Doanh nghiệp phải nhìn nhận lại những khoản phải thu của người mua có gốc ngoại tệ tại toàn bộ những thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính theo lao lý của pháp lý. Tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn khi nhìn nhận lại khoản phải thu của người mua là tỷ giá mua ngoại tệ của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp chỉ định người mua thanh toán giao dịch tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính. Trường hợp doanh nghiệp có nhiều khoản phải thu và thanh toán giao dịch tại nhiều ngân hàng nhà nước thì được dữ thế chủ động lựa chọn tỷ giá mua của một trong những ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp liên tục có thanh toán giao dịch. Các đơn vị chức năng trong tập đoàn lớn được vận dụng chung một tỷ giá do Công ty mẹ lao lý ( phải bảo vệ sát với tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn ) để nhìn nhận lại những khoản phải thu của người mua có gốc ngoại tệ phát sinh từ những thanh toán giao dịch trong nội bộ tập đoàn lớn .
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 131 – Phải thu của người mua

Bên Nợ:

– Số tiền phải thu của người mua phát sinh trong kỳ khi bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư, TSCĐ, dịch vụ, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính ;
– Số tiền thừa trả lại cho người mua .
– Đánh giá lại những khoản phải thu bằng ngoại tệ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam ) .

Bên Có:

– Số tiền người mua đã trả nợ ;
– Số tiền đã nhận ứng trước, trả trước của người mua ;
– Khoản giảm giá hàng bán cho người mua sau khi đã giao hàng và người mua có khiếu nại ;
– Doanh thu của số hàng đã bán bị người mua trả lại ( có thuế GTGT hoặc không có thuế GTGT ) ;
– Số tiền chiết khấu giao dịch thanh toán và chiết khấu thương mại cho người mua .
– Đánh giá lại những khoản phải thu bằng ngoại tệ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam ) .

Số dư bên Nợ:

Số tiền còn phải thu của người mua .
Tài khoản này hoàn toàn có thể có số dư bên Có. Số dư bên Có phản ánh số tiền nhận trước, hoặc số đã thu nhiều hơn số phải thu của người mua chi tiết cụ thể theo từng đối tượng người dùng đơn cử. Khi lập Bảng Cân đối kế toán, phải lấy số dư cụ thể theo từng đối tượng người dùng phải thu của thông tin tài khoản này để ghi cả hai chỉ tiêu bên ” Tài sản ” và bên ” Nguồn vốn ” .
3. Phương pháp kế toán 1 số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính đa phần
3.1. Khi bán mẫu sản phẩm, hàng hoá, phân phối dịch vụ chưa thu được ngay bằng tiền ( kể những khoản phải thu về tiền bán hàng xuất khẩu của bên giao ủy thác ), kế toán ghi nhận lệch giá, ghi :
a ) Đối với loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, bất động sản góp vốn đầu tư thuộc đối tượng người tiêu dùng chịu thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ theo giá bán chưa có thuế, những khoản thuế gián thu phải nộp được tách riêng ngay khi ghi nhận lệch giá ( kể cả thuế GTGT phải nộp theo chiêu thức trực tiếp ), ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( giá chưa có thuế )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
b ) Trường hợp không tách ngay được những khoản thuế phải nộp, kế toán ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế phải nộp. Định kỳ kế toán xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm thuế phải nộp và ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
3.2. Kế toán hàng bán bị người mua trả lại :
Nợ TK 5213 – Hàng bán bị trả lại ( giá cả chưa có thuế )
Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( số thuế GTGT của hàng bán bị trả lại, cụ thể cho từng loại thuế )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
3.3. Kế toán chiết khấu thương mại và giảm giá hàng bán
a ) Trường hợp số tiền chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán đã ghi ngay trên hóa đơn bán hàng, kế toán phản ánh lệch giá theo giá đã trừ chiết khấu, giảm giá ( ghi nhận theo lệch giá thuần ) và không phản ánh riêng số chiết khấu, giảm giá ;
b ) Trường hợp trên hóa đơn bán hàng chưa biểu lộ số tiền chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán do người mua chưa đủ điều kiện kèm theo để được hưởng hoặc chưa xác lập được số phải chiết khấu, giảm giá thì lệch giá ghi nhận theo giá chưa trừ chiết khấu ( lệch giá gộp ). Sau thời gian ghi nhận lệch giá, nếu người mua đủ điều kiện kèm theo được hưởng chiết khấu, giảm giá thì kế toán phải ghi nhận riêng khoản chiết khấu giảm giá để định kỳ kiểm soát và điều chỉnh giảm lệch giá gộp, ghi :
Nợ TK 521 – Các khoản giảm trừ lệch giá ( 5211, 5212 ) ( giá chưa có thuế )
Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( số thuế của hàng giảm giá, chiết khấu thương mại )
Có TK 131 – Phải thu của người mua ( tổng số tiền giảm giá ) .
3.4. Số chiết khấu giao dịch thanh toán phải trả cho người mua do người mua thanh toán giao dịch tiền mua hàng trước thời hạn pháp luật, trừ vào khoản nợ phải thu của người mua, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( Số tiền chiết khấu giao dịch thanh toán )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
3.5. Nhận được tiền do người mua trả ( kể cả tiền lãi của số nợ – nếu có ), nhận tiền ứng trước của người mua theo hợp đồng bán hàng hoặc cung ứng dịch vụ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, ….
Có TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( phần tiền lãi ) .
Trường hợp nhận ứng trước bằng ngoại tệ thì bên Có TK 131 ghi theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian nhận tiền ứng trước ( tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước nơi triển khai thanh toán giao dịch )
3.6. Phương pháp kế toán những khoản phải thu của nhà thầu so với người mua tương quan đến hợp đồng kiến thiết xây dựng :
a ) Trường hợp hợp đồng thiết kế xây dựng lao lý nhà thầu được giao dịch thanh toán theo quy trình tiến độ kế hoạch :
– Khi hiệu quả thực thi hợp đồng kiến thiết xây dựng được ước tính một cách đáng an toàn và đáng tin cậy, kế toán địa thế căn cứ vào chứng từ phản ánh lệch giá tương ứng với phần việc làm đã triển khai xong ( không phải hóa đơn ) do nhà thầu tự xác lập, ghi :
Nợ TK 337 – Thanh toán theo quy trình tiến độ kế hoạch hợp đồng thiết kế xây dựng
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ .
– Căn cứ vào hóa đơn được lập theo tiến trình kế hoạch để phản ánh số tiền người mua phải trả theo quy trình tiến độ kế hoạch đã ghi trong hợp đồng, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 337 – Thanh toán theo tiến trình kế hoạch hợp đồng kiến thiết xây dựng
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
b ) Trường hợp hợp đồng kiến thiết xây dựng lao lý nhà thầu được thanh toán giao dịch theo giá trị khối lượng triển khai, khi tác dụng triển khai hợp đồng kiến thiết xây dựng được xác lập một cách đáng đáng tin cậy và được người mua xác nhận, kế toán phải lập hóa đơn trên cơ sở phần việc làm đã triển khai xong được người mua xác nhận, địa thế căn cứ vào hóa đơn, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
c ) Khoản tiền thưởng thu được từ người mua trả phụ thêm cho nhà thầu khi triển khai hợp đồng đạt hoặc vượt 1 số ít chỉ tiêu đơn cử đã được ghi trong hợp đồng, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
d ) Khoản bồi thường thu được từ người mua hay những bên khác để bù đắp cho những ngân sách không gồm có trong giá trị hợp đồng ( như sự chậm trễ, sai sót của người mua và những tranh chấp về những biến hóa trong việc thực thi hợp đồng ), ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
đ ) Khi nhận được tiền thanh toán giao dịch khối lượng khu công trình hoàn thành xong hoặc khoản ứng trước từ người mua, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
3.7. Trường hợp người mua không thanh toán giao dịch bằng tiền mà thanh toán giao dịch bằng hàng ( theo phương pháp hàng đổi hàng ), địa thế căn cứ vào giá trị vật tư, hàng hoá nhận trao đổi ( tính theo giá trị hài hòa và hợp lý ghi trong Hoá đơn GTGT hoặc Hoá đơn bán hàng của người mua ) trừ vào số nợ phải thu của người mua, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ
Nợ TK 156 – Hàng hóa
Nợ TK 611 – Mua hàng ( hàng tồn dư kế toán theo giải pháp KKĐK )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
3.8. Trường hợp phát sinh khoản nợ phải thu khó đòi thực sự không hề thu nợ được phải giải quyết và xử lý xoá sổ, địa thế căn cứ vào biên bản giải quyết và xử lý xóa nợ, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2293 ) ( số đã lập dự trữ )
Nợ TK 642 – Ngân sách chi tiêu quản trị doanh nghiệp ( số chưa lập dự trữ )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
3.9. Kế toán khoản phải thu về phí ủy thác tại bên nhận ủy thác xuất nhập khẩu :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( 5113 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
3.10. Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, số dư nợ phải thu của người mua bằng ngoại tệ được nhìn nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính :
– Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với tỷ giá Đồng Nước Ta, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 ) .
– Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với tỷ giá Đồng Nước Ta, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
Điều 19. Tài khoản 133 – Thuế giá trị ngày càng tăng được khấu trừ

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, đã khấu trừ và còn được khấu trừ của doanh nghiệp .
b ) Kế toán phải hạch toán riêng thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ và thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ. Trường hợp không hề hạch toán riêng được thì số thuế GTGT nguồn vào được hạch toán vào thông tin tài khoản 133. Cuối kỳ, kế toán phải xác lập số thuế GTGT được khấu trừ và không được khấu trừ theo lao lý của pháp lý về thuế GTGT .
c ) Số thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ được tính vào giá trị gia tài được mua, giá vốn của hàng bán ra hoặc chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại tuỳ theo từng trường hợp đơn cử .
d ) Việc xác lập số thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, kê khai, quyết toán, nộp thuế phải tuân thủ theo đúng lao lý của pháp lý về thuế GTGT .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ

Bên Nợ:

Số thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ .

Bên Có:

– Số thuế GTGT nguồn vào đã khấu trừ ;
– Kết chuyển số thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ ;
– Thuế GTGT nguồn vào của sản phẩm & hàng hóa mua vào nhưng đã trả lại, được giảm giá ;
– Số thuế GTGT nguồn vào đã được hoàn trả .

Số dư bên Nợ:

Số thuế GTGT đầu vào còn được khấu trừ, số thuế GTGT nguồn vào được hoàn trả nhưng NSNN chưa hoàn trả .

Tài khoản 133 – Thuế GTGT được khấu trừ, có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1331 – Thuế GTGT được khấu trừ của sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ : Phản ánh thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ của vật tư, hàng hoá, dịch vụ mua ngoài dùng vào sản xuất, kinh doanh thương mại sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng người dùng chịu thuế GTGT tính theo chiêu thức khấu trừ thuế .
– Tài khoản 1332 – Thuế GTGT được khấu trừ của gia tài cố định và thắt chặt : Phản ánh thuế GTGT nguồn vào của quy trình góp vốn đầu tư, shopping gia tài cố định và thắt chặt dùng vào hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng người dùng chịu thuế GTGT tính theo chiêu thức khấu trừ thuế, của quy trình shopping bất động sản góp vốn đầu tư .
3. Phương pháp kế toán 1 số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính hầu hết
3.1. Khi mua hàng tồn dư, TSCĐ, BĐSĐT, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156, 211, 213, 217, 611 ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331, 1332 )
Có những TK 111, 112, 331, … ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
3.2. Khi mua vật tư, hàng hoá, công cụ, dịch vụ dùng ngay vào sản xuất, kinh doanh thương mại, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ những TK 621, 623, 627, 641, 642, 241, 242, … ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có những TK 111, 112, 331, … ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
3.3. Khi mua hàng hoá giao bán ngay cho người mua ( không qua nhập kho ), nếu thuế GTGT được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có những TK 111, 112, 331, … ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .
3.4. Khi nhập khẩu vật tư, hàng hoá, TSCĐ :
– Kế toán phản ánh giá trị vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhập khẩu gồm có tổng số tiền phải thanh toán giao dịch cho người bán ( theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn ), thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường phải nộp ( nếu có ), ngân sách luân chuyển, ghi :
Nợ TK 152, 153, 156, 211
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) ( nếu thuế GTGT nguồn vào của hàng nhập khẩu không được khấu trừ )
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng .
Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu )
Có TK 33381 – Thuế Bảo vệ môi trường tự nhiên
Có những TK 111, 112, …
– Nếu thuế GTGT nguồn vào của hàng nhập khẩu được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331, 1332 )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33312 ) .
3.5. Trường hợp hàng đã mua và đã trả lại hoặc hàng đã mua được giảm giá do kém, mất phẩm chất : Căn cứ vào chứng từ xuất hàng trả lại cho bên bán và những chứng từ tương quan, kế toán phản ánh giá trị hàng đã mua và đã trả lại người bán hoặc hàng đã mua được giảm giá, thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 331 ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( thuế GTGT nguồn vào của hàng mua trả lại hoặc được giảm giá )
Có những TK 152, 153, 156, 211, … ( giá mua chưa có thuế GTGT ) .

3.6. Trường hợp không hạch toán riêng được thuế GTGT đầu vào được khấu trừ:

a ) Khi mua vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156, 211, 213 ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( thuế GTGT nguồn vào )
Có những TK 111, 112, 331, …
b ) Cuối kỳ, kế toán tính và xác lập thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, không được khấu trừ theo pháp luật của pháp lý về thuế GTGT. Đối với số thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ tính vào giá vốn hàng bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) .
3.7. Vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ mua vào bị tổn thất do thiên tai, hoả hoạn, bị mất, xác lập do nghĩa vụ và trách nhiệm của những tổ chức triển khai, cá thể phải bồi thường, nếu thuế GTGT nguồn vào của số sản phẩm & hàng hóa này không được khấu trừ :
– Trường hợp thuế GTGT của vật tư, hàng hoá, TSCĐ mua vào bị tổn thất chưa xác lập được nguyên do chờ giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1381 )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331, 1332 ) .
– Trường hợp thuế GTGT của vật tư, hàng hoá, TSCĐ mua vào bị tổn thất khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền về số thu bồi thường của những tổ chức triển khai, cá thể, ghi :
Nợ những TK 111, 334, … ( số thu bồi thường )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( nếu được tính vào ngân sách )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1381 )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu xác lập được nguyên do và có quyết định hành động giải quyết và xử lý ngay ) .
3.8. Cuối tháng, kế toán xác lập số thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ vào số thuế GTGT đầu ra khi xác lập số thuế GTGT phải nộp trong kỳ, ghi :
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ .
3.9. Khi được hoàn thuế GTGT nguồn vào của hàng hoá, dịch vụ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, ….
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) .
Điều 20. Tài khoản 136 – Phải thu nội bộ

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản nợ phải thu và tình hình thanh toán giao dịch những khoản nợ phải thu của doanh nghiệp với đơn vị chức năng cấp dưới hoặc giữa những đơn vị chức năng cấp dưới thường trực doanh nghiệp độc lập. Các đơn vị chức năng cấp dưới thường trực trong trường hợp này là những đơn vị chức năng không có tư cách pháp nhân, hạch toán nhờ vào nhưng có tổ chức triển khai công tác làm việc kế toán, như những Trụ sở, nhà máy sản xuất, Ban quản trị dự án Bất Động Sản … hạch toán nhờ vào doanh nghiệp .
b ) Quan hệ thanh toán giao dịch giữa doanh nghiệp với những công ty thành viên, xí nghiệp sản xuất … là đơn vị chức năng có tư cách pháp nhân, hạch toán độc lập không phản ánh trong thông tin tài khoản này mà phản ánh như so với những công ty con .
c ) Nội dung những khoản phải thu nội bộ phản ánh vào thông tin tài khoản 136 gồm có :
– Ở doanh nghiệp cấp trên :
+ Vốn, quỹ hoặc kinh phí đầu tư đã giao, đã cấp cho cấp dưới ;
+ Các khoản cấp dưới phải nộp lên cấp trên theo pháp luật ;
+ Các khoản nhờ cấp dưới thu hộ ;
+ Các khoản đã chi, đã trả hộ cấp dưới ;
+ Các khoản đã giao cho đơn vị chức năng thường trực để triển khai khối lượng giao khoán nội bộ và nhận lại giá trị giao khoán nội bộ ;
+ Các khoản phải thu vãng lai khác .
– Ở đơn vị chức năng cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc vào :
+ Các khoản được doanh nghiệp cấp trên cấp nhưng chưa nhận được ;
+ Giá trị mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa dịch vụ chuyển cho đơn vị chức năng cấp trên hoặc những đơn vị chức năng nội bộ khác để bán ; Doanh thu bán sản phẩm & hàng hóa, phân phối dịch vụ cho những đơn vị chức năng nội bộ ;
+ Các khoản nhờ doanh nghiệp cấp trên hoặc đơn vị chức năng nội bộ khác thu hộ ;
+ Các khoản đã chi, đã trả hộ doanh nghiệp cấp trên và đơn vị chức năng nội bộ khác ;
+ Các khoản phải thu nội bộ vãng lai khác .
d ) Tài khoản 136 phải hạch toán chi tiết cụ thể theo từng đơn vị chức năng cấp dưới có quan hệ thanh toán giao dịch và theo dõi riêng từng khoản phải thu nội bộ. Doanh nghiệp cần có giải pháp đôn đốc xử lý dứt điểm những khoản nợ phải thu nội bộ trong kỳ kế toán .
đ ) Cuối kỳ kế toán, phải kiểm tra, so sánh và xác nhận số phát sinh, số dư thông tin tài khoản 136 ” Phải thu nội bộ “, thông tin tài khoản 336 ” Phải trả nội bộ ” với những đơn vị chức năng cấp dưới có quan hệ theo từng nội dung giao dịch thanh toán. Tiến hành thanh toán giao dịch bù trừ theo từng khoản của từng đơn vị chức năng cấp dưới có quan hệ, đồng thời hạch toán bù trừ trên 2 thông tin tài khoản 136 “ Phải thu nội bộ ” và thông tin tài khoản 336 ” Phải trả nội bộ ” ( theo cụ thể từng đối tượng người tiêu dùng ). Khi so sánh, nếu có chênh lệch, phải tìm nguyên do và kiểm soát và điều chỉnh kịp thời .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 136 – Phải thu nội bộ

Bên Nợ:

– Số vốn kinh doanh thương mại đã giao cho đơn vị chức năng cấp dưới ;
– Kinh phí chủ góp vốn đầu tư giao cho BQLDA ; Các khoản khác được ghi tăng số phải thu của chủ góp vốn đầu tư so với BQLDA ;
– Các khoản đã chi hộ, trả hộ doanh nghiệp cấp trên hoặc những đơn vị chức năng nội bộ ;
– Số tiền doanh nghiệp cấp trên phải thu về, những khoản đơn vị chức năng cấp dưới phải nộp ;
– Số tiền đơn vị chức năng cấp dưới phải thu về, những khoản cấp trên phải giao xuống ;
– Số tiền phải thu về loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ giữa những đơn vị chức năng nội bộ với nhau .
– Các khoản phải thu nội bộ khác .

Bên Có:

– Thu hồi vốn, quỹ ở đơn vị chức năng cấp dưới ;
– Quyết toán với đơn vị chức năng cấp dưới về kinh phí đầu tư sự nghiệp đã cấp, đã sử dụng ;
– Giá trị TSCĐ hoàn thành xong chuyển lên từ BQLDA ; Các khoản khác được ghi giảm số phải thu của chủ góp vốn đầu tư so với BQLDA ;
– Số tiền đã thu về những khoản phải thu trong nội bộ ;
– Bù trừ phải thu với phải trả trong nội bộ của cùng một đối tượng người tiêu dùng .

Số dư bên Nợ: Số nợ còn phải thu ở các đơn vị nội bộ.

Tài khoản 136 – Phải thu nội bộ, có 4 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1361 – Vốn kinh doanh thương mại ở đơn vị chức năng thường trực : Tài khoản này chỉ mở ở doanh nghiệp cấp trên để phản ánh số vốn kinh doanh thương mại hiện có ở những đơn vị chức năng cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc vào do doanh nghiệp cấp trên giao .
Tài khoản này không phản ánh số vốn công ty mẹ góp vốn đầu tư vào những công ty con hoặc số vốn doanh nghiệp góp vốn đầu tư những đơn vị chức năng thường trực có tư cách pháp nhân hạch toán độc lập. Vốn góp vốn đầu tư vào những đơn vị chức năng trên trong trường hợp này phản ánh trên thông tin tài khoản 221 “ Đầu tư vào công ty con ” .
– Tài khoản 1362 – Phải thu nội bộ về chênh lệch tỷ giá : Tài khoản này chỉ mở ở những doanh nghiệp là Chủ góp vốn đầu tư có xây dựng BQLDA, dùng để phản ánh khoản chênh lệch tỷ giá phát sinh ở những BQLDA chuyển lên .
– Tài khoản 1363 – Phải thu nội bộ về ngân sách đi vay đủ điều kiện kèm theo được vốn hoá : Tài khoản này chỉ mở ở những doanh nghiệp là Chủ góp vốn đầu tư có xây dựng BQLDA, dùng để phản ánh khoản ngân sách đi vay được vốn hóa phát sinh tại BQLDA .
– Tài khoản 1368 – Phải thu nội bộ khác : Phản ánh tổng thể những khoản phải thu khác giữa những đơn vị chức năng nội bộ .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Tại đơn vị cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc

a ) Khi chi hộ, trả hộ doanh nghiệp cấp trên và những đơn vị chức năng nội bộ khác :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có những TK 111, 112 .
b ) Căn cứ vào thông tin của doanh nghiệp cấp trên về số quỹ khen thưởng, phúc lợi được cấp, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có 353 – Quỹ khen thưởng phúc lợi .
c ) Khi bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, phân phối dịch vụ cho những đơn vị chức năng trong nội bộ doanh nghiệp, tùy thuộc vào đặc thù hoạt động giải trí và phân cấp của từng đơn vị chức năng :
– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào được phân cấp ghi nhận lệch giá, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( cụ thể thanh toán giao dịch bán hàng nội bộ )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
Đồng thời ghi nhận giá vốn, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có những TK 154, 155, 156 .
– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào không được phân cấp ghi nhận lệch giá, giá trị mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ cung ứng nội bộ được phản ánh là khoản phải thu nội bộ, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có những TK 154, 155, 156
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
đ ) Khi nhận được tiền hoặc vật tư, gia tài của cấp trên hoặc doanh nghiệp nội bộ khác thanh toán giao dịch về những khoản phải thu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 152, 153, …
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 ) .
e ) Bù trừ những khoản phải thu nội bộ với những khoản phải trả nội bộ của cùng một đối tượng người dùng, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ ( 3368 )
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 ) .

3.2. Hạch toán ở doanh nghiệp cấp trên

a ) Khi doanh nghiệp cấp trên giao vốn kinh doanh thương mại cho đơn vị chức năng cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán nhờ vào :
– Trường hợp giao vốn bằng tiền, ghi :
Nợ TK 1361 – Vốn kinh doanh thương mại ở những đơn vị chức năng thường trực
Có những TK 111, 112 .

– Trường hợp giao vốn bằng TSCĐ, ghi:

Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( giá trị còn lại của TSCĐ ) ( 1361 )
Nợ TK 214 – Hao mòn gia tài cố định và thắt chặt ( giá trị hao mòn của TSCĐ )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
b ) Trường hợp những đơn vị chức năng cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán nhờ vào nhận vốn kinh doanh thương mại trực tiếp từ giá thành Nhà nước theo sự uỷ quyền của doanh nghiệp cấp trên, khi đơn vị chức năng cấp dưới thực nhận vốn, doanh nghiệp cấp trên ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1361 )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
c ) Khi doanh nghiệp cấp trên cấp kinh phí đầu tư sự nghiệp, dự án Bất Động Sản cho đơn vị chức năng cấp dưới, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có những TK 111, 112, 461, …
d ) Trường hợp đơn vị chức năng không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc vào phải hoàn trả vốn kinh doanh thương mại cho doanh nghiệp cấp trên, khi nhận được tiền do đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào nộp lên, ghi :
Nợ những TK 111, 112, ….
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1361 ) .
đ ) Căn cứ vào báo cáo giải trình của đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào về số vốn kinh doanh thương mại đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào đã nộp Chi tiêu Nhà nước theo sự uỷ quyền của cấp trên, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1361 ) .
e ) Khi bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, phân phối dịch vụ cho những đơn vị chức năng trong nội bộ doanh nghiệp, tùy thuộc vào đặc thù hoạt động giải trí và phân cấp của từng đơn vị chức năng, doanh nghiệp hoàn toàn có thể ghi nhận lệch giá tại thời gian chuyển giao sản phẩm & hàng hóa dịch vụ cho những đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào hoặc tại thời gian khi đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào bán sản phẩm & hàng hóa, phân phối dịch vụ ra bên ngoài :
– Trường hợp doanh nghiệp ghi nhận lệch giá tại thời gian chuyển giao sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ cho đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( chi tiết cụ thể thanh toán giao dịch bán hàng nội bộ )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
– Trường hợp doanh nghiệp không ghi nhận lệch giá tại thời gian chuyển giao sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ cho đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào :
+ Khi chuyển giao sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có những TK 154, 155, 156
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( nếu có ) .
+ Khi đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào thông tin đã tiêu thụ được mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ cho bên thứ ba bên ngoài doanh nghiệp, kế toán ghi lệch giá, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng, cung ứng dịch vụ .
Đồng thời ghi nhận giá vốn, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 ) .
g ) Khoản phải thu về lãi của hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại, hoạt động giải trí khác ở những đơn vị chức năng cấp dưới, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có TK 421 – Lợi nhuận chưa phân phối .
h ) Khi chi hộ, trả hộ những đơn vị chức năng cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán nhờ vào, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có những TK 111, 112, ….
i ) Khi nhận được tiền do đơn vị chức năng cấp dưới nộp lên về tiền lãi kinh doanh thương mại, thanh toán giao dịch những khoản đã chi hộ, trả hộ đơn vị chức năng cấp dưới, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 ) .
k ) Bù trừ những khoản phải thu nội bộ với những khoản phải trả nội bộ của cùng một đối tượng người dùng, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ ( 3368 )
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 ) .

3.3. Kế toán tại Chủ đầu tư có thành lập BQLDAĐT

a ) Khi chủ góp vốn đầu tư có quyết định hành động giao vốn góp vốn đầu tư bằng tiền, vật tư, TSCĐ cho BQLDAĐT, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1361 )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Có những TK 111, 112, 152
Có TK 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình .
b ) Lãi tiền gửi ngân hàng nhà nước do trong thời điểm tạm thời chưa sử dụng vốn góp vốn đầu tư do những BQLDA góp vốn đầu tư chuyển lên cho Chủ góp vốn đầu tư, kế toán chủ góp vốn đầu tư ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
c ) Chủ góp vốn đầu tư kết chuyển ngân sách đi vay đủ điều kiện kèm theo được vốn hoá vào giá trị khu công trình cho BQLDAĐT tính vào ngân sách góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1363 )
Có những TK 111, 112, 242, 335 .
d ) Khi nhận lệch giá, lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, thu nhập khác do những BQLDAĐT nộp lên, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1362, 1368 )
Có những TK 515, 711 .
đ ) Khi những BQLDAĐT chuyển số thuế GTGT nguồn vào khi mua NVL, CCDC, TSCĐ, dịch vụ để triển khai dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư cho Chủ góp vốn đầu tư để khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1368 ) .
e ) Khi nhận giá vốn phân phối dịch vụ, ngân sách kinh tế tài chính, ngân sách khác do những BQLDAĐT chuyển lên, kế toán ghi :
Nợ những TK 632, 635, 811
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1362, 1368 ) .
g ) Khi dự án Bất Động Sản hoàn thành xong, nhận chuyển giao khu công trình, kế toán chủ góp vốn đầu tư ghi :
– Trường hợp nhận chuyển giao khu công trình đã được quyết toán, chủ góp vốn đầu tư ghi nhận giá trị khu công trình là giá đã được quyết toán, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 152, 153, 211, 213, 217, 1557
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 136 – Phải thu nội bộ ( 1361 )
Có những TK 331, 333, … ( nhận nợ phải trả nếu có ) .
– Trường hợp nhận chuyển giao khu công trình chưa được quyết toán, chủ góp vốn đầu tư ghi nhận giá trị khu công trình là giá tạm tính. Khi quyết toán phải kiểm soát và điều chỉnh giá trị khu công trình theo giá được quyết toán, ghi :
+ Nếu giá được quyết toán lớn hơn giá tạm tính, ghi :
Nợ những TK 211, 213, 217, 1557
Có những TK tương quan .
+ Nếu giá được quyết toán nhỏ hơn giá tạm tính, ghi :
Nợ những TK tương quan
Có những TK 211, 213, 217, 1557 .

Điều 21. Tài khoản 138 – Phải thu khác

1. Nguyên tắc kế toán

Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản nợ phải thu ngoài khoanh vùng phạm vi đã phản ánh ở những thông tin tài khoản phải thu ( TK 131, 136 ) và tình hình thanh toán giao dịch những khoản nợ phải thu này, gồm những nội dung hầu hết sau :
– Giá trị gia tài thiếu đã được phát hiện nhưng chưa xác lập được nguyên do, phải chờ giải quyết và xử lý ;
– Các khoản phải thu về bồi thường vật chất do cá thể, tập thể ( trong và ngoài doanh nghiệp ) gây ra như mất mát, hư hỏng vật tư, sản phẩm & hàng hóa, tiền vốn, … đã được giải quyết và xử lý bắt bồi thường ;
– Các khoản cho bên khác mượn bằng gia tài phi tiền tệ ( nếu cho mượn bằng tiền thì phải kế toán là cho vay trên TK 1283 ) ;
– Các khoản đã chi cho hoạt động giải trí sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản, chi góp vốn đầu tư XDCB, chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại nhưng không được cấp có thẩm quyền phê duyệt phải tịch thu ;
– Các khoản chi hộ phải tịch thu, như những khoản bên nhận uỷ thác xuất nhập khẩu chi hộ, cho bên giao uỷ thác xuất khẩu về phí ngân hàng nhà nước, phí giám định hải quan, phí luân chuyển, bốc vác, những khoản thuế, …
– Các khoản phải thu phát sinh khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, như : Chi tiêu cổ phần hoá, trợ cấp cho lao động thôi việc, mất việc, tương hỗ huấn luyện và đào tạo lại lao động trong doanh nghiệp cổ phần hoá, …
– Tiền lãi cho vay, cổ tức, doanh thu phải thu từ những hoạt động giải trí góp vốn đầu tư kinh tế tài chính ;
– Các khoản phải thu khác ngoài những khoản trên .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 138 – Phải thu khác

Bên Nợ:

– Giá trị gia tài thiếu chờ xử lý ;
– Phải thu của cá thể, tập thể ( trong và ngoài doanh nghiệp ) so với gia tài thiếu đã xác lập rõ nguyên do và có biên bản giải quyết và xử lý ngay ;
– Số tiền phải thu về những khoản phát sinh khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ;
– Phải thu về tiền lãi cho vay, lãi tiền gửi, cổ tức, doanh thu được chia từ những hoạt động giải trí góp vốn đầu tư kinh tế tài chính ;
– Các khoản chi hộ bên thứ ba phải tịch thu, những khoản nợ phải thu khác ;
– Đánh giá lại những khoản phải thu bằng ngoại tệ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam )

Bên Có:

– Kết chuyển giá trị gia tài thiếu vào những thông tin tài khoản tương quan theo quyết định hành động ghi trong biên bản giải quyết và xử lý ;
– Kết chuyển những khoản phải thu về cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước ;
– Số tiền đã thu được về những khoản nợ phải thu khác .
– Đánh giá lại những khoản phải thu bằng ngoại tệ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam )

Số dư bên Nợ:

Các khoản nợ phải thu khác chưa thu được .
Tài khoản này hoàn toàn có thể có số dư bên Có. Số dư bên Có phản ánh số đã thu nhiều hơn số phải thu ( trường hợp riêng biệt và trong cụ thể của từng đối tượng người tiêu dùng đơn cử ) .

Tài khoản 138 – Phải thu khác, có 3 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý : Phản ánh giá trị gia tài thiếu chưa xác lập rõ nguyên do, còn chờ quyết định hành động giải quyết và xử lý .
Về nguyên tắc trong mọi trường hợp phát hiện thiếu gia tài, phải săn lùng nguyên do và người phạm lỗi để có giải pháp giải quyết và xử lý đơn cử. Chỉ hạch toán vào thông tin tài khoản 1381 trường hợp chưa xác lập được nguyên do về thiếu, mất mát, hư hỏng gia tài của doanh nghiệp phải chờ giải quyết và xử lý. Trường hợp gia tài thiếu đã xác lập được nguyên do và đã có biên bản giải quyết và xử lý ngay trong kỳ thì ghi vào những thông tin tài khoản tương quan, không hạch toán qua thông tin tài khoản 1381 .
– Tài khoản 1385 – Phải thu về cổ phần hóa : Phản ánh số phải thu về cổ phần hóa mà doanh nghiệp đã chi ra, như : Ngân sách chi tiêu cổ phần hoá, trợ cấp cho lao động thôi việc, mất việc, tương hỗ đào tạo và giảng dạy lại lao động trong doanh nghiệp cổ phần hoá, …
– Tài khoản 1388 – Phải thu khác : Phản ánh những khoản phải thu của doanh nghiệp ngoài khoanh vùng phạm vi những khoản phải thu phản ánh ở những TK 131, 133, 136 và TK 1381, 1385, như : Phải thu những khoản cổ tức, doanh thu, tiền lãi ; Phải thu những khoản phải bồi thường do làm mất tiền, gia tài ; …

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình dùng cho hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại phát hiện thiếu, chưa xác lập rõ nguyên do, chờ giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1381 ) ( giá trị còn lại của TSCĐ )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có TK 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình ( nguyên giá ) .
3.2. TSCĐ hữu hình dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản hoặc hoạt động giải trí phúc lợi phát hiện thiếu, chưa xác lập rõ nguyên do, chờ giải quyết và xử lý, ghi giảm TSCĐ :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại ) ( TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản )
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại ) ( TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí phúc lợi )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
Đồng thời phản ánh phần giá trị còn lại của gia tài thiếu chờ giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1381 )
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3532 )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( TSCĐ dùng cho sự nghiệp, DA ) .
3.3. Trường hợp tiền mặt tồn quỹ, vật tư, sản phẩm & hàng hóa, … phát hiện thiếu khi kiểm kê :
a ) Khi chưa xác lập rõ nguyên do, chờ giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1381 )
Có những TK 111, 152, 153, 155, 156 .
b ) Khi có biên bản giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền so với gia tài thiếu, địa thế căn cứ vào quyết định hành động giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( cá thể, tổ chức triển khai nộp tiền bồi thường )
Nợ TK 1388 – Phải thu khác ( cá thể, tổ chức triển khai phải nộp tiền bồi thường )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( số bồi thường trừ vào lương )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá trị hao hụt mất mát của hàng tồn dư sau khi trừ số thu bồi thường theo quyết định hành động giải quyết và xử lý )
Nợ TK 811 – Chi tiêu khác ( phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu qua kiểm kê phải tính vào tổn thất của doanh nghiệp )
Có TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý .
c ) Trường hợp gia tài phát hiện thiếu đã xác lập được ngay nguyên do và người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm thì địa thế căn cứ nguyên do hoặc người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 – Phải thu khác ) ( số phải bồi thường )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( số bồi thường trừ vào lương )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá trị hao hụt, mất mát của hàng tồn dư sau khi trừ số thu bồi thường theo quyết định hành động giải quyết và xử lý )
Có TK 621 – giá thành nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp
Có TK 627 – Ngân sách chi tiêu sản xuất chung
Có những TK 152, 153, 155, 156
Có những TK 111, 112 .
3.4. Các khoản cho mượn gia tài trong thời điểm tạm thời, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có những TK 152, 153, 155, 156, …
3.5. Các khoản chi hộ bên thứ ba phải tịch thu, những khoản phải thu khác, ghi
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có những TK tương quan .
3.6. Kế toán thanh toán giao dịch ủy thác xuất – nhập khẩu tại bên nhận ủy thác :
a ) Khi bên nhận uỷ thác chi hộ cho bên giao uỷ thác, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) ( nếu bên giao ủy thác chưa ứng tiền )
Nợ TK 3388 – Phải trả phải nộp khác ( trừ vào tiền nhận của bên giao ủy thác )
Có những TK 111, 112, …
b ) Khi được doanh nghiệp uỷ thác xuất khẩu giao dịch thanh toán bù trừ với những khoản đã chi hộ, kế toán doanh nghiệp nhận uỷ thác xuất khẩu ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả khác ( 3388 )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) .
c ) Kế toán cụ thể những thanh toán giao dịch giao dịch thanh toán xuất – nhập khẩu ủy thác được triển khai theo hướng dẫn của thông tin tài khoản 338 – Phải trả khác ; Kế toán những khoản thuế GTGT hàng nhập khẩu, thuế TTĐB, thuế nhập khẩu tại bên giao và nhận ủy thác thực thi theo hướng dẫn của thông tin tài khoản 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
3.7. Định kỳ khi xác lập tiền lãi cho vay, lãi tiền gửi, cổ tức, doanh thu được chia phải thu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …. ( số đã thu được tiền )
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
3.8. Khi thu được tiền của những khoản nợ phải thu khác, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) .
3.9. Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý nợ phải thu khác không có năng lực tịch thu :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( số bồi thường của cá thể, tập thể có tương quan )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( số bồi thường trừ vào lương )
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2293 ) ( nếu được bù đắp bằng khoản dự trữ phải thu khó đòi )
Nợ TK 642 – Ngân sách chi tiêu quản trị doanh nghiệp ( số hạch toán vào ngân sách )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1388 – Phải thu khác ) .
3.10. Khi những doanh nghiệp hoàn thành xong thủ tục bán những khoản phải thu khác ( đang được phản ánh trên Bảng Cân đối kế toán ) cho công ty mua và bán nợ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …. ( số tiền thu được từ việc bán khoản nợ phải thu )
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2293 ) ( số chênh lệch được bù đắp bằng khoản dự trữ phải thu khó đòi )
Nợ những TK tương quan ( số chênh lệch giữa giá gốc khoản nợ phải thu khó đòi với số tiền thu được từ bán khoản nợ và số đã được bù đắp bằng khoản dự trữ nợ phải thu khó đòi )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) .
3.11. Khi phát sinh ngân sách cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, ghi :
Nợ TK 1385 – Phải thu về cổ phần hóa ( cụ thể ngân sách cổ phần hóa )
Có những TK 111, 112, 152, 331, …
3.12. Khi kết thúc quy trình cổ phần hóa, doanh nghiệp phải báo cáo giải trình và triển khai quyết toán những khoản chi về cổ phần hóa với cơ quan quyết định hành động cổ phần hóa. Tổng số ngân sách cổ phần hóa, chi trợ cấp cho lao động thôi việc, mất việc, chi tương hỗ huấn luyện và đào tạo lại lao động, … được trừ ( – ) vào số tiền thu bán CP thuộc vốn Nhà nước thu được từ cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước, ghi :
Nợ TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa ( tiền thu bán CP thuộc vốn NN )
Có TK 1385 – Phải thu về cổ phần hóa .
3.13. Các khoản chi cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, chi góp vốn đầu tư XDCB, ngân sách SXKD nhưng không được cấp có thẩm quyền phê duyệt phải tịch thu, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có những TK 161, 241, 641, 642, …
3.14. Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, số dư nợ phải thu khác có gốc ngoại tệ được nhìn nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính :
– Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với tỷ giá Đồng Nước Ta, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 ) .
– Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với tỷ giá Đồng Nước Ta, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 )
Có TK 138 – Phải thu khác
Điều 22. Tài khoản 141 – Tạm ứng

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản tạm ứng của doanh nghiệp cho người lao động trong doanh nghiệp và tình hình thanh toán giao dịch những khoản tạm ứng đó .
b ) Khoản tạm ứng là một khoản tiền hoặc vật tư do doanh nghiệp giao cho người nhận tạm ứng để triển khai trách nhiệm sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc xử lý một việc làm nào đó được phê duyệt. Người nhận tạm ứng phải là người lao động thao tác tại doanh nghiệp. Đối với người nhận tạm ứng liên tục ( thuộc những bộ phận đáp ứng vật tư, quản trị, hành chính ) phải được Giám đốc chỉ định bằng văn bản .
c ) Người nhận tạm ứng ( có tư cách cá thể hay tập thể ) phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm với doanh nghiệp về số đã nhận tạm ứng và chỉ được sử dụng tạm ứng theo đúng mục tiêu và nội dung việc làm đã được phê duyệt. Nếu số tiền nhận tạm ứng không sử dụng hoặc không sử dụng hết phải nộp lại quỹ. Người nhận tạm ứng không được chuyển số tiền tạm ứng cho người khác sử dụng .
Khi triển khai xong, kết thúc việc làm được giao, người nhận tạm ứng phải lập bảng thanh toán giao dịch tạm ứng ( kèm theo chứng từ gốc ) để giao dịch thanh toán hàng loạt, dứt điểm ( theo từng lần, từng khoản ) số tạm ứng đã nhận, số tạm ứng đã sử dụng và khoản chênh lệch giữa số đã nhận tạm ứng với số đã sử dụng ( nếu có ). Khoản tạm ứng sử dụng không hết nếu không nộp lại quỹ thì phải tính trừ vào lương của người nhận tạm ứng. Trường hợp chi quá số nhận tạm ứng thì doanh nghiệp sẽ chi bổ trợ số còn thiếu .
d ) Phải giao dịch thanh toán dứt điểm khoản tạm ứng kỳ trước mới được nhận tạm ứng kỳ sau. Kế toán phải mở sổ kế toán chi tiết cụ thể theo dõi cho từng người nhận tạm ứng và ghi chép vừa đủ tình hình nhận, thanh toán giao dịch tạm ứng theo từng lần tạm ứng .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 141 – Tạm ứng

Bên Nợ:

Các khoản tiền, vật tư đã tạm ứng cho người lao động của doanh nghiệp .

Bên Có:

– Các khoản tạm ứng đã được thanh toán giao dịch ;
– Số tiền tạm ứng dùng không hết nhập lại quỹ hoặc tính trừ vào lương ;
– Các khoản vật tư sử dụng không hết nhập lại kho .

Số dư bên Nợ:

Số tạm ứng chưa giao dịch thanh toán .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Khi tạm ứng tiền hoặc vật tư cho người lao động trong doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 141 – Tạm ứng
Có những TK 111, 112, 152, …
b ) Khi triển khai xong việc làm được giao, người nhận tạm ứng lập Bảng thanh toán giao dịch tạm ứng kèm theo những chứng từ gốc đã được ký duyệt để quyết toán khoản tạm ứng, ghi :
Nợ những TK 152,153, 156, 241, 331, 621,623, 627, 642, …
Có TK 141 – Tạm ứng .
c ) Các khoản tạm ứng chi ( hoặc sử dụng ) không hết, phải nhập lại quỹ, nhập lại kho hoặc trừ vào lương của người nhận tạm ứng, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có TK 141 – Tạm ứng .
d ) Trường hợp số thực chi đã được duyệt lớn hơn số đã nhận tạm ứng, kế toán lập phiếu chi để thanh toán giao dịch thêm cho người nhận tạm ứng, ghi :
Nợ những TK 152, 153,156, 241, 621, 622, 627, …
Có TK 111 – Tiền mặt .

Điều 23. Nguyên tắc kế toán Hàng tồn kho

1. Nhóm thông tin tài khoản hàng tồn dư được dùng để phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển hàng tồn dư của doanh nghiệp ( nếu doanh nghiệp thực thi kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kê khai liên tục ) hoặc được dùng để phản ánh giá trị hàng tồn dư đầu kỳ và cuối kỳ kế toán của doanh nghiệp ( nếu doanh nghiệp triển khai kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .
2. Hàng tồn dư của doanh nghiệp là những gia tài được mua vào để sản xuất hoặc để bán trong kỳ sản xuất, kinh doanh thương mại thông thường, gồm :
– Hàng mua đang đi trên đường ;
– Nguyên liệu, vật tư ; Công cụ, dụng cụ ;
– Sản phẩm dở dang ;
– Thành phẩm, hàng hoá ; hàng gửi bán ;
– Hàng hoá được lưu giữ tại kho bảo thuế của doanh nghiệp .
Đối với mẫu sản phẩm dở dang, nếu thời hạn sản xuất, luân chuyển vượt quá một chu kỳ luân hồi kinh doanh thương mại thường thì thì không được trình diễn là hàng tồn dư trên Bảng cấn đối kế toán mà trình diễn là gia tài dài hạn .
Đối với vật tư, thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa có thời hạn dự trữ trên 12 tháng hoặc hơn một chu kỳ luân hồi sản xuất, kinh doanh thương mại thường thì thì không được trình diễn là hàng tồn dư trên Bảng cấn đối kế toán mà trình diễn là gia tài dài hạn .
3. Các loại mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, vật tư, gia tài nhận giữ hộ, nhận ký gửi, nhận ủy thác xuất nhập khẩu, nhận gia công … không thuộc quyền sở hữu và trấn áp của doanh nghiệp thì không được phản ánh là hàng tồn dư .
4. Kế toán hàng tồn dư phải được thực thi theo lao lý của Chuẩn mực kế toán “ Hàng tồn dư ” khi xác lập giá gốc hàng tồn dư, chiêu thức tính giá trị hàng tồn dư, xác lập giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được, lập dự trữ giảm giá hàng tồn dư và ghi nhận ngân sách .
5. Nguyên tắc xác lập giá gốc hàng tồn dư được pháp luật đơn cử cho từng loại vật tư, hàng hoá, theo nguồn hình thành và thời gian tính giá .
6. Các khoản thuế không được hoàn trả được tính vào giá trị hàng tồn dư như : Thuế GTGT nguồn vào của hàng tồn dư không được khấu trừ, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường phải nộp khi mua hàng tồn dư .
7. Khi mua hàng tồn dư nếu được nhận kèm thêm mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị, phụ tùng sửa chữa thay thế ( phòng ngừa trường hợp hỏng hóc ) thì kế toán phải xác lập và ghi nhận riêng loại sản phẩm, phụ tùng thiết bị sửa chữa thay thế theo giá trị hài hòa và hợp lý. Giá trị loại sản phẩm, hàng mua được xác lập bằng tổng giá trị của hàng được mua trừ đi giá trị loại sản phẩm, thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa .
8. Khi bán hàng tồn dư, giá gốc của hàng tồn dư đã bán được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ tương thích với lệch giá tương quan đến chúng được ghi nhận và tương thích với thực chất thanh toán giao dịch. Trường hợp xuất hàng tồn dư để khuyến mại, quảng cáo thì triển khai theo nguyên tắc :
a ) Trường hợp xuất hàng tồn dư để khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, không kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua mẫu sản phẩm, hàng hóa …., kế toán ghi nhận giá trị hàng tồn dư vào ngân sách bán hàng ( chi tiết cụ thể hàng khuyến mại, quảng cáo ) ;
b ) Trường hợp xuất hàng tồn dư để khuyến mại, quảng cáo nhưng người mua chỉ được nhận hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa ( ví dụ như mua 2 loại sản phẩm được Tặng Kèm 1 loại sản phẩm …. ) thì kế toán phải phân chia số tiền thu được để tính lệch giá cho cả hàng khuyến mại, giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá vốn ( trường hợp này thực chất thanh toán giao dịch là giảm giá hàng bán ) .
9. Khi xác lập giá trị hàng tồn dư cuối kỳ, doanh nghiệp vận dụng theo một trong những chiêu thức sau :
a ) Phương pháp tính theo giá đích danh : Phương pháp tính theo giá đích danh được vận dụng dựa trên giá trị trong thực tiễn của từng thứ hàng hoá mua vào, từng thứ loại sản phẩm sản xuất ra nên chỉ vận dụng cho những doanh nghiệp có ít loại sản phẩm hoặc loại sản phẩm không thay đổi và nhận diện được .
b ) Phương pháp bình quân gia quyền : Theo giải pháp bình quân gia quyền, giá trị của từng loại hàng tồn dư được tính theo giá trị trung bình của từng loại hàng tồn dư đầu kỳ và giá trị từng loại hàng tồn dư được mua hoặc sản xuất trong kỳ. Giá trị trung bình hoàn toàn có thể được tính theo từng kỳ hoặc sau từng lô hàng nhập về, nhờ vào vào điều kiện kèm theo đơn cử của mỗi doanh nghiệp .
c ) Phương pháp nhập trước, xuất trước ( FIFO ) : Phương pháp nhập trước, xuất trước vận dụng dựa trên giả định là giá trị hàng tồn dư được mua hoặc được sản xuất trước thì được xuất trước, và giá trị hàng tồn dư còn lại cuối kỳ là giá trị hàng tồn dư được mua hoặc sản xuất gần thời gian cuối kỳ. Theo chiêu thức này thì giá trị hàng xuất kho được tính theo giá của lô hàng nhập kho ở thời gian đầu kỳ hoặc gần thời điểm đầu kỳ, giá trị của hàng tồn dư cuối kỳ được tính theo giá của hàng nhập kho ở thời gian cuối kỳ hoặc gần cuối kỳ còn tồn dư .
Mỗi giải pháp tính giá trị hàng tồn dư đều có những ưu, điểm yếu kém nhất định. Mức độ đúng chuẩn và độ an toàn và đáng tin cậy của mỗi chiêu thức tuỳ thuộc vào nhu yếu quản trị, trình độ, năng lượng nhiệm vụ và trình độ trang bị công cụ giám sát, phương tiện đi lại giải quyết và xử lý thông tin của doanh nghiệp. Đồng thời cũng tuỳ thuộc vào nhu yếu dữ gìn và bảo vệ, tính phức tạp về chủng loại, quy cách và sự dịch chuyển của vật tư, sản phẩm & hàng hóa ở doanh nghiệp .
10. Đối với hàng tồn dư mua vào bằng ngoại tệ, phần giá mua phải địa thế căn cứ vào tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian phát sinh để ghi giá trị hàng tồn dư đã nhập kho ( trừ trường hợp có ứng trước tiền cho người bán thì giá trị hàng tồn dư tương ứng với số tiền ứng trước được ghi nhận theo tỷ giá tại thời gian ứng trước ). Phần thuế nhập khẩu phải nộp được xác lập theo tỷ giá tính thuế nhập khẩu của cơ quan Hải quan theo lao lý của pháp lý. Chi tiết về kế toán chênh lệch tỷ giá được triển khai theo lao lý tại Điều 69 – hướng dẫn giải pháp kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái .
11. Đến cuối niên độ kế toán, nếu xét thấy giá trị hàng tồn dư không tịch thu đủ do bị hư hỏng, lỗi thời, giá cả bị giảm hoặc ngân sách hoàn thành xong, ngân sách bán hàng tăng lên thì phải ghi giảm giá gốc hàng tồn dư cho bằng giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được của hàng tồn dư. Giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được là giá cả ước tính của hàng tồn dư trong kỳ sản xuất, kinh doanh thương mại thông thường trừ ( – ) ngân sách ước tính để hoàn thành xong loại sản phẩm và ngân sách ước tính thiết yếu cho việc tiêu thụ chúng .
Việc ghi giảm giá gốc hàng tồn dư cho bằng giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được được triển khai bằng cách lập dự trữ giảm giá hàng tồn dư. Số dự trữ giảm giá hàng tồn dư được lập là số chênh lệch giữa giá gốc của hàng tồn dư lớn hơn giá trị thuần hoàn toàn có thể triển khai được của chúng .
Tất cả những khoản chênh lệch giữa khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải lập ở cuối kỳ kế toán này lớn hơn khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư đã lập ở cuối kỳ kế toán trước, những khoản hao hụt, mất mát của hàng tồn dư, sau khi đã trừ ( – ) phần bồi thường do nghĩa vụ và trách nhiệm cá thể gây ra, và chi phí sản xuất chung không phân chia, được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ. Trường hợp khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư được lập ở cuối kỳ kế toán này nhỏ hơn khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư đã lập ở cuối kỳ kế toán trước, thì số chênh lệch nhỏ hơn phải được hoàn nhập ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại .
12. Kế toán hàng tồn dư phải đồng thời kế toán chi tiết cụ thể cả về giá trị và hiện vật theo từng thứ, từng loại, quy cách vật tư, sản phẩm & hàng hóa theo từng khu vực quản trị và sử dụng, luôn phải bảo vệ sự khớp, đúng cả về giá trị và hiện vật giữa thực tiễn về vật tư, sản phẩm & hàng hóa với sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết cụ thể .
13. Trong một doanh nghiệp ( một đơn vị chức năng kế toán ) chỉ được vận dụng một trong hai giải pháp kế toán hàng tồn dư : Phương pháp kê khai liên tục, hoặc chiêu thức kiểm kê định kỳ. Việc lựa chọn giải pháp kế toán hàng tồn dư vận dụng tại doanh nghiệp phải địa thế căn cứ vào đặc thù, đặc thù, số lượng, chủng loại vật tư, sản phẩm & hàng hóa và nhu yếu quản trị để có sự vận dụng thích hợp và phải được triển khai đồng nhất trong niên độ kế toán .
Các chiêu thức kế toán hàng tồn dư .
a ) Phương pháp kê khai tiếp tục : Phương pháp kê khai tiếp tục là giải pháp theo dõi và phản ánh liên tục, liên tục, có mạng lưới hệ thống tình hình nhập, xuất, tồn vật tư, sản phẩm & hàng hóa trên sổ kế toán. Trong trường hợp vận dụng giải pháp kê khai tiếp tục, những thông tin tài khoản kế toán hàng tồn dư được dùng để phản ánh số hiện có, tình hình dịch chuyển tăng, giảm của vật tư, sản phẩm & hàng hóa. Vì vậy, giá trị hàng tồn dư trên sổ kế toán hoàn toàn có thể được xác lập ở bất kể thời gian nào trong kỳ kế toán .
Cuối kỳ kế toán, địa thế căn cứ vào số liệu kiểm kê trong thực tiễn hàng tồn dư, so sánh, so sánh với số liệu hàng tồn dư trên sổ kế toán. Về nguyên tắc số tồn dư trong thực tiễn phải luôn tương thích với số tồn dư trên sổ kế toán. Nếu có chênh lệch phải săn lùng nguyên do và có giải pháp giải quyết và xử lý kịp thời. Phương pháp kê khai liên tục thường vận dụng cho những doanh nghiệp sản xuất ( công nghiệp, xây lắp … ) và những doanh nghiệp thương nghiệp kinh doanh thương mại những loại sản phẩm có giá trị lớn như máy móc, thiết bị, hàng có kỹ thuật, chất lượng cao …
b ) Phương pháp kiểm kê định kỳ :
– Phương pháp kiểm kê định kỳ là giải pháp hạch toán địa thế căn cứ vào tác dụng kiểm kê trong thực tiễn để phản ánh giá trị tồn dư cuối kỳ vật tư, sản phẩm & hàng hóa trên sổ kế toán tổng hợp và từ đó tính giá trị của sản phẩm & hàng hóa, vật tư đã xuất trong kỳ theo công thức :

– Theo chiêu thức kiểm kê định kỳ, mọi dịch chuyển của vật tư, sản phẩm & hàng hóa ( nhập kho, xuất kho ) không theo dõi, phản ánh trên những thông tin tài khoản kế toán hàng tồn dư. Giá trị của vật tư, sản phẩm & hàng hóa mua và nhập kho trong kỳ được theo dõi, phản ánh trên một thông tin tài khoản kế toán riêng ( thông tin tài khoản 611 “ Mua hàng ” ) .
– Công tác kiểm kê vật tư, sản phẩm & hàng hóa được thực thi cuối mỗi kỳ kế toán để xác lập trị giá vật tư, sản phẩm & hàng hóa tồn dư thực tiễn, trị giá vật tư, sản phẩm & hàng hóa xuất kho trong kỳ ( tiêu dùng cho sản xuất hoặc xuất bán ) làm địa thế căn cứ ghi sổ kế toán của thông tin tài khoản 611 “ Mua hàng ”. Như vậy, khi vận dụng chiêu thức kiểm kê định kỳ, những thông tin tài khoản kế toán hàng tồn dư chỉ sử dụng ở đầu kỳ kế toán ( để kết chuyển số dư đầu kỳ ) và cuối kỳ kế toán ( để phản ánh giá trị thực tiễn hàng tồn dư cuối kỳ ) .
– Phương pháp kiểm kê định kỳ thường vận dụng ở những doanh nghiệp có nhiều chủng loại sản phẩm & hàng hóa, vật tư với quy cách, mẫu mã rất khác nhau, giá trị thấp, sản phẩm & hàng hóa, vật tư xuất dùng hoặc xuất bán tiếp tục ( shop kinh doanh bán lẻ … ). Phương pháp kiểm kê định kỳ hàng tồn dư có ưu điểm là đơn thuần, giảm nhẹ khối lượng việc làm hạch toán. Nhưng độ đúng mực về giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa xuất dùng, xuất bán bị tác động ảnh hưởng của chất lượng công tác làm việc quản trị tại kho, quầy, bến bãi rộng lớn .

Điều 24. Tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh trị giá của những loại sản phẩm & hàng hóa, vật tư ( nguyên vật liệu, vật tư ; công cụ, dụng cụ ; sản phẩm & hàng hóa ) mua ngoài đã thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp còn đang trên đường luân chuyển, ở bến cảng, bến bãi rộng lớn, kho ngoại quan hoặc đã về đến doanh nghiệp nhưng đang chờ kiểm nhận nhập kho .
b ) Hàng hóa, vật tư được coi là thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp nhưng chưa nhập kho, gồm có :
– Hàng hóa, vật tư mua ngoài đã giao dịch thanh toán tiền hoặc đã đồng ý thanh toán giao dịch nhưng còn để ở kho người bán, ở bến cảng, bến bãi rộng lớn hoặc đang trên đường luân chuyển ;
– Hàng hóa, vật tư mua ngoài đã về đến doanh nghiệp nhưng đang chờ kiểm nghiệm, kiểm nhận nhập kho .
c ) Kế toán hàng mua đang đi đường được ghi nhận trên thông tin tài khoản 151 theo nguyên tắc giá gốc pháp luật trong Chuẩn mực kế toán “ Hàng tồn dư ” .
d ) Hàng ngày, khi nhận được hóa đơn mua hàng, nhưng hàng chưa về nhập kho, kế toán chưa ghi sổ mà thực thi so sánh với hợp đồng kinh tế tài chính và lưu hóa đơn vào tập hồ sơ riêng : “ Hàng mua đang đi đường ” .
Trong tháng, nếu hàng về nhập kho, kế toán địa thế căn cứ vào phiếu nhập kho và hóa đơn mua hàng ghi sổ trực tiếp vào những thông tin tài khoản 152 “ Nguyên liệu, vật tư ”, thông tin tài khoản 153 “ Công cụ, dụng cụ ”, thông tin tài khoản 156 “ Hàng hóa ”, thông tin tài khoản 158 “ Hàng hoá kho bảo thuế ” .
đ ) Nếu cuối tháng hàng vẫn chưa về thì địa thế căn cứ hóa đơn mua hàng ghi vào thông tin tài khoản 151 “ Hàng mua đang đi đường ”. Kế toán phải mở chi tiết cụ thể để theo dõi hàng mua đang đi đường theo từng chủng loại sản phẩm & hàng hóa, vật tư, từng lô hàng, từng hợp đồng kinh tế tài chính .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 151 – Hàng mua đang đi đường

Bên Nợ:

– Trị giá sản phẩm & hàng hóa, vật tư đã mua đang đi đường ;
– Kết chuyển trị giá thực tiễn của hàng vật tư mua đang đi đường cuối kỳ ( trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .

Bên Có:

– Trị giá sản phẩm & hàng hóa, vật tư đã mua đang đi đường đã về nhập kho hoặc đã chuyển giao thẳng cho người mua ;
– Kết chuyển trị giá trong thực tiễn của sản phẩm & hàng hóa, vật tư đã mua đang đi đường thời điểm đầu kỳ ( trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ ) .

Số dư bên Nợ: Trị giá hàng hóa, vật tư đã mua nhưng còn đang đi đường (chưa về nhập kho doanh nghiệp).

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo giải pháp kê khai tiếp tục .
– Cuối kỳ kế toán, địa thế căn cứ vào hóa đơn mua hàng của những loại hàng mua chưa về nhập kho, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 151 – Hàng mua đang đi đường ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ; hoặc
Có những TK 111, 112, 141, …
– Trường hợp thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì giá trị hàng mua gồm có cả thuế GTGT
– Sang tháng sau, khi hàng về nhập kho, địa thế căn cứ hóa đơn và phiếu nhập kho, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ
Nợ TK 156 – Hàng hóa
Có TK 151 – Hàng mua đang đi đường .
– Trường hợp sang tháng sau sản phẩm & hàng hóa, vật tư đã mua đang đi đường không nhập kho mà giao thẳng cho người mua theo hợp đồng kinh tế tài chính tại phương tiện đi lại, tại kho người bán, tại bến cảng, bến bãi rộng lớn, hoặc gửi thẳng cho người mua, gửi bán đại lý, ký gửi, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ; hoặc
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán
Có TK 151 – Hàng mua đang đi đường .
– Trường hợp hàng mua đang đi đường bị hao hụt, mất mát phát hiện ngay khi phát sinh hoặc khi kiểm kê cuối kỳ, địa thế căn cứ vào biên bản về mất mát, hao hụt, kế toán phản ánh giá trị hàng tồn dư bị mất mát, hao hụt, ghi :
Nợ TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý
Có TK 151 – Hàng mua đang đi đường .
b ) Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ .
– Đầu kỳ, kế toán địa thế căn cứ trị giá trong thực tiễn hàng hoá, vật tư đang đi đường đã kết chuyển cuối kỳ trước kết chuyển trị giá thực tiễn của sản phẩm & hàng hóa, vật tư đang đi đường đầu kỳ, ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng
Có TK 151 – Hàng mua đang đi đường .
– Cuối kỳ, kế toán địa thế căn cứ vào hiệu quả kiểm kê xác lập trị giá trong thực tiễn của sản phẩm & hàng hóa, vật tư đã mua nhưng chưa về nhập kho ( còn đang đi đường cuối kỳ ), ghi :
Nợ TK 151 – Hàng mua đang đi đường
Có TK 611 – Mua hàng .

Điều 25. Tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm của những loại nguyên vật liệu, vật tư trong kho của doanh nghiệp. Nguyên liệu, vật tư của doanh nghiệp là những đối tượng người dùng lao động mua ngoài hoặc tự chế biến dùng cho mục tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại của doanh nghiệp. Nguyên liệu, vật tư phản ánh vào thông tin tài khoản này được phân loại như sau :
– Nguyên liệu, vật tư chính : Là những loại nguyên vật liệu và vật tư khi tham gia vào quy trình sản xuất thì cấu thành thực thể vật chất, thực thể chính của mẫu sản phẩm. Vì vậy khái niệm nguyên vật liệu, vật tư chính gắn liền với từng doanh nghiệp sản xuất đơn cử. Trong những doanh nghiệp kinh doanh thương mại, dịch vụ … không đặt ra khái niệm vật tư chính, vật tư phụ. Nguyên liệu, vật tư chính cũng gồm có cả nửa thành phẩm mua ngoài với mục tiêu liên tục quy trình sản xuất, sản xuất ra thành phẩm .
– Vật liệu phụ : Là những loại vật tư khi tham gia vào quy trình sản xuất, không cấu thành thực thể chính của mẫu sản phẩm nhưng hoàn toàn có thể tích hợp với vật tư chính làm đổi khác sắc tố, mùi vị, hình dáng hình thức bề ngoài, tăng thêm chất lượng của loại sản phẩm hoặc tạo điều kiện kèm theo cho quy trình sản xuất mẫu sản phẩm được thực thi thông thường, hoặc Giao hàng cho nhu yếu công nghệ tiên tiến, kỹ thuật, dữ gìn và bảo vệ đóng gói ; Giao hàng cho quy trình lao động .
– Nhiên liệu : Là những thứ có tính năng phân phối nhiệt lượng trong quy trình sản xuất, kinh doanh thương mại tạo điều kiện kèm theo cho quy trình sản xuất loại sản phẩm diễn ra thông thường. Nhiên liệu hoàn toàn có thể sống sót ở thể lỏng, thể rắn và thể khí .
– Vật tư sửa chữa thay thế : Là những vật tư dùng để thay thế sửa chữa, thay thế sửa chữa máy móc thiết bị, phương tiện đi lại vận tải đường bộ, công cụ, dụng cụ sản xuất …
– Vật liệu và thiết bị kiến thiết xây dựng cơ bản : Là những loại vật tư và thiết bị được sử dụng cho việc làm thiết kế xây dựng cơ bản. Đối với thiết bị thiết kế xây dựng cơ bản gồm có cả thiết bị cần lắp, không cần lắp, công cụ, khí cụ và vật cấu trúc dùng để lắp ráp vào khu công trình thiết kế xây dựng cơ bản .
b ) Kế toán nhập, xuất, tồn dư nguyên vật liệu, vật tư trên thông tin tài khoản 152 phải được thực thi theo nguyên tắc giá gốc pháp luật trong chuẩn mực “ Hàng tồn dư ”. Nội dung giá gốc của nguyên vật liệu, vật tư được xác lập tuỳ theo từng nguồn nhập .
– Giá gốc của nguyên vật liệu, vật tư mua ngoài, gồm có : Giá mua ghi trên hóa đơn, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế GTGT hàng nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường tự nhiên phải nộp ( nếu có ), ngân sách luân chuyển, bốc xếp, dữ gìn và bảo vệ, phân loại, bảo hiểm, … nguyên vật liệu, vật tư từ nơi mua về đến kho của doanh nghiệp, công tác làm việc phí của cán bộ thu mua, ngân sách của bộ phận thu mua độc lập, những ngân sách khác có tương quan trực tiếp đến việc thu mua nguyên vật liệu và số hao hụt tự nhiên trong định mức ( nếu có ) :
+ Trường hợp thuế GTGT hàng nhập khẩu được khấu trừ thì giá trị của nguyên vật liệu, vật tư mua vào được phản ánh theo giá mua chưa có thuế GTGT. Nếu thuế GTGT hàng nhập khẩu không được khấu trừ thì giá trị của nguyên vật liệu, vật tư mua vào gồm có cả thuế GTGT .
+ Đối với nguyên vật liệu, vật tư mua bằng ngoại tệ được triển khai theo lao lý tại Điều 69 – hướng dẫn giải pháp kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái .
– Giá gốc của nguyên vật liệu, vật tư tự chế biến, gồm có : Giá trong thực tiễn của nguyên vật liệu xuất chế biến và ngân sách chế biến .
– Giá gốc của nguyên vật liệu, vật tư thuê ngoài gia công chế biến, gồm có : Giá thực tiễn của nguyên vật liệu, vật tư xuất thuê ngoài gia công chế biến, ngân sách luân chuyển vật tư đến nơi chế biến và từ nơi chế biến về doanh nghiệp, tiền thuê ngoài gia công chế biến .
– Giá gốc của nguyên vật liệu nhận góp vốn liên kết kinh doanh, CP là giá trị được những bên tham gia góp vốn liên kết kinh doanh thống nhất nhìn nhận chấp thuận đồng ý .
c ) Việc tính trị giá của nguyên vật liệu, vật tư tồn dư, được triển khai theo một trong những giải pháp sau :
– Phương pháp giá đích danh ;
– Phương pháp bình quân gia quyền sau mỗi lần nhập hoặc cuối kỳ ;
– Phương pháp nhập trước, xuất trước .
Doanh nghiệp lựa chọn chiêu thức tính giá nào thì phải bảo vệ tính đồng nhất trong cả niên độ kế toán .
d ) Kế toán chi tiết cụ thể nguyên vật liệu, vật tư phải triển khai theo từng kho, từng loại, từng nhóm, thứ nguyên liệu, vật tư. Trường hợp doanh nghiệp sử dụng giá hạch toán trong kế toán chi tiết cụ thể nhập, xuất nguyên vật liệu, vật tư, thì cuối kỳ kế toán phải tính thông số chênh lệch giữa giá trong thực tiễn và giá hạch toán của nguyên vật liệu, vật tư để tính giá trong thực tiễn của nguyên vật liệu, vật tư xuất dùng trong kỳ theo công thức :

đ ) Không phản ánh vào thông tin tài khoản này so với nguyên vật liệu không thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp như nguyên vật liệu nhận giữ hộ, nguyên vật liệu nhận để gia công, nguyên vật liệu nhận từ bên giao ủy thác xuất-nhập khẩu …

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 152 – Nguyên liệu, vật liệu

Bên Nợ:

– Trị giá thực tiễn của nguyên vật liệu, vật tư nhập kho do mua ngoài, tự chế, thuê ngoài gia công, chế biến, nhận góp vốn hoặc từ những nguồn khác ;
– Trị giá nguyên vật liệu, vật tư thừa phát hiện khi kiểm kê ;
– Kết chuyển trị giá trong thực tiễn của nguyên vật liệu, vật tư tồn dư cuối kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .

Bên Có:

– Trị giá thực tiễn của nguyên vật liệu, vật tư xuất kho dùng vào sản xuất, kinh doanh thương mại, để bán, thuê ngoài gia công chế biến, hoặc đưa đi góp vốn ;
– Trị giá nguyên vật liệu, vật tư trả lại người bán hoặc được giảm giá hàng mua ;
– Chiết khấu thương mại nguyên vật liệu, vật tư khi mua được hưởng ;
– Trị giá nguyên vật liệu, vật tư hao hụt, mất mát phát hiện khi kiểm kê ;
– Kết chuyển trị giá trong thực tiễn của nguyên vật liệu, vật tư tồn dư đầu kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ ) .

Số dư bên Nợ:

Trị giá thực tiễn của nguyên vật liệu, vật tư tồn dư cuối kỳ .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.

a ) Khi mua nguyên vật liệu, vật tư về nhập kho, địa thế căn cứ hóa đơn, phiếu nhập kho và những chứng từ có tương quan phản ánh giá trị nguyên vật liệu, vật tư nhập kho :
– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có những TK 111, 112, 141, 331, … ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì giá trị nguyên vật liệu gồm có cả thuế GTGT .
b ) Kế toán nguyên vật liệu trả lại cho người bán, khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán nhận được khi mua nguyên vật liệu :
– Trường hợp trả lại nguyên vật liệu cho người bán, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ .
– Trường hợp khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán nhận được sau khi mua nguyên, vật tư ( kể cả những khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế tài chính về thực chất làm giảm giá trị bên mua phải giao dịch thanh toán ) thì kế toán phải địa thế căn cứ vào tình hình dịch chuyển của nguyên vật liệu để phân chia số chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán được hưởng dựa trên số nguyên vật liệu còn tồn dư, số đã xuất dùng cho sản xuất loại sản phẩm hoặc cho hoạt động giải trí góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng hoặc đã xác lập là tiêu thụ trong kỳ :
Nợ những TK 111, 112, 331, ….
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư ( nếu NVL còn tồn dư )
Có những TK 621, 623, 627, 154 ( nếu NVL đã xuất dùng cho sản xuất )
Có TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang ( nếu NVL đã xuất dùng cho hoạt động giải trí góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng )
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán ( nếu mẫu sản phẩm do NVL đó cấu thành đã được xác lập là tiêu thụ trong kỳ )
Có những TK 641, 642 ( NVL dùng cho hoạt động giải trí bán hàng, quản trị )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( nếu có ) .
c ) Trường hợp doanh nghiệp đã nhận được hóa đơn mua hàng nhưng nguyên vật liệu, vật tư chưa về nhập kho doanh nghiệp thì kế toán lưu hóa đơn vào một tập hồ sơ riêng “ Hàng mua đang đi đường ” .
– Nếu trong tháng hàng về thì địa thế căn cứ vào hóa đơn, phiếu nhập kho để ghi vào thông tin tài khoản 152 “ Nguyên liệu, vật tư ” .
– Nếu đến cuối tháng nguyên vật liệu, vật tư vẫn chưa về thì địa thế căn cứ vào hóa đơn, kế toán ghi nhận theo giá tạm tính :
Nợ TK 151 – Hàng mua đang đi đường
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ; hoặc
Có những TK 111, 112, 141, …
– Sang tháng sau, khi nguyên vật liệu, vật tư về nhập kho, địa thế căn cứ vào hóa đơn và phiếu nhập kho, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 151 – Hàng mua đang đi đường .
d ) Khi trả tiền cho người bán, nếu được hưởng chiết khấu thanh toán giao dịch, thì khoản chiết khấu thanh toán giao dịch thực tiễn được hưởng được ghi nhận vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( chiết khấu giao dịch thanh toán ) .
đ ) Đối với nguyên vật liệu, vật tư nhập khẩu :
– Khi nhập khẩu nguyên vật liệu, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) ( nếu thuế GTGT nguồn vào của hàng nhập khẩu không được khấu trừ )
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng ( nếu có ) .
Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu ) .
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường .
– Nếu thuế GTGT nguồn vào của hàng nhập khẩu được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) .
– Trường hợp mua nguyên vật liệu có trả trước cho người bán một phần bằng ngoại tệ thì phần giá trị nguyên vật liệu tương ứng với số tiền trả trước được ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian ứng trước. Phần giá trị nguyên vật liệu bằng ngoại tệ chưa trả được ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian mua nguyên vật liệu .
e ) Các ngân sách về thu mua, bốc xếp, luân chuyển nguyên vật liệu, vật tư từ nơi mua về kho doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có những TK 111, 112, 141, 331, …
g ) Đối với nguyên vật liệu, vật tư nhập kho do thuê ngoài gia công, chế biến :
– Khi xuất nguyên vật liệu, vật tư đưa đi gia công, chế biến, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
– Khi phát sinh ngân sách thuê ngoài gia công, chế biến, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 131, 141, …
– Khi nhập lại kho số nguyên liệu, vật tư thuê ngoài gia công, chế biến xong, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
h ) Đối với nguyên vật liệu, vật tư nhập kho do tự chế :
– Khi xuất kho nguyên vật liệu, vật tư để tự chế biến, ghi :
Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
– Khi nhập kho nguyên vật liệu, vật tư đã tự chế, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
i ) Đối với nguyên vật liệu, vật tư thừa phát hiện khi kiểm kê đã xác lập được nguyên do thì địa thế căn cứ nguyên do thừa để ghi sổ, nếu chưa xác lập được nguyên do thì địa thế căn cứ vào giá trị nguyên vật liệu, vật tư thừa, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3381 ) .
– Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý nguyên vật liệu, vật tư thừa phát hiện trong kiểm kê, địa thế căn cứ vào quyết định hành động giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3381 )
Có những thông tin tài khoản có tương quan .
– Nếu xác lập ngay khi kiểm kê số nguyên liệu, vật tư thừa là của những doanh nghiệp khác khi nhập kho chưa ghi tăng TK 152 thì không ghi vào bên Có thông tin tài khoản 338 ( 3381 ) mà doanh nghiệp dữ thế chủ động ghi chép và theo dõi trong mạng lưới hệ thống quản trị và trình diễn trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
k ) Khi xuất kho nguyên vật liệu, vật tư sử dụng vào sản xuất, kinh doanh thương mại, ghi :
Nợ những TK 621, 623, 627, 641, 642, …
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
l ) Xuất nguyên vật liệu, vật tư sử dụng cho hoạt động giải trí góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng cơ bản hoặc thay thế sửa chữa lớn TSCĐ, ghi :
Nợ TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
m ) Đối với nguyên vật liệu, vật tư đưa đi góp vốn vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link : Khi xuất nguyên vật liệu, vật tư, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá nhìn nhận lại )
Nợ TK 811 – Chi tiêu khác ( giá nhìn nhận lại nhỏ hơn giá trị ghi sổ )
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư ( theo giá trị ghi sổ )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá nhìn nhận lại lớn hơn giá trị ghi sổ ) .
n ) Khi xuất nguyên vật liệu, vật tư dùng để mua lại phần vốn góp tại công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
– Ghi nhận lệch giá bán nguyên vật liệu và khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT đầu ra phải nộp .
– Ghi nhận giá vốn nguyên vật liệu dùng để mua lại phần vốn góp tại công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
o ) Đối với nguyên vật liệu, vật tư thiếu vắng phát hiện khi kiểm kê :
Mọi trường hợp thiếu vắng nguyên vật liệu, vật tư trong kho hoặc tại nơi quản trị, dữ gìn và bảo vệ phát hiện khi kiểm kê phải lập biên bản và săn lùng nguyên do, xác lập người phạm lỗi. Căn cứ vào biên bản kiểm kê và quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền để ghi sổ kế toán :
– Nếu do nhầm lẫn hoặc chưa ghi sổ phải triển khai ghi bổ trợ hoặc kiểm soát và điều chỉnh lại số liệu trên sổ kế toán ;
– Nếu giá trị nguyên vật liệu, vật tư hao hụt nằm trong khoanh vùng phạm vi hao hụt được cho phép ( hao hụt vật tư trong định mức ), ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
– Nếu số hao hụt, mất mát chưa xác lập rõ nguyên do phải chờ giải quyết và xử lý, địa thế căn cứ vào giá trị hao hụt, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý )
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
– Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý, địa thế căn cứ vào quyết định hành động, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( người phạm lỗi nộp tiền bồi thường )
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) ( tiền bồi thường của người phạm lỗi )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( trừ tiền lương của người phạm lỗi )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần giá trị hao hụt, mất mát nguyên vật liệu, vật tư còn lại phải tính vào giá vốn hàng bán )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý ) .
p ) Đối với nguyên vật liệu, phế liệu ứ đọng, không cần dùng :
– Khi thanh lý, nhượng bán nguyên vật liệu, phế liệu, kế toán phản ánh giá vốn ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
– Kế toán phản ánh lệch giá bán nguyên vật liệu, phế liệu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( 5118 )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .

3.2. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ.

a ) Đầu kỳ, kết chuyển trị giá nguyên vật liệu, vật tư tồn dư đầu kỳ, ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
b ) Cuối kỳ, địa thế căn cứ vào tác dụng kiểm kê xác lập giá trị nguyên vật liệu, vật tư tồn dư cuối kỳ, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 611 – Mua hàng .

Điều 26. Tài khoản 153 – Công cụ, dụng cụ

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm những loại công cụ, dụng cụ của doanh nghiệp. Công cụ, dụng cụ là những tư liệu lao động không có đủ những tiêu chuẩn về giá trị và thời hạn sử dụng lao lý so với TSCĐ. Vì vậy công cụ, dụng cụ được quản trị và hạch toán như nguyên vật liệu, vật tư. Theo pháp luật hiện hành, những tư liệu lao động sau đây nếu không đủ tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ thì được ghi nhận là công cụ, dụng cụ :
– Các đà giáo, ván khuôn, công cụ, dụng cụ gá lắp chuyên dùng cho sản xuất xây lắp ;
– Các loại vỏ hộp bán kèm theo sản phẩm & hàng hóa có tính tiền riêng, nhưng trong quy trình dữ gìn và bảo vệ sản phẩm & hàng hóa luân chuyển trên đường và dự trữ trong kho có tính giá trị hao mòn để trừ dần giá trị của vỏ hộp ;
– Những dụng cụ, đồ nghề bằng thuỷ tinh, sành, sứ ;
– Phương tiện quản trị, vật dụng văn phòng ;
– Quần áo, giày dép chuyên dùng để thao tác, …
b ) Kế toán nhập, xuất, tồn dư công cụ, dụng cụ trên thông tin tài khoản 153 được triển khai theo giá gốc. Nguyên tắc xác lập giá gốc nhập kho công cụ, dụng cụ được thực thi như lao lý so với nguyên vật liệu, vật tư ( xem lý giải ở TK 152 ) .
c ) Việc tính giá trị công cụ, dụng cụ tồn dư cũng được triển khai theo một trong ba giải pháp sau :
– Nhập trước – Xuất trước ;
– Thực tế đích danh ;
– Bình quân gia quyền .
d ) Kế toán cụ thể công cụ, dụng cụ phải thực thi theo từng kho, từng loại, từng nhóm, từng thứ công cụ, dụng cụ. Công cụ, dụng cụ xuất dùng cho sản xuất, kinh doanh thương mại, cho thuê phải được theo dõi về hiện vật và giá trị trên sổ kế toán cụ thể theo nơi sử dụng, theo đối tượng người tiêu dùng thuê và người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm vật chất. Đối với công cụ, dụng cụ có giá trị lớn, quý và hiếm phải có thể thức dữ gìn và bảo vệ đặc biệt quan trọng .
đ ) Đối với những công cụ, dụng cụ có giá trị nhỏ khi xuất dùng cho sản xuất, kinh doanh thương mại phải ghi nhận hàng loạt một lần vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại .
e ) Trường hợp công cụ, dụng cụ, vỏ hộp luân chuyển, vật dụng cho thuê xuất dùng hoặc cho thuê tương quan đến hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại trong nhiều kỳ kế toán thì được ghi nhận vào thông tin tài khoản 242 “ giá thành trả trước ” và phân chia dần vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại .
g ) Công cụ, dụng cụ tương quan đến những thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ được triển khai theo pháp luật tại Điều 69 – hướng dẫn chiêu thức kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 153 – Công cụ, dụng cụ

Bên Nợ:

– Trị giá trong thực tiễn của công cụ, dụng cụ nhập kho do mua ngoài, tự chế, thuê ngoài gia công chế biến, nhận góp vốn ;
– Trị giá công cụ, dụng cụ cho thuê nhập lại kho ;
– Trị giá thực tiễn của công cụ, dụng cụ thừa phát hiện khi kiểm kê ;
– Kết chuyển trị giá trong thực tiễn của công cụ, dụng cụ tồn dư cuối kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ ) .

Bên Có:

– Trị giá thực tiễn của công cụ, dụng cụ xuất kho sử dụng cho sản xuất, kinh doanh thương mại, cho thuê hoặc góp vốn ;
– Chiết khấu thương mại khi mua công cụ, dụng cụ được hưởng ;
– Trị giá công cụ, dụng cụ trả lại cho người bán hoặc được người bán giảm giá ;
– Trị giá công cụ, dụng cụ thiếu phát hiện trong kiểm kê ;
– Kết chuyển trị giá thực tiễn của công cụ, dụng cụ tồn dư đầu kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .

Số dư bên Nợ: Trị giá thực tế của công cụ, dụng cụ tồn kho.

Tài khoản 153 – Công cụ, dụng cụ, có 4 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1531 – Công cụ, dụng cụ : Phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển những loại công cụ, dụng cụ .
– Tài khoản 1532 – Bao bì luân chuyển : Phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển những loại vỏ hộp luân chuyển sử dụng cho sản xuất, kinh doanh thương mại của doanh nghiệp. Bao bì luân chuyển là những loại vỏ hộp sử dụng nhiều lần, cho nhiều chu kỳ luân hồi sản xuất, kinh doanh thương mại. Trị giá của vỏ hộp luân chuyển khi xuất dùng được phân chia dần vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại của nhiều kỳ hạch toán .
– Tài khoản 1533 – Đồ dùng cho thuê : Phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển những loại công cụ, dụng cụ doanh nghiệp chuyên dùng để cho thuê. Chỉ hạch toán vào thông tin tài khoản này những công cụ, dụng cụ doanh nghiệp mua vào với mục tiêu cho thuê, trường hợp không phân biệt được thì hạch toán vào thông tin tài khoản 1531. Trường hợp cho thuê công cụ, dụng cụ dùng trong sản xuất, kinh doanh thương mại của doanh nghiệp thì ngoài việc hạch toán trên thông tin tài khoản cấp 1 còn phải hạch toán chuyển công cụ, dụng cụ trên thông tin tài khoản cấp 2 .
– Tài khoản 1534 – Thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa : Phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển những loại thiết bị, phụ tùng sửa chữa thay thế không đủ tiêu chuẩn của TSCĐ sử dụng cho sản xuất, kinh doanh thương mại của doanh nghiệp. Trị giá của thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa khi xuất dùng được ngay một lần vào chi phí sản xuất kinh doanh thương mại hoặc phân chia dần vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại nếu được sử dụng như công cụ, dụng cụ .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.

a ) Mua công cụ, dụng cụ nhập kho, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ thì giá trị của công cụ, dụng cụ được phản ánh theo giá mua chưa có thuế GTGT, địa thế căn cứ vào hóa đơn, phiếu nhập kho và những chứng từ có tương quan, ghi :
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( số thuế GTGT nguồn vào ) ( 1331 )
Có những TK 111, 112, 141, 331, … ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì giá trị công cụ, dụng cụ mua vào gồm có cả thuế GTGT .
b ) Trường hợp khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán nhận được sau khi mua công cụ, dụng cụ ( kể cả những khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế tài chính về thực chất làm giảm giá trị bên mua phải giao dịch thanh toán ) thì kế toán phải địa thế căn cứ vào tình hình dịch chuyển của công cụ, dụng cụ để phân chia số chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán được hưởng dựa trên số công cụ, dụng cụ còn tồn dư hoặc số đã xuất dùng cho hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại :
Nợ những TK 111, 112, 331, ….
Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ ( nếu công cụ, dụng cụ còn tồn dư )
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu SXKD dở dang ( nếu công cụ, dụng cụ đã xuất
dùng cho sản xuất kinh doanh thương mại ) Có những TK 641, 642 ( nếu công cụ, dụng cụ đã xuất dùng cho hoạt động giải trí bán hàng, quản trị doanh nghiệp )
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước ( nếu được phân chia dần )
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán ( nếu loại sản phẩm do công cụ, dụng cụ đó cấu thành đã được xác lập là tiêu thụ trong kỳ )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( nếu có ) .
c ) Trả lại công cụ, dụng cụ đã mua cho người bán, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ ( giá trị công cụ, dụng cụ trả lại )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có ) ( thuế GTGT nguồn vào của công cụ, dụng cụ trả lại cho người bán ) .
d ) Phản ánh chiết khấu giao dịch thanh toán được hưởng ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
đ ) Xuất công cụ, dụng cụ sử dụng cho sản xuất, kinh doanh thương mại :
– Nếu giá trị công cụ, dụng cụ, vỏ hộp luân chuyển, vật dụng cho thuê tương quan đến một kỳ kế toán được tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại một lần, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642
Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ ( 1531, 1532 ) .
– Nếu giá trị công cụ, dụng cụ, vỏ hộp luân chuyển, vật dụng cho thuê tương quan đến nhiều kỳ kế toán được phân chia dần vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại, ghi :
+ Khi xuất công cụ, dụng cụ, vỏ hộp luân chuyển, vật dụng cho thuê, ghi :
Nợ TK 242 – giá thành trả trước
Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ .
+ Khi phân chia vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại cho từng kỳ kế toán, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641,642, …
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước .
– Ghi nhận lệch giá về cho thuê công cụ, dụng cụ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5113 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
– Nhận lại công cụ, dụng cụ cho thuê, ghi :
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ ( 1533 )
Có TK 242 – giá thành trả trước ( giá trị còn lại chưa tính vào ngân sách ) .
g ) Đối với công cụ, dụng cụ nhập khẩu :
– Khi nhập khẩu công cụ, dụng cụ, ghi :
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) ( nếu thuế GTGT nguồn vào của hàng nhập khẩu không được khấu trừ )
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng ( nếu có ) .
Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu )
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường .
– Nếu thuế GTGT nguồn vào của hàng nhập khẩu được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) .
– Trường hợp mua công cụ, dụng cụ có trả trước cho người bán một phần bằng ngoại tệ thì phần giá trị công cụ, dụng cụ tương ứng với số tiền trả trước được ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian ứng trước. Phần giá trị công cụ, dụng cụ bằng ngoại tệ chưa trả được ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian mua công cụ, dụng cụ .
h ) Khi kiểm kê phát hiện công cụ, dụng cụ thừa, thiếu, mất, hư hỏng, kế toán giải quyết và xử lý tương tự như như so với nguyên vật liệu ( xem TK 152 ) .
i ) Đối với công cụ, dụng cụ không cần dùng :
– Khi thanh lý, nhượng bán công cụ, dụng cụ kế toán phản ánh giá vốn ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ .
– Kế toán phản ánh lệch giá bán công cụ, dụng cụ ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5118 )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .

3.2. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ.

a ) Đầu kỳ kế toán, kết chuyển trị giá trong thực tiễn của công cụ, dụng cụ tồn dư đầu kỳ, ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng
Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ .
b ) Cuối kỳ kế toán, địa thế căn cứ vào tác dụng kiểm kê xác lập trị giá công cụ, dụng cụ tồn dư cuối kỳ, ghi :
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ
Có TK 611 – Mua hàng .
Điều 27. Tài khoản 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tổng hợp chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại ship hàng cho việc tính giá tiền loại sản phẩm, dịch vụ ở doanh nghiệp vận dụng chiêu thức kê khai liên tục trong hạch toán hàng tồn dư. Ở những doanh nghiệp vận dụng chiêu thức kiểm kê định kỳ trong hạch toán hàng tồn dư, thông tin tài khoản 154 chỉ phản ánh giá trị thực tiễn của mẫu sản phẩm, dịch vụ dở dang cuối kỳ .
b ) Tài khoản 154 ” giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ” phản ánh chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại phát sinh trong kỳ ; chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại của khối lượng mẫu sản phẩm, dịch vụ hoàn thành xong trong kỳ ; chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang thời điểm đầu kỳ, cuối kỳ của những hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại chính, phụ và thuê ngoài gia công chế biến ở những doanh nghiệp sản xuất hoặc ở những doanh nghiệp kinh doanh thương mại dịch vụ. Tài khoản 154 cũng phản ánh chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại của những hoạt động giải trí sản xuất, gia công chế biến, hoặc phân phối dịch vụ của những doanh nghiệp thương mại, nếu có tổ chức triển khai những mô hình hoạt động giải trí này .
c ) Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại hạch toán trên thông tin tài khoản 154 phải được chi tiết cụ thể theo khu vực phát sinh ngân sách ( phân xưởng, bộ phận sản xuất, đội sản xuất, công trường thi công, … ) ; theo loại, nhóm mẫu sản phẩm, hoặc cụ thể, bộ phận mẫu sản phẩm ; theo từng loại dịch vụ hoặc theo từng quy trình dịch vụ .
d ) Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại phản ánh trên thông tin tài khoản 154 gồm những ngân sách sau :
– Ngân sách chi tiêu nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp ;
– Ngân sách chi tiêu nhân công trực tiếp ;
– Chi tiêu sử dụng máy thiết kế ( so với hoạt động giải trí xây lắp ) ;
– Ngân sách chi tiêu sản xuất chung .
đ ) giá thành nguyên vật liệu, vật tư, ngân sách nhân công vượt trên mức thông thường và chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia không được tính vào giá trị hàng tồn dư mà phải tính vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán .
e ) Cuối kỳ, phân chia và kết chuyển chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng mẫu sản phẩm theo mức hiệu suất thông thường ( Có TK 627, Nợ TK 154 ). Trường hợp mức loại sản phẩm thực tiễn sản xuất ra thấp hơn hiệu suất thông thường thì kế toán phải tính và xác lập chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt phân chia vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm theo mức hiệu suất thông thường. Khoản chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia ( không tính vào giá tiền mẫu sản phẩm ) được ghi nhận vào giá vốn hàng bán trong kỳ ( Có TK 627, Nợ TK 632 ). Ngân sách chi tiêu sản xuất chung biến hóa được phân chia hết vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng mẫu sản phẩm theo ngân sách thực tiễn phát sinh .
g ) Không hạch toán vào thông tin tài khoản 154 những ngân sách sau :
– giá thành bán hàng ;
– Chi tiêu quản trị doanh nghiệp ;
– giá thành kinh tế tài chính ;
– giá thành khác ;
– Chi tiêu thuế thu nhập doanh nghiệp ;
– Chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản ;
– Chi góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng cơ bản ;
– Các khoản chi được giàn trải bằng nguồn khác .
2. Phương pháp vận dụng thông tin tài khoản 154 trong ngành công nghiệp
a ) Tài khoản 154 – “ Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ” vận dụng trong ngành công nghiệp dùng để tập hợp, tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá tiền mẫu sản phẩm của những phân xưởng, hoặc bộ phận sản xuất, sản xuất loại sản phẩm. Đối với những doanh nghiệp sản xuất có thuê ngoài gia công, chế biến, cung ứng lao vụ, dịch vụ cho bên ngoài hoặc Giao hàng cho việc sản xuất loại sản phẩm thì ngân sách của những hoạt động giải trí này cũng được tập hợp vào thông tin tài khoản 154 .
b ) Chỉ được phản ánh vào thông tin tài khoản 154 những nội dung ngân sách sau :
– Chi tiêu nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp cho việc sản xuất, sản xuất mẫu sản phẩm ;
– giá thành nhân công trực tiếp cho việc sản xuất, sản xuất mẫu sản phẩm ;
– Ngân sách chi tiêu sản xuất chung ship hàng trực tiếp cho việc sản xuất, sản xuất mẫu sản phẩm .
c ) Tài khoản 154 ở những doanh nghiệp sản xuất công nghiệp được hạch toán chi tiết cụ thể theo khu vực phát sinh ngân sách ( phân xưởng, bộ phận sản xuất ), theo loại, nhóm loại sản phẩm, mẫu sản phẩm, hoặc chi tiết cụ thể bộ phận loại sản phẩm .
d ) Đối với doanh nghiệp sản xuất công nghiệp có hoạt động giải trí thuê ngoài gia công chế biến, cung ứng lao vụ, dịch vụ ra bên ngoài hoặc ship hàng cho việc sản xuất loại sản phẩm thì những ngân sách của hoạt động giải trí này cũng được tập hợp vào thông tin tài khoản 154 .
3. Phương pháp vận dụng thông tin tài khoản 154 trong ngành nông nghiệp
a ) Tài khoản 154 ” Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ” vận dụng trong ngành nông nghiệp dùng để tập hợp tổng chi phí sản xuất và tính giá tiền mẫu sản phẩm của những hoạt động giải trí nuôi trồng, chế biến loại sản phẩm hoặc dịch vụ nông nghiệp. thông tin tài khoản này phải được hạch toán cụ thể theo ngành kinh doanh thương mại nông nghiệp ( trồng trọt, chăn nuôi, chế biến, … ), theo khu vực phát sinh ngân sách ( phân xưởng, đội sản xuất, … ), cụ thể theo từng loại cây con và từng loại loại sản phẩm, từng loại sản phẩm hoặc dịch vụ .
b ) Giá thành sản xuất thực tiễn của mẫu sản phẩm nông nghiệp được xác lập vào cuối vụ thu hoạch, hoặc cuối năm. Sản phẩm thu hoạch năm nào thì tính giá tiền trong năm đó nghĩa là ngân sách chi ra trong năm nay nhưng năm sau mới thu hoạch loại sản phẩm thì năm sau mới tính giá tiền .
c ) Đối với ngành trồng trọt, ngân sách phải được hạch toán cụ thể theo 3 loại cây :
– Cây ngắn ngày ( lúa, khoai, sắn, … ) ;
– Cây trồng một lần thu hoạch nhiều lần ( dứa, chuối, … ) ;
– Cây lâu năm ( chè, cafe, cao su đặc, hồ tiêu, cây ăn quả, … ) .
Đối với những loại cây xanh 2, 3 vụ trong một năm, hoặc trồng năm nay, năm sau mới thu hoạch, hoặc loại cây vừa có diện tích quy hoạnh trồng mới, vừa có diện tích quy hoạnh chăm nom thu hoạch trong cùng một năm, … thì phải địa thế căn cứ vào tình hình trong thực tiễn để ghi chép, phản ánh rõ ràng ngân sách của vụ này với vụ khác, của diện tích quy hoạnh này với diện tích quy hoạnh khác, của năm trước với năm nay và năm sau, …
d ) Không phản ánh vào thông tin tài khoản này ngân sách khai hoang, trồng mới và chăm nom cây nhiều năm đang trong thời kỳ XDCB, ngân sách bán hàng, ngân sách quản trị doanh nghiệp, ngân sách hoạt động giải trí kinh tế tài chính, ngân sách khác .
đ ) Về nguyên tắc, chi phí sản xuất ngành trồng trọt được hạch toán cụ thể vào bên Nợ thông tin tài khoản 154 ” Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ” theo từng đối tượng người tiêu dùng tập hợp ngân sách. Đối với 1 số ít loại ngân sách có tương quan đến nhiều đối tượng người tiêu dùng hạch toán, hoặc tương quan đến nhiều vụ, nhiều thời kỳ thì phải phản ánh trên những thông tin tài khoản riêng, sau đó phân chia vào giá tiền của những loại mẫu sản phẩm tương quan như : Ngân sách chi tiêu tưới tiêu nước, ngân sách sẵn sàng chuẩn bị đất và trồng mới năm đầu của những cây cối một lần, thu hoạch nhiều lần ( ngân sách này không thuộc vốn góp vốn đầu tư XDCB ), …
e ) Trên cùng một diện tích quy hoạnh canh tác, nếu trồng xen từ hai loại cây nông nghiệp ngắn ngày trở lên thì những ngân sách phát sinh có tương quan trực tiếp đến loại cây nào thì tập hợp riêng cho loại cây đó ( như : Hạt giống, ngân sách gieo trồng, thu hoạch, … ), ngân sách phát sinh chung cho nhiều loại cây ( ngân sách cày bừa, tưới tiêu nước, … ) thì được tập hợp riêng và phân chia cho từng loại cây theo diện tích quy hoạnh gieo trồng, hoặc theo một tiêu thức tương thích .
g ) Đối với cây nhiều năm, quy trình từ khi làm đất, gieo trồng, chăm nom đến khi khởi đầu có loại sản phẩm ( thu, bói ) thì được hạch toán như quy trình góp vốn đầu tư XDCB để hình thành nên TSCĐ được tập hợp ngân sách ở TK 241 “ XDCB dở dang “. giá thành cho vườn cây nhiều năm trong quy trình sản xuất, kinh doanh thương mại gồm có những ngân sách cho khâu chăm nom, khâu thu hoạch .
h ) Khi hạch toán ngân sách ngành chăn nuôi trên thông tin tài khoản 154 cần chú ý quan tâm một số ít điểm sau :
– Hạch toán ngân sách chăn nuôi phải chi tiết cụ thể cho từng loại hoạt động giải trí chăn nuôi ( như chăn nuôi trâu bò, chăn nuôi lợn, … ), theo từng nhóm hoặc từng loại gia súc, gia cầm ;
– Súc vật con của đàn súc vật cơ bản hay nuôi béo đẻ ra sau khi tách mẹ được mở sổ cụ thể theo dõi riêng theo giá tiền thực tiễn ;
– Đối với súc vật cơ bản khi đào thải chuyển thành súc vật nuôi lớn, nuôi béo được hạch toán vào thông tin tài khoản 154 theo giá trị còn lại của súc vật cơ bản ;
– Đối tượng tính giá tiền trong ngành chăn nuôi là : 1 kg sữa tươi, 1 con bò con tiêu chuẩn, giá tiền 1 kg thịt tăng, giá tiền 1 kg thịt hơi, giá tiền 1 ngày / con chăn nuôi, …
i ) Phần ngân sách nguyên vật liệu, ngân sách nhân công trực tiếp vượt trên mức thông thường, chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia không được tính vào giá tiền loại sản phẩm mà được hạch toán vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán .
4. Phương pháp vận dụng thông tin tài khoản 154 trong ngành dịch vụ
a ) Tài khoản 154 “ giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ” vận dụng trong những doanh nghiệp kinh doanh thương mại dịch vụ như : Giao thông vận tải đường bộ, bưu điện, du lịch, dịch vụ, … Tài khoản này dùng để tập hợp tổng ngân sách ( nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung ) và tính giá tiền của khối lượng dịch vụ đã triển khai .
b ) Đối với ngành giao thông vận tải vận tải đường bộ, thông tin tài khoản này dùng để tập hợp ngân sách và tính giá tiền về vận tải đường bộ đường đi bộ ( xe hơi, tàu điện, vận tải đường bộ bằng phương tiện đi lại thô sơ khác … ) vận tải đường bộ đường tàu, đường thuỷ, đường hàng không, vận tải đường bộ đường ống, … Tài khoản 154 vận dụng cho ngành giao thông vận tải vận tải đường bộ phải được mở cụ thể cho từng loại hoạt động giải trí ( vận tải đường bộ hành khách, vận tải đường bộ hàng hoá, … ) theo từng doanh nghiệp hoặc bộ phận kinh doanh thương mại dịch vụ .
c ) Trong quy trình vận tải đường bộ, săm lốp bị hao mòn với mức độ nhanh hơn mức khấu hao đầu xe nên thường phải sửa chữa thay thế nhiều lần nhưng giá trị săm lốp thay thế sửa chữa không tính vào giá tiền vận tải đường bộ ngay một lúc khi xuất dùng thay thế sửa chữa, mà phải chuyển dần từng tháng. Vì vậy, hàng tháng những doanh nghiệp vận tải đường bộ ôtô được trích trước ngân sách săm lốp vào giá tiền vận tải đường bộ ( ngân sách phải trả ) theo lao lý của chính sách kinh tế tài chính hiện hành .
d ) Phần ngân sách nguyên vật liệu, vật tư, ngân sách nhân công trực tiếp vượt trên mức thông thường và phần chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia không được tính vào giá tiền mẫu sản phẩm mà được hạch toán vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán .
đ ) Đối với hoạt động giải trí kinh doanh thương mại du lịch, thông tin tài khoản này được mở chi tiết cụ thể theo từng loại hoạt động giải trí như : Hướng dẫn du lịch, kinh doanh thương mại khách sạn, kinh doanh thương mại vận tải đường bộ du lịch, …
e ) Trong hoạt động giải trí kinh doanh thương mại khách sạn, thông tin tài khoản 154 phải mở cụ thể theo từng loại dịch vụ như : Hoạt động ăn, uống, dịch vụ buồng nghỉ, dịch vụ đi dạo vui chơi, ship hàng khác ( giặt, là, cắt tóc, điện tín, thể thao, … ) .
5. Phương pháp vận dụng thông tin tài khoản 154 trong ngành thiết kế xây dựng
a ) Đối với hoạt động giải trí kinh doanh thương mại xây lắp lao lý chỉ vận dụng chiêu thức hạch toán hàng tồn dư theo giải pháp kê khai tiếp tục, không vận dụng chiêu thức hạch toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ nên thông tin tài khoản 154 dùng để tập hợp chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại, ship hàng cho việc tính giá tiền sản xuất mẫu sản phẩm xây lắp công nghiệp, dịch vụ của doanh nghiệp xây lắp .
b ) Phần ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, ngân sách nhân công trực tiếp vượt trên mức thông thường và phần chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia không được tính vào giá thành công trình xây lắp mà được hạch toán vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán .
c ) Tài khoản này trong ngành Xây lắp có 4 thông tin tài khoản cấp 2 :
– Tài khoản 1541 – Xây lắp : Dùng để tập hợp ngân sách, tính giá tiền sản xuất loại sản phẩm xây lắp và phản ánh giá trị mẫu sản phẩm xây lắp dở dang cuối kỳ ;
– Tài khoản 1542 – Sản phẩm khác : Dùng để tập hợp ngân sách, tính giá tiền sản xuất loại sản phẩm khác và phản ánh giá trị loại sản phẩm khác dở dang cuối kỳ ( thành phẩm, cấu kiện xây lắp, … ) ;
– Tài khoản 1543 – Dịch Vụ Thương Mại : Dùng để tập hợp ngân sách, tính giá tiền dịch vụ và phản ánh ngân sách dịch vụ dở dang cuối kỳ ;
– Tài khoản 1544 – Chi tiêu Bảo hành xây lắp : Dùng để tập hợp ngân sách Bảo hành khu công trình kiến thiết xây dựng, lắp ráp trong thực tiễn phát sinh trong kỳ và giá trị khu công trình Bảo hành xây lắp còn dở dang cuối kỳ .
d ) Việc tập hợp chi phí sản xuất, tính giá tiền mẫu sản phẩm xây lắp phải theo từng khu công trình, khuôn khổ khu công trình và theo khoản mục giá tiền lao lý trong giá trị dự trù xây lắp, gồm :
– Chi tiêu vật tư ;
– giá thành nhân công ;
– giá thành sử dụng máy kiến thiết ;
– Chí phí chung .
Riêng ngân sách chung được tập hợp bên Nợ thông tin tài khoản 1541 ” Xây lắp ” : Chỉ gồm có ngân sách chung phát sinh ở đội nhận thầu hoặc công trường thi công xây lắp. Còn ngân sách quản trị doanh nghiệp xây lắp ( là một bộ phận của ngân sách chung ) được tập hợp bên Nợ thông tin tài khoản 642 ” giá thành quản trị doanh nghiệp “. Ngân sách chi tiêu này sẽ được kết chuyển vào bên Nợ thông tin tài khoản 911 ” Xác định hiệu quả kinh doanh thương mại ” tham gia vào giá tiền hàng loạt loại sản phẩm xây lắp hoàn thành xong và bán ra trong kỳ .
đ ) Chủ góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng bất động sản sử dụng thông tin tài khoản này để tập hợp ngân sách thiết kế xây dựng thành phẩm bất động sản. Trường hợp bất động sản kiến thiết xây dựng sử dụng cho nhiều mục tiêu ( làm văn phòng, cho thuê hoặc để bán, ví dụ như tòa nhà căn hộ chung cư cao cấp hỗn hợp ) thì triển khai theo nguyên tắc :
– Nếu đủ địa thế căn cứ để hạch toán riêng hoặc xác lập được tỷ trọng của phần ngân sách thiết kế xây dựng bất động sản để bán ( thành phẩm bất động sản ) và phần ngân sách kiến thiết xây dựng bất động sản để cho thuê hoặc làm văn phòng ( TSCĐ hoặc bất động sản góp vốn đầu tư ) thì phải hạch toán riêng trên TK 154 phần ngân sách thiết kế xây dựng thành phẩm bất động sản. Phần ngân sách kiến thiết xây dựng TSCĐ hoặc bất động sản góp vốn đầu tư được phản ánh riêng trên TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang .
– Trường hợp không hạch toán riêng hoặc xác lập được tỷ trọng ngân sách kiến thiết xây dựng cho những cấu phần thành phẩm bất động sản, TSCĐ hoặc bất động sản góp vốn đầu tư thì kế toán tập hợp ngân sách phát sinh tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng trên TK 241. Khi khu công trình, dự án Bất Động Sản hoàn thành xong chuyển giao đưa vào sử dụng, kế toán địa thế căn cứ phương pháp sử dụng gia tài trong trong thực tiễn để kết chuyển ngân sách góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng tương thích với thực chất của từng loại gia tài .

6. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 154 – Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang

Bên Nợ:

– Các ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, ngân sách nhân công trực tiếp, ngân sách sử dụng máy xây đắp, chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ tương quan đến sản xuất mẫu sản phẩm và ngân sách triển khai dịch vụ ;
– Các ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, ngân sách nhân công trực tiếp, ngân sách sử dụng máy kiến thiết, chi phí sản xuất chung phát sinh trong kỳ tương quan đến giá tiền loại sản phẩm xây lắp khu công trình hoặc giá tiền xây lắp theo giá khoán nội bộ ;
– Kết chuyển chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang cuối kỳ ( trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ ) .

Bên Có:

– Giá thành sản xuất trong thực tiễn của loại sản phẩm đã sản xuất xong nhập kho, chuyển đi bán, tiêu dùng nội bộ ngay hoặc sử dụng ngay vào hoạt động giải trí XDCB ;
– Giá thành sản xuất mẫu sản phẩm xây lắp triển khai xong chuyển giao từng phần, hoặc hàng loạt tiêu thụ trong kỳ ; hoặc chuyển giao cho doanh nghiệp nhận thầu chính xây lắp ( cấp trên hoặc nội bộ ) ; hoặc giá tiền mẫu sản phẩm xây lắp hoàn thành xong chờ tiêu thụ ;
– Ngân sách chi tiêu trong thực tiễn của khối lượng dịch vụ đã hoàn thành xong cung ứng cho người mua ;
– Trị giá phế liệu tịch thu, giá trị loại sản phẩm hỏng không thay thế sửa chữa được ;
– Trị giá nguyên vật liệu, vật tư, hàng hoá gia công xong nhập lại kho ;
– Phản ánh ngân sách nguyên vật liệu, ngân sách nhân công vượt trên mức thông thường và chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia không được tính vào trị giá hàng tồn dư mà phải tính vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán. Đối với doanh nghiệp sản xuất theo đơn đặt hàng, hoặc doanh nghiệp có chu kỳ luân hồi sản xuất loại sản phẩm dài mà hàng kỳ kế toán đã kết chuyển chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt vào TK 154 đến khi loại sản phẩm triển khai xong mới xác lập được chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không được tính vào trị giá hàng tồn dư mà phải hạch toán vào giá vốn hàng bán ( Có TK 154, Nợ TK 632 ) ;
– Kết chuyển chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang đầu kỳ ( trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ ) .

Số dư bên Nợ: Chi phí sản xuất, kinh doanh còn dở dang cuối kỳ.

7. Phương pháp kế toán một số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính đa phần trong ngành Công nghiệp
7.1. Trường hợp hạch toán hàng tồn dư theo giải pháp kê khai tiếp tục
a ) Cuối kỳ, kế toán kết chuyển ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp theo từng đối tượng người dùng tập hợp ngân sách, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần ngân sách NVL trên mức thông thường )
Có TK 621 – Ngân sách chi tiêu nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp .
b ) Cuối kỳ, kế toán kết chuyển ngân sách nhân công trực tiếp theo từng đối tượng người dùng tập hợp ngân sách, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( ngân sách nhân công trên mức thông thường )
Có TK 622 – Ngân sách chi tiêu nhân công trực tiếp .
c ) Trường hợp mức mẫu sản phẩm thực tiễn sản xuất ra cao hơn hoặc bằng hiệu suất thông thường thì cuối kỳ, kế toán triển khai việc thống kê giám sát, phân chia và kết chuyển hàng loạt chi phí sản xuất chung ( chi phí sản xuất chung biến hóa và chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt ) cho từng đối tượng người dùng tập hợp ngân sách, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 627 – giá thành sản xuất chung .
d ) Trường hợp mức mẫu sản phẩm thực tiễn sản xuất ra thấp hơn hiệu suất thông thường thì kế toán phải tính và xác lập chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt phân chia vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng mẫu sản phẩm theo mức hiệu suất thông thường. Khoản chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia ( không tính vào giá tiền mẫu sản phẩm số chênh lệch giữa tổng số chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt thực tiễn phát sinh lớn hơn chi phí sản xuất chung cố định tính vào giá tiền loại sản phẩm ) được ghi nhận vào giá vốn hàng bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia vào giá tiền loại sản phẩm )
Có TK 627 – giá thành sản xuất chung .
đ ) Trị giá nguyên vật liệu, vật tư xuất thuê ngoài gia công nhập lại kho, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
e ) Trị giá loại sản phẩm hỏng không sửa chữa thay thế được, người gây ra thiệt hại mẫu sản phẩm hỏng phải bồi thường, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
g ) Đối với doanh nghiệp có chu kỳ luân hồi sản xuất, kinh doanh thương mại dài mà trong kỳ kế toán đã kết chuyển ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, ngân sách nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung sang TK 154, khi xác lập được ngân sách nguyên vật liệu, vật tư, ngân sách nhân công trực tiếp vượt trên mức thông thường và chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không tính vào giá tiền mẫu sản phẩm, kế toán phản ánh ngân sách nguyên vật liệu, vật tư, ngân sách nhân công vượt trên mức thông thường và chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia ( không được tính vào trị giá hàng tồn dư ) mà phải tính vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ( trường hợp đã kết chuyển ngân sách từ TK 621, 622, 627 sang TK 154 ) .
h ) Giá thành mẫu sản phẩm thực tiễn nhập kho trong kỳ, ghi :
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
i ) Trường hợp loại sản phẩm sản xuất ra được sử dụng tiêu dùng nội bộ ngay hoặc liên tục xuất dùng cho hoạt động giải trí XDCB không qua nhập kho, ghi :
Nợ những TK 641, 642, 241
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
k ) Trường hợp sau khi đã xuất kho nguyên vật liệu đưa vào sản xuất, nếu nhận được khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán ( kể cả những khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế tài chính về thực chất làm giảm giá trị bên mua phải thanh toán giao dịch ) tương quan đến nguyên vật liệu đó, kế toán ghi giảm chi phí sản xuất kinh doanh thương mại dở dang so với phần chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán được hưởng tương ứng với số NVL đã xuất dùng để sản xuất mẫu sản phẩm dở dang :
Nợ những TK 111, 112, 331, ….
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất kinh doanh thương mại dở dang ( phần chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán được hưởng tương ứng với số NVL đã xuất dùng để sản xuất loại sản phẩm dở dang )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( nếu có ) .
l ) Kế toán mẫu sản phẩm sản xuất thử :
– Các chi phí sản xuất mẫu sản phẩm thử được tập hợp trên TK 154 như so với những mẫu sản phẩm khác. Khi tịch thu ( bán, thanh lý ) loại sản phẩm sản xuất thử, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu có ) .
– Kết chuyển phần chênh lệch giữa chi phí sản xuất thử và số tịch thu từ việc bán, thanh lý mẫu sản phẩm sản xuất thử :
+ Nếu chi phí sản xuất thử cao hơn số tịch thu từ việc bán, thanh lý loại sản phẩm sản xuất thử, kế toán ghi tăng giá trị gia tài góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất kinh doanh thương mại dở dang .
+ Nếu chi phí sản xuất thử nhỏ hơn số tịch thu từ việc bán, thanh lý loại sản phẩm sản xuất thử, kế toán ghi giảm giá trị gia tài góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 241 – XDCB dở dang .
m ) Trường hợp mẫu sản phẩm sản xuất xong, không triển khai nhập kho mà chuyển giao thẳng cho người mua hàng ( loại sản phẩm điện, nước … ), ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
7.2. Trường hợp hạch toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ :
a ) Cuối kỳ kế toán, địa thế căn cứ vào hiệu quả kiểm kê thực tiễn, xác lập trị giá thực tiễn chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang và thực thi việc kết chuyển, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 631 – Giá thành sản xuất .
b ) Đầu kỳ kế toán, kết chuyển ngân sách trong thực tiễn sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang, ghi :
Nợ TK 631 – Giá thành sản xuất
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
8. Phương pháp kế toán 1 số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính hầu hết trong ngành Nông nghiệp

8.1. Trường hợp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên

a ) Cuối kỳ, kế toán tính và kết chuyển ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp theo đối tượng người tiêu dùng tập hợp chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại, ghi :
Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần ngân sách NVL trên mức thông thường )
Có TK 621 – giá thành nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp .
b ) Cuối kỳ, kế toán tính và kết chuyển ngân sách nhân công trực tiếp theo từng đối tượng người dùng tập hợp ngân sách, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( ngân sách nhân công trên mức thông thường )
Có TK 622 – Ngân sách chi tiêu nhân công trực tiếp .
c ) Cuối kỳ, kế toán thực thi việc thống kê giám sát, phân chia và kết chuyển chi phí sản xuất chung cho từng đối tượng người tiêu dùng tập hợp ngân sách, ghi :
Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia vào giá tiền mẫu sản phẩm )
Có TK 627 – giá thành sản xuất chung .
d ) Trị giá loại sản phẩm phụ thu hồi, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
đ ) Trị giá phế liệu tịch thu, nguyên vật liệu, vật tư xuất thuê ngoài gia công xong nhập lại kho, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
e ) Trị giá súc vật con và súc vật nuôi béo chuyển sang súc vật thao tác, hoặc súc vật sinh sản, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( 2116 )
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
g ) Giá thành sản xuất trong thực tiễn mẫu sản phẩm sản xuất xong nhập kho hoặc tiêu thụ ngay, ghi :
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
h ) Trường hợp mẫu sản phẩm sản xuất ra được sử dụng tiêu dùng nội bộ ngay không qua nhập kho, ghi :
Nợ những TK 641, 642, 241
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .

8.2. Trường hợp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ:

Phương pháp hạch toán 1 số ít hoạt động giải trí kinh tế tài chính đa phần ở thông tin tài khoản 154 trong ngành Nông nghiệp tương tự như như so với ngành Công nghiệp .
9. Phương pháp kế toán một số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính hầu hết trong ngành kinh doanh thương mại dịch vụ
Phương pháp kế toán 1 số ít hoạt động giải trí kinh tế tài chính hầu hết ở thông tin tài khoản 154 ở những doanh nghiệp thuộc ngành kinh doanh thương mại dịch vụ tựa như như so với ngành công nghiệp. Ngoài ra cần quan tâm :
a ) Nghiệp vụ kết chuyển giá tiền trong thực tiễn của khối lượng dịch vụ đã triển khai xong và đã chuyển giao cho người mua và được xác lập là đã bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
b ) Khi sử dụng dịch vụ tiêu dùng nội bộ, ghi :
Nợ những TK 641, 642
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
10. Phương pháp kế toán một số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính hầu hết trong ngành thiết kế xây dựng
10.1. Phương pháp hạch toán tập hợp ngân sách xây lắp ( bên Nợ thông tin tài khoản 1541 “ Xây lắp ” ) :
a ) Hạch toán khoản mục nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp :
– Khoản mục ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp gồm có : Giá trị trong thực tiễn của vật tư chính, vật tư phụ, những cấu kiện hoặc những bộ phận rời, vật tư luân chuyển tham gia cấu thành thực thể loại sản phẩm xây, lắp hoặc giúp cho việc thực thi và triển khai xong khối lượng xây, lắp ( không kể vật tư phụ cho máy móc, phương tiện đi lại xây đắp và những vật tư tính trong ngân sách chung ) .
– Nguyên tắc hạch toán khoản mục nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp : Nguyên liệu, vật tư sử dụng cho thiết kế xây dựng khuôn khổ khu công trình nào phải tính trực tiếp cho loại sản phẩm khuôn khổ khu công trình đó trên cơ sở chứng từ gốc theo số lượng trong thực tiễn đã sử dụng và theo giá thực tiễn xuất kho ( giá bình quân gia quyền ; Giá nhập trước, xuất trước, trong thực tiễn đích danh ) .
– Cuối kỳ hạch toán hoặc khi khu công trình hoàn thành xong, triển khai kiểm kê số vật tư còn lại tại nơi sản xuất ( nếu có ) để ghi giảm trừ ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp xuất sử dụng cho khu công trình .
– Trong điều kiện kèm theo thực tiễn sản xuất xây lắp không cho phép tính ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp cho từng khu công trình, khuôn khổ khu công trình thì doanh nghiệp hoàn toàn có thể vận dụng chiêu thức phân chia vật tư cho đối tượng người tiêu dùng sử dụng theo tiêu thức hài hòa và hợp lý ( tỷ suất với định mức tiêu tốn nguyên vật liệu, vật tư, … ) .
– Căn cứ vào Bảng phân chia vật tư cho từng khu công trình, khuôn khổ khu công trình, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ( ngân sách vật tư )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( ngân sách NVL trực tiếp trên mức thông thường )
Có TK 621 – giá thành nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp .
b ) Hạch toán khoản mục ngân sách nhân công trực tiếp : Hạch toán tựa như như ngành công nghiệp
c ) Hạch toán khoản mục ngân sách sử dụng máy kiến thiết :
– Khoản mục ngân sách sử dụng máy kiến thiết gồm có : giá thành cho những máy xây đắp nhằm mục đích triển khai khối lượng công tác làm việc xây lắp bằng máy. Máy móc kiến thiết là loại máy trực tiếp ship hàng xây lắp khu công trình. Đó là những máy móc hoạt động bằng động cơ hơi nước, diezen, xăng, điện, … ( kể cả loại máy ship hàng xây, lắp ) .
– giá thành sử dụng máy thiết kế gồm có : Chi tiêu liên tục và ngân sách trong thời điểm tạm thời. giá thành liên tục cho hoạt động giải trí của máy xây đắp, gồm : giá thành nhân công điều khiển và tinh chỉnh máy, Giao hàng máy, … ; giá thành vật tư ; Ngân sách chi tiêu công cụ, dụng cụ ; Ngân sách chi tiêu khấu hao TSCĐ ; giá thành dịch vụ mua ngoài ( ngân sách sửa chữa thay thế nhỏ, điện, nước, bảo hiểm xe, máy, … ) ; Ngân sách chi tiêu khác bằng tiền .
– Chi tiêu trong thời điểm tạm thời cho hoạt động giải trí của máy xây đắp, gồm : Ngân sách chi tiêu thay thế sửa chữa lớn máy xây đắp ( đại tu, trung tu, … ) không đủ điều kiện kèm theo ghi tăng nguyên giá máy xây đắp ; Chi tiêu khu công trình trong thời điểm tạm thời cho máy thiết kế ( lều, lán, bệ, đường ray chạy máy, … ). giá thành trong thời điểm tạm thời của máy hoàn toàn có thể phát sinh trước ( được hạch toán vào bên Nợ thông tin tài khoản 242 ) sau đó sẽ phân chia dần vào Nợ thông tin tài khoản 623 ” Chi tiêu sử dụng máy xây đắp ” ; Hoặc phát sinh sau, nhưng phải tính trước vào chi phí sản xuất xây lắp trong kỳ ( do tương quan tới việc sử dụng trong thực tiễn máy móc kiến thiết trong kỳ ). Trường hợp này phải thực thi trích trước ngân sách, ghi Có thông tin tài khoản 352 ” Dự phòng phải trả “, Nợ thông tin tài khoản 623 ” giá thành sử dụng máy thiết kế ” .
– Việc tập hợp ngân sách và tính giá tiền về ngân sách sử dụng máy thiết kế phải được hạch toán riêng không liên quan gì đến nhau theo từng máy kiến thiết ( xem hướng dẫn ở phần Tài khoản 623 ” giá thành sử dụng máy kiến thiết ” ) .
– Căn cứ vào Bảng phân chia ngân sách sử dụng máy xây đắp ( ngân sách thực tiễn ca máy ) tính cho từng khu công trình, khuôn khổ khu công trình, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( số ngân sách trên mức thông thường )
Có TK 623 – giá thành sử dụng máy thiết kế .
d ) Hạch toán khoản mục chi phí sản xuất chung :
– Ngân sách chi tiêu sản xuất chung phản ánh chi phí sản xuất của đội, công trường thi công thiết kế xây dựng gồm : Lương nhân viên cấp dưới quản trị phân xưởng, tổ, đội thiết kế xây dựng ; Khoản trích bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí đầu tư công đoàn được tính theo tỉ lệ pháp luật trên tiền lương phải trả công nhân trực tiếp xây lắp, nhân viên cấp dưới sử dụng máy thiết kế và nhân viên cấp dưới quản trị phân xưởng, tổ, đội ; Khấu hao gia tài cố định và thắt chặt dùng chung cho hoạt động giải trí của đội và những ngân sách khác tương quan đến hoạt động giải trí của đội, … Khi những ngân sách này phát sinh trong kỳ, ghi :
Nợ TK 627 – giá thành sản xuất chung
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 152, 153, 214, 242, 334, 338, …
– Khi xác lập số dự trữ phải trả về bh khu công trình xây lắp, ghi :
Nợ TK 627 – Chi tiêu sản xuất chung
Có TK 352 – Dự phòng phải trả .
– Khi phát sinh ngân sách thay thế sửa chữa và Bảo hành khu công trình, như ngân sách nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, ngân sách nhân công trực tiếp, ngân sách sử dụng máy xây đắp, chi phí sản xuất chung, kế toán phản ánh vào những thông tin tài khoản ngân sách có tương quan, ghi :
Nợ TK 621 – Chi tiêu nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp
Nợ TK 622 – giá thành nhân công trực tiếp
Nợ TK 623 – giá thành sử dụng máy kiến thiết
Nợ TK 627 – Ngân sách chi tiêu sản xuất chung
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 112, 152, 153, 214, 331, 334, 338, …
– Cuối kỳ, kết chuyển ngân sách thực tiễn phát sinh trong kỳ về nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, nhân công trực tiếp, ngân sách sử dụng máy thiết kế, chi phí sản xuất chung tương quan đến hoạt động giải trí thay thế sửa chữa và bh khu công trình xây lắp để tổng hợp ngân sách sửa chữa thay thế và Bảo hành và tính giá tiền Bảo hành, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 621 – Ngân sách chi tiêu nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp
Có TK 622 – Ngân sách chi tiêu nhân công trực tiếp
Có TK 623 – giá thành sử dụng máy xây đắp
Có TK 627 – Chi tiêu sản xuất chung .
– Khi việc làm sửa chữa thay thế Bảo hành khu công trình xây lắp triển khai xong chuyển giao cho người mua, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
– Hết thời hạn bh khu công trình xây lắp, nếu khu công trình không phải Bảo hành hoặc số dự trữ phải trả về bh khu công trình xây lắp lớn hơn ngân sách trong thực tiễn phát sinh thì số chênh lệch phải hoàn nhập, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả
Có TK 711 – Thu nhập khác .
– Cuối kỳ hạch toán, địa thế căn cứ vào Bảng phân chia chi phí sản xuất chung để phân chia và kết chuyển chi phí sản xuất chung cho những khu công trình, khuôn khổ khu công trình có tương quan ( tỷ suất với ngân sách nhân công ), ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt không phân chia không tính vào giá thành công trình xây lắp )
Có TK 627 – Ngân sách chi tiêu sản xuất chung .
10.2. Phương pháp hạch toán và kết chuyển ngân sách xây lắp ( bên Có TK 1541 ” Xây lắp ” ) :
a ) Các ngân sách của hợp đồng không hề tịch thu ( ví dụ : Không đủ tính thực thi về mặt pháp lý như có sự hoài nghi về hiệu lực thực thi hiện hành của nó, hoặc hợp đồng mà người mua không hề thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm của mình … ) phải được ghi nhận ngay là ngân sách trong kỳ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
b ) Chi tiêu tương quan trực tiếp đến từng hợp đồng hoàn toàn có thể được giảm nếu có những khoản thu khác không gồm có trong lệch giá của hợp đồng. Ví dụ : Các khoản thu từ việc bán nguyên vật liệu, vật tư thừa và thanh lý máy móc, thiết bị thiết kế khi kết thúc hợp đồng kiến thiết xây dựng :
– Nhập kho nguyên vật liệu, vật tư thừa khi kết thúc hợp đồng kiến thiết xây dựng, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư ( theo giá gốc )
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
– Phế liệu tịch thu nhập kho, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư ( theo giá hoàn toàn có thể tịch thu )
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
– Trường hợp vật tư thừa và phế liệu tịch thu không qua nhập kho mà bán ngay, kế toán phản ánh những khoản thu bán vật tư thừa và phế liệu, ghi giảm ngân sách :
Nợ những TK 111, 112, 131, … ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
– Kế toán thanh lý máy móc, thiết bị thiết kế chuyên dùng cho một hợp đồng thiết kế xây dựng và TSCĐ này đã trích khấu hao đủ theo nguyên giá khi kết thúc hợp đồng thiết kế xây dựng :
+ Phản ánh số thu về thanh lý máy móc, thiết bị kiến thiết, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
+ Phản ánh ngân sách thanh lý máy móc, thiết bị ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có những TK 111, 112, …
+ Ghi giảm TSCĐ đã khấu hao hết là máy móc, thiết bị xây đắp chuyên dùng đã thanh lý, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình .
c ) Cuối kỳ hạch toán, địa thế căn cứ vào giá tiền sản xuất mẫu sản phẩm xây lắp trong thực tiễn triển khai xong được xác lập là đã bán ( chuyển giao từng phần hoặc hàng loạt cho Ban quản trị khu công trình – bên A ) ; hoặc chuyển giao cho doanh nghiệp nhận thầu chính nội bộ :
– Trường hợp chuyển giao cho Bên A ( kể cả chuyển giao khối lượng xây lắp triển khai xong theo hợp đồng khoán nội bộ, cho doanh nghiệp nhận khoán có tổ chức triển khai kế toán riêng ), ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154 – Chí phí sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ( 1541 ) .
– Trường hợp mẫu sản phẩm xây lắp triển khai xong chờ bán ( thiết kế xây dựng nhà để bán, … ) hoặc mẫu sản phẩm xây lắp hoàn thành xong nhưng chưa chuyển giao, địa thế căn cứ vào giá tiền loại sản phẩm xây lắp hoàn thành xong chờ bán, ghi :
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ( 1541 ) .
– Trường hợp chuyển giao mẫu sản phẩm xây lắp hoàn thành xong cho doanh nghiệp nhận thầu chính xây lắp ( cấp trên, đơn vị chức năng nội bộ – do thực thi hợp đồng khoán xây lắp nội bộ, đơn vị chức năng nhận khoán có tổ chức triển khai kế toán riêng nhưng chỉ hạch toán đến giá tiền sản xuất xây lắp ), ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ ( 3368 )
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang ( 1541 ) .

Điều 28. Tài khoản 155 – Thành phẩm

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển của những loại thành phẩm của doanh nghiệp. Thành phẩm là những loại sản phẩm đã kết thúc quy trình chế biến do những bộ phận sản xuất của doanh nghiệp sản xuất hoặc thuê ngoài gia công xong đã được kiểm nghiệm tương thích với tiêu chuẩn kỹ thuật và nhập kho .
Trong thanh toán giao dịch xuất khẩu ủy thác, thông tin tài khoản này chỉ sử dụng tại bên giao ủy thác, không sử dụng tại bên nhận ủy thác ( bên nhận giữ hộ ) .
b ) Thành phẩm do những bộ phận sản xuất chính và sản xuất phụ của doanh nghiệp sản xuất ra phải được nhìn nhận theo giá tiền sản xuất ( giá gốc ), gồm có : giá thành nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, ngân sách nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung và những ngân sách có tương quan trực tiếp khác đến việc sản xuất loại sản phẩm .
– Đối với chi phí sản xuất chung biến hóa được phân chia hết vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm theo ngân sách thực tiễn phát sinh trong kỳ .
– Đối với chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt được phân chia vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm dựa trên hiệu suất thông thường của máy móc thiết bị sản xuất. Công suất thông thường là số lượng loại sản phẩm đạt được ở mức trung bình trong những điều kiện kèm theo sản xuất thông thường .
– Trường hợp mức loại sản phẩm trong thực tiễn sản xuất ra cao hơn hiệu suất thông thường thì chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt được phân chia cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm theo ngân sách thực tiễn phát sinh .
– Trường hợp mức mẫu sản phẩm thực tiễn sản xuất ra thấp hơn mức hiệu suất thông thường thì chi phí sản xuất chung cố định và thắt chặt chỉ được phân chia vào ngân sách chế biến cho mỗi đơn vị chức năng loại sản phẩm theo mức hiệu suất thông thường. Khoản chi phí sản xuất chung không phân chia được ghi nhận là ngân sách để xác lập tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ( ghi nhận vào giá vốn hàng bán ) trong kỳ .
c ) Không được tính vào giá gốc thành phẩm những ngân sách sau :
– Chi tiêu nguyên vật liệu, vật tư, ngân sách nhân công và những chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại khác phát sinh trên mức thông thường ;
– Chi tiêu dữ gìn và bảo vệ hàng tồn dư trừ những khoản ngân sách dữ gìn và bảo vệ hàng tồn dư thiết yếu cho quy trình sản xuất tiếp theo và ngân sách dữ gìn và bảo vệ lao lý của Chuẩn mực kế toán “ Hàng tồn dư ” ;
– Ngân sách chi tiêu bán hàng ;
– Ngân sách chi tiêu quản trị doanh nghiệp .
d ) Thành phẩm thuê ngoài gia công chế biến được nhìn nhận theo giá tiền thực tiễn gia công chế biến gồm có : Chi tiêu nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp, ngân sách thuê gia công và những ngân sách khác có tương quan trực tiếp đến quy trình gia công .
đ ) Việc tính giá trị thành phẩm tồn dư được triển khai theo một trong ba giải pháp : Phương pháp giá thực tiễn đích danh ; Phương pháp bình quân gia quyền ; Phương pháp Nhập trước – Xuất trước .
e ) Trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo chiêu thức kê khai liên tục, nếu kế toán cụ thể nhập, xuất kho thành phẩm hàng ngày được ghi sổ theo giá hạch toán ( hoàn toàn có thể là giá tiền kế hoạch hoặc giá nhập kho thống nhất lao lý ). Cuối tháng, kế toán phải tính giá tiền thực tiễn của thành phẩm nhập kho và xác lập thông số chênh lệch giữa giá tiền trong thực tiễn và giá hạch toán của thành phẩm ( tính cả số chênh lệch của thành phẩm đầu kỳ ) làm cơ sở xác lập giá thành trong thực tiễn của thành phẩm nhập, xuất kho trong kỳ ( sử dụng công thức tính đã nêu ở phần lý giải thông tin tài khoản 152 “ Nguyên liệu, vật tư ” ) .
g ) Kế toán cụ thể thành phẩm phải triển khai theo từng kho, từng loại, nhóm, thứ thành phẩm .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 155 – Thành phẩm

Bên Nợ:

– Trị giá của thành phẩm nhập kho ;
– Trị giá của thành phẩm thừa khi kiểm kê ;
– Kết chuyển giá trị của thành phẩm tồn dư cuối kỳ ( trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .

Bên Có:

– Trị giá trong thực tiễn của thành phẩm xuất kho ;
– Trị giá của thành phẩm thiếu vắng khi kiểm kê ;
– Kết chuyển trị giá thực tiễn của thành phẩm tồn dư đầu kỳ ( trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo chiêu thức kiểm kê định kỳ ) .

Số dư bên Nợ: Trị giá thực tế của thành phẩm tồn kho cuối kỳ.

Tài khoản 155 – Thành phẩm, có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1551 – Thành phẩm nhập kho : Phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển của những loại thành phẩm đã nhập kho ( ngoại trừ thành phẩm là bất động sản ) ;
– Tài khoản 1557 – Thành phẩm bất động sản : Phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển của thành phẩm bất động sản của doanh nghiệp. Thành phẩm bất động sản gồm : Quyền sử dụng đất ; nhà ; hoặc nhà và quyền sử dụng đất ; hạ tầng do doanh nghiệp góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng để bán trong kỳ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại thông thường .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.

3.1.1. Nhập kho thành phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra hoặc thuê ngoài gia công, ghi :
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
3.1.2. Xuất kho thành phẩm để bán cho người mua, kế toán phản ánh giá vốn của thành phẩm xuất bán, ghi :
a ) Đối với thành phẩm không phải là bất động sản
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm .
b ) Đối với thành phẩm bất động sản ( so với những khu công trình doanh nghiệp là chủ góp vốn đầu tư )
b1 ) Giá gốc thành phẩm bất động sản gồm có hàng loạt những ngân sách tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng bất động sản ( kể cả những ngân sách góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng hạ tầng gắn liền với bất động sản ) để đưa bất động sản vào trạng thái sẵn sàng chuẩn bị để bán .
b2 ) Chi tiêu tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư, kiến thiết xây dựng bất động sản phải bảo vệ là những ngân sách trong thực tiễn đã phát sinh, những ngân sách đã có biên bản nghiệm thu sát hoạch khối lượng .
b3 ) Trường hợp doanh nghiệp chưa tập hợp được khá đầy đủ hồ sơ, chứng từ về những khoản ngân sách tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng bất động sản nhưng đã phát sinh lệch giá bán bất động sản, doanh nghiệp được trích trước một phần ngân sách để tạm tính giá vốn hàng bán. Khi tập hợp đủ hồ sơ, chứng từ hoặc khi bất động sản triển khai xong hàng loạt, doanh nghiệp phải quyết toán số ngân sách đã trích trước vào giá vốn hàng bán. Phần chênh lệch giữa số ngân sách đã trích trước cao hơn số ngân sách trong thực tiễn phát sinh được kiểm soát và điều chỉnh giảm giá vốn hàng bán của kỳ thực hiện quyết toán .
b4 ) Việc trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn thành phẩm bất động sản phải tuân thủ theo những nguyên tắc sau :
– Doanh nghiệp chỉ được trích trước vào giá vốn hàng bán so với những khoản ngân sách đã có trong dự trù góp vốn đầu tư, kiến thiết xây dựng nhưng chưa có đủ hồ sơ, tài liệu để nghiệm thu sát hoạch khối lượng và phải thuyết minh cụ thể về nguyên do, nội dung ngân sách trích trước cho từng khuôn khổ khu công trình trong kỳ .
– Doanh nghiệp chỉ được trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn hàng bán cho phần bất động sản đã triển khai xong, được xác lập là đã bán trong kỳ và đủ tiêu chuẩn ghi nhận lệch giá theo pháp luật tại Thông tư này .
– Số ngân sách trích trước được tạm tính và số ngân sách thực tiễn phát sinh được ghi nhận vào giá vốn hàng bán phải bảo vệ tương ứng với định mức giá vốn tính theo tổng ngân sách dự trù của phần bất động sản được xác lập là đã bán ( được xác lập theo diện tích quy hoạnh ) .
b5 ) Phương pháp kế toán giá vốn thành phẩm bất động sản được xác lập là đã bán .
– Đối với phần giá trị thành phẩm đã hoàn thành xong, khi xuất bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm .
– Khi trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn thành phẩm bất động sản đã bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả .
– Các ngân sách góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng thực tiễn phát sinh đã có đủ hồ sơ tài liệu và được nghiệm thu sát hoạch được tập hợp để tính ngân sách góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng bất động sản, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có những thông tin tài khoản tương quan .
– Khi những khoản ngân sách trích trước đã có đủ hồ sơ, tài liệu chứng tỏ là đã trong thực tiễn phát sinh, kế toán ghi giảm khoản ngân sách trích trước và ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang, ghi :
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
– Khi hàng loạt dự án Bất Động Sản bất động sản hoàn thành xong, kế toán phải quyết toán và ghi giảm số dư khoản ngân sách trích trước còn lại ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần chênh lệch giữa số ngân sách trích trước còn lại cao hơn ngân sách trong thực tiễn phát sinh ) .
3.1.3. Xuất kho thành phẩm gửi đi bán, xuất kho cho những cơ sở nhận bán hàng đại lý, ký gửi, ghi :
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán ( gửi bán đại lý )
Có TK 155 – Thành phẩm .
3.1.4. Khi người mua trả lại số thành phẩm đã bán : Trường hợp thành phẩm đã bán bị trả lại thuộc đối tượng người tiêu dùng chịu thuế GTGT theo giải pháp khấu trừ, kế toán phản ánh lệch giá hàng bán bị trả lại theo giá bán chưa có thuế GTGT, ghi :
Nợ TK 521 – Các khoản giảm trừ lệch giá ( 5213 )
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
Có những TK 111, 112, 131, … ( tổng giá trị của hàng bán bị trả lại ) .
Đồng thời phản ánh giá vốn của thành phẩm đã bán nhập lại kho, ghi :
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán .
3.1.5. Kế toán mẫu sản phẩm tiêu dùng nội bộ :
Nợ những TK 641, 642, 241, 211
Có TK 155 – Thành phẩm .
3.1.6. Xuất kho thành phẩm chuyển cho những đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào trong nội bộ doanh nghiệp :
– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào được phân cấp ghi nhận lệch giá, giá vốn, kế toán ghi nhận giá vốn thành phẩm xuất bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm .
– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào không được phân cấp ghi nhận lệch giá, giá vốn, kế toán ghi nhận giá trị mẫu sản phẩm luân chuyển giữa những khâu trong nội bộ doanh nghiệp là khoản phải thu nội bộ, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ
Có TK 155 – Thành phẩm
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( cụ thể từng loại thuế ) .
3.1.7 Xuất kho thành phẩm đưa đi góp vốn vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá nhìn nhận lại )
Nợ TK 811 – giá thành khác ( chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại nhỏ hơn giá trị ghi sổ của thành phẩm )
Có TK 155 – Thành phẩm
Có TK 711 – Thu nhập khác ( chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại lớn hơn giá trị ghi sổ của thành phẩm ) .
3.1.8 Khi xuất kho thành phẩm dùng để mua lại phần vốn góp tại công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
– Ghi nhận lệch giá bán thành phẩm và khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT đầu ra phải nộp .
– Ghi nhận giá vốn thành phẩm dùng để mua lại phần vốn góp tại công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm .
3.1.9. Mọi trường hợp phát hiện thừa, thiếu thành phẩm khi kiểm kê đều phải lập biên bản và săn lùng nguyên do xác lập người phạm lỗi. Căn cứ vào biên bản kiểm kê và quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền để ghi sổ kế toán :
– Nếu thừa, thiếu thành phẩm do nhầm lẫn hoặc chưa ghi sổ kế toán phải thực thi ghi bổ trợ hoặc kiểm soát và điều chỉnh lại số liệu trên sổ kế toán ;
– Trường hợp chưa xác lập được nguyên do thừa, thiếu phải chờ giải quyết và xử lý :
+ Nếu thừa, ghi :
Nợ TK 155 – Thành phẩm ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3381 ) .
Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
Có những thông tin tài khoản tương quan .
+ Nếu thiếu, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý )
Có TK 155 – Thành phẩm .
– Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền, kế toán ghi :
Nợ những TK 111, 112, …. ( nếu cá thể phạm lỗi bồi thường bằng tiền )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( trừ vào lương của cá thể phạm lỗi )
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) ( phải thu bồi thường của người phạm lỗi )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần giá trị hao hụt, mất mát còn lại sau khi trừ số thu bồi thường )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1381 ) .
3.1.10. Trường hợp doanh nghiệp sử dụng loại sản phẩm sản xuất ra để biếu khuyến mãi, khuyến mại, quảng cáo ( theo pháp lý về thương mại ), khi xuất mẫu sản phẩm cho mục tiêu khuyến mại, quảng cáo :
a ) Trường hợp xuất loại sản phẩm để biếu Tặng, khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, không kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua mẫu sản phẩm, hàng hóa …., kế toán ghi nhận giá trị loại sản phẩm vào ngân sách bán hàng ( cụ thể hàng khuyến mại, quảng cáo ), ghi :
Nợ TK 641 – giá thành bán hàng
Có TK 155 – Thành phẩm ( chi phí sản xuất loại sản phẩm ) .
b ) Trường hợp xuất loại sản phẩm để khuyến mại, quảng cáo nhưng người mua chỉ được nhận hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua mẫu sản phẩm ( ví dụ như mua 2 mẫu sản phẩm được Tặng 1 loại sản phẩm …. ) thì kế toán phải phân chia số tiền thu được để tính lệch giá cho cả hàng khuyến mại, giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá vốn hàng bán ( trường hợp này thực chất thanh toán giao dịch là giảm giá hàng bán ) .
– Khi xuất hàng khuyến mại, kế toán ghi nhận giá trị hàng khuyến mại vào giá vốn hàng bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá tiền sản xuất )
Có TK 155 – Thành phẩm .
– Ghi nhận lệch giá của hàng khuyến mại trên cơ sở phân chia số tiền thu được cho cả loại sản phẩm được bán và mẫu sản phẩm khuyến mại, quảng cáo, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) ( nếu có ) .
c ) Nếu biếu khuyến mãi ngay cho cán bộ công nhân viên được giàn trải bằng quỹ khen thưởng, phúc lợi, kế toán phải ghi nhận lệch giá, giá vốn như thanh toán giao dịch bán hàng thường thì, ghi :
– Ghi nhận giá vốn hàng bán so với giá trị loại sản phẩm dùng để biếu, Tặng Kèm công nhân viên và người lao động :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm .
– Ghi nhận lệch giá của loại sản phẩm được giàn trải bằng quỹ khen thưởng, phúc lợi, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) ( nếu có ) .
3.1.11. Kế toán trả lương cho người lao động bằng loại sản phẩm
– Doanh thu của mẫu sản phẩm dùng để trả lương cho người lao động, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
Có TK 3335 – Thuế thu nhập cá thể ( nếu có ) .
– Ghi nhận giá vốn hàng bán so với giá trị mẫu sản phẩm dùng để trả lương cho công nhân viên và người lao động :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm .
3.1.12. Phản ánh giá vốn thành phẩm ứ đọng, không cần dùng khi thanh lý, nhượng bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm .

3.2. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ.

a ) Đầu kỳ, kế toán địa thế căn cứ hiệu quả kiểm kê thành phẩm đã kết chuyển cuối kỳ trước để kết chuyển giá trị thành phẩm tồn dư đầu kỳ vào thông tin tài khoản 632 “ Giá vốn hàng bán ”, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 155 – Thành phẩm .
b ) Cuối kỳ kế toán, địa thế căn cứ vào hiệu quả kiểm kê thành phẩm tồn dư, kết chuyển giá trị thành phẩm tồn dư cuối kỳ, ghi :
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán .

Điều 29. Tài khoản 156 – Hàng hóa

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm những loại sản phẩm & hàng hóa của doanh nghiệp gồm có sản phẩm & hàng hóa tại những kho hàng, quầy hàng, hàng hoá bất động sản. Hàng hóa là những loại vật tư, mẫu sản phẩm do doanh nghiệp mua về với mục tiêu để bán ( bán sỉ và kinh doanh nhỏ ). Trường hợp sản phẩm & hàng hóa mua về vừa dùng để bán, vừa dùng để sản xuất, kinh doanh thương mại không phân biệt rõ ràng giữa hai mục tiêu bán lại hay để sử dụng thì vẫn phản ánh vào thông tin tài khoản 156 “ Hàng hóa ” .
Trong thanh toán giao dịch xuất nhập – khẩu ủy thác, thông tin tài khoản này chỉ sử dụng tại bên giao ủy thác, không sử dụng tại bên nhận ủy thác ( bên nhận giữ hộ ). Mua, bán sản phẩm & hàng hóa tương quan đến những thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ được triển khai theo pháp luật tại Điều 69 – hướng dẫn kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái .
b ) Những trường hợp sau đây không phản ánh vào thông tin tài khoản 156 “ Hàng hóa ” :
– Hàng hóa nhận bán hộ, nhận giữ hộ cho những doanh nghiệp khác ;
– Hàng hóa mua về dùng cho hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại ( ghi vào những thông tin tài khoản 152 “ Nguyên liệu, vật tư ”, hoặc thông tin tài khoản 153 “ Công cụ, dụng cụ ”, … ) .
c ) Kế toán nhập, xuất, tồn dư sản phẩm & hàng hóa trên thông tin tài khoản 156 được phản ánh theo nguyên tắc giá gốc pháp luật trong Chuẩn mực kế toán “ Hàng tồn dư ”. Giá gốc sản phẩm & hàng hóa mua vào, gồm có : Giá mua, ngân sách thu mua ( luân chuyển, bốc xếp, dữ gìn và bảo vệ hàng từ nơi mua về kho doanh nghiệp, ngân sách bảo hiểm, … ), thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường ( nếu có ), thuế GTGT hàng nhập khẩu ( nếu không được khấu trừ ). Trường hợp doanh nghiệp mua sản phẩm & hàng hóa về để bán lại nhưng vì nguyên do nào đó cần phải gia công, sơ chế, tân trang, phân loại tinh lọc để làm tăng thêm giá trị hoặc năng lực bán của sản phẩm & hàng hóa thì trị giá hàng mua gồm cả ngân sách gia công, sơ chế .
– Giá gốc của sản phẩm & hàng hóa mua vào được tính theo từng nguồn nhập và phải theo dõi, phản ánh riêng không liên quan gì đến nhau trị giá mua và ngân sách thu mua sản phẩm & hàng hóa .
– Để tính giá trị sản phẩm & hàng hóa tồn dư, kế toán hoàn toàn có thể vận dụng một trong những giải pháp sau :
+ Phương pháp nhập trước – xuất trước ;
+ Phương pháp trong thực tiễn đích danh ;
+ Phương pháp bình quân gia quyền ;
– Một số đơn vị chức năng có đặc trưng ( ví dụ như những đơn vị chức năng kinh doanh thương mại ẩm thực ăn uống hoặc tương tự như ) hoàn toàn có thể vận dụng kỹ thuật xác lập giá trị hàng tồn dư cuối kỳ theo giải pháp Giá bán lẻ. Phương pháp này thường được dùng trong ngành kinh doanh bán lẻ để tính giá trị của hàng tồn dư với số lượng lớn những mẫu sản phẩm đổi khác nhanh gọn và có doanh thu biên tương tự như mà không hề sử dụng những chiêu thức tính giá gốc khác. Giá gốc hàng tồn dư được xác lập bằng cách lấy giá cả của hàng tồn dư trừ đi doanh thu biên theo tỷ suất Phần Trăm hài hòa và hợp lý. Tỷ lệ được sử dụng có tính đến những mẫu sản phẩm đó bị hạ giá xuống thấp hơn giá bán khởi đầu của nó. Thông thường mỗi bộ phận kinh doanh bán lẻ sẽ sử dụng một tỷ suất Tỷ Lệ trung bình riêng .
– giá thành thu mua sản phẩm & hàng hóa trong kỳ được tính cho sản phẩm & hàng hóa tiêu thụ trong kỳ và sản phẩm & hàng hóa tồn dư cuối kỳ. Việc lựa chọn tiêu thức phân chia ngân sách thu mua sản phẩm & hàng hóa tuỳ thuộc tình hình đơn cử của từng doanh nghiệp nhưng phải thực thi theo nguyên tắc đồng nhất .
d ) Trường hợp mua sản phẩm & hàng hóa được nhận kèm theo loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, phụ tùng thay thế sửa chữa ( đề phòng hỏng hóc ), kế toán phải xác lập và ghi nhận riêng loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, phụ tùng sửa chữa thay thế theo giá trị hài hòa và hợp lý. Giá trị hàng hóa nhập kho là giá đã trừ giá trị loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị, phụ tùng sửa chữa thay thế .
đ ) Kế toán chi tiết cụ thể sản phẩm & hàng hóa phải thực thi theo từng kho, từng loại, từng nhóm sản phẩm & hàng hóa .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 156 – Hàng hóa

Bên Nợ:

– Trị giá mua vào của sản phẩm & hàng hóa theo hóa đơn mua hàng ( gồm có những loại thuế không được hoàn trả ) ;
– Ngân sách chi tiêu thu mua sản phẩm & hàng hóa ;
– Trị giá của sản phẩm & hàng hóa thuê ngoài gia công ( gồm giá mua vào và ngân sách gia công ) ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa đã bán bị người mua trả lại ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa phát hiện thừa khi kiểm kê ;
– Kết chuyển giá trị sản phẩm & hàng hóa tồn dư cuối kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) ;
– Trị giá hàng hoá bất động sản mua vào hoặc chuyển từ bất động sản góp vốn đầu tư .

Bên Có:

– Trị giá của sản phẩm & hàng hóa xuất kho để bán, giao đại lý, giao cho doanh nghiệp phụ thuộc vào ; thuê ngoài gia công, hoặc sử dụng cho sản xuất, kinh doanh thương mại ;
– Ngân sách chi tiêu thu mua phân chia cho sản phẩm & hàng hóa đã bán trong kỳ ;
– Chiết khấu thương mại hàng mua được hưởng ;
– Các khoản giảm giá hàng mua được hưởng ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa trả lại cho người bán ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa phát hiện thiếu khi kiểm kê ;
– Kết chuyển giá trị sản phẩm & hàng hóa tồn dư đầu kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) ;
– Trị giá hàng hoá bất động sản đã bán hoặc chuyển thành bất động sản góp vốn đầu tư, bất động sản chủ sở hữu sử dụng hoặc gia tài cố định và thắt chặt .

Số dư bên Nợ:

– Trị giá mua vào của sản phẩm & hàng hóa tồn dư ;
– giá thành thu mua của sản phẩm & hàng hóa tồn dư .

Tài khoản 156 – Hàng hóa, có 3 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1561 – Giá mua sản phẩm & hàng hóa : Phản ánh trị giá hiện có và tình hình dịch chuyển của sản phẩm & hàng hóa mua vào và đã nhập kho ( tính theo trị giá mua vào ) ;
– Tài khoản 1562 – giá thành thu mua sản phẩm & hàng hóa : Phản ánh ngân sách thu mua sản phẩm & hàng hóa phát sinh tương quan đến số sản phẩm & hàng hóa đã nhập kho trong kỳ và tình hình phân chia ngân sách thu mua sản phẩm & hàng hóa hiện có trong kỳ cho khối lượng sản phẩm & hàng hóa đã bán trong kỳ và tồn dư thực tiễn cuối kỳ ( kể cả tồn trong kho và hàng gửi đi bán, hàng gửi đại lý, ký gửi chưa bán được ). giá thành thu mua sản phẩm & hàng hóa hạch toán vào thông tin tài khoản này chỉ gồm có những ngân sách tương quan trực tiếp đến quy trình thu mua sản phẩm & hàng hóa như : Chi tiêu bảo hiểm sản phẩm & hàng hóa, tiền thuê kho, thuê bến bãi rộng lớn, … ngân sách luân chuyển, bốc xếp, dữ gìn và bảo vệ đưa sản phẩm & hàng hóa từ nơi mua về đến kho doanh nghiệp ; những khoản hao hụt tự nhiên trong định mức phát sinh trong quy trình thu mua sản phẩm & hàng hóa .
– Tài khoản 1567 – Hàng hóa bất động sản : Phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển của những loại hàng hoá bất động sản của doanh nghiệp. Hàng hoá bất động sản gồm : Quyền sử dụng đất ; nhà ; hoặc nhà và quyền sử dụng đất ; hạ tầng mua để bán trong kỳ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại thông thường ; Bất động sản góp vốn đầu tư chuyển thành hàng tồn dư khi chủ sở hữu khởi đầu tiến hành cho mục tiêu bán .
a ) Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 1561 – Giá mua hàng hóa

Bên Nợ:

– Trị giá sản phẩm & hàng hóa mua vào đã nhập kho theo hóa đơn mua hàng ;
– Thuế nhập khẩu hoặc thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng của hàng nhập khẩu hoặc thuế GTGT hàng nhập khẩu, thuế GTGT nguồn vào – nếu không được khấu trừ, tính cho số sản phẩm & hàng hóa mua ngoài đã nhập kho ;
– Trị giá của sản phẩm & hàng hóa giao gia công, chế biến xong nhập kho, gồm : Giá mua vào và ngân sách gia công chế biến ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa nhận vốn góp ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa đã bán bị trả lại nhập kho ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa phát hiện thừa khi kiểm kê ;
– Kết chuyển trị giá sản phẩm & hàng hóa tồn dư cuối kỳ ( trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .

Bên Có:

– Trị giá thực tiễn của sản phẩm & hàng hóa xuất kho trong kỳ ( xuất bán, trao đổi, biếu khuyến mãi ngay, xuất giao đại lý, đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào, xuất sử dụng nội bộ, xuất góp vốn liên kết kinh doanh, link ) ;
– Chiết khấu thương mại hàng mua được hưởng ;
– Các khoản giảm giá hàng mua được hưởng ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa trả lại cho người bán ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa hao hụt, mất mát ;
– Kết chuyển trị giá sản phẩm & hàng hóa tồn dư đầu kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .

Số dư bên Nợ: Trị giá hàng hóa thực tế tồn kho cuối kỳ.

b ) Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 1562 – giá thành thu mua hàng hóa

Bên Nợ: Chi phí thu mua hàng hóa thực tế phát sinh liên quan tới khối lượng hàng hóa mua vào, đã nhập kho trong kỳ.

Bên Có: Chi phí thu mua hàng hóa tính cho khối lượng hàng hóa đã tiêu thụ trong kỳ.

Số dư bên Nợ: Chi phí thu mua hàng hóa còn lại cuối kỳ.

c ) Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 1567 – Hàng hóa bất động sản

Bên Nợ:

– Trị giá trong thực tiễn hàng hoá bất động sản mua về để bán ;
– Giá trị còn lại của bất động sản góp vốn đầu tư chuyển thành hàng tồn dư ;
– Ngân sách chi tiêu sửa chữa thay thế, tái tạo, tăng cấp tiến hành cho mục tiêu bán ghi tăng giá gốc hàng hoá bất động sản chờ bán .

Bên Có:

– Trị giá trong thực tiễn hàng hoá bất động sản bán trong kỳ ;
– Trị giá trong thực tiễn hàng hoá bất động sản chuyển thành bất động sản góp vốn đầu tư hoặc chuyển thành gia tài cố định và thắt chặt .

Số dư bên Nợ: Trị giá thực tế hàng hoá bất động sản còn lại cuối kỳ.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng hóa tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.

3.1.1 Hàng hóa mua ngoài nhập kho doanh nghiệp, địa thế căn cứ hóa đơn, phiếu nhập kho và những chứng từ có tương quan :
a ) Khi mua sản phẩm & hàng hóa, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ( 1561 ) ( chi tiết cụ thể sản phẩm & hàng hóa mua vào và sản phẩm & hàng hóa sử dụng như hàng sửa chữa thay thế đề phòng hư hỏng )
Nợ TK 1534 – Thiết bị, phụ tùng sửa chữa thay thế ( giá trị hài hòa và hợp lý )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( thuế GTGT nguồn vào )
Có những TK 111, 112, 141, 331, … ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì trị giá sản phẩm & hàng hóa mua vào gồm có cả thuế GTGT .
b ) Khi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa :
– Khi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) ( nếu thuế GTGT nguồn vào của hàng nhập khẩu không được khấu trừ )
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng ( nếu có )
Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( cụ thể thuế nhập khẩu )
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường .
– Nếu thuế GTGT nguồn vào của hàng nhập khẩu được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) .
– Trường hợp mua sản phẩm & hàng hóa có trả trước cho người bán một phần bằng ngoại tệ thì phần giá trị hàng mua tương ứng với số tiền trả trước được ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian ứng trước. Phần giá trị hàng mua bằng ngoại tệ chưa trả được ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian mua hàng .
– Mua hàng dưới hình thức uỷ thác nhập khẩu thực thi theo pháp luật ở thông tin tài khoản 331 – Phải trả cho người bán .
3.1.2 Trường hợp đã nhận được hóa đơn của người bán nhưng đến cuối kỳ kế toán, sản phẩm & hàng hóa chưa về nhập kho thì địa thế căn cứ vào hóa đơn, ghi :
Nợ TK 151 – Hàng mua đang đi đường
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331, …
– Sang kỳ kế toán sau, khi hàng mua đang đi đường về nhập kho, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ( 1561 )
Có TK 151 – Hàng mua đang đi đường .
3.1.3 Trường hợp khoản chiết khấu thương mại hoặc giảm giá hàng bán nhận được ( kể cả những khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng kinh tế tài chính về thực chất làm giảm giá trị bên mua phải giao dịch thanh toán ) sau khi mua hàng thì kế toán phải địa thế căn cứ vào tình hình dịch chuyển của sản phẩm & hàng hóa để phân chia số chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán được hưởng dựa trên số hàng còn tồn dư, số đã xuất bán trong kỳ :
Nợ những TK 111, 112, 331, ….
Có TK 156 – Hàng hóa ( nếu hàng còn tồn dư )
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán ( nếu đã tiêu thụ trong kỳ )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( nếu có ) .
3.1.4 Giá trị của sản phẩm & hàng hóa mua ngoài không đúng quy cách, phẩm chất theo hợp đồng kinh tế tài chính phải trả lại cho người bán, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 156 – Hàng hóa ( 1561 )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( nếu có ) .
3.1.5 Phản ánh ngân sách thu mua hàng hoá, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ( 1562 )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 141, 331, …
3.1.6. Khi mua sản phẩm & hàng hóa theo phương pháp trả chậm, trả góp, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ( theo giá mua trả tiền ngay )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước { phần lãi trả chậm là số chênh lệch giữa tổng số tiền phải giao dịch thanh toán trừ ( – ) Giá mua trả tiền ngay trừ thuế GTGT ( nếu được khấu trừ ) }
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .
Định kỳ, tính vào ngân sách kinh tế tài chính số lãi mua hàng trả chậm, trả góp phải trả, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 242 – giá thành trả trước .
3.1.7. Khi mua hàng hoá bất động sản về để bán, kế toán phản ánh giá mua và những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc mua hàng hóa BĐS, ghi :
Nợ TK 1567 – Hàng hoá bất động sản ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có những TK 111, 112, 331, …
3.1.8. Trường hợp bất động sản góp vốn đầu tư chuyển thành hàng tồn dư khi chủ sở hữu có quyết định hành động sửa chữa thay thế, tái tạo, tăng cấp để bán :
– Khi có quyết định hành động thay thế sửa chữa, tái tạo, tăng cấp bất động sản góp vốn đầu tư để bán, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ( TK 1567 ) ( giá trị còn lại của Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( ( 2147 ) – Số hao mòn lũy kế )
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư ( nguyên giá ) .
– Khi phát sinh những ngân sách sửa chữa thay thế, tái tạo, tăng cấp tiến hành cho mục tiêu bán, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có những TK 111, 112, 152, 334, 331, …
– Khi kết thúc quy trình tiến độ sửa chữa thay thế, tái tạo, tăng cấp tiến hành cho mục tiêu bán, kết chuyển hàng loạt ngân sách ghi tăng giá trị sản phẩm & hàng hóa bất động sản, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ( 1567 )
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
3.1.9. Trị giá sản phẩm & hàng hóa xuất bán được xác lập là tiêu thụ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 156 – Hàng hóa ( 1561 ) .
Đồng thời kế toán phản ánh lệch giá bán hàng :
– Nếu tách ngay được những loại thuế gián thu tại thời gian ghi nhận lệch giá, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, … ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
– Nếu không tách ngay được thuế, kế toán ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế. Định kỳ kế toán xác lập số thuế phải nộp và ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
3.1.10. Trường hợp thuê ngoài gia công, chế biến sản phẩm & hàng hóa :
– Khi xuất kho sản phẩm & hàng hóa đưa đi gia công, chế biến, ghi :
Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 156 – Hàng hóa ( 1561 ) .
– giá thành gia công, chế biến sản phẩm & hàng hóa, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331, …
– Khi gia công xong nhập lại kho sản phẩm & hàng hóa, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ( 1561 )
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
3.1.11. Khi xuất kho sản phẩm & hàng hóa gửi cho người mua hoặc xuất kho cho những đại lý, doanh nghiệp nhận hàng ký gửi, …, ghi :
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán
Có TK 156 – Hàng hóa ( 1561 ) .
3.1.12. Khi xuất kho sản phẩm & hàng hóa cho những đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào trong nội bộ doanh nghiệp để bán :
– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào được phân cấp ghi nhận lệch giá, giá vốn, kế toán ghi nhận giá vốn sản phẩm & hàng hóa xuất bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 156 – Hàng hóa .
Đồng thời kế toán ghi nhận lệch giá bán hàng, cung ứng dịch vụ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, … ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào không được phân cấp ghi nhận lệch giá, giá vốn, kế toán ghi nhận giá trị sản phẩm & hàng hóa luân chuyển giữa những khâu trong nội bộ doanh nghiệp là khoản phải thu nội bộ, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ
Có TK 156 – Hàng hóa
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
3.1.13. Khi xuất sản phẩm & hàng hóa tiêu dùng nội bộ, ghi :
Nợ những TK 641, 642, 241, 211
Có TK 156 – Hàng hóa .
3.1.14. Trường hợp doanh nghiệp sử dụng sản phẩm & hàng hóa để biếu khuyến mãi ngay, khuyến mại, quảng cáo ( theo pháp lý về thương mại ), khi xuất sản phẩm & hàng hóa cho mục tiêu khuyến mại, quảng cáo :
a ) Trường hợp xuất sản phẩm & hàng hóa để biếu Tặng Ngay, khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, không kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua mẫu sản phẩm, hàng hóa …., kế toán ghi nhận giá trị sản phẩm & hàng hóa vào ngân sách bán hàng ( cụ thể hàng khuyến mại, quảng cáo ), ghi :
Nợ TK 641 – giá thành bán hàng
Có TK 156 – Hàng hóa ( giá vốn ) .
b ) Trường hợp xuất sản phẩm & hàng hóa để khuyến mại, quảng cáo nhưng người mua chỉ được nhận hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa ( ví dụ như mua 2 loại sản phẩm được khuyến mãi ngay 1 loại sản phẩm …. ) thì kế toán phải phân chia số tiền thu được để tính lệch giá cho cả hàng khuyến mại, giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá vốn hàng bán ( trường hợp này thực chất thanh toán giao dịch là giảm giá hàng bán ) .
– Khi xuất sản phẩm & hàng hóa khuyến mại, kế toán ghi nhận giá trị hàng khuyến mại vào giá vốn hàng bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá tiền sản xuất )
Có TK 156 – Hàng hóa .
– Ghi nhận lệch giá của hàng khuyến mại trên cơ sở phân chia số tiền thu được cho cả mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa được bán và sản phẩm & hàng hóa khuyến mại, quảng cáo, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) ( nếu có ) .
c ) Nếu sản phẩm & hàng hóa biếu khuyến mãi cho cán bộ công nhân viên được giàn trải bằng quỹ khen thưởng, phúc lợi, kế toán phải ghi nhận lệch giá, giá vốn như thanh toán giao dịch bán hàng thường thì, ghi :
– Ghi nhận giá vốn hàng bán so với giá trị sản phẩm & hàng hóa dùng để biếu, Tặng Kèm công nhân viên và người lao động :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 156 – Hàng hóa .
– Ghi nhận lệch giá của sản phẩm & hàng hóa được giàn trải bằng quỹ khen thưởng, phúc lợi, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) ( nếu có ) .
d ) Trường hợp doanh nghiệp là nhà phân phối hoạt động giải trí thương mại được nhận hàng hoá ( không phải trả tiền ) từ đơn vị sản xuất để quảng cáo, khuyến mại cho người mua mua hàng của nhà phân phối, nhà phân phối
– Khi nhận hàng của nhà phân phối ( không phải trả tiền ) dùng để khuyến mại, quảng cáo cho người mua, nhà phân phối phải theo dõi chi tiết cụ thể số lượng hàng trong mạng lưới hệ thống quản trị nội bộ của mình và thuyết minh trên Bản thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính so với hàng nhận được và số hàng đã dùng để khuyến mại cho người mua .
– Khi hết chương trình khuyến mại, nếu không phải trả lại nhà sản xuất số hàng khuyến mại chưa sử dụng hết, kế toán ghi nhận thu nhập khác là giá trị số hàng khuyến mại không phải trả lại, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hoá ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 711 – Thu nhập khác .
3.1.15. Kế toán trả lương cho người lao động bằng sản phẩm & hàng hóa
– Kế toán ghi nhận lệch giá, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước
Có TK 3335 – Thuế thu nhập cá thể .
– Ghi nhận giá vốn hàng bán so với giá trị hàng hoá dùng để trả lương cho công nhân viên và người lao động :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 156 – Hàng hóa .
3.1.16. Hàng hoá đưa đi góp vốn vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá nhìn nhận lại )
Nợ TK 811 – Ngân sách chi tiêu khác ( chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại nhỏ hơn giá trị ghi sổ của hàng hoá )
Có TK 156 – Hàng hoá
Có TK 711 – Thu nhập khác ( chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại lớn hơn giá trị ghi sổ của hàng hoá ) .
3.1.17. Cuối kỳ, khi phân chia ngân sách thu mua cho sản phẩm & hàng hóa được xác lập là bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 156 – Hàng hóa ( 1562 ) .
3.1.18. Mọi trường hợp phát hiện thừa sản phẩm & hàng hóa bất kể ở khâu nào trong kinh doanh thương mại phải lập biên bản và truy lùng nguyên do. Kế toán địa thế căn cứ vào nguyên do đã được xác lập để giải quyết và xử lý và hạch toán :
– Nếu do nhầm lẫn, cân, đo, đong, đếm, quên ghi sổ, … thì kiểm soát và điều chỉnh lại sổ kế toán .
– Nếu hàng hoá thừa là thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp khác, thì giá trị hàng hoá thừa doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi trong mạng lưới hệ thống quản trị và ghi chép thông tin trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
– Nếu chưa xác lập được nguyên do phải chờ giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3381 ) .
– Khi có quyết định hành động của cấp có thẩm quyền về giải quyết và xử lý hàng hoá thừa, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3381 )
Có những thông tin tài khoản tương quan .
3.1.19. Mọi trường hợp phát hiện thiếu vắng, mất mát hàng hoá ở bất kể khâu nào trong kinh doanh thương mại phải lập biên bản và truy lùng nguyên do. Kế toán địa thế căn cứ vào quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền theo từng nguyên do gây ra để giải quyết và xử lý và ghi sổ kế toán :
– Phản ánh giá trị sản phẩm & hàng hóa thiếu chưa xác lập được nguyên do, chờ giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý )
Có TK 156 – Hàng hoá .
– Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( nếu do cá thể gây ra phải bồi thường bằng tiền )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( do cá thể gây ra phải trừ vào lương )
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) ( phải thu bồi thường của người phạm lỗi )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần giá trị hao hụt, mất mát còn lại )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1381 ) .
3.1.20. Trị giá sản phẩm & hàng hóa bất động sản được xác lập là bán trong kỳ, địa thế căn cứ Hóa đơn GTGT hoặc Hóa đơn bán hàng, biên bản chuyển giao hàng hóa BĐS, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 156 – Hàng hóa ( 1567 – Hàng hóa BĐS ) .
Đồng thời kế toán phản ánh lệch giá bán hàng hóa BĐS :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( 5117 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) ( nếu có ) .
3.1.21. Phản ánh giá vốn sản phẩm & hàng hóa ứ đọng không cần dùng khi nhượng bán, thanh lý, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 156 – Hàng hóa .

3.2. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ.

a ) Đầu kỳ, kế toán địa thế căn cứ giá trị hàng hoá đã kết chuyển cuối kỳ trước kết chuyển trị giá sản phẩm & hàng hóa tồn dư đầu kỳ, ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng
Có TK 156 – Hàng hóa .
b ) Cuối kỳ kế toán :
– Tiến hành kiểm kê xác lập số lượng và giá trị sản phẩm & hàng hóa tồn dư cuối kỳ. Căn cứ vào tổng trị giá sản phẩm & hàng hóa tồn dư cuối kỳ, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa
Có TK 611 – Mua hàng .
– Căn cứ vào tác dụng xác lập tổng trị giá sản phẩm & hàng hóa đã xuất bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 611 – Mua hàng .

Điều 30. Tài khoản 157 – Hàng gửi đi bán

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Hàng gửi đi bán phản ánh trên thông tin tài khoản 157 được triển khai theo nguyên tắc giá gốc lao lý trong Chuẩn mực kế toán Hàng tồn dư. Chỉ phản ánh vào thông tin tài khoản 157 “ Hàng gửi đi bán ” trị giá của sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm đã gửi đi cho người mua, gửi bán đại lý, ký gửi, dịch vụ đã triển khai xong chuyển giao cho người mua theo hợp đồng kinh tế tài chính hoặc đơn đặt hàng, nhưng chưa được xác lập là đã bán ( chưa được tính là lệch giá bán hàng trong kỳ so với số sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm đã gửi đi, dịch vụ đã cung ứng cho người mua ) .
b ) Hàng hóa, thành phẩm phản ánh trên thông tin tài khoản này vẫn thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp, kế toán phải mở sổ chi tiết cụ thể theo dõi từng loại hàng hoá, thành phẩm, từng lần gửi hàng từ khi gửi đi cho đến khi được xác lập là đã bán .
c ) Không phản ánh vào thông tin tài khoản này ngân sách luân chuyển, bốc xếp, … chi hộ người mua. Tài khoản 157 hoàn toàn có thể mở chi tiết cụ thể để theo dõi từng loại hàng hoá, thành phẩm gửi đi bán, dịch vụ đã phân phối cho từng người mua, cho từng cơ sở nhận đại lý .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 157 – Hàng gửi đi bán

Bên Nợ:

– Trị giá sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm đã gửi cho người mua, hoặc gửi bán đại lý, ký gửi ; gửi cho những đơn vị chức năng cấp dưới hạch toán phụ thuộc vào ;
– Trị giá dịch vụ đã phân phối cho người mua, nhưng chưa được xác lập là đã bán ;
– Cuối kỳ kết chuyển trị giá sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm đã gửi đi bán chưa được xác lập là đã bán cuối kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .

Bên Có:

– Trị giá sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm gửi đi bán, dich vụ đã cung ứng được xác lập là đã bán ;
– Trị giá sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm, dịch vụ đã gửi đi bị người mua trả lại ;
– Đầu kỳ kết chuyển trị giá sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm đã gửi đi bán, dịch vụ đã phân phối chưa được xác lập là đã bán đầu kỳ ( trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn dư theo giải pháp kiểm kê định kỳ ) .

Số dư bên Nợ:

Trị giá sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm đã gửi đi, dịch vụ đã cung ứng chưa được xác lập là đã bán trong kỳ .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.

a ) Khi gửi sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm cho người mua, xuất sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm cho doanh nghiệp nhận bán đại lý, ký gửi theo hợp đồng kinh tế tài chính, địa thế căn cứ phiếu xuất kho, ghi :
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán
Có TK 156 – Hàng hóa
Có TK 155 – Thành phẩm .
b ) Thương Mại Dịch Vụ đã triển khai xong chuyển giao cho người mua nhưng chưa xác lập là đã bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
c ) Khi hàng gửi đi bán và dịch vụ đã triển khai xong chuyển giao cho người mua được xác lập là đã bán trong kỳ :
– Nếu tách ngay được thuế gián thu tại thời gian ghi nhận lệch giá, kế toán phản ánh lệch giá bán sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm, cung ứng dịch vụ theo giá bán chưa có thuế, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
– Nếu không tách ngay được thuế gián thu, kế toán ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế. Định kỳ kế toán ghi giảm lệch giá so với số thuế gián thu phải nộp, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
– Đồng thời phản ánh trị giá vốn của số sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm, dịch vụ đã bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 157 – Hàng gửi đi bán .
d ) Trường hợp sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm đã gửi đi bán nhưng bị người mua trả lại :
– Nếu sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm vẫn hoàn toàn có thể bán được hoặc hoàn toàn có thể sửa chữa thay thế được, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ; hoặc
Nợ TK 155 – Thành phẩm
Có TK 157 – Hàng gửi đi bán .
– Nếu sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm bị hư hỏng không hề bán được và không hề thay thế sửa chữa được, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 157 – Hàng gửi đi bán .

3.2. Trường hợp doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ.

a ) Đầu kỳ kế toán, kết chuyển giá trị sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm đã gửi cho người mua nhưng chưa được xác lập là đã bán trong kỳ, sản phẩm & hàng hóa gửi bán đại lý, ký gửi ( chưa được coi là đã bán trong kỳ ), giá trị dịch vụ đã chuyển giao cho người đặt hàng nhưng chưa được xác lập là đã bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng ( so với sản phẩm & hàng hóa )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( so với thành phẩm, dịch vụ )
Có TK 157 – Hàng gửi đi bán .
b ) Cuối kỳ kế toán, địa thế căn cứ hiệu quả kiểm kê hàng tồn dư, xác lập trị giá sản phẩm & hàng hóa, mẫu sản phẩm ( thành phẩm, bán thành phẩm ), dịch vụ phân phối cho người mua ; nhờ bán đại lý, ký gửi chưa được coi là đã bán cuối kỳ :
– Giá trị sản phẩm & hàng hóa gửi người mua nhưng chưa được gật đầu giao dịch thanh toán ; sản phẩm & hàng hóa gửi bán đại lý, ký gửi ; gửi cho đơn vị chức năng cấp dưới hạch toán nhờ vào chưa được coi là đã bán cuối kỳ, ghi :
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán
Có TK 611 – Mua hàng .
– Cuối kỳ, kế toán kết chuyển giá trị thành phẩm cung ứng cho người mua hoặc nhờ bán đại lý, ký gửi ; giá trị dịch vụ cung ứng cho người đặt hàng nhưng chưa được xác lập là đã bán cuối kỳ, ghi :
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán .
Điều 31. Tài khoản 158 – Hàng hóa kho bảo thuế

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh sự dịch chuyển tăng, giảm và số hiện có của hàng hoá đưa vào Kho bảo thuế. Kho bảo thuế chỉ vận dụng cho doanh nghiệp có vốn góp vốn đầu tư quốc tế Giao hàng cho sản xuất hàng xuất khẩu, được vận dụng chính sách quản trị hải quan đặc biệt quan trọng, theo đó nguyên vật liệu, vật tư nhập khẩu để Giao hàng cho sản xuất của doanh nghiệp được đưa vào lưu giữ tại Kho bảo thuế chưa phải tính và nộp thuế nhập khẩu và những loại thuế tương quan khác .
b ) Nguyên liệu, vật tư nhập khẩu và loại sản phẩm lưu giữ tại Kho bảo thuế chỉ gồm có nguyên vật liệu, vật tư dùng để đáp ứng cho sản xuất và loại sản phẩm sản xuất ra của chính doanh nghiệp đó .
c ) Doanh nghiệp phải mở sổ chi tiết cụ thể để phản ánh số lượng và giá trị của từng thứ nguyên liệu, vật tư và hàng hoá theo từng lần nhập, xuất kho .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 158 – Hàng hóa kho bảo thuế

Bên Nợ: Trị giá nguyên liệu, vật liệu, thành phẩm, hàng hoá nhập Kho bảo thuế trong kỳ.

Bên Có: Trị giá nguyên liệu, vật liệu, thành phẩm, hàng hoá xuất Kho bảo thuế trong kỳ.

Số dư bên Nợ: Trị giá nguyên liệu, vật liệu, thành phẩm, hàng hoá còn lại cuối kỳ tại Kho bảo thuế.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Khi nhập khẩu nguyên vật liệu, vật tư để sản xuất loại sản phẩm xuất khẩu, hoặc gia công hàng xuất khẩu nếu được đưa vào Kho bảo thuế thì doanh nghiệp chưa phải nộp thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu, ghi :
Nợ TK 158 – Hàng hoá Kho bảo thuế
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
b ) Khi xuất nguyên vật liệu, vật tư nhập khẩu ở Kho bảo thuế ra để sản xuất loại sản phẩm, hoặc gia công hàng xuất khẩu, ghi :
Nợ TK 621 – giá thành nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp
Có TK 158 – Hàng hoá kho bảo thuế .
c ) Khi xuất kho thành phẩm hoặc hàng hoá xuất khẩu, hàng gia công xuất khẩu đưa vào Kho bảo thuế ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 158 – Hàng hoá kho bảo thuế
Có những TK 156, 155, …
d ) Khi xuất khẩu hàng hoá của Kho bảo thuế ( nếu có ) :
– Phản ánh giá vốn của hàng hoá xuất khẩu thuộc Kho bảo thuế, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 158 – Hàng hoá Kho bảo thuế .
– Phản ánh lệch giá của hàng hoá xuất khẩu thuộc Kho bảo thuế, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ .
đ ) Nếu tỷ suất xuất khẩu thấp hơn tỷ suất được bảo thuế tại doanh nghiệp phải nộp thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu ( nếu có ) cho phần chênh lệch giữa số lượng mẫu sản phẩm phải xuất khẩu và số lượng mẫu sản phẩm thực tiễn xuất khẩu doanh nghiệp phải nộp thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu ( nếu có ) :
– Khi xác lập thuế nhập khẩu phải nộp ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3333 ) .
– Khi xác lập thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33312 ) .
– Khi thực nộp thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3333, 33312 )
Có những TK 111, 112, ….
e ) Trường hợp doanh nghiệp được cơ quan có thẩm quyền được cho phép bán hàng hoá thuộc Kho bảo thuế tại thị trường Nước Ta, doanh nghiệp phải nộp thuế nhập khẩu và những loại thuế khác theo pháp luật .
– Khi được phép sử dụng hàng hoá thuộc Kho bảo thuế, doanh nghiệp phải làm thủ tục xuất hàng hoá ra khỏi Kho bảo thuế, nhập lại kho mẫu sản phẩm, hàng hoá của doanh nghiệp và nộp thuế so với số hàng hoá này, ghi :
Nợ những TK 155, 156
Có TK 158 – Hàng hoá Kho bảo thuế .
– Khi xác lập thuế nhập khẩu phải nộp ( nếu có ), ghi :
Nợ những TK 155, 156
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3333 ) .
– Khi xác lập thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp ( nếu có ), ghi :
Nợ những TK 155, 156 ( nếu không được khấu trừ )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33312 ) .
– Khi thực nộp thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu, ghi :
Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33312, 3333 )
Có những TK 111, 112, ….
g ) Trường hợp xuất bán hàng hoá lưu giữ tại kho bảo thuế tại thị trường trong nước :
– Phản ánh trị giá vốn của hàng hoá Kho bảo thuế xuất bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 158 – Hàng hoá Kho bảo thuế .
Đồng thời, kế toán phải xác lập và ghi nhận số thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu của số loại sản phẩm, hàng hoá, nguyên vật liệu, vật tư này .
– Phản ánh lệch giá của số hàng hoá kho bảo thuế xuất bán tại thị trường trong nước, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33311 ) .
h ) Trường hợp vật tư, sản phẩm & hàng hóa đưa vào Kho bảo thuế, nếu bị hư hỏng, kém mất phẩm chất không phân phối nhu yếu xuất khẩu thì phải tái nhập khẩu, hoặc tiêu huỷ :
– Trường hợp tái nhập khẩu, ghi :
Nợ những TK 155, 156, ….
Có TK 158 – Hàng hoá Kho bảo thuế .
– Đồng thời, phải nộp thuế nhập khẩu và thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp của số hàng hoá, nguyên vật liệu, vật tư này, xác lập số thuế phải nộp ghi như bút toán ( e ) ; Khi thực nộp thuế, ghi :
Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33312, 3333 )
Có những TK 111, 112, ….
– Trường hợp tái xuất khẩu ( trả lại cho người bán ), ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 158 – Hàng hoá Kho bảo thuế .
– Trường hợp tiêu huỷ hàng hoá, nguyên vật liệu, vật tư lưu giữ tại Kho bảo thuế, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( hàng hoá, nguyên vật liệu bị tiêu huỷ )
Có TK 158 – Hàng hoá Kho bảo thuế .
Điều 32. Tài khoản 161 – Chi sự nghiệp

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này phản ánh những khoản chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản để triển khai những trách nhiệm kinh tế tài chính, chính trị, xã hội do Nhà nước hoặc cấp trên giao cho doanh nghiệp ngoài trách nhiệm sản xuất, kinh doanh thương mại và không vì mục tiêu doanh thu của doanh nghiệp. Các khoản chi sự nghiệp, dự án Bất Động Sản được giàn trải bằng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, nguồn kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản do Chi tiêu Nhà nước cấp hoặc doanh nghiệp cấp trên cấp, hoặc được viện trợ, hỗ trợ vốn không hoàn trả. Tài khoản này chỉ sử dụng ở những doanh nghiệp có những hoạt động giải trí sự nghiệp, hoạt động giải trí dự án Bất Động Sản được Chi tiêu Nhà nước hoặc cấp trên cấp kinh phí đầu tư hoặc được viện trợ, hỗ trợ vốn không hoàn trả, hoặc được thu những khoản thu sự nghiệp để giàn trải những khoản chi .
b ) Phải mở sổ kế toán cụ thể chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản theo từng nguồn kinh phí đầu tư, theo niên độ kế toán, niên khóa giá thành và theo phân loại của mục lục Ngân sách chi tiêu Nhà nước .
c ) Hạch toán chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản phải bảo vệ thống nhất với công tác làm việc lập dự trù và phải bảo vệ sự khớp đúng, thống nhất giữa sổ kế toán với chứng từ và Báo cáo kinh tế tài chính .
d ) Hạch toán vào thông tin tài khoản này những khoản chi thuộc kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản hàng năm của doanh nghiệp, gồm có cả những khoản chi tiếp tục và những khoản chi không liên tục theo chính sách kinh tế tài chính hiện hành .
đ ) Cuối niên độ kế toán, nếu quyết toán chưa được duyệt thì hàng loạt số chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản trong năm được chuyển từ bên Có thông tin tài khoản 1612 ” Chi sự nghiệp năm nay ” sang bên Nợ thông tin tài khoản 1611 ” Chi sự nghiệp năm trước ” để theo dõi cho đến khi báo cáo giải trình quyết toán được duyệt .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 161 – Chi sự nghiệp

Bên Nợ: Các khoản chi sự nghiệp, chi dự án thực tế phát sinh.

Bên Có:

– Các khoản chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản sai pháp luật không được phê duyệt, phải xuất toán tịch thu ;
– Số chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản được duyệt quyết toán với nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, nguồn kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản .

Số dư bên Nợ: Các khoản chi sự nghiệp, chi dự án chưa được quyết toán hoặc quyết toán chưa được duyệt y.

Tài khoản 161 – Chi sự nghiệp, có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 1611 – Chi sự nghiệp năm trước : Phản ánh những khoản chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản thuộc kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản năm trước chưa được quyết toán .
– Tài khoản 1612 – Chi sự nghiệp năm nay : Phản ánh những khoản chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản năm nay .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Khi xuất tiền chi cho hoạt động giải trí sự nghiệp, chương trình, dự án Bất Động Sản thuộc nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Có những TK 111,112, …
b ) Tiền lương và những khoản khác phải trả cho người lao động của doanh nghiệp, người bán sản phẩm & hàng hóa, cung ứng dịch vụ tính vào chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Có TK 334 – Phải trả người lao động
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
c ) Khi xuất kho vật tư, công cụ, dụng cụ sử dụng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ .
d ) Khi nhận được những khoản kinh phí đầu tư của cấp trên hoặc khi rút dự trù chi sự nghiệp, dự án Bất Động Sản để chi trực tiếp cho hoạt động giải trí sự nghiệp, hoạt động giải trí dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Có TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp .
Nếu rút dự trù chi sự nghiệp, dự án Bất Động Sản ra sử dụng, doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép cho tương thích với đặc thù của doanh nghiệp ..
đ ) Khi kết chuyển ngân sách sửa chữa thay thế lớn TSCĐ triển khai xong để sử dụng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, hoạt động giải trí dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Có TK 241 – XDCB dở dang ( 2413 – Sửa chữa lớn TSCĐ ) .
e ) Trường hợp shopping TSCĐ hoặc góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng cơ bản cho những hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản bằng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản :
– Khi shopping TSCĐ, kiến thiết xây dựng khu công trình hoàn thành xong chuyển giao đưa vào sử dụng, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có những TK 111, 112, 331, 241, 461, …
– Đồng thời ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Có TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ .
Nếu rút dự trù chi sự nghiệp, dự án Bất Động Sản để shopping TSCĐ, doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép cho tương thích .
g ) Khi trích BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ của người lao động tham gia hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3382, 3383, 3384, 3386 ) .
h ) Cuối năm kinh tế tài chính, nếu quyết toán chưa được duyệt, kế toán triển khai chuyển số dư Nợ TK 1612 ” Chi sự nghiệp năm nay ” sang TK 1611 ” Chi sự nghiệp năm trước “, ghi :
Nợ TK 1611 – Chi sự nghiệp năm trước
Có TK 1612 – Chi sự nghiệp năm nay .
i ) Khi báo cáo giải trình quyết toán được duyệt, số chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản được quyết toán với nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, nguồn kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4611 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước )
Có TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1611 – Chi sự nghiệp năm trước ) .
k ) Các khoản chi sai pháp luật không được cấp có thẩm quyền phê duyệt phải xuất toán tịch thu, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1611 – Chi sự nghiệp năm trước ) .

Điều 33. Tài khoản 171 – Giao dịch mua, bán lại trái phiếu Chính phủ

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những thanh toán giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước phát sinh trong kỳ. Tài khoản này chỉ ghi nhận giá trị của hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước, không ghi nhận khoản coupon mà bên mua nhận hộ bên bán tại ( những ) thời gian nằm trong thời hạn hợp đồng .
b ) Doanh nghiệp phải chấp hành đúng những qui định về hình thức thanh toán giao dịch, thời hạn thanh toán giao dịch và thu nhập từ trái phiếu nhà nước trong thanh toán giao dịch mua và bán lại được qui định tại những chính sách kinh tế tài chính hiện hành về thanh toán giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước .
c ) Bên mua trái phiếu theo hợp đồng mua và bán lại không được ghi nhận là khoản lệch giá khi nhận khoản coupon trái phiếu của bên bán tại ( những ) thời gian nằm trong thời hạn của thanh toán giao dịch mua và bán lại mà ghi nhận là khoản phải trả, phải nộp khác .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 171 – Giao dịch mua, bán lại trái phiếu Chính phủ

Bên Nợ:

– Giá trị trái phiếu nhà nước mua lại của bên bán khi hết hạn hợp đồng ;
– Giá trị trái phiếu khi mua của bên mua khi hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước có hiệu lực thực thi hiện hành ;
– Phân bổ số chênh lệch giữa giá cả lại và giá mua trái phiếu nhà nước theo hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước so với bên mua .

Bên Có:

– Giá trị trái phiếu nhà nước khi bán theo hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước của bên mua khi hết hạn hợp đồng ;
– Giá trị trái phiếu khi bán của bên bán khi hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước có hiệu lực thực thi hiện hành ;
– Phân bổ số chênh lệch giữa giá cả lại và giá mua lại trái phiếu nhà nước theo hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước so với bên bán .

Số dư bên Nợ: Giá trị trái phiếu Chính phủ của bên mua khi chưa kết thúc thời hạn hợp đồng mua bán lại.

Số dư bên Có: Giá trị trái phiếu Chính phủ của bên bán khi chưa kết thúc thời hạn hợp đồng mua bán lại.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Kế toán so với bên bán trái phiếu nhà nước theo hợp đồng mua và bán lại ( Repo )
a ) Khi hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước có hiệu lực hiện hành, ghi :
Nợ TK 111,112 ( số tiền theo giá cả )
Có TK 171 – Giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước .
b ) Định kỳ, bên bán phân chia số chênh lệch giữa giá cả và giá mua lại trái phiếu nhà nước của hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước vào ngân sách, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( đơn vị chức năng khác công ty sàn chứng khoán )
Có TK 171 – Giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước ( thời hạn phân chia tương thích với thời hạn của hợp đồng ) .
c ) Khi kết thúc thời hạn hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước, công ty nhận lại sàn chứng khoán và giao dịch thanh toán tiền ghi trong hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước, ghi :
Nợ TK 171 – Giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước
Có TK 111,112 ( theo giá mua lại ghi trong hợp đồng ) .
d ) Khi bên mua thanh toán giao dịch cho bên bán số coupon mà bên mua nhận hộ bên bán tại ( những ) thời gian nằm trong thời hạn hợp đồng, bên bán ghi :
Nợ những TK 111,112,138
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( đơn vị chức năng khác công ty sàn chứng khoán ) ( số coupon của trái phiếu ) .
3.2. Kế toán so với bên mua trái phiếu nhà nước theo hợp đồng mua và bán lại ( Repo )
a ) Khi hợp đồng có hiệu lực thực thi hiện hành, địa thế căn cứ vào chứng từ xuất tiền và những chứng từ khác, ghi :
Nợ TK 171 – Giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước
Có TK 111, 112 ( số tiền phải trả theo giá mua ) .
b ) Định kỳ, bên mua phân chia số chênh lệch giữa giá cả lại và giá mua trái phiếu nhà nước của hợp đồng mua và bán lại trái phiếu nhà nước vào lệch giá, ghi :
Nợ TK 171 – Giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( đơn vị chức năng khác công ty sàn chứng khoán ) ( phân chia theo thời hạn của hợp đồng ) .
c ) Khi nhận được coupon của trái phiếu của bên bán tại ( những ) thời gian nằm trong thời hạn hợp đồng, ghi :
Nợ TK 111,112, …
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 ) .
d ) Khi kết thúc thời hạn của hợp đồng ghi :
Nợ những TK 111,112,138
Có TK 171 – Giao dịch mua và bán lại trái phiếu nhà nước .
Đồng thời thực thi những thủ tục thanh toán giao dịch lại số coupon của trái phiếu của bên bán tại ( những ) thời gian nằm trong thời hạn hợp đồng mà bên mua nhận hộ, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có TK 111,112 …

Điều 34. Nguyên tắc kế toán tài sản cố định, bất động sản đầu tư và chi phí đầu tư xây dựng cơ bản dở dang

1. Tài sản cố định và thắt chặt, bất động sản góp vốn đầu tư và ngân sách góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng cơ bản dở dang phải được theo dõi, quyết toán, quản trị và sử dụng theo đúng lao lý của pháp lý hiện hành .
2. Kế toán phải theo dõi cụ thể nguồn hình thành TSCĐ để phân chia hao mòn một cách tương thích theo nguyên tắc :
– Đối với TSCĐ hình thành từ nguồn vốn vay hoặc vốn chủ sở hữu Giao hàng cho sản xuất, kinh doanh thương mại thì hao mòn được tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại ;
– Đối với TSCĐ hình thành từ những Quỹ phúc lợi, Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến hoặc nguồn kinh phí đầu tư thì hao mòn được ghi giảm những quỹ, nguồn kinh phí đầu tư hình thành TSCĐ đó .
3. Kế toán phân loại TSCĐ và BĐSĐT theo mục tiêu sử dụng. Trường hợp một gia tài được sử dụng cho nhiều mục tiêu, ví dụ một tòa nhà hỗn hợp vừa dùng để làm văn phòng thao tác, vừa để cho thuê và một phần để bán thì kế toán phải triển khai ước tính giá trị hài hòa và hợp lý của từng bộ phận để ghi nhận một cách tương thích với mục tiêu sử dụng .
– Trường hợp một bộ phận trọng điểm của gia tài được sử dụng cho một mục tiêu đơn cử nào đó khác với mục tiêu sử dụng của những bộ phận còn lại thì kế toán địa thế căn cứ vào mức độ trọng điểm hoàn toàn có thể phân loại hàng loạt gia tài theo bộ phận trọng điểm đó ;
– Trường hợp có sự đổi khác về tính năng sử dụng của những bộ phận của gia tài thì kế toán được tái phân loại gia tài theo mục tiêu sử dụng theo lao lý của những Chuẩn mực kế toán có tương quan .
4. Khi mua TSCĐ nếu được nhận kèm thêm thiết bị, phụ tùng sửa chữa thay thế ( phòng ngừa trường hợp hỏng hóc ) thì kế toán phải xác lập và ghi nhận riêng loại sản phẩm, phụ tùng thiết bị sửa chữa thay thế theo giá trị hài hòa và hợp lý. Nếu thiết bị, phụ tùng sửa chữa thay thế đủ tiêu chuẩn là TSCĐ thì được ghi nhận là TSCĐ, nếu không đủ tiêu chuẩn của TSCĐ thì ghi nhận là hàng tồn dư. Nguyên giá TSCĐ mua được xác lập bằng tổng giá trị của gia tài được mua trừ đi giá trị loại sản phẩm, thiết bị, phụ tùng sửa chữa thay thế .
5. Kế toán TSCĐ, BĐSĐT và ngân sách góp vốn đầu tư XDCB tương quan đến ngoại tệ được thực thi theo lao lý tại Điều 69 – hướng dẫn chiêu thức kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái .
Điều 35. Tài khoản 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm hàng loạt gia tài cố định và thắt chặt hữu hình của doanh nghiệp theo nguyên giá .
b ) Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình là những gia tài có hình thái vật chất do doanh nghiệp nắm giữ để sử dụng cho hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại tương thích với tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ hữu hình .
c ) Những gia tài hữu hình có cấu trúc độc lập, hoặc nhiều bộ phận gia tài riêng không liên quan gì đến nhau link với nhau thành một mạng lưới hệ thống để cùng triển khai một hay một số ít tính năng nhất định, nếu thiếu bất kể một bộ phận nào trong đó thì cả mạng lưới hệ thống không hề hoạt động giải trí được, nếu thoả mãn đồng thời cả bốn tiêu chuẩn dưới đây thì được coi là gia tài cố định và thắt chặt :
– Chắc chắn thu được quyền lợi kinh tế tài chính trong tương lai từ việc sử dụng gia tài đó ;
– Nguyên giá gia tài phải được xác lập một cách đáng tin cậy ;
– Có thời hạn sử dụng từ 1 năm trở lên ;
– Có giá trị theo pháp luật hiện hành .
Trường hợp một mạng lưới hệ thống gồm nhiều bộ phận gia tài riêng không liên quan gì đến nhau link với nhau, trong đó mỗi bộ phận cấu thành có thời hạn sử dụng khác nhau và nếu thiếu một bộ phận nào đó mà cả mạng lưới hệ thống vẫn thực thi được tính năng hoạt động giải trí chính của nó nhưng do nhu yếu quản trị, sử dụng gia tài cố định và thắt chặt yên cầu phải quản trị riêng từng bộ phận gia tài và mỗi bộ phận gia tài đó nếu cùng thoả mãn đồng thời bốn tiêu chuẩn của gia tài cố định và thắt chặt thì được coi là một gia tài cố định và thắt chặt hữu hình độc lập .
Đối với súc vật thao tác hoặc cho loại sản phẩm, nếu từng con súc vật thoả mãn đồng thời bốn tiêu chuẩn của gia tài cố định và thắt chặt đều được coi là một gia tài cố định và thắt chặt hữu hình .
Đối với vườn cây nhiều năm, nếu từng mảnh vườn cây, hoặc cây thoả mãn đồng thời bốn tiêu chuẩn của gia tài cố định và thắt chặt thì cũng được coi là một gia tài cố định và thắt chặt hữu hình .
d ) Giá trị TSCĐ hữu hình được phản ánh trên TK 211 theo nguyên giá. Kế toán phải theo dõi chi tiết cụ thể nguyên giá của từng TSCĐ. Tuỳ thuộc vào nguồn hình thành, nguyên giá TSCĐ hữu hình được xác lập như sau :
d1 ) Nguyên giá TSCĐ hữu hình do shopping gồm có : Giá mua ( trừ những khoản được chiết khấu thương mại, giảm giá ), những khoản thuế ( không gồm có những khoản thuế được hoàn trả ) và những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc đưa gia tài vào trạng thái chuẩn bị sẵn sàng sử dụng như ngân sách chuẩn bị sẵn sàng mặt phẳng, ngân sách luân chuyển và bốc xếp khởi đầu, ngân sách lắp ráp, chạy thử ( trừ ( – ) những khoản tịch thu về mẫu sản phẩm, phế liệu do chạy thử ), ngân sách chuyên viên và những ngân sách tương quan trực tiếp khác. Chi tiêu lãi vay phát sinh khi shopping TSCĐ đã hoàn thành xong ( TSCĐ sử dụng được ngay mà không cần qua quy trình góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng ) không được vốn hóa vào nguyên giá TSCĐ .
– Trường hợp mua TSCĐ được kèm thêm thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa thì phải xác lập và ghi nhận riêng thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa theo giá trị hài hòa và hợp lý. Nguyên giá TSCĐ được mua là tổng những ngân sách tương quan trực tiếp tới việc đưa gia tài vào trạng thái chuẩn bị sẵn sàng sử dụng trừ đi giá trị thiết bị, phụ tùng sửa chữa thay thế .
– Nguyên giá TSCĐ hữu hình shopping được thanh toán giao dịch theo phương pháp trả chậm : Là giá mua trả tiền ngay tại thời gian mua cộng những ngân sách tương quan trực tiếp tính đến thời gian đưa gia tài vào trạng thái chuẩn bị sẵn sàng sử dụng ( không gồm có những khoản thuế được hoàn trả ). Khoản chênh lệch giữa giá mua trả chậm và giá mua trả tiền ngay được hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại theo kỳ hạn thanh toán giao dịch .
– Nguyên giá TSCĐ là bất động sản : Khi shopping bất động sản, đơn vị chức năng phải tách riêng giá trị quyền sử dụng đất và gia tài trên đất theo pháp luật của pháp lý. Phần giá trị gia tài trên đất được ghi nhận là TSCĐ hữu hình ; Giá trị quyền sử dụng đất được hạch toán là TSCĐ vô hình dung hoặc ngân sách trả trước tùy từng trường hợp theo lao lý của pháp lý .
d2 ) Nguyên giá TSCĐ hữu hình hình thành do góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng cơ bản hoàn thành xong
– Nguyên giá TSCĐ theo phương pháp giao thầu : Là giá quyết toán khu công trình thiết kế xây dựng theo lao lý tại Quy chế quản trị góp vốn đầu tư và thiết kế xây dựng hiện hành, những ngân sách khác có tương quan trực tiếp và lệ phí trước bạ ( nếu có ). Đối với gia tài cố định và thắt chặt là con súc vật thao tác hoặc cho loại sản phẩm, vườn cây nhiều năm thì nguyên giá là hàng loạt những ngân sách trong thực tiễn đã chi ra cho con súc vật, vườn cây đó từ lúc hình thành cho tới khi đưa vào khai thác, sử dụng và những ngân sách khác trực tiếp có tương quan .
– TSCĐ hữu hình tự thiết kế xây dựng hoặc tự sản xuất :
Nguyên giá TSCĐ hữu hình tự kiến thiết xây dựng là giá trị quyết toán khu công trình khi đưa vào sử dụng. Trường hợp TSCĐ đã đưa vào sử dụng nhưng chưa triển khai quyết toán thì doanh nghiệp hạch toán nguyên giá theo giá tạm tính và kiểm soát và điều chỉnh sau khi quyết toán khu công trình hoàn thành xong .
Nguyên giá TSCĐ hữu hình tự sản xuất là giá tiền trong thực tiễn của TSCĐ hữu hình cộng ( + ) những ngân sách trực tiếp tương quan đến việc đưa TSCĐ vào trạng thái chuẩn bị sẵn sàng sử dụng .
– Trong cả hai trường hợp trên, nguyên giá TSCĐ gồm có cả ngân sách lắp ráp, chạy thử trừ giá trị mẫu sản phẩm tịch thu trong quy trình chạy thử, sản xuất thử. Doanh nghiệp không được tính vào nguyên giá TSCĐ hữu hình những khoản lãi nội bộ và những khoản ngân sách không hài hòa và hợp lý như nguyên vật liệu, vật tư tiêu tốn lãng phí, lao động hoặc những khoản ngân sách khác sử dụng vượt quá mức thông thường trong quá trình tự kiến thiết xây dựng hoặc tự sản xuất .
d3 ) Nguyên giá TSCĐ hữu hình mua dưới hình thức trao đổi với một TSCĐ hữu hình không tựa như hoặc gia tài khác, được xác lập theo giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ hữu hình nhận về, hoặc giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài đem trao đổi, sau khi kiểm soát và điều chỉnh những khoản tiền hoặc tương tự tiền trả thêm hoặc thu về cộng những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc đưa gia tài vào trạng thái chuẩn bị sẵn sàng sử dụng ( không gồm có những khoản thuế được hoàn trả ) .
Nguyên giá TSCĐ hữu hình mua dưới hình thức trao đổi với một TSCĐ hữu hình tựa như, hoặc hoàn toàn có thể hình thành do được bán để đổi lấy quyền sở hữu một gia tài tựa như ( gia tài tương tự như là gia tài có tác dụng tựa như, trong cùng nghành nghề dịch vụ kinh doanh thương mại và có giá trị tương tự ). Trong trường hợp này có bất kể khoản lãi hay lỗ nào được ghi nhận trong quy trình trao đổi. Nguyên giá TSCĐ nhận về được tính bằng giá trị còn lại của TSCĐ đem trao đổi .
d4 ) Nguyên giá TSCĐ hữu hình được cấp, được điều chuyển đến gồm có : Giá trị còn lại trên sổ kế toán của gia tài cố định và thắt chặt ở doanh nghiệp cấp, doanh nghiệp điều chuyển hoặc giá trị theo nhìn nhận thực tiễn của Hội đồng giao nhận hoặc tổ chức triển khai định giá chuyên nghiệp theo pháp luật của pháp lý và những ngân sách tương quan trực tiếp như luân chuyển, bốc dỡ, ngân sách tăng cấp, lắp ráp, chạy thử, lệ phí trước bạ ( nếu có ) … mà bên nhận gia tài phải chi ra tính đến thời gian đưa TSCĐ vào trạng thái chuẩn bị sẵn sàng sử dụng .
Riêng nguyên giá TSCĐ hữu hình điều chuyển giữa những đơn vị chức năng không có tư cách pháp nhân hạch toán nhờ vào trong cùng doanh nghiệp là nguyên giá phản ánh ở doanh nghiệp bị điều chuyển tương thích với bộ hồ sơ của gia tài cố định và thắt chặt đó. Đơn vị nhận gia tài cố định và thắt chặt địa thế căn cứ vào nguyên giá, số khấu hao luỹ kế, giá trị còn lại trên sổ kế toán và bộ hồ sơ của gia tài cố định và thắt chặt đó để phản ánh vào sổ kế toán. Các ngân sách có tương quan tới việc điều chuyển gia tài cố định và thắt chặt giữa những đơn vị chức năng không có tư cách pháp nhân hạch toán nhờ vào không được hạch toán tăng nguyên giá gia tài cố định và thắt chặt mà hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ .
d5 ) Nguyên giá gia tài cố định và thắt chặt hữu hình nhận góp vốn, nhận lại vốn góp là giá trị do những thành viên, cổ đông sáng lập định giá nhất trí hoặc doanh nghiệp và người góp vốn thỏa thuận hợp tác hoặc do tổ chức triển khai chuyên nghiệp định giá theo pháp luật của pháp lý và được những thành viên, cổ đông sáng lập chấp thuận đồng ý .
d6 ) Nguyên giá gia tài cố định và thắt chặt do phát hiện thừa, được hỗ trợ vốn, biếu, Tặng Ngay : Là giá trị theo nhìn nhận thực tiễn của Hội đồng giao nhận hoặc tổ chức triển khai định giá chuyên nghiệp ; Các ngân sách mà bên nhận phải chi ra tính đến thời gian đưa TSCĐ vào trạng thái sẵn sàng chuẩn bị sử dụng như : Chi tiêu luân chuyển, bốc dỡ, lắp ráp, chạy thử, lệ phí trước bạ ( nếu có ) .
d7. Nguyên giá TSCĐ mua bằng ngoại tệ được thực thi theo pháp luật tại Điều 69 – hướng dẫn chiêu thức kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái .
đ ) Chỉ được biến hóa nguyên giá TSCĐ hữu hình trong những trường hợp :
– Đánh giá lại TSCĐ theo quyết định hành động của Nhà nước ;
– Xây lắp, trang bị thêm cho TSCĐ ;
– Thay đổi bộ phận của TSCĐ hữu hình làm tăng thời hạn sử dụng có ích, hoặc làm tăng hiệu suất sử dụng của chúng ;
– Cải tiến bộ phận của TSCĐ hữu hình làm tăng đáng kể chất lượng loại sản phẩm sản xuất ra ;
– Áp dụng quá trình công nghệ tiên tiến sản xuất mới làm giảm ngân sách hoạt động giải trí của gia tài so với trước ;
– Tháo dỡ một hoặc 1 số ít bộ phận của TSCĐ .
Mọi trường hợp tăng, giảm TSCĐ hữu hình đều phải lập biên bản giao nhận, biên bản thanh lý TSCĐ và phải triển khai những thủ tục lao lý. Kế toán có trách nhiệm lập và hoàn hảo hồ sơ TSCĐ về mặt kế toán .
e ) Các ngân sách bảo trì, thay thế sửa chữa, duy trì cho TSCĐ hoạt động giải trí thông thường không được tính vào giá trị TSCĐ mà được ghi nhận vào ngân sách phát sinh trong kỳ. Các TSCĐ theo nhu yếu kỹ thuật phải được bảo trì, sửa chữa thay thế định kỳ ( như tua bin nhà máy điện, động cơ máy bay … ) thì kế toán được trích lập khoản dự trữ phải trả và tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại hàng kỳ để có nguồn giàn trải khi phát sinh việc bảo trì, thay thế sửa chữa .
g ) TSCĐ hữu hình cho thuê hoạt động giải trí vẫn phải trích khấu hao theo lao lý của chuẩn mực kế toán và chủ trương kinh tế tài chính hiện hành .
h ) TSCĐ hữu hình phải được theo dõi chi tiết cụ thể cho từng đối tượng người dùng ghi TSCĐ, theo từng loại TSCĐ và khu vực dữ gìn và bảo vệ, sử dụng, quản trị TSCĐ .
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình

Bên Nợ:

– Nguyên giá của TSCĐ hữu hình tăng do XDCB hoàn thành xong chuyển giao đưa vào sử dụng, do shopping, do nhận vốn góp, do được cấp, do được khuyến mãi ngay biếu, hỗ trợ vốn, phát hiện thừa ;
– Điều chỉnh tăng nguyên giá của TSCĐ do xây lắp, trang bị thêm hoặc do tái tạo tăng cấp ;
– Điều chỉnh tăng nguyên giá TSCĐ do nhìn nhận lại .

Bên Có:

– Nguyên giá của TSCĐ hữu hình giảm do điều chuyển cho doanh nghiệp khác, do nhượng bán, thanh lý hoặc đem đi góp vốn liên kết kinh doanh, …
– Nguyên giá của TSCĐ giảm do tháo bớt một hoặc một số ít bộ phận ;
– Điều chỉnh giảm nguyên giá TSCĐ do nhìn nhận lại .

Số dư bên Nợ: Nguyên giá TSCĐ hữu hình hiện có ở doanh nghiệp.

Tài khoản 211 – Tài sản cố định hữu hình có 6 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 2111 – Nhà cửa, vật kiến trúc : Phản ánh giá trị những khu công trình XDCB như nhà cửa, vật kiến trúc, hàng rào, bể, tháp nước, sân bãi, những khu công trình trang trí phong cách thiết kế cho nhà cửa, những khu công trình hạ tầng như đường sá, cầu và cống, đường tàu, cầu tàu, cầu cảng …
– Tài khoản 2112 – Máy móc thiết bị : Phản ánh giá trị những loại máy móc, thiết bị dùng trong sản xuất, kinh doanh thương mại của doanh nghiệp gồm có những máy móc chuyên dùng, máy móc, thiết bị công tác làm việc, dây chuyền sản xuất công nghệ tiên tiến và những máy móc đơn lẻ .
– Tài khoản 2113 – Phương tiện vận tải đường bộ, truyền dẫn : Phản ánh giá trị những loại phương tiện đi lại vận tải đường bộ, gồm phương tiện đi lại vận tải đường bộ đường đi bộ, sắt, thuỷ, sông, hàng không, đường ống và những thiết bị truyền dẫn .
– Tài khoản 2114 – Thiết bị, dụng cụ quản trị : Phản ánh giá trị những loại thiết bị, dụng cụ sử dụng trong quản trị, kinh doanh thương mại, quản trị hành chính .
– Tài khoản 2115 – Cây lâu năm, súc vật thao tác và cho loại sản phẩm : Phản ánh giá trị những loại TSCĐ là những loại cây nhiều năm, súc vật thao tác, súc vật nuôi để lấy mẫu sản phẩm .
– Tài khoản 2118 – TSCĐ khác : Phản ánh giá trị những loại TSCĐ khác chưa phản ánh ở những thông tin tài khoản nêu trên .
3. Phương pháp kế toán 1 số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính hầu hết

3.1. Kế toán tăng TSCĐ hữu hình

a ) Trường hợp nhận vốn góp của chủ sở hữu hoặc nhận vốn cấp bằng TSCĐ hữu hình, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( theo giá thỏa thuận hợp tác )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
b ) Trường hợp TSCĐ được shopping :
– Trường hợp shopping TSCĐ hữu hình, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, địa thế căn cứ những chứng từ có tương quan đến việc mua TSCĐ, kế toán xác lập nguyên giá của TSCĐ, lập hồ sơ kế toán, lập Biên bản giao nhận TSCĐ, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có những TK 111, 112, …
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
– Trường hợp shopping TSCĐ hữu hình được nhận kèm thiết bị phụ tùng thay thế sửa chữa, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( chi tiết cụ thể TSCĐ được mua, cụ thể thiết bị phụ tùng, sửa chữa thay thế đủ tiêu chuẩn của TSCĐ )
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ ( 1534 ) ( thiết bị, phụ tùng thay thế sửa chữa )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có những TK 111, 112, …
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì nguyên giá TSCĐ gồm có cả thuế GTGT .
– Nếu TSCĐ được shopping bằng nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB của doanh nghiệp dùng vào SXKD, theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền phải ghi tăng nguồn vốn kinh doanh thương mại và giảm nguồn vốn XDCB, khi quyết toán được duyệt, ghi :
Nợ TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
c ) Trường hợp mua TSCĐ hữu hình theo phương pháp trả chậm, trả góp :
– Khi mua TSCĐ hữu hình theo phương pháp trả chậm, trả góp và đưa về sử dụng ngay cho SXKD, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá – ghi theo giá mua trả tiền ngay )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 ) ( nếu có )
Nợ TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước [ ( Phần lãi trả chậm là số chênh lệch giữa tổng số tiền phải giao dịch thanh toán trừ giá mua trả tiền ngay và thuế GTGT ( nếu có ) ]
Có những TK 111, 112, 331 .
– Định kỳ, giao dịch thanh toán tiền cho người bán, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có những TK 111, 112 ( số phải trả định kỳ gồm có cả giá gốc và lãi trả chậm, trả góp phải trả định kỳ ) .
– Định kỳ, tính vào ngân sách theo số lãi trả chậm, trả góp phải trả của từng kỳ, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước .
d ) Trường hợp doanh nghiệp được hỗ trợ vốn, biếu, Tặng Ngay TSCĐ hữu hình đưa vào sử dụng ngay cho SXKD, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có TK 711 – Thu nhập khác .
Các ngân sách khác tương quan trực tiếp đến TSCĐ hữu hình được hỗ trợ vốn, biếu, khuyến mãi tính vào nguyên giá, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có những TK 111, 112, 331, …
đ ) Trường hợp TSCĐ hữu hình tự sản xuất :
Khi sử dụng loại sản phẩm do doanh nghiệp tự sản xuất để chuyển thành TSCĐ hữu hình, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có TK 155 – Thành phẩm ( nếu xuất kho ra sử dụng )
Có TK 154 – Chi tiêu SXKD dở dang ( đưa vào sử dụng ngay ) .
e ) Trường hợp TSCĐ hữu hình mua dưới hình thức trao đổi :
– TSCĐ hữu hình mua dưới hình thức trao đổi với TSCĐ hữu hình tương tự như : Khi nhận TSCĐ hữu hình tương tự do trao đổi và đưa vào sử dụng ngay cho SXKD, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá TSCĐ hữu hình nhận về ghi theo giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( số đã khấu hao của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá TSCĐ đưa đi trao đổi ) .
– TSCĐ hữu hình mua dưới hình thức trao đổi với TSCĐ hữu hình không tương tự như :
+ Khi giao TSCĐ hữu hình cho bên trao đổi, ghi :
Nợ TK 811 – giá thành khác ( giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị đã khấu hao )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
+ Đồng thời ghi tăng thu nhập do trao đổi TSCĐ :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( TK 33311 ) ( nếu có ) .
+ Khi nhận được TSCĐ hữu hình do trao đổi, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ nhận về )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 ) ( Nếu có )
Có TK 131 – Phải thu của người mua ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
+ Trường hợp phải thu thêm tiền do giá trị của TSCĐ đưa đi trao đổi lớn hơn giá trị của TSCĐ nhận được do trao đổi, khi nhận được tiền của bên có TSCĐ trao đổi, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( số tiền đã thu thêm )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
+ Trường hợp phải trả thêm tiền do giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ đưa đi trao đổi nhỏ hơn giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ nhận được do trao đổi, khi trả tiền cho bên có TSCĐ trao đổi, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có những TK 111, 112, …
g ) Trường hợp mua TSCĐ hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc gắn liền với quyền sử dụng đất, đưa vào sử dụng ngay cho hoạt động giải trí SXKD, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá – chi tiết cụ thể nhà cửa, vật kiến trúc )
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( nguyên giá – chi tiết cụ thể quyền sử dụng đất )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331, …
h ) Trường hợp TSCĐ hữu hình tăng do góp vốn đầu tư XDCB hoàn thành xong : Trường hợp khu công trình hoặc khuôn khổ khu công trình XDCB triển khai xong đã chuyển giao đưa vào sử dụng, nhưng chưa được duyệt quyết toán vốn góp vốn đầu tư, thì doanh nghiệp địa thế căn cứ vào ngân sách góp vốn đầu tư XDCB trong thực tiễn, tạm tính nguyên giá để hạch toán tăng, giảm TSCĐ ( để có cơ sở tính và trích khấu hao TSCĐ đưa vào sử dụng ). Sau khi quyết toán vốn góp vốn đầu tư XDCB được duyệt, nếu có chênh lệch so với giá trị TSCĐ đã tạm tính thì kế toán thực thi kiểm soát và điều chỉnh tăng, giảm số chênh lệch .
– Trường hợp quy trình góp vốn đầu tư XDCB được hạch toán trên cùng mạng lưới hệ thống sổ kế toán của doanh nghiệp :
+ Khi công tác làm việc XDCB hoàn thành xong nghiệm thu sát hoạch, chuyển giao đưa gia tài vào sử dụng cho sản xuất, kinh doanh thương mại, kế toán ghi nhận TSCĐ, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá )
Có TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang .
+ Nếu gia tài hình thành qua góp vốn đầu tư không thoả mãn những tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ hữu hình theo pháp luật của chuẩn mực kế toán TSCĐ hữu hình, ghi :
Nợ những TK 152, 153 ( nếu là vật tư, công cụ, dụng cụ nhập kho )
Có TK 241 – XDCB dở dang .
– Trường hợp quy trình góp vốn đầu tư XDCB không hạch toán trên cùng mạng lưới hệ thống sổ kế toán của doanh nghiệp ( doanh nghiệp chủ góp vốn đầu tư có BQLDA tổ chức triển khai kế toán riêng để theo dõi quy trình góp vốn đầu tư XDCB ) : Khi nhận chuyển giao khu công trình, chủ góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 152, 153, 211, 213
Có TK 136 – Phải thu nội bộ
Có những TK 331, 333, … ( nhận nợ phải trả nếu có ) .
– Nếu TSCĐ được góp vốn đầu tư bằng nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB, khi quyết toán được duyệt có quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền phải ghi tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
– Trường hợp sau khi quyết toán, nếu có chênh lệch giữa giá quyết toán và giá tạm tính, kế toán kiểm soát và điều chỉnh nguyên giá TSCĐ, ghi :
+ Trường hợp kiểm soát và điều chỉnh giảm nguyên giá, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( số phải tịch thu không được quyết toán )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình .
+ Trường hợp kiểm soát và điều chỉnh tăng nguyên giá TSCĐ, ghi :
Nợ những TK 211, 213, 217, 1557
Có những TK tương quan .
i ) TSCĐ nhận được do điều động nội bộ Tổng công ty ( không phải thanh toán giao dịch tiền ), ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá )
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có những TK 336, 411 ( giá trị còn lại ) .
k ) Trường hợp dùng kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản để góp vốn đầu tư, shopping TSCĐ, khi TSCĐ shopping, góp vốn đầu tư hoàn thành xong đưa vào sử dụng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có những TK 111, 112
Có TK 241 – XDCB dở dang
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4612 ) .
Đồng thời ghi tăng nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Có TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ .
Nếu rút dự trù mua TSCĐ, doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính ..
l ) Trường hợp góp vốn đầu tư, shopping TSCĐ bằng quỹ phúc lợi, khi triển khai xong đưa vào sử dụng cho hoạt động giải trí văn hóa truyền thống, phúc lợi, ghi :
Nợ TK 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có những TK 111, 112, 331, 3411, …
– Đồng thời, ghi :
Nợ TK 3532 – Quỹ phúc lợi
Có TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ .
m ) giá thành phát sinh sau ghi nhận khởi đầu tương quan đến TSCĐ hữu hình như thay thế sửa chữa, tái tạo, tăng cấp :
– Khi phát sinh ngân sách thay thế sửa chữa, tái tạo, tăng cấp TSCĐ hữu hình sau khi ghi nhận khởi đầu, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có những TK 112, 152, 331, 334, …
– Khi việc làm thay thế sửa chữa, tái tạo, tăng cấp TSCĐ triển khai xong đưa vào sử dụng :
+ Nếu thoả mãn những điều kiện kèm theo được ghi tăng nguyên giá TSCĐ hữu hình :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang .
+ Nếu không thoả mãn những điều kiện kèm theo ghi tăng nguyên giá TSCĐ hữu hình :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642 ( nếu giá trị nhỏ )
Nợ TK 242 – giá thành trả trước ( nếu giá trị lớn phải phân chia dần )
Có TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang .

3.2. Kế toán giảm TSCĐ hữu hình

Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình của doanh nghiệp giảm, do nhượng bán, thanh lý, mất mát, phát hiện thiếu khi kiểm kê, đem góp vốn liên kết kinh doanh, điều chuyển cho doanh nghiệp khác, tháo dỡ một hoặc 1 số ít bộ phận … Trong mọi trường hợp giảm TSCĐ hữu hình, kế toán phải làm khá đầy đủ thủ tục, xác lập đúng những khoản thiệt hại và thu nhập ( nếu có ). Căn cứ những chứng từ tương quan, kế toán ghi sổ theo từng trường hợp đơn cử như sau :
3.2.1 Trường hợp nhượng bán TSCĐ dùng vào sản xuất, kinh doanh thương mại, dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản : TSCĐ nhượng bán thường là những TSCĐ không cần dùng hoặc xét thấy sử dụng không có hiệu suất cao. Khi nhượng bán TSCĐ hữu hình phải làm vừa đủ những thủ tục thiết yếu theo pháp luật của pháp lý. Căn cứ vào biên bản giao nhận TSCĐ và những chứng từ tương quan đến nhượng bán TSCĐ :
a ) Trường hợp nhượng bán TSCĐ dùng vào sản xuất, kinh doanh thương mại, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá cả chưa có thuế GTGT )
Có TK 3331 – Thuế giá trị ngày càng tăng phải nộp ( 33311 ) .
Nếu không tách ngay được thuế GTGT thì thu nhập khác gồm có cả thuế GTGT. Định kỳ kế toán ghi giảm thu nhập khác so với số thuế GTGT phải nộp .
– Căn cứ Biên bản giao nhận TSCĐ để ghi giảm TSCĐ đã nhượng bán :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2141 ) ( giá trị đã hao mòn )
Nợ TK 811 – Chi tiêu khác ( giá trị còn lại )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
– Các ngân sách phát sinh tương quan đến nhượng bán TSCĐ được phản ánh vào bên Nợ TK 811 ” Chi tiêu khác ” .
b ) Trường hợp nhượng bán TSCĐ hữu hình dùng vào hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản :
– Căn cứ Biên bản giao nhận TSCĐ để ghi giảm TSCĐ đã nhượng bán :
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị đã hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
– Số tiền thu, chi tương quan đến nhượng bán TSCĐ hữu hình ghi vào những thông tin tài khoản tương quan theo lao lý của cơ quan có thẩm quyền .
c ) Trường hợp nhượng bán TSCĐ hữu hình dùng vào hoạt động giải trí văn hóa truyền thống, phúc lợi :
– Căn cứ Biên bản giao nhận TSCĐ để ghi giảm TSCĐ nhượng bán, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3533 ) ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị đã hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
– Đồng thời phản ánh số thu về nhượng bán TSCĐ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3532 )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3331 ) ( nếu có ) .
– Phản ánh số chi về nhượng bán TSCĐ, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3532 )
Có những TK 111, 112, …
3.2.2. Trường hợp thanh lý TSCĐ : TSCĐ thanh lý là những TSCĐ hư hỏng không hề liên tục sử dụng được, những TSCĐ lỗi thời về kỹ thuật hoặc không tương thích với nhu yếu sản xuất, kinh doanh thương mại. Khi có TSCĐ thanh lý, doanh nghiệp phải ra quyết định hành động thanh lý, thành lập Hội đồng thanh lý TSCĐ. Hội đồng thanh lý TSCĐ có trách nhiệm tổ chức triển khai thực thi việc thanh lý TSCĐ theo đúng trình tự, thủ tục lao lý trong chính sách quản lý tài chính và lập “ Biên bản thanh lý TSCĐ ” theo mẫu lao lý. Biên bản được lập thành 2 bản, 1 bản chuyển cho phòng kế toán để theo dõi ghi sổ, 1 bản giao cho bộ phận quản trị, sử dụng TSCĐ .
Căn cứ vào Biên bản thanh lý và những chứng từ có tương quan đến những khoản thu, chi thanh lý TSCĐ, … kế toán ghi sổ như trường hợp nhượng bán TSCĐ .
3.2.3 Khi góp vốn vào công ty con, liên kết kinh doanh, link bằng TSCĐ hữu hình, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá trị nhìn nhận lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( số khấu hao đã trích )
Nợ TK 811 – Ngân sách chi tiêu khác ( số chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại nhỏ hơn giá trị còn lại của TSCĐ )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( số chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại lớn hơn giá trị còn lại của TSCĐ ) .
3.2.4 Kế toán TSCĐ hữu hình phát hiện thừa, thiếu : Mọi trường hợp phát hiện thừa hoặc thiếu TSCĐ đều phải săn lùng nguyên do. Căn cứ vào ” Biên bản kiểm kê TSCĐ ” và Kết luận của Hội đồng kiểm kê để hạch toán đúng mực, kịp thời, theo từng nguyên do đơn cử :
a ) TSCĐ phát hiện thừa :
– Nếu TSCĐ phát hiện thừa do để ngoài sổ sách ( chưa ghi sổ ), kế toán phải địa thế căn cứ vào hồ sơ TSCĐ để ghi tăng TSCĐ theo từng trường hợp đơn cử, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có những TK 241, 331, 338, 411, …
– Nếu TSCĐ thừa đang sử dụng thì ngoài nhiệm vụ ghi tăng TSCĐ hữu hình, phải địa thế căn cứ vào nguyên giá và tỷ suất khấu hao để xác lập giá trị hao mòn làm địa thế căn cứ tính, trích bổ trợ khấu hao TSCĐ hoặc trích bổ trợ hao mòn so với TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí phúc lợi, sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ những TK giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại ( TSCĐ dùng cho SXKD )
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ ( dùng cho phúc lợi )
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ ( dùng cho SN, DA )
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2141 ) .
– Nếu TSCĐ phát hiện thừa được xác lập là TSCĐ của doanh nghiệp khác thì phải báo ngay cho doanh nghiệp chủ gia tài đó biết. Nếu không xác lập được doanh nghiệp chủ gia tài thì phải báo ngay cho cơ quan cấp trên và cơ quan tài chính cùng cấp ( nếu là DNNN ) biết để giải quyết và xử lý. Trong thời hạn chờ giải quyết và xử lý, kế toán phải địa thế căn cứ vào tài liệu kiểm kê, trong thời điểm tạm thời theo dõi và giữ hộ .
b ) TSCĐ phát hiện thiếu phải được truy cứu nguyên do, xác lập người chịu nghĩa vụ và trách nhiệm và giải quyết và xử lý theo chính sách kinh tế tài chính hiện hành .
– Trường hợp có quyết định hành động giải quyết và xử lý ngay : Căn cứ ” Biên bản giải quyết và xử lý TSCĐ thiếu ” đã được duyệt và hồ sơ TSCĐ, kế toán phải xác lập đúng mực nguyên giá, giá trị hao mòn của TSCĐ đó làm địa thế căn cứ ghi giảm TSCĐ và giải quyết và xử lý vật chất phần giá trị còn lại của TSCĐ. Tuỳ thuộc vào quyết định hành động giải quyết và xử lý, ghi :
+ Đối với TSCĐ thiếu dùng vào sản xuất, kinh doanh thương mại, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Nợ những TK 111, 112, 334, 138 ( 1388 ) ( nếu người có lỗi phải bồi thường )
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( nếu được phép ghi giảm vốn )
Nợ TK 811 – giá thành khác ( nếu doanh nghiệp chịu tổn thất )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình .
+ Đối với TSCĐ thiếu dùng vào hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản :
Phản ánh giảm TSCĐ, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
Đối với phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu phải tịch thu theo quyết định hành động giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( nếu thu tiền )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( trừ vào lương của người lao động )
Có những TK tương quan ( tuỳ theo quyết định hành động giải quyết và xử lý ) .
+ Đối với TSCĐ thiếu dùng vào hoạt động giải trí văn hóa truyền thống, phúc lợi :
Phản ánh giảm TSCĐ, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
Đối với phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu phải tịch thu theo quyết định hành động giải quyết và xử lý, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( nếu thu tiền )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( trừ vào lương của người lao động )
Có TK 3532 – Quỹ phúc lợi .
– Trường hợp TSCĐ thiếu chưa xác lập được nguyên do chờ giải quyết và xử lý :
+ Đối với TSCĐ thiếu dùng vào hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại :
Phản ánh giảm TSCĐ so với phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2141 ) ( giá trị hao mòn )
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1381 ) ( giá trị còn lại )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý giá trị còn lại của TSCĐ thiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( tiền bồi thường )
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) ( nếu người có lỗi phải bồi thường )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( trừ vào lương của người lao động )
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( nếu được phép ghi giảm vốn )
Nợ TK 811 – Chi tiêu khác ( nếu doanh nghiệp chịu tổn thất )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1381 ) .
+ Đối với TSCĐ thiếu dùng vào hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản :
Phản ánh giảm TSCĐ, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
Đồng thời phản ánh phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu vào TK 1381 ” Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý “, ghi :
Nợ TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý thu bồi thường phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 334, …
Có TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý .
Đồng thời phản ánh số thu bồi thường phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu vào những thông tin tài khoản tương quan theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có những TK tương quan ( TK 333, 461, … ) .
+ Đối với TSCĐ thiếu dùng vào hoạt động giải trí văn hóa truyền thống, phúc lợi :
Phản ánh giảm TSCĐ, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
Đồng thời phản ánh phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu vào TK 1381 ” Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý “, ghi :
Nợ TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý
Có TK 3532 – Quỹ phúc lợi .
Khi có quyết định hành động giải quyết và xử lý thu bồi thường phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 334, …
Có TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý .
3.2.5. Đối với TSCĐ hữu hình dùng cho sản xuất, kinh doanh thương mại, nếu không đủ tiêu chuẩn ghi nhận theo lao lý phải chuyển thành công cụ, dụng cụ ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642 ( nếu giá trị còn lại nhỏ )
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước ( nếu giá trị còn lại lớn phải phân chia dần )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá TSCĐ ) .
3.2.6 Kế toán thanh toán giao dịch bán và thuê lại TSCĐ hữu hình là thuê hoạt động giải trí ( xem lao lý ở TK 811 hoặc 711 ) .

3.3. Kế toán xử lý TSCĐ hữu hình khi kiểm kê tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước

a ) Kế toán hiệu quả kiểm kê gia tài : Khi nhận được thông tin hoặc quyết định hành động cổ phần hóa của cơ quan có thẩm quyền, doanh nghiệp cổ phần hóa có nghĩa vụ và trách nhiệm kiểm kê, phân loại TSCĐ hữu hình doanh nghiệp đang quản trị, sử dụng tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp .
– Trường hợp thiếu TSCĐ hữu hình, ghi :
Nợ TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn luỹ kế )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
– Trường hợp phát sinh thừa TSCĐ : Doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính những gia tài phát hiện thừa qua kiểm kê. Sau đó, ghi vào những thông tin tài khoản có tương quan trong Bảng Cân đối kế toán sau khi tìm hiểu và khám phá nguyên do và có quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền .
b ) Kế toán giải quyết và xử lý TSCĐ hữu hình thừa, thiếu trong kiểm kê : Doanh nghiệp phải nghiên cứu và phân tích làm rõ nguyên do của gia tài thừa, thiếu và xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm của tổ chức triển khai, cá thể để giải quyết và xử lý bồi thường nghĩa vụ và trách nhiệm vật chất theo qui định hiện hành. Giá trị TSCĐ hữu hình thiếu sau khi trừ đi những khoản bồi thường được ghi nhận vào ngân sách khác .
– Đối với gia tài phát hiện thiếu qua kiểm kê, địa thế căn cứ vào “ Biên bản xử lý tài sản thừa, thiếu qua kiểm kê ”, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( cá thể, tổ chức triển khai nộp tiền bồi thường )
Nợ TK 1388 – Phải thu khác ( cá thể, tổ chức triển khai phải nộp tiền bồi thường )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( nếu trừ lương của người lao động phạm lỗi )
Nợ TK 811 – giá thành khác ( phần giá trị còn lại của TSCĐ thiếu qua kiểm kê phải tính vào tổn thất của doanh nghiệp )
Có TK 1381 – Tài sản thiếu chờ giải quyết và xử lý .
– Đối với TSCĐ hữu hình phát hiện thừa qua kiểm kê, địa thế căn cứ vào “ Biên bản xử lý tài sản thừa, thiếu qua kiểm kê ”, ghi :
Nợ TK 3381 – Tài sản thừa chờ xử lý
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( nếu gia tài thừa của người bán )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( so với TSCĐ hữu hình thừa không xác lập được nguyên do và không tìm được chủ sở hữu ) .
c ) Kế toán nhượng bán, thanh lý tài sản không cần dùng, gia tài ứ đọng, chờ thanh lý : Sau khi được chấp thuận đồng ý bằng văn bản của cơ quan quyết định hành động cổ phần hóa, doanh nghiệp tổ chức triển khai, nhượng bán, thanh lý theo qui định hiện hành. Kế toán phải theo dõi, hạch toán số thu, ngân sách và ghi giảm gia tài, đơn cử như sau :
– Phản ánh số thu về nhượng bán, thanh lý TSCĐ không cần dùng, TSCĐ chờ thanh lý, ghi :
Nợ TK 111,112,131
Có TK 711 – Thu nhập khác
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu có ) .
– Phản ánh ngân sách về nhượng bán, thanh lý TSCĐ không cần dùng, TSCĐ chờ thanh lý, ghi :
Nợ TK 811 – giá thành khác
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111,112, 331 .
– Phản ánh giảm TSCĐ đã nhượng bán, thanh lý, ghi :
Nợ TK 811 – giá thành khác ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình .
d ) Trường hợp doanh nghiệp chuyển giao TSCĐ hữu hình không cần dùng, chờ thanh lý theo lao lý của pháp lý, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình .
đ ) Kế toán chuyển giao gia tài là những khu công trình phúc lợi
– Trường hợp chuyển giao nhà ở cán bộ, công nhân viên góp vốn đầu tư bằng nguồn Quỹ phúc lợi của doanh nghiệp cho cơ quan nhà đất của địa phương để quản trị, kế toán, ghi :
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị còn lại )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
– Đối với gia tài là khu công trình phúc lợi được góp vốn đầu tư bằng nguồn vốn nhà nước, nếu doanh nghiệp cổ phần hóa sử dụng cho mục tiêu kinh doanh thương mại thì kế toán ghi như sau :
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
e ) Kế toán giá trị TSCĐ hữu hình được nhìn nhận lại khi xác lập giá trị doanh nghiệp
Căn cứ vào hồ sơ xác lập lại giá trị doanh nghiệp, doanh nghiệp kiểm soát và điều chỉnh lại giá trị TSCĐ hữu hình theo nguyên tắc sau : Chênh lệch tăng giá trị còn lại của TSCĐ được ghi nhận vào bên Có TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài ; Chênh lệch giảm giá trị còn lại của TSCĐ được ghi nhận vào bên Nợ của TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài và phải chi tiết cụ thể khoản chênh lệch này theo từng TSCĐ. Cụ thể cho từng trường hợp ghi sổ như sau :
– Trường hợp TSCĐ nhìn nhận lại có giá trị cao hơn giá trị ghi sổ kế toán và nguyên giá TSCĐ, hao mòn luỹ kế nhìn nhận lại tăng so với giá trị ghi sổ, kế toán ghi :
Nợ TK 211 – Nguyên giá TSCĐ ( phần nhìn nhận tăng )
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần nhìn nhận tăng )
Có TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài ( giá trị TSCĐ tăng thêm ) .
– Trường hợp TSCĐ nhìn nhận lại có giá trị thấp hơn giá trị ghi sổ kế toán và nguyên giá TSCĐ, hao mòn luỹ kế nhìn nhận lại giảm so với giá trị ghi sổ, kế toán ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần nhìn nhận giảm )
Nợ TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài ( phần giá trị TSCĐ giảm đi )
Có TK 211 – Nguyên giá TSCĐ ( phần nhìn nhận giảm ) .
Doanh nghiệp trích khấu hao TSCĐ theo nguyên giá mới sau khi đã kiểm soát và điều chỉnh giá trị do nhìn nhận lại .
g ) Bàn giao TSCĐ cho công ty CP
– Trường hợp cổ phần hóa doanh nghiệp độc lập
Trường hợp cổ phần hóa doanh nghiệp độc lập, kế toán thực thi những thủ tục chuyển giao theo đúng qui định hiện hành về chuyển giao gia tài, nợ phải trả và nguồn vốn cho công ty CP. Toàn bộ chứng từ kế toán, sổ kế toán và Báo cáo kinh tế tài chính của doanh nghiệp cổ phần hóa thuộc diện phải tàng trữ được chuyển giao cho công ty CP để tàng trữ liên tục .
– Trường hợp cổ phần hóa doanh nghiệp hạch toán phụ thuộc vào của Công ty Nhà nước độc lập, Tập đoàn, Tổng công ty, Công ty mẹ, Công ty thành viên hạch toán độc lập của Tổng Công ty .
Khi chuyển giao gia tài, nợ phải trả và nguồn vốn cho công ty CP, địa thế căn cứ vào biên bản chuyển giao gia tài, những phụ lục cụ thể về gia tài chuyển giao cho công ty CP và những chứng từ, sổ kế toán có tương quan, kế toán phản ánh giá trị TSCĐ hữu hình chuyển giao cho công ty CP, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần đã hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình .
Điều 36. Tài khoản 212 – Tài sản cố định và thắt chặt thuê kinh tế tài chính
1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm của hàng loạt TSCĐ thuê kinh tế tài chính của doanh nghiệp. Tài khoản này dùng cho doanh nghiệp là bên đi thuê hạch toán nguyên giá của TSCĐ thuê kinh tế tài chính ( là những TSCĐ chưa thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp nhưng doanh nghiệp có nghĩa vụ và trách nhiệm và nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý quản trị và sử dụng như gia tài của doanh nghiệp ) .
b ) Thuê kinh tế tài chính : Là thuê gia tài mà bên cho thuê có sự chuyển giao phần nhiều rủi ro đáng tiếc và quyền lợi gắn liền với quyền sở hữu tài sản cho bên thuê. Quyền sở hữu tài sản hoàn toàn có thể chuyển giao vào cuối thời hạn thuê .
c ) Điều kiện phân loại thuê gia tài là thuê kinh tế tài chính : Một hợp đồng thuê kinh tế tài chính phải thoả mãn 1 trong năm ( 5 ) điều kiện kèm theo sau :
– Bên cho thuê chuyển giao quyền sở hữu tài sản cho bên thuê khi hết thời hạn thuê ;
– Tại thời gian khởi đầu thuê gia tài, bên thuê có quyền lựa chọn mua lại gia tài thuê với mức giá ước tính thấp hơn giá trị hài hòa và hợp lý vào cuối thời hạn thuê ;
– Thời hạn thuê gia tài tối thiểu phải chiếm phần đông thời hạn sử dụng kinh tế tài chính của gia tài mặc dầu không có sự chuyển giao quyền sở hữu ;
– Tại thời gian khởi đầu thuê gia tài, giá trị hiện tại của khoản giao dịch thanh toán tiền thuê tối thiểu chiếm phần nhiều ( tương tự ) giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài thuê ;
– Tài sản thuê thuộc loại chuyên dùng mà chỉ có bên thuê có năng lực sử dụng không cần có sự biến hóa, sửa chữa thay thế lớn nào .
d ) Hợp đồng thuê gia tài được coi là hợp đồng thuê kinh tế tài chính nếu thoả mãn tối thiểu một trong ba ( 3 ) điều kiện kèm theo sau :
– Nếu bên thuê huỷ hợp đồng và đền bù tổn thất phát sinh tương quan đến việc huỷ hợp đồng cho bên cho thuê ;
– Thu nhập hoặc tổn thất do sự biến hóa giá trị hài hòa và hợp lý của giá trị còn lại của gia tài thuê gắn với bên thuê ;
– Bên thuê có năng lực liên tục thuê lại gia tài sau khi hết hạn hợp đồng thuê với tiền thuê thấp hơn giá thuê thị trường. Riêng trường hợp thuê gia tài là quyền sử dụng đất thì thường được phân loại là thuê hoạt động giải trí .
đ ) Nguyên giá của TSCĐ thuê kinh tế tài chính được ghi nhận bằng giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài thuê hoặc là giá trị hiện tại của khoản thanh toán giao dịch tiền thuê tối thiểu ( trường hợp giá trị hài hòa và hợp lý cao hơn giá trị hiện tại của khoản giao dịch thanh toán tiền thuê tối thiểu ) cộng với những ngân sách trực tiếp phát sinh khởi đầu tương quan đến hoạt động giải trí thuê kinh tế tài chính. Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, giá trị hiện tại của khoản thanh toán giao dịch tiền thuê tối thiểu không gồm có số thuế GTGT phải trả cho bên cho thuê .
Khi tính giá trị hiện tại của khoản giao dịch thanh toán tiền thuê tối thiểu cho việc thuê gia tài, doanh nghiệp hoàn toàn có thể sử dụng tỷ suất lãi suất vay ngầm định, tỷ suất lãi suất vay được ghi trong hợp đồng thuê hoặc tỷ suất lãi suất vay biên đi vay của bên thuê .
e ) Số thuế GTGT nguồn vào của gia tài thuê kinh tế tài chính không được khấu trừ bên đi thuê phải trả cho bên cho thuê được hạch toán như sau :
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ được thanh toán giao dịch một lần ngay tại thời gian ghi nhận gia tài thuê thì nguyên giá gia tài thuê bao gồm cả thuế GTGT ;
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ được giao dịch thanh toán từng kỳ thì được ghi vào ngân sách SXKD trong kỳ tương thích với khoản mục ngân sách khấu hao của gia tài thuê kinh tế tài chính .
g ) Không phản ánh vào thông tin tài khoản này giá trị của TSCĐ thuê hoạt động giải trí .
h ) Bên thuê có nghĩa vụ và trách nhiệm tính, trích khấu hao gia tài cố định và thắt chặt vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại theo định kỳ trên cơ sở vận dụng chủ trương khấu hao đồng điệu với chủ trương khấu hao của gia tài cùng loại thuộc chiếm hữu của mình. Nếu không chắc như đinh là bên thuê sẽ có quyền sở hữu tài sản thuê khi hết hạn hợp đồng thuê thì gia tài thuê sẽ được khấu hao theo thời hạn thuê nếu thời hạn thuê ngắn hơn thời hạn sử dụng hữu dụng của gia tài thuê .
i ) Tài khoản 212 được mở chi tiết cụ thể để theo dõi từng loại, từng TSCĐ đi thuê .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 212 – TSCĐ thuê tài chính

Bên Nợ: Nguyên giá của TSCĐ thuê tài chính tăng.

Bên Có: Nguyên giá của TSCĐ thuê tài chính giảm do chuyển trả lại cho bên cho thuê khi hết hạn hợp đồng hoặc mua lại thành TSCĐ của doanh nghiệp.

Số dư bên Nợ: Nguyên giá của TSCĐ thuê tài chính hiện có.

Tài khoản 212 – TSCĐ thuê tài chính có 2 tài khoản cấp 2

– TK 2121 – TSCĐ hữu hình thuê kinh tế tài chính : Dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm của hàng loạt TSCĐ hữu hình thuê kinh tế tài chính của doanh nghiệp ;
– TK 2122 – TSCĐ vô hình dung thuê kinh tế tài chính : Dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm của hàng loạt TSCĐ vô hình dung thuê kinh tế tài chính của doanh nghiệp .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Khi phát sinh ngân sách trực tiếp khởi đầu tương quan đến gia tài thuê kinh tế tài chính trước khi nhận gia tài thuê như : Ngân sách chi tiêu đàm phán, ký kết hợp đồng …, ghi :
Nợ TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước
Có những TK 111, 112, …
3.2. Khi chi tiền ứng trước khoản tiền thuê kinh tế tài chính hoặc ký quỹ bảo vệ việc thuê gia tài, ghi :
Nợ TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3412 ) ( số tiền thuê trả trước )
Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược
Có những TK 111, 112, …
3.3. Khi nhận TSCĐ thuê kinh tế tài chính, kế toán địa thế căn cứ vào hợp đồng thuê gia tài và những chứng từ có tương quan phản ánh giá trị TSCĐ thuê kinh tế tài chính theo giá chưa có thuế GTGT nguồn vào, ghi :
Nợ TK 212 – TSCĐ thuê kinh tế tài chính ( giá chưa có thuế GTGT )
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3412 ) ( giá trị hiện tại của khoản thanh toán giao dịch tiền thuê tối thiểu hoặc giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài thuê không gồm có những khoản thuế được hoàn trả ) .
Ngân sách chi tiêu trực tiếp khởi đầu tương quan đến hoạt động giải trí thuê kinh tế tài chính được ghi nhận vào nguyên giá TSCĐ thuê kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 212 – TSCĐ thuê kinh tế tài chính
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước, hoặc
Có những TK 111, 112, … ( số ngân sách trực tiếp tương quan đến hoạt động giải trí thuê phát sinh khi nhận gia tài thuê kinh tế tài chính ) .
3.4. Định kỳ, nhận được hoá đơn thanh toán giao dịch tiền thuê kinh tế tài chính :
Khi trả nợ gốc, trả tiền lãi thuê cho bên cho thuê, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( tiền lãi thuê trả kỳ này )
Nợ TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3412 ) ( nợ gốc trả kỳ này )
Có những TK 111, 112, …
3.5. Khi nhận được hóa đơn của bên cho thuê nhu yếu giao dịch thanh toán khoản thuế GTGT nguồn vào :
a ) Nếu thuế GTGT được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước ( nếu trả tiền ngay )
Có TK 338 – Phải trả khác ( thuế GTGT đầu vào phải trả bên cho thuê ) .
b ) Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 212 – TSCĐ thuê kinh tế tài chính ( nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ và việc thanh toán giao dịch thuế GTGT được thực thi một lần ngay tại thời gian ghi nhận TSCĐ thuê kinh tế tài chính )
Nợ những TK 627, 641, 642 ( nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thanh toán giao dịch theo định kỳ nhận hóa đơn )
Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước ( nếu trả tiền ngay )
Có TK 338 – Phải trả khác ( thuế GTGT đầu vào phải trả bên cho thuê ) .
3.6. Khi trả phí cam kết sử dụng vốn phải trả cho bên cho thuê gia tài, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính .
Có những TK 111, 112, …
3.7. Khi trả lại TSCĐ thuê kinh tế tài chính theo pháp luật của hợp đồng thuê cho bên cho thuê, kế toán ghi giảm giá trị TSCĐ thuê kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2142 )
Có TK 212 – TSCĐ thuê kinh tế tài chính .
3.8. Trường hợp trong hợp đồng thuê gia tài pháp luật bên đi thuê chỉ thuê hết một phần giá trị gia tài, sau đó mua lại thì khi nhận chuyển giao quyền sở hữu tài sản, kế toán ghi giảm TSCĐ thuê kinh tế tài chính và ghi tăng TSCĐ hữu hình thuộc chiếm hữu của doanh nghiệp. Khi chuyển từ gia tài thuê kinh tế tài chính sang gia tài thuộc chiếm hữu của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có TK 212 – TSCĐ thuê kinh tế tài chính ( GT còn lại TSCĐ thuê kinh tế tài chính )
Có những TK 111, 112, … ( số tiền phải trả thêm ) .
Đồng thời chuyển giá trị hao mòn, ghi :
Nợ TK 2142 – Hao mòn TSCĐ thuê kinh tế tài chính
Có TK 2141 – Hao mòn TSCĐ hữu hình .
3.9. Kế toán thanh toán giao dịch bán và thuê lại gia tài là thuê kinh tế tài chính :
a ) Trường hợp thanh toán giao dịch bán và thuê lại với giá cả gia tài cao hơn giá trị còn lại của TSCĐ :
– Kế toán thanh toán giao dịch bán ( xem thông tin tài khoản 711 )
– Các bút toán ghi nhận gia tài thuê và nợ phải trả về thuê kinh tế tài chính, trả tiền thuê từng kỳ thực hiện theo pháp luật từ điểm 3.1 đến 3.6 Điều này .
– Định kỳ, kế toán tính, trích khấu hao TSCĐ thuê kinh tế tài chính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642, …
Có TK 2142 – Hao mòn TSCĐ thuê kinh tế tài chính .
– Định kỳ, kết chuyển chênh lệch giữa giá cả lớn hơn giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ tương thích với thời hạn thuê gia tài, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có những TK 623, 627, 641, 642, …
b ) Trường hợp thanh toán giao dịch bán và thuê lại với giá thấp hơn giá trị còn lại của TSCĐ :
– Kế toán thanh toán giao dịch bán ( xem thông tin tài khoản 711 )
– Các bút toán ghi nhận gia tài thuê và nợ phải trả về thuê kinh tế tài chính, trả tiền thuê từng kỳ thực hiện theo pháp luật từ điểm 3.1 đến 3.6 Điều này .
– Định kỳ, kết chuyển số chênh lệch nhỏ hơn ( lỗ ) giữa giá cả và giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại ghi tăng chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642, …
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước .

Điều 37. Tài khoản 213 – Tài sản cố định vô hình

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm TSCĐ vô hình dung của doanh nghiệp. TSCĐ vô hình dung là gia tài không có hình thái vật chất, nhưng xác lập được giá trị và do doanh nghiệp nắm giữ, sử dụng trong SXKD, phân phối dịch vụ hoặc cho những đối tượng người dùng khác thuê, tương thích với tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ vô hình dung .
b ) Nguyên giá của TSCĐ vô hình dung là hàng loạt những ngân sách mà doanh nghiệp phải bỏ ra để có được TSCĐ vô hình dung tính đến thời gian đưa gia tài đó vào sử dụng theo dự kiến .
– Nguyên giá TSCĐ vô hình dung mua riêng không liên quan gì đến nhau, gồm có giá mua ( trừ ( – ) những khoản được chiết khấu thương mại hoặc giảm giá ), những khoản thuế ( không gồm có những khoản thuế được hoàn trả ) và những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc đưa gia tài vào sử dụng theo dự trù ;
– Trường hợp TSCĐ vô hình dung shopping được giao dịch thanh toán theo phương pháp trả chậm, trả góp, nguyên giá của TSCĐ vô hình dung được phản ánh theo giá mua trả tiền ngay tại thời gian mua. Khoản chênh lệch giữa giá mua trả chậm và giá mua trả tiền ngay được hạch toán vào ngân sách SXKD theo kỳ hạn giao dịch thanh toán, trừ khi số chênh lệch đó được tính vào nguyên giá TSCĐ vô hình dung ( vốn hóa ) theo lao lý của chuẩn mực kế toán “ giá thành đi vay ” ;
– TSCĐ vô hình dung mua dưới hình thức trao đổi với một TSCĐ vô hình dung không tương tự như được xác lập theo giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài nhận về hoặc bằng giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài đem đi trao đổi sau khi kiểm soát và điều chỉnh những khoản tiền hoặc tương tự tiền trả thêm hoặc thu về. Nếu việc trao đổi, thanh toán giao dịch dẫn chứng từ tương quan đến quyền sở hữu vốn của doanh nghiệp, thì nguyên giá là giá trị hài hòa và hợp lý của những chứng từ được phát hành tương quan đến quyền sở hữu vốn của doanh nghiệp ;
– Nguyên giá TSCĐ vô hình dung là quyền sử dụng đất là số tiền đã trả để có được quyền sử dụng đất hợp pháp ( gồm ngân sách đã trả cho tổ chức triển khai, cá thể chuyển nhượng ủy quyền hoặc ngân sách đền bù, giải phóng mặt phẳng, san lấp mặt phẳng, lệ phí trước bạ … ) hoặc theo thỏa thuận hợp tác của những bên khi góp vốn. Việc xác lập TSCĐ vô hình dung là quyền sử dụng đất phải tuân thủ những pháp luật của pháp lý có tương quan .
– Nguyên giá TSCĐ vô hình dung được Nhà nước cấp hoặc được Tặng, biếu được xác lập theo giá trị hài hòa và hợp lý khởi đầu cộng ( + ) những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc đưa gia tài vào sử dụng theo dự trù .
– Nguyên giá TSCĐ vô hình dung được điều chuyển đến là nguyên giá ghi trên sổ sách kế toán của đơn vị chức năng có gia tài điều chuyển .
c ) Toàn bộ ngân sách thực tiễn phát sinh tương quan đến tiến trình tiến hành không đủ điều kiện kèm theo ghi nhận là TSCĐ vô hình dung được tập hợp vào ngân sách SXKD trong kỳ. Trường hợp xét thấy hiệu quả tiến hành thoả mãn được định nghĩa và tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ vô hình dung lao lý tại Chuẩn mực kế toán “ TSCĐ vô hình dung ” thì những ngân sách tiến trình tiến hành được tập hợp vào TK 241 ” Xây dựng cơ bản dở dang ” ( 2412 ). Khi kết thúc quy trình tiến độ tiến hành những ngân sách hình thành nguyên giá TSCĐ vô hình dung trong tiến trình tiến hành phải được kết chuyển vào bên Nợ thông tin tài khoản 213 “ TSCĐ vô hình dung ” .
d ) Trong quy trình sử dụng phải triển khai trích khấu hao TSCĐ vô hình dung vào ngân sách SXKD theo pháp luật của Chuẩn mực kế toán TSCĐ vô hình dung. Riêng so với TSCĐ là quyền sử dụng đất thì chỉ tính khấu hao so với những TSCĐ vô hình dung là quyền sử dụng có thời hạn .
đ ) giá thành tương quan đến TSCĐ vô hình dung phát sinh sau khi ghi nhận khởi đầu phải được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ, trừ khi thoả mãn đồng thời 2 điều kiện kèm theo sau thì được ghi tăng nguyên giá TSCĐ vô hình dung :
– giá thành phát sinh có năng lực làm cho TSCĐ vô hình dung tạo ra quyền lợi kinh tế tài chính trong tương lai nhiều hơn mức hoạt động giải trí được nhìn nhận khởi đầu ;
– giá thành được xác lập một cách chắc như đinh và gắn liền với TSCĐ vô hình cụ thể .
e ) Chi tiêu phát sinh đem lại quyền lợi kinh tế tài chính trong tương lai cho doanh nghiệp gồm : ngân sách xây dựng doanh nghiệp, ngân sách huấn luyện và đào tạo nhân viên cấp dưới, ngân sách quảng cáo phát sinh trong quy trình tiến độ trước hoạt động giải trí của doanh nghiệp mới xây dựng, ngân sách cho quy trình tiến độ nghiên cứu và điều tra, ngân sách chuyển dời khu vực được ghi nhận là ngân sách SXKD trong kỳ hoặc được phân chia dần vào ngân sách SXKD trong thời hạn tối đa không quá 3 năm .
g ) Ngân sách chi tiêu tương quan đến gia tài vô hình dung đã được doanh nghiệp ghi nhận là ngân sách để xác lập hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại trong kỳ trước đó thì không được tái ghi nhận vào nguyên giá TSCĐ vô hình dung .
h ) Các thương hiệu, tên thương mại, quyền phát hành, list người mua và những khoản mục tương tự như được hình thành trong nội bộ doanh nghiệp không được ghi nhận là TSCĐ vô hình dung .
i ) TSCĐ vô hình dung được theo dõi chi tiết cụ thể theo từng đối tượng người dùng ghi TSCĐ trong “ Sổ gia tài cố định và thắt chặt ” .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 213 – TSCĐ vô hình

Bên Nợ: Nguyên giá TSCĐ vô hình tăng.

Bên Có: Nguyên giá TSCĐ vô hình giảm.

Số dư bên Nợ: Nguyên giá TSCĐ vô hình hiện có ở doanh nghiệp.

Tài khoản 213 – TSCĐ vô hình, có 7 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 2131 – Quyền sử dụng đất : Chỉ phản ánh vào thông tin tài khoản này quyền sử dụng đất được coi là gia tài cố định và thắt chặt vô hình dung theo lao lý của pháp lý .
Giá trị TSCĐ vô hình dung là quyền sử dụng đất gồm hàng loạt những ngân sách trong thực tiễn đã chi ra tương quan trực tiếp tới quyền sử dụng đất, như : Tiền chi ra để có quyền sử dụng đất, ngân sách cho đền bù, giải phóng mặt phẳng, san lấp mặt phẳng ( trường hợp quyền sử dụng đất riêng không liên quan gì đến nhau so với quy trình tiến độ góp vốn đầu tư nhà cửa, vật kiến trúc trên đất ), lệ phí trước bạ ( nếu có ) … Tài khoản này không gồm có những ngân sách chi ra để kiến thiết xây dựng những khu công trình trên đất .
– Tài khoản 2132 – Quyền phát hành : Phản ánh giá trị TSCĐ vô hình dung là hàng loạt những ngân sách trong thực tiễn doanh nghiệp đã chi ra để có quyền phát hành .
– Tài khoản 2133 – Bản quyền, bằng bản quyền sáng tạo : Phản ánh giá trị TSCĐ vô hình dung là những ngân sách thực tiễn chi ra để có bản quyền tác giả, bằng bản quyền sáng tạo .
– Tài khoản 2134 – Nhãn hiệu, tên thương mại : Phản ánh giá trị TSCĐ vô hình dung là những ngân sách trong thực tiễn tương quan trực tiếp tới việc mua thương hiệu hàng hoá .
– Tài khoản 2135 – Chương trình ứng dụng : Phản ánh giá trị TSCĐ vô hình dung là hàng loạt những ngân sách thực tiễn doanh nghiệp đã chi ra để có chương trình ứng dụng .
– Tài khoản 2136 – Giấy phép và giấy phép nhượng quyền : Phản ánh giá trị TSCĐ vô hình dung là những khoản chi ra để doanh nghiệp có được giấy phép hoặc giấy phép nhượng quyền triển khai việc làm đó, như : Giấy phép khai thác, giấy phép sản xuất loại loại sản phẩm mới, …
– Tài khoản 2138 – TSCĐ vô hình dung khác : Phản ánh giá trị những loại TSCĐ vô hình dung khác chưa pháp luật phản ánh ở những thông tin tài khoản trên .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Mua TSCĐ vô hình dung :
– Trường hợp mua TSCĐ vô hình dung dùng vào SXKD sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng người dùng chịu thuế GTGT tính theo chiêu thức khấu trừ, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng
Có TK 141 – Tạm ứng
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
– Trường hợp mua TSCĐ vô hình dung dùng vào SXKD sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không thuộc đối tượng người dùng chịu thuế GTGT, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 112, 331, … ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
3.2. Trường hợp mua TSCĐ vô hình dung theo phương pháp trả chậm, trả góp :
– Khi mua TSCĐ vô hình dung dùng vào SXKD hàng hoá, dịch vụ thuộc đối tượng người dùng chịu thuế GTGT tính theo giải pháp khấu trừ, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( giá mua trả tiền ngay chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước ( phần lãi trả chậm, trả góp tính bằng số
chênh lệch giữa Tổng số tiền phải giao dịch thanh toán trừ ( – ) Giá mua trả tiền ngay và thuế GTGT nguồn vào ( nếu có ) )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có những TK 111, 112
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
– Khi mua TSCĐ vô hình dung dùng vào SXKD hàng hoá, dịch vụ không thuộc đối tượng người tiêu dùng chịu thuế GTGT hoặc thuộc đối tượng người dùng chịu thuế GTGT tính theo giải pháp trực tiếp, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( theo giá mua trả tiền ngay đã có thuế GTGT )
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước ( lãi trả chậm, trả góp tính bằng số chênh lệch giữa tổng số tiền phải thanh toán giao dịch trừ ( – ) Giá mua trả tiền ngay )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
– Hàng kỳ tính số lãi phải trả về mua TSCĐ vô hình dung theo phương pháp trả chậm, trả góp, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước .
– Khi giao dịch thanh toán tiền cho người bán, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có những TK 111, 112, …
3.3. TSCĐ vô hình dung mua dưới hình thức trao đổi .
a ) Trường hợp trao đổi hai TSCĐ vô hình dung tương tự như : Khi nhận TSCĐ vô hình dung tương tự do trao đổi với một TSCĐ vô hình dung tương tự như và đưa vào sử dụng ngay cho SXKD, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( nguyên giá TSCĐ vô hình dung nhận về ghi theo giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2143 ) ( số đã khấu hao TSCĐ đưa đi trao đổi )
Có TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( nguyên giá của TSCĐ đưa đi trao đổi ) .
b ) Trường hợp trao đổi hai TSCĐ vô hình dung không tựa như :
– Ghi giảm TSCĐ vô hình dung đưa đi trao đổi, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị đã khấu hao )
Nợ TK 811 – giá thành khác ( giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Có TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( nguyên giá ) .
– Đồng thời phản ánh số thu nhập do trao đổi TSCĐ, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá trị hài hòa và hợp lý TSCĐ đưa đi trao đổi )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) ( nếu có ) .
– Ghi tăng TSCĐ vô hình dung nhận trao đổi về, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ nhận về )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 ) ( nếu có )
Có TK 131 – Phải thu của người mua ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .
3.4. Giá trị TSCĐ vô hình dung được hình thành từ nội bộ doanh nghiệp trong quá trình tiến hành :
a ) Khi phát sinh ngân sách trong quá trình tiến hành xét thấy hiệu quả tiến hành không thoả mãn định nghĩa và tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ vô hình dung thì tập hợp vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ hoặc tập hợp vào ngân sách trả trước, ghi :
Nợ TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước ( trường hợp giá trị lớn ) hoặc

Nợ TK 642 – giá thành quản trị doanh nghiệp

Có những TK 111, 112, 152, 153, 331, …
b ) Khi xét thấy hiệu quả tiến hành thoả mãn định nghĩa và tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ vô hình dung thì :
– Tập hợp ngân sách thực tiễn phát sinh ở quá trình tiến hành để hình thành nguyên giá TSCĐ vô hình dung, ghi :
Nợ TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 – nếu có )
Có những TK 111, 112, 152, 153, 331, …
– Khi kết thúc tiến trình tiến hành, kế toán phải xác lập tổng ngân sách trong thực tiễn phát sinh hình thành nguyên giá TSCĐ vô hình dung, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung
Có TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang .
3.5. Khi mua TSCĐ vô hình dung là quyền sử dụng đất cùng với mua nhà cửa, vật kiến trúc trên đất thì phải xác lập riêng không liên quan gì đến nhau giá trị TSCĐ vô hình dung là quyền sử dụng đất, TSCĐ hữu hình là nhà cửa, vật kiến trúc, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá nhà cửa, vật kiến trúc )
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( nguyên giá quyền sử dụng đất )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 – nếu có )
Có những TK 111, 112, 331, …
3.6. Khi TSCĐ vô hình dung hình thành từ việc trao đổi thanh toán giao dịch vật chứng từ tương quan đến quyền sở hữu vốn của những công ty CP, nguyên giá TSCĐ vô hình dung là giá trị hài hòa và hợp lý của những chứng từ được phát hành tương quan đến quyền sở hữu vốn, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
3.7. Khi doanh nghiệp được hỗ trợ vốn, biếu, khuyến mãi TSCĐ vô hình dung đưa vào sử dụng ngay cho hoạt động giải trí SXKD :
– Khi nhận TSCĐ vô hình dung được hỗ trợ vốn, biếu, Tặng Ngay, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung

Có TK 711 – Thu nhập khác .

– Chi tiêu phát sinh tương quan đến TSCĐ vô hình dung nhận hỗ trợ vốn, biếu, khuyến mãi, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung
Có TK 111, 112, …
3.8. Khi doanh nghiệp nhận vốn góp bằng quyền sử dụng đất, địa thế căn cứ vào hồ sơ giao quyền sử dụng đất, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
3.9. Khi có quyết định hành động chuyển mục tiêu sử dụng của Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư là quyền sử dụng đất sang TSCĐ vô hình dung, ghi :
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( 2131 )
Có TK 217 – Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư .
Đồng thời kết chuyển số hao mòn luỹ kế của BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư sang số hao mòn luỹ kế của TSCĐ vô hình dung, ghi :
Nợ TK 2147 – Hao mòn BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư
Có TK 2143 – Hao mòn TSCĐ vô hình dung .
3.10. Khi góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link dưới hình thức góp vốn bằng TSCĐ vô hình dung, địa thế căn cứ vào giá nhìn nhận lại của TSCĐ vô hình dung :
a ) Trường hợp giá nhìn nhận lại xác lập là vốn góp nhỏ hơn giá trị còn lại của TSCĐ vô hình dung đem đi góp vốn, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá trị nhìn nhận lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2143 ) ( số khấu hao đã trích )
Nợ TK 811 – Ngân sách chi tiêu khác ( số chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại nhỏ hơn giá trị còn lại của TSCĐ vô hình dung )
Có TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( nguyên giá ) .
b ) Trường hợp giá nhìn nhận lại xác lập là vốn góp lớn hơn giá trị còn lại của TSCĐ vô hình dung đem đi góp vốn, ghi :
Nợ những TK 221, 222 ( theo giá trị nhìn nhận lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2143 ) ( số khấu hao đã trích )
Có TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( nguyên giá )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( số chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại lớn hơn giá trị còn lại của TSCĐ vô hình dung ) .
3.11. Hạch toán việc nhượng bán, thanh lý TSCĐ vô hình dung được lao lý như hạch toán nhượng bán, thanh lý TSCĐ hữu hình ( xem hướng dẫn ở TK 211 ) .

Điều 38. Tài khoản 214 – Hao mòn tài sản cố định

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình tăng, giảm giá trị hao mòn và giá trị hao mòn luỹ kế của những loại TSCĐ và bất động sản góp vốn đầu tư ( BĐSĐT ) trong quy trình sử dụng do trích khấu hao TSCĐ, BĐSĐT và những khoản tăng, giảm hao mòn khác của TSCĐ, BĐSĐT .
b ) Về nguyên tắc, mọi TSCĐ, BĐSĐT dùng để cho thuê của doanh nghiệp có tương quan đến sản xuất, kinh doanh thương mại ( gồm cả gia tài chưa dùng, không cần dùng, chờ thanh lý ) đều phải trích khấu hao theo pháp luật hiện hành. Khấu hao TSCĐ dùng trong sản xuất, kinh doanh thương mại và khấu hao BĐSĐT hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ ; khấu hao TSCĐ chưa dùng, không cần dùng, chờ thanh lý hạch toán vào ngân sách khác. Các trường hợp đặc biệt quan trọng không phải trích khấu hao ( như TSCĐ dự trữ, TSCĐ dùng chung cho xã hội … ), doanh nghiệp phải triển khai theo lao lý của pháp lý hiện hành. Đối với TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản hoặc dùng vào mục tiêu phúc lợi thì không phải trích khấu hao tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại mà chỉ tính hao mòn TSCĐ và hạch toán giảm nguồn hình thành TSCĐ đó .
c ) Căn cứ vào pháp luật của pháp lý và nhu yếu quản trị của doanh nghiệp để lựa chọn 1 trong những chiêu thức tính, trích khấu hao theo lao lý của pháp lý tương thích cho từng TSCĐ, BĐSĐT nhằm mục đích kích thích sự tăng trưởng sản xuất, kinh doanh thương mại, bảo vệ việc tịch thu vốn nhanh, không thiếu và tương thích với năng lực giàn trải ngân sách của doanh nghiệp .
Phương pháp khấu hao được vận dụng cho từng TSCĐ, BĐSĐT phải được thực thi đồng nhất và hoàn toàn có thể được đổi khác khi có sự đổi khác đáng kể phương pháp tịch thu quyền lợi kinh tế tài chính của TSCĐ và BĐSĐT .
d ) Thời gian khấu hao và giải pháp khấu hao TSCĐ phải được xem xét lại tối thiểu là vào cuối mỗi năm kinh tế tài chính. Nếu thời hạn sử dụng hữu dụng ước tính của gia tài độc lạ lớn so với những ước tính trước đó thì thời hạn khấu hao phải được đổi khác tương ứng. Phương pháp khấu hao TSCĐ được đổi khác khi có sự biến hóa đáng kể phương pháp ước tính tịch thu quyền lợi kinh tế tài chính của TSCĐ. Trường hợp này, phải kiểm soát và điều chỉnh ngân sách khấu hao cho năm hiện hành và những năm tiếp theo, và được thuyết minh trong Báo cáo kinh tế tài chính .
đ ) Đối với những TSCĐ đã khấu hao hết ( đã tịch thu đủ vốn ), nhưng vẫn còn sử dụng vào hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại thì không được liên tục trích khấu hao. Các TSCĐ chưa tính đủ khấu hao ( chưa tịch thu đủ vốn ) mà đã hư hỏng, cần thanh lý, thì phải xác lập nguyên do, nghĩa vụ và trách nhiệm của tập thể, cá thể để giải quyết và xử lý bồi thường và phần giá trị còn lại của TSCĐ chưa tịch thu, không được bồi thường phải được bù đắp bằng số thu do thanh lý của chính TSCĐ đó, số tiền bồi thường do chỉ huy doanh nghiệp quyết định hành động. Nếu số thu thanh lý và số thu bồi thường không đủ bù đắp phần giá trị còn lại của TSCĐ chưa tịch thu, hoặc giá trị TSCĐ bị mất thì chênh lệch còn lại được coi là lỗ về thanh lý TSCĐ và kế toán vào ngân sách khác. Riêng doanh nghiệp Nhà nước được giải quyết và xử lý theo chủ trương kinh tế tài chính hiện hành của Nhà nước .
e ) Đối với TSCĐ vô hình dung, phải tuỳ thời hạn phát huy hiệu quả để trích khấu hao tính từ khi TSCĐ được đưa vào sử dụng ( theo hợp đồng, cam kết hoặc theo quyết định hành động của cấp có thẩm quyền ). Riêng so với TSCĐ vô hình dung là quyền sử dụng đất thì chỉ trích khấu hao so với quyền sử dụng đất xác lập được thời hạn sử dụng. Nếu không xác lập được thời hạn sử dụng thì không trích khấu hao .
g ) Đối với TSCĐ thuê kinh tế tài chính, trong quy trình sử dụng bên đi thuê phải trích khấu hao trong thời hạn thuê theo hợp đồng tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại, bảo vệ tịch thu đủ vốn .
h ) Đối với BĐSĐT cho thuê hoạt động giải trí phải trích khấu hao và ghi nhận vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ. Doanh nghiệp hoàn toàn có thể dựa vào những Bất Động Sản Nhà Đất chủ sở hữu sử dụng ( TSCĐ ) cùng loại để ước tính thời hạn trích khấu hao và xác lập chiêu thức khấu hao BĐSĐT. Trường hợp BĐSĐT nắm giữ chờ tăng giá, doanh nghiệp không trích khấu hao mà xác lập tổn thất do giảm giá trị .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 214 – Hao mòn TSCĐ

Bên Nợ: Giá trị hao mòn TSCĐ, BĐS đầu tư giảm do TSCĐ, BĐSĐT thanh lý, nhượng bán, điều động cho doanh nghiệp khác, góp vốn đầu tư vào đơn vị khác.

Bên Có: Giá trị hao mòn TSCĐ, BĐSĐT tăng do trích khấu hao TSCĐ, BĐS đầu tư.

Số dư bên Có: Giá trị hao mòn luỹ kế của TSCĐ, BĐS đầu tư hiện có ở doanh nghiệp.

Tài khoản 214 – Hao mòn TSCĐ, có 4 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 2141 – Hao mòn TSCĐ hữu hình : Phản ánh giá trị hao mòn của TSCĐ hữu hình trong quy trình sử dụng do trích khấu hao TSCĐ và những khoản tăng, giảm hao mòn khác của TSCĐ hữu hình .
– Tài khoản 2142 – Hao mòn TSCĐ thuê kinh tế tài chính : Phản ánh giá trị hao mòn của TSCĐ thuê kinh tế tài chính trong quy trình sử dụng do trích khấu hao TSCĐ thuê kinh tế tài chính và những khoản tăng, giảm hao mòn khác của TSCĐ thuê kinh tế tài chính .
– Tài khoản 2143 – Hao mòn TSCĐ vô hình dung : Phản ánh giá trị hao mòn của TSCĐ vô hình dung trong quy trình sử dụng do trích khấu hao TSCĐ vô hình dung và những khoản làm tăng, giảm hao mòn khác của TSCĐ vô hình dung .
– Tài khoản 2147 – Hao mòn BĐSĐT : Tài khoản này phản ánh giá trị hao mòn BĐSĐT dùng để cho thuê hoạt động giải trí của doanh nghiệp .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Định kỳ tính, trích khấu hao TSCĐ vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại, ngân sách khác, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642, 811
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( TK cấp 2 tương thích ) .
b ) TSCĐ đã sử dụng, nhận được do điều chuyển trong nội bộ doanh nghiệp giữa những đơn vị chức năng không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc vào, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá )
Có những TK 336, 411 ( giá trị còn lại )
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2141 ) ( giá trị hao mòn ) .
c ) Định kỳ tính, trích khấu hao BĐSĐT đang cho thuê hoạt động giải trí, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( cụ thể ngân sách kinh doanh thương mại Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư )
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2147 ) .
d ) Trường hợp giảm TSCĐ, Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư thì đồng thời với việc ghi giảm nguyên giá TSCĐ phải ghi giảm giá trị đã hao mòn của TSCĐ, BĐSĐT ( xem hướng dẫn hạch toán những TK 211, 213, 217 ) .
đ ) Đối với TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, khi tính hao mòn vào thời gian cuối năm kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ .
e ) Đối với TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí văn hoá, phúc lợi, khi tính hao mòn vào thời gian cuối năm kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ .
g ) Trường hợp vào cuối năm kinh tế tài chính doanh nghiệp xem xét lại thời hạn trích khấu hao và giải pháp khấu hao TSCĐ, nếu có sự đổi khác mức khấu hao cần phải kiểm soát và điều chỉnh số khấu hao ghi trên sổ kế toán như sau :
– Nếu do đổi khác chiêu thức khấu hao và thời hạn trích khấu hao TSCĐ, mà mức khấu hao TSCĐ tăng lên so với số đã trích trong năm, số chênh lệch khấu hao tăng, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642 ( số chênh lệch khấu hao tăng )
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( TK cấp 2 tương thích ) .
– Nếu do đổi khác chiêu thức khấu hao và thời hạn trích khấu hao TSCĐ, mà mức khấu hao TSCĐ giảm so với số đã trích trong năm, số chênh lệch khấu hao giảm, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( TK cấp 2 tương thích )
Có những TK 623, 627, 641, 642 ( số chênh lệch khấu hao giảm ) .
h ) Kế toán giá trị TSCĐ hữu hình được nhìn nhận lại khi xác lập giá trị doanh nghiệp : Căn cứ vào hồ sơ xác lập lại giá trị doanh nghiệp, doanh nghiệp kiểm soát và điều chỉnh lại giá trị TSCĐ hữu hình theo nguyên tắc sau : Chênh lệch tăng giá trị còn lại của TSCĐ được ghi nhận vào bên Có TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài ; Chênh lệch giảm giá trị còn lại của TSCĐ được ghi nhận vào bên Nợ của TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài và phải chi tiết cụ thể khoản chênh lệch này theo từng TSCĐ. Cụ thể cho từng trường hợp ghi sổ như sau :
– Trường hợp TSCĐ nhìn nhận lại có giá trị cao hơn giá trị ghi sổ kế toán và nguyên giá TSCĐ, hao mòn luỹ kế nhìn nhận tăng so với giá trị ghi sổ, kế toán ghi :
Nợ TK 211 – Nguyên giá TSCĐ ( phần nhìn nhận tăng )
Có TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài ( giá trị gia tài tăng thêm )
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần nhìn nhận tăng ) .
– Trường hợp TSCĐ nhìn nhận lại có giá trị thấp hơn giá trị ghi sổ kế toán và nguyên giá TSCĐ, hao mòn luỹ kế nhìn nhận lại giảm so với giá trị ghi sổ, kế toán ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần nhìn nhận giảm )
Nợ TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài ( phần giá trị gia tài giảm )
Có TK 211 – Nguyên giá TSCĐ ( phần nhìn nhận giảm ) .
Doanh nghiệp trích khấu hao TSCĐ theo nguyên giá mới sau khi đã kiểm soát và điều chỉnh giá trị do nhìn nhận lại. Thời điểm trích khấu hao của TSCĐ được nhìn nhận lại khi xác lập giá trị doanh nghiệp của công ty CP là thời gian doanh nghiệp cổ phần hóa được cấp giấy ghi nhận ĐK kinh doanh thương mại thành công ty CP .
i ) Trường hợp cổ phần hóa đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào của Công ty Nhà nước độc lập, Tập đoàn, Tổng công ty, công ty mẹ, công ty thành viên hạch toán độc lập của Tổng công ty :
Khi chuyển giao TSCĐ cho công ty CP, địa thế căn cứ vào biên bản chuyển giao gia tài, những phụ lục chi tiết cụ thể về gia tài chuyển giao cho công ty CP và những chứng từ, sổ kế toán có tương quan, kế toán phản ánh giảm giá trị gia tài chuyển giao cho công ty CP, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần đã hao mòn )
Có những TK 211,213 ( nguyên giá ) .

Điều 39. Tài khoản 217 – Bất động sản đầu tư

1. Nguyên tắc kế toán

1.1. Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm bất động sản góp vốn đầu tư ( BĐSĐT ) của doanh nghiệp theo nguyên giá, được theo dõi chi tiết cụ thể theo từng đối tượng người dùng tựa như như TSCĐ. BĐSĐT gồm : Quyền sử dụng đất, nhà, hoặc một phần của nhà hoặc cả nhà và đất, hạ tầng do người chủ sở hữu hoặc người đi thuê gia tài theo hợp đồng thuê kinh tế tài chính nắm giữ nhằm mục đích mục tiêu thu lợi từ việc cho thuê hoặc chờ tăng giá mà không phải để :
– Sử dụng trong sản xuất, cung ứng sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ hoặc sử dụng cho những mục tiêu quản trị ; hoặc
– Bán trong kỳ sản xuất, kinh doanh thương mại thường thì .
1.2. Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị BĐSĐT đủ tiêu chuẩn ghi nhận là BĐSĐT. Không phản ánh vào thông tin tài khoản này giá trị bất động sản mua về để bán trong kỳ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại thông thường hoặc thiết kế xây dựng để bán trong tương lai gần, bất động sản chủ sở hữu sử dụng, bất động sản trong quy trình kiến thiết xây dựng chưa hoàn thành xong với mục tiêu để sử dụng trong tương lai dưới dạng BĐSĐT .
Bất động sản góp vốn đầu tư được ghi nhận là gia tài phải thỏa mãn nhu cầu đồng thời hai điều kiện kèm theo sau :
– Chắc chắn thu được quyền lợi kinh tế tài chính trong tương lai ; và
– Nguyên giá phải được xác lập một cách đáng đáng tin cậy .
1.3. Bất động sản góp vốn đầu tư được ghi nhận trên thông tin tài khoản này theo nguyên giá. Nguyên giá của BĐSĐT là hàng loạt những ngân sách ( tiền hoặc tương tự tiền ) mà doanh nghiệp bỏ ra hoặc giá trị hài hòa và hợp lý của những khoản khác đưa ra trao đổi để có được BĐSĐT tính đến thời gian mua hoặc kiến thiết xây dựng triển khai xong BĐSĐT đó .
– Tuỳ thuộc vào từng trường hợp, nguyên giá của BĐSĐT được xác lập như sau :
+ Nguyên giá của BĐSĐT được mua gồm có giá mua và những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc mua, như : Phí dịch vụ tư vấn, lệ phí trước bạ và ngân sách thanh toán giao dịch tương quan khác, …
+ Trường hợp mua BĐSĐT thanh toán giao dịch theo phương pháp trả chậm, nguyên giá của BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư được phản ánh theo giá mua trả tiền ngay tại thời gian mua. Khoản chênh lệch giữa giá mua trả chậm và giá mua trả tiền ngay được hạch toán vào ngân sách kinh tế tài chính theo kỳ hạn thanh toán giao dịch, trừ khi số chênh lệch đó được tính vào nguyên giá BĐSĐT theo lao lý của Chuẩn mực kế toán ” Chi tiêu đi vay ” ;
+ Nguyên giá của BĐSĐT tự kiến thiết xây dựng là giá tiền trong thực tiễn và những ngân sách tương quan trực tiếp của BĐSĐT tính đến ngày hoàn thành xong việc làm kiến thiết xây dựng ;
+ Trường hợp bất đọng sản thuê kinh tế tài chính với mục tiêu để cho thuê hoạt động giải trí thoả mãn tiêu chuẩn ghi nhận là BĐSĐT thì nguyên giá của BĐSĐT đó tại thời gian khởi đầu thuê được thực thi theo pháp luật của Chuẩn mực kế toán “ Thuê gia tài ” .
– Các ngân sách sau không được tính vào nguyên giá của BĐSĐT :
+ giá thành phát sinh khởi đầu ( trừ trường hợp những ngân sách này là thiết yếu để đưa BĐSĐT vào trạng thái chuẩn bị sẵn sàng sử dụng ) ;
+ Các ngân sách khi mới đưa BĐSĐT vào hoạt động giải trí lần đầu trước khi BĐSĐT đạt tới trạng thái hoạt động giải trí thông thường theo dự kiến ;
+ Các ngân sách không thông thường về nguyên vật liệu, vật tư, lao động hoặc những nguồn lực khác trong quy trình kiến thiết xây dựng BĐSĐT .
1.4. Các ngân sách tương quan đến BĐSĐT phát sinh sau ghi nhận khởi đầu phải được ghi nhận là chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ, trừ khi ngân sách này có năng lực chắc như đinh làm cho BĐSĐT tạo ra quyền lợi kinh tế tài chính trong tương lai nhiều hơn mức hoạt động giải trí được nhìn nhận bắt đầu thì được ghi tăng nguyên giá BĐSĐT .
1.5 Trong quy trình cho thuê hoạt động giải trí phải triển khai trích khấu hao BĐSĐT và ghi nhận vào ngân sách kinh doanh thương mại trong kỳ ( kể cả trong thời hạn ngừng cho thuê ). Doanh nghiệp hoàn toàn có thể dựa vào những bất động sản chủ sở hữu sử dụng cùng loại để ước tính thời hạn trích khấu hao và xác lập chiêu thức khấu hao của BĐSĐT .
– Trường hợp doanh nghiệp ghi nhận lệch giá so với hàng loạt số tiền nhận trước từ việc cho thuê BĐSĐT, kế toán phải ước tính vừa đủ giá vốn tương ứng với lệch giá được ghi nhận ( gồm có cả số khấu hao được tính trước ) .
– Giá vốn của BĐSĐT cho thuê gồm có : Ngân sách chi tiêu khấu hao BĐSĐT và những ngân sách tương quan trực tiếp khác tới việc cho thuê, như : giá thành dịch vụ mua ngoài, ngân sách tiền lương nhân viên cấp dưới trực tiếp quản trị bất động sản cho thuê, ngân sách khấu hao những khu công trình phụ trợ Giao hàng việc cho thuê BĐSĐT .
1.6. Doanh nghiệp không trích khấu hao so với BĐSĐT nắm giữ chờ tăng giá. Trường hợp có vật chứng chắc như đinh cho thấy BĐSĐT bị giảm giá so với giá trị thị trường và khoản giảm giá được xác lập một cách đáng đáng tin cậy thì doanh nghiệp được nhìn nhận giảm nguyên giá BĐSĐT và ghi nhận khoản tổn thất vào giá vốn hàng bán ( tương tự như như việc lập dự trữ so với sản phẩm & hàng hóa bất động sản ) .
1.7. Đối với những BĐSĐT được mua vào nhưng phải thực thi thiết kế xây dựng, tái tạo, tăng cấp trước khi sử dụng cho mục tiêu góp vốn đầu tư thì giá trị bất động sản, ngân sách shopping và ngân sách cho quy trình thiết kế xây dựng, tái tạo, tăng cấp BĐSĐT được phản ánh trên TK 241 “ Xây dựng cơ bản dở dang ”. Khi quy trình kiến thiết xây dựng, tái tạo, tăng cấp hoàn thành xong phải xác lập nguyên giá BĐSĐT triển khai xong để kết chuyển vào TK 217 “ Bất động sản góp vốn đầu tư ” .
1.8. Việc chuyển từ bất động sản chủ sở hữu sử dụng thành BĐSĐT hoặc từ BĐSĐT sang bất động sản chủ sở hữu sử dụng hay hàng tồn dư chỉ khi có sự đổi khác về mục tiêu sử dụng như những trường hợp sau :
– BĐSĐT chuyển thành bất động sản chủ sở hữu sử dụng khi chủ sở hữu mở màn sử dụng gia tài này ;
– BĐSĐT chuyển thành hàng tồn dư khi chủ sở hữu mở màn tiến hành cho mục tiêu bán ;
– Bất động sản chủ sở hữu sử dụng chuyển thành BĐSĐT khi chủ sở hữu kết thúc sử dụng gia tài đó và khi bên khác thuê hoạt động giải trí ;
– Hàng tồn dư chuyển thành BĐSĐT khi chủ sở hữu mở màn cho bên khác thuê hoạt động giải trí ;
– Bất động sản kiến thiết xây dựng chuyển thành BĐSĐT khi kết thúc quá trình kiến thiết xây dựng, chuyển giao đưa vào góp vốn đầu tư ( trong tiến trình thiết kế xây dựng phải kế toán theo Chuẩn mực kế toán “ Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình ” ) .
Việc quy đổi mục tiêu sử dụng giữa BĐSĐT với bất động sản chủ sở hữu sử dụng hoặc hàng tồn dư không làm đổi khác giá trị ghi sổ của gia tài được quy đổi và không làm biến hóa nguyên giá của bất động sản trong việc xác lập giá trị hay để lập Báo cáo kinh tế tài chính .
1.9. Khi doanh nghiệp quyết định hành động bán một BĐSĐT mà không có quy trình tiến độ thay thế sửa chữa, tái tạo tăng cấp thì doanh nghiệp vẫn liên tục ghi nhận là BĐSĐT trên TK 217 ” Bất động sản góp vốn đầu tư ” cho đến khi BĐSĐT đó được bán mà không chuyển thành hàng tồn dư .
1.10. Doanh thu từ việc bán BĐSĐT được ghi nhận là hàng loạt giá cả ( giá cả chưa có thuế GTGT so với trường hợp doanh nghiệp nộp thuế GTGT tính theo chiêu thức khấu trừ thuế ). Trường hợp bán theo phương pháp trả chậm, thì lệch giá được xác lập bắt đầu theo giá bán trả tiền ngay ( giá cả chưa có thuế GTGT so với doanh nghiệp nộp thuế GTGT tính theo chiêu thức khấu trừ thuế ). Khoản chênh lệch giữa tổng số tiền phải thanh toán giao dịch và giá bán trả tiền ngay được ghi nhận là lệch giá tiền lãi chưa triển khai .
1.11. Ghi giảm BĐSĐT trong những trường hợp :
– Chuyển đổi mục tiêu sử dụng từ BĐSĐT sang hàng tồn dư hoặc bất động sản chủ sở hữu sử dụng ;
– Bán, thanh lý BĐSĐT ;
– Hết thời hạn thuê kinh tế tài chính trả lại BĐSĐT cho người cho thuê .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 217 – Bất động sản đầu tư

Bên Nợ: Nguyên giá BĐSĐT tăng trong kỳ.

Bên Có: Nguyên giá BĐSĐT giảm trong kỳ.

Số dư bên Nợ: Nguyên giá BĐSĐT hiện có.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Khi mua Bất động sản góp vốn đầu tư :
a ) Trường hợp mua trả tiền ngay, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ :
Nợ TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có những TK 111, 112 .
Trường hợp thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì nguyên giá BĐSĐT gồm có cả thuế GTGT .
b ) Mua BĐSĐT theo phương pháp trả chậm :
– Ghi nhận BĐSĐT được mua, nếu thuế GTGT nguồn vào được pháp khấu trừ, ghi :
Nợ TK 217 – Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư ( theo giá mua trả tiền ngay chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 242 – giá thành trả trước ( phần lãi trả chậm tính bằng số chênh lệch giữa Tổng số tiền phải giao dịch thanh toán trừ ( – ) Giá mua trả tiền ngay và thuế GTGT nguồn vào )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
Trường hợp thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì nguyên giá BĐSĐT gồm có cả thuế GTGT .
– Hàng kỳ, tính và phân chia số lãi phải trả về việc mua BĐSĐT theo phương pháp trả chậm, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước .
– Khi thanh toán giao dịch tiền cho người bán, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( phần chiết khấu thanh toán giao dịch được hưởng do thanh toán giao dịch trước thời hạn – Nếu có )
Có những TK 111, 112, …
3.2. Trường hợp Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư hình thành do kiến thiết xây dựng cơ bản triển khai xong chuyển giao :
– Khi phát sinh ngân sách thiết kế xây dựng BĐSĐT, địa thế căn cứ vào những tài liệu và chứng từ có tương quan, kế toán tập hợp ngân sách vào bên Nợ TK 241 “ XDCB dở dang ” ( tương tự như như thiết kế xây dựng TSCĐ hữu hình, xem lý giải thông tin tài khoản 211 “ TSCĐ hữu hình ” ) .
– Khi quá trình góp vốn đầu tư XDCB triển khai xong chuyển giao chuyển gia tài góp vốn đầu tư thành BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư, kế toán địa thế căn cứ vào hồ sơ chuyển giao, ghi :
Nợ TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư
Có TK 241 – XDCB dở dang .
3.3. Khi chuyển từ bất động sản chủ sở hữu sử dụng hoặc hàng tồn dư thành BĐSĐT, địa thế căn cứ vào hồ sơ quy đổi mục tiêu sử dụng, ghi :
a ) Trường hợp quy đổi TSCĐ thành BĐSĐT :
Nợ TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình, hoặc
Có TK 213 – TSCĐ vô hình dung .
Đồng thời kết chuyển số hao mòn luỹ kế, ghi :
Nợ những TK 2141, 2143
Có TK 2147 – Hao mòn BĐSĐT ( nếu BĐSĐT để cho thuê )
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư ( nếu BĐSĐT nắm giữ chờ tăng giá ) .
b ) Khi chuyển từ hàng tồn dư thành BĐSĐT, địa thế căn cứ vào hồ sơ quy đổi mục tiêu sử dụng, ghi :
Nợ TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư
Có những TK 1557, 1567 .
Nếu BĐSĐT dùng để cho thuê, kế toán triển khai trích khấu hao theo pháp luật. Nếu nắm giữ chờ tăng giá, kế toán không trích khấu hao mà xác lập số giảm giá trị của BĐSĐT. Nếu số tổn thất do giảm giá trị được xác lập đáng tin cậy, kế toán ghi nhận khoản tổn thất vào giá vốn hàng bán và ghi giảm nguyên giá BĐSĐT .
3.4. Khi đi thuê kinh tế tài chính với mục tiêu để cho thuê theo một hoặc nhiều hợp đồng thuê hoạt động giải trí, nếu gia tài thuê đó thoả mãn tiêu chuẩn là BĐSĐT :
a ) Căn cứ vào hợp đồng thuê kinh tế tài chính và những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư
Có những TK 111, 112, 3412 .
( Kế toán thanh toán giao dịch tiền thuê khi nhận Hoá đơn thuê kinh tế tài chính được thực thi theo lao lý tại thông tin tài khoản 212 “ TSCĐ thuê kinh tế tài chính ” ) .
b ) Khi hết hạn thuê gia tài kinh tế tài chính
– Nếu trả lại BĐSĐT thuê kinh tế tài chính đang phân loại là BĐSĐT, ghi :
Nợ TK 2147 – Hao mòn BĐSĐT
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( số chênh lệch giữa nguyên giá BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư thuê và giá trị hao mòn luỹ kế )
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư ( nguyên giá ) .
– Nếu mua lại BĐSĐT thuê kinh tế tài chính đang phân loại là BĐSĐT để liên tục góp vốn đầu tư, ghi tăng nguyên giá BĐSĐT số tiền phải trả thêm, ghi :
Nợ TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư
Có những TK 111, 112, …
– Nếu mua lại bất động sản thuê kinh tế tài chính đang phân loại là BĐSĐT để sử dụng cho hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc quản trị của doanh nghiệp thì phải phân loại lại thành bất động sản chủ sở hữu sử dụng, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình, hoặc
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư
Có những TK 111, 112 ( số tiền phải trả thêm ) .
Đồng thời kết chuyển số hao mòn luỹ kế, ghi :
Nợ TK 2147 – Hao mòn BĐSĐT
Có những TK 2141, 2143 .
3.5. Khi phát sinh ngân sách sau ghi nhận khởi đầu của BĐSĐT, nếu thoả mãn những điều kiện kèm theo được vốn hoá hoặc gồm có trong nghĩa vụ và trách nhiệm của doanh nghiệp phải chịu những ngân sách thiết yếu sẽ phát sinh để đưa BĐSĐT tới trạng thái sẵn sàng chuẩn bị hoạt động giải trí thì được ghi tăng nguyên giá BĐSĐT :
– Tập hợp ngân sách phát sinh sau ghi nhận bắt đầu ( tăng cấp, tái tạo BĐSĐT ) trong thực tiễn phát sinh, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có những TK 111, 112, 152, 331, …
– Khi kết thúc hoạt động giải trí tăng cấp, tái tạo, … BĐSĐT, chuyển giao ghi tăng nguyên giá BĐSĐT, ghi :
Nợ TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư
Có TK 241 – XDCB dở dang .
3.6. Kế toán bán, thanh lý BĐSĐT
a ) Ghi nhận lệch giá bán, thanh lý BĐSĐT :
– Trường hợp tách ngay được thuế GTGT đầu ra phải nộp tại thời gian bán, thanh lý BĐSĐT, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( 5117 ) ( giá cả thanh lý chưa có thuế GTGT )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
– Trường hợp không tách ngay được thuế GTGT đầu ra phải nộp tại thời gian bán, thanh lý BĐSĐT, lệch giá gồm có cả thuế GTGT đầu ra phải nộp. Định kỳ, kế toán xác lập số thuế GTGT phải nộp và ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
b ) Kế toán ghi giảm nguyên giá và giá trị còn lại của BĐSĐT đã được bán, thanh lý, ghi :
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2147 – Hao mòn BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư – nếu có )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá trị còn lại của Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư )
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư ( nguyên giá của Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư ) .
3.7. Kế toán cho thuê Bất động sản góp vốn đầu tư
a ) Ghi nhận lệch giá từ việc cho thuê Bất động sản góp vốn đầu tư :
Nợ những TK 111, 112, 131
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng, phân phối dịch vụ ( 5117 ) .
b ) Ghi nhận giá vốn Bất động sản góp vốn đầu tư cho thuê
– Trường hợp đã tập hợp đủ giá vốn Bất động sản góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 214 – Giá trị hao mòn lũy kế ( 2147 )
Có những TK 111, 112, 331 …
– Trường hợp chưa tập hợp đủ giá vốn của Bất động sản góp vốn đầu tư do một phần dự án Bất Động Sản chưa hoàn thành xong ( cho thuê cuốn chiếu ), kế toán phải ước tính giá vốn cho thuê tựa như như chiêu thức ước tính giá vốn khi bán thành phẩm bất động sản .
3.7. Kế toán chuyển BĐSĐT thành hàng tồn dư hoặc thành bất động sản chủ sở hữu sử dụng :
a ) Trường hợp BĐSĐT chuyển thành hàng tồn dư khi chủ sở hữu có quyết định hành động sửa chữa thay thế, tái tạo tăng cấp để bán :
– Khi có quyết định hành động thay thế sửa chữa, tái tạo, tăng cấp BĐSĐT để bán, kế toán thực thi kết chuyển giá trị còn lại của BĐSĐT vào TK 156 “ Hàng hoá ”, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hoá ( TK 1567 – Giá trị còn lại của BĐSĐT )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2147 ) ( số hao mòn luỹ kế – nếu có )
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư ( nguyên giá ) .
– Khi phát sinh những ngân sách sửa chữa thay thế, tái tạo, tăng cấp tiến hành cho mục tiêu bán, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 152, 334, 331, …
– Khi kết thúc tiến trình sửa chữa thay thế, tái tạo, tăng cấp tiến hành cho mục tiêu bán, kết chuyển hàng loạt ngân sách ghi tăng giá gốc hàng hoá bất động sản chờ bán, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hoá ( 1567 )
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
b ) Trường hợp chuyển BĐSĐT thành bất động sản chủ sở hữu sử dụng, ghi :
Nợ những TK 211, 213
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư .
Đồng thời, ghi :
Nợ TK 2147 – Hao mòn BĐSĐT ( nếu có )
Có những TK 2141, 2143 .
3.8. Đối với BĐSĐT nắm giữ chờ tăng giá, kế toán không trích khấu hao mà triển khai xác lập tổn thất do giảm giá trị ( tương tự như như việc xác lập dự trữ giảm giá của sản phẩm & hàng hóa bất động sản ). Nếu khoản tổn thất được xác lập đáng đáng tin cậy, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư .

Điều 40. Nguyên tắc kế toán các khoản đầu tư vốn vào đơn vị khác

1. Các khoản góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác gồm những khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, công ty link và những khoản góp vốn đầu tư góp vốn khác với mục tiêu nắm giữ lâu bền hơn. Việc góp vốn đầu tư hoàn toàn có thể thực thi dưới những hình thức :
a ) Đầu tư dưới hình thức góp vốn vào đơn vị chức năng khác ( do bên được góp vốn đầu tư kêu gọi vốn ) : Theo hình thức này, gia tài của bên góp vốn được ghi nhận vào Bảng cân đối kế toán của bên nhận vốn góp ;
b ) Đầu tư dưới hình thức mua lại phần vốn góp tại đơn vị chức năng khác ( mua lại phần vốn của chủ sở hữu ) : Theo hình thức này, gia tài của bên mua ( bên góp vốn đầu tư, nhận chuyển nhượng ủy quyền vốn góp ) được chuyển cho bên bán ( bên chuyển nhượng ủy quyền vốn góp ) mà không được ghi nhận vào Bảng cân đối kế toán của đơn vị chức năng phát hành công cụ vốn ( bên được góp vốn đầu tư ) .
2. Khi triển khai góp vốn đầu tư bằng gia tài phi tiền tệ, nhà đầu tư phải địa thế căn cứ vào hình thức góp vốn đầu tư để vận dụng giải pháp kế toán một cách tương thích, đơn cử :
a ) Nếu góp vốn đầu tư dưới hình thức góp vốn bằng gia tài phi tiền tệ, nhà đầu tư phải nhìn nhận lại gia tài mang đi góp vốn trên cơ sở thỏa thuận hợp tác. Phần chênh lệch giữa giá trị ghi sổ hoặc giá trị còn lại và giá trị nhìn nhận lại của gia tài mang đi góp vốn được kế toán là thu nhập khác hoặc ngân sách khác ;
b ) Nếu góp vốn đầu tư dưới hình thức mua lại phần vốn góp của đơn vị chức năng khác và thanh toán giao dịch cho bên chuyển nhượng ủy quyền vốn bằng gia tài phi tiền tệ :
– Nếu gia tài phi tiền tệ dùng để thanh toán giao dịch là hàng tồn dư, nhà đầu tư phải kế toán như thanh toán giao dịch bán hàng tồn dư dưới hình thức hàng đổi hàng ( ghi nhận lệch giá, giá vốn của hàng tồn dư mang đi trao đổi lấy phần vốn được mua ) ;
– Nếu gia tài phi tiền tệ dùng để giao dịch thanh toán là TSCĐ, BĐSĐT, nhà đầu tư phải kế toán như thanh toán giao dịch nhượng bán TSCĐ, BĐSĐT ( ghi nhận lệch giá, thu nhập khác, ngân sách khác …. ) ;
– Nếu gia tài phi tiền tệ dùng để thanh toán giao dịch là những công cụ vốn ( CP ) hoặc công cụ nợ ( trái phiếu, những khoản phải thu … ), nhà đầu tư phải kế toán như thanh toán giao dịch thanh lý nhượng bán những khoản góp vốn đầu tư ( ghi nhận lãi, lỗ vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính hoặc ngân sách kinh tế tài chính ) .
3. Giá phí những khoản góp vốn đầu tư được phản ánh theo giá gốc, gồm có giá mua cộng ( + ) những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc góp vốn đầu tư ( nếu có ), như : Chi tiêu thanh toán giao dịch, môi giới, tư vấn, truy thuế kiểm toán, lệ phí, thuế và phí ngân hàng nhà nước … Trường hợp góp vốn đầu tư bằng gia tài phi tiền tệ, giá phí khoản góp vốn đầu tư được ghi nhận theo giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài phi tiền tệ tại thời gian phát sinh .
4. Kế toán phải mở sổ cụ thể theo dõi khoản góp vốn đầu tư vào từng công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link và từng khoản góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác. Thời điểm ghi nhận những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính dài hạn là thời gian chính thức có quyền chiếm hữu, đơn cử như sau :
– Chứng khoán niêm yết được ghi nhận tại thời gian khớp lệnh ( T + 0 ) ;
– Chứng khoán chưa niêm yết, những khoản góp vốn đầu tư dưới hình thức khác được ghi nhận tại thời gian chính thức có quyền chiếm hữu theo lao lý của pháp lý .
5. Phải hạch toán không thiếu, kịp thời những khoản cổ tức, doanh thu được chia vào Báo cáo kinh tế tài chính riêng của công ty mẹ tại thời gian được quyền nhận. Cổ tức, doanh thu được chia trong 1 số ít trường hợp được hạch toán như sau :
a ) Cổ tức, doanh thu được chia bằng tiền hoặc gia tài phi tiền tệ cho quá trình sau ngày góp vốn đầu tư được hạch toán vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính theo giá trị hài hòa và hợp lý tại ngày được quyền nhận ;
b ) Cổ tức, doanh thu được chia bằng tiền hoặc gia tài phi tiền tệ cho tiến trình trước ngày góp vốn đầu tư không hạch toán vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính mà hạch toán giảm giá trị khoản góp vốn đầu tư .
c ) Khi xác lập giá trị doanh nghiệp để cổ phần hoá, nếu những khoản góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác đã được nhìn nhận tăng tương ứng với phần chiếm hữu của doanh nghiệp cổ phần hoá trong doanh thu sau thuế chưa phân phối của công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, doanh nghiệp cổ phần hoá phải ghi tăng vốn Nhà nước theo lao lý của pháp lý. Sau đó, khi nhận được phần cổ tức, doanh thu đã dùng để nhìn nhận tăng vốn Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hoá không ghi nhận lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính mà ghi giảm giá trị khoản góp vốn đầu tư .
d ) Trường hợp nhận cổ tức bằng CP thì thực thi theo nguyên tắc :
– Các đơn vị chức năng không do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ chỉ theo dõi số lượng CP được nhận trên thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính, không ghi nhận tăng giá trị khoản góp vốn đầu tư và lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Doanh nghiệp do Nhà nước chiếm hữu 100 % vốn điều lệ triển khai theo lao lý của pháp lý vận dụng cho mô hình doanh nghiệp do Nhà nước chiếm hữu 100 % vốn điều lệ .
6. Giá vốn những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính khi thanh lý, nhượng bán được xác lập theo chiêu thức bình quân gia quyền di động ( bình quân gia quyền theo từng lần mua ) .
7. Doanh nghiệp không được phân loại lại khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link thành sàn chứng khoán kinh doanh thương mại trừ khi đã thực sự thanh lý, nhượng bán khoản góp vốn đầu tư, dẫn đến mất quyền trấn áp so với công ty con, mất quyền đồng trấn áp so với công ty liên kết kinh doanh, và không còn tác động ảnh hưởng đáng kể so với công ty link .
8. Việc xác lập quyền trấn áp, đồng trấn áp, tác động ảnh hưởng đáng kể là trong thời điểm tạm thời được thực thi tại thời gian ghi nhận khởi đầu khoản góp vốn đầu tư. Trong trường hợp này, kế toán ghi nhận khoản góp vốn đầu tư là góp vốn đầu tư góp vốn vào đơn vị chức năng khác hoặc sàn chứng khoán kinh doanh thương mại, không ghi nhận khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link .
9. Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, doanh nghiệp phải xác lập giá trị khoản góp vốn đầu tư bị tổn thất để trích lập dự trữ tổn thất góp vốn đầu tư .

Điều 41. Tài khoản 221 – Đầu tư vào công ty con

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm khoản góp vốn đầu tư vốn trực tiếp vào công ty con. Công ty con là đơn vị chức năng có tư cách pháp nhân, hạch toán độc lập, chịu sự trấn áp của một đơn vị chức năng khác ( gọi là công ty mẹ ), ( kể cả công ty thành viên của Tổng công ty và những đơn vị chức năng khác có tư cách pháp nhân, hạch toán độc lập ) .
b ) Chỉ hạch toán vào TK 221 ” Đầu tư vào công ty con ” khi nhà đầu tư nắm giữ trên 50 % quyền biểu quyết ( ngoại trừ trường hợp tại điểm c dưới đây ) và có quyền chi phối những chủ trương kinh tế tài chính và hoạt động giải trí của đơn vị chức năng khác nhằm mục đích thu được quyền lợi kinh tế tài chính từ những hoạt động giải trí của doanh nghiệp đó. Khi công ty mẹ không còn quyền trấn áp công ty con thì ghi giảm khoản góp vốn đầu tư vào công ty con. Trường hợp nhà góp vốn đầu tư trong thời điểm tạm thời nắm giữ trên 50 % quyền biểu quyết tại đơn vị chức năng nhưng không dự tính thực thi quyền biểu quyết do mục tiêu góp vốn đầu tư là mua – bán công cụ vốn để kiếm lời ( nắm giữ khoản góp vốn đầu tư vì mục tiêu thương mại và quyền trấn áp chỉ là trong thời điểm tạm thời ) thì không hạch toán khoản góp vốn đầu tư vào thông tin tài khoản này mà hạch toán là góp vốn đầu tư thời gian ngắn .
c ) Các trường hợp sau khoản góp vốn đầu tư vẫn được hạch toán vào TK 221 ” Đầu tư vào công ty con ” khi doanh nghiệp góp vốn đầu tư nắm giữ ít hơn 50 % quyền biểu quyết tại công ty con, nhưng có thỏa thuận hợp tác khác :
– Các nhà đầu tư khác thoả thuận dành cho công ty mẹ hơn 50 % quyền biểu quyết ;
– Công ty mẹ có quyền chi phối những chủ trương kinh tế tài chính và hoạt động giải trí theo quy định thoả thuận ;
– Công ty mẹ có quyền chỉ định hoặc bãi miễn đa phần những thành viên Hội đồng quản trị hoặc cấp quản trị tương tự ;
– Công ty mẹ có quyền bỏ hầu hết phiếu tại những cuộc họp của Hội đồng quản trị hoặc cấp quản trị tương tự .
d ) Trường hợp mua khoản góp vốn đầu tư vào công ty con trong thanh toán giao dịch hợp nhất kinh doanh thương mại, bên mua phải xác lập ngày mua, giá phí khoản góp vốn đầu tư và triển khai những thủ tục kế toán theo đúng lao lý của Chuẩn mực kế toán “ Hợp nhất kinh doanh thương mại ” .
đ ) Kế toán khoản góp vốn đầu tư vào công ty con phải tuân thủ những nguyên tắc lao lý tại Điều 40 Thông tư này .
e ) Trường hợp công ty mẹ giải thể công ty con và sáp nhập hàng loạt gia tài và nợ phải trả của công ty con vào công ty mẹ ( công ty mẹ thừa kế hàng loạt quyền lợi và nghĩa vụ và nghĩa vụ và trách nhiệm của công ty con ), kế toán thực thi theo nguyên tắc :
– Công ty mẹ ghi giảm giá trị ghi sổ khoản góp vốn đầu tư vào công ty con ;
– Ghi nhận hàng loạt gia tài, nợ phải trả của công ty con bị giải thể vào Bảng cân đối kế toán của công ty mẹ theo giá trị hài hòa và hợp lý tại ngày sáp nhập ;
– Phần chênh lệch giữa giá phí khoản góp vốn đầu tư vào công ty con và giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài và nợ phải trả được ghi nhận vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính hoặc ngân sách kinh tế tài chính .
g ) Việc phân phối doanh thu cho chủ sở hữu tại công ty mẹ được địa thế căn cứ vào mức doanh thu sau thuế chưa phân phối thuộc chiếm hữu của công ty mẹ trên Báo cáo kinh tế tài chính hợp nhất. Khi phân phối doanh thu bằng tiền, doanh nghiệp phải xem xét đến những yếu tố sau :
– Có đủ luồng tiền để triển khai việc phân phối ;
– Không phân phối khoản doanh thu phát sinh từ những thanh toán giao dịch mua rẻ ( bất lợi thương mại ) cho đến khi thanh lý công ty con ;
– Không phân phối doanh thu phát sinh từ những thanh toán giao dịch mang đặc thù nhìn nhận lại ( như chênh lệch nhìn nhận lại gia tài mang đi góp vốn, công cụ kinh tế tài chính ) cho đến khi thanh lý, nhượng bán những khoản góp vốn đầu tư ;
– Không phân phối doanh thu phát sinh từ việc vận dụng giải pháp vốn chủ sở hữu cho đến khi thực sự nhận được khoản doanh thu đó bằng tiền hoặc những gia tài khác từ những công ty liên kết kinh doanh, link .
h ) Doanh nghiệp không được chuyển khoản qua ngân hàng góp vốn đầu tư vào công ty con thành sàn chứng khoán kinh doanh thương mại hoặc khoản góp vốn đầu tư dưới hình thức khác trừ khi đã thực sự thanh lý khoản góp vốn đầu tư dẫn đến mất quyền trấn áp. Việc có dự tính thanh lý công ty con trong tương lai không được coi là quyền trấn áp so với công ty con chỉ là trong thời điểm tạm thời .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 221 – Đầu tư vào công ty con

Bên Nợ: Giá trị thực tế các khoản đầu tư vào công ty con tăng.

Bên Có: Giá trị thực tế các khoản đầu tư vào công ty con giảm.

Số dư bên Nợ: Giá trị thực tế các khoản đầu tư vào công ty con hiện có của công ty mẹ.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Trường hợp công ty mẹ góp vốn đầu tư vào công ty con dưới hình thức góp vốn
a ) Khi công ty mẹ góp vốn đầu tư vào công ty con bằng tiền, địa thế căn cứ số tiền góp vốn đầu tư và những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc góp vốn đầu tư vào công ty con, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Có những TK 111, 112, 3411, …
Đồng thời mở sổ cụ thể để theo dõi từng loại CP theo mệnh giá ( nếu góp vốn đầu tư vào công ty con dưới hình thức mua CP ) .
b ) Trường hợp công ty mẹ góp vốn vào công ty con bằng gia tài phi tiền tệ :
Khi công ty mẹ góp vốn đầu tư góp vốn vào công ty con bằng hàng tồn dư hoặc TSCĐ ( không phải là việc thanh toán giao dịch khi mua doanh nghiệp trong thanh toán giao dịch hợp nhất kinh doanh thương mại ), công ty mẹ phải ghi nhận phần chênh lệch giữa giá trị ghi sổ ( so với vật tư, sản phẩm & hàng hóa ) hoặc giá trị còn lại ( so với TSCĐ ) và giá trị nhìn nhận lại của gia tài đem đi góp vốn do những bên nhìn nhận vào thu nhập khác hoặc ngân sách khác ; Công ty con khi nhận gia tài của công ty mẹ góp phải ghi tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu và gia tài nhận được theo giá thoả thuận giữa những bên .
– Trường hợp giá trị ghi sổ hoặc giá trị còn lại của gia tài đem đi góp vốn nhỏ hơn giá trị do những bên nhìn nhận lại, kế toán phản ánh khoản lãi là phần chênh lệch nhìn nhận tăng gia tài vào thu nhập khác, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Có TK 211, 213, 217 ( nếu góp vốn bằng TSCĐ hoặc BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư )
Có TK 152, 153, 155, 156 ( nếu góp vốn bằng hàng tồn dư )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( phần chênh lệch nhìn nhận tăng ) .
– Trường hợp giá trị ghi sổ hoặc giá trị còn lại của gia tài đem đi góp vốn lớn hơn giá trị do những bên nhìn nhận lại, kế toán phản ánh khoản lỗ là phần chênh lệch nhìn nhận giảm gia tài vào ngân sách khác, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Nợ TK 811 – giá thành khác ( phần chênh lệch nhìn nhận giảm )
Có những TK 211, 213, 217 ( nếu góp vốn bằng TSCĐ hoặc BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư )
Có những TK 152, 153, 155, 156 ( nếu góp vốn bằng hàng tồn dư ) .
3.2. Trường hợp công ty mẹ góp vốn đầu tư vào công ty con dưới hình thức mua lại phần vốn góp :
Trường hợp này, kế toán xác lập giá phí khoản góp vốn đầu tư tương thích với lao lý của Chuẩn mực kế toán hợp nhất kinh doanh thương mại. Tại ngày mua, bên mua sẽ xác lập và phản ánh giá phí hợp nhất kinh doanh thương mại gồm có : Giá trị hài hòa và hợp lý tại ngày diễn ra trao đổi của những gia tài đem trao đổi, những khoản nợ phải trả đã phát sinh hoặc đã thừa nhận và những công cụ vốn do bên mua phát hành để đổi lấy quyền trấn áp bên bị mua, cộng ( + ) Các ngân sách tương quan trực tiếp đến việc hợp nhất kinh doanh thương mại. Đồng thời bên mua là công ty mẹ sẽ ghi nhận phần chiếm hữu của mình trong công ty con như một khoản góp vốn đầu tư vào công ty con .
a ) Nếu việc mua, bán khi hợp nhất kinh doanh thương mại được bên mua thanh toán giao dịch bằng tiền, hoặc những khoản tương tự tiền, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Có những TK 111, 112, 121, …
b ) Nếu việc mua, bán khi hợp nhất kinh doanh thương mại được thực thi bằng việc bên mua phát hành CP :
– Nếu giá phát hành ( theo giá trị hài hòa và hợp lý ) của CP tại ngày diễn ra trao đổi lớn hơn mệnh giá CP, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( số chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý lớn hơn mệnh giá CP ) .
– Nếu giá phát hành ( theo giá trị hài hòa và hợp lý ) của CP tại ngày diễn ra trao đổi nhỏ hơn mệnh giá CP, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( số chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý nhỏ hơn mệnh giá CP )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá ) .
– Ngân sách chi tiêu phát hành CP thực tiễn phát sinh, ghi :
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP
Có những TK 111, 112, …
c ) Nếu việc mua, bán khi hợp nhất kinh doanh thương mại được bên mua thanh toán giao dịch bằng cách trao đổi những gia tài của mình với bên bị mua :
– Trường hợp trao đổi bằng TSCĐ, khi đưa TSCĐ đem trao đổi, kế toán ghi giảm TSCĐ :
Nợ TK 811 – Chi tiêu khác ( giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
Đồng thời ghi tăng thu nhập khác và tăng khoản góp vốn đầu tư vào công ty con do trao đổi TSCĐ :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( TK 33311 ) ( nếu có ) .
– Trường hợp trao đổi bằng mẫu sản phẩm, hàng hoá, khi xuất kho mẫu sản phẩm, hàng hoá đưa đi trao đổi, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có những TK 155, 156, …
Đồng thời phản ánh lệch giá bán hàng và ghi tăng khoản góp vốn đầu tư vào công ty con :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33311 ) .
d ) Nếu việc mua, bán khi hợp nhất kinh doanh thương mại được bên mua giao dịch thanh toán bằng việc phát hành trái phiếu :
– Trường hợp thanh toán giao dịch bằng trái phiếu theo mệnh giá, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
– Trường hợp giao dịch thanh toán bằng trái phiếu có chiết khấu, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Nợ TK 34312 – Chiết khấu trái phiếu ( phần chiết khấu )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu ( theo mệnh giá trái phiếu ) .
– Trường hợp thanh toán giao dịch bằng trái phiếu có phụ trội, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu
Có TK 34313 – Phụ trội trái phiếu ( phần phụ trội ) .
đ ) Các ngân sách tương quan trực tiếp đến việc hợp nhất kinh doanh thương mại như ngân sách tư vấn pháp lý, thẩm định giá …, kế toán bên mua ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Có những TK 111, 112, 331, …
3.3. Kế toán cổ tức, doanh thu được chia bằng tiền hoặc gia tài phi tiền tệ ( ngoại trừ trường hợp nhận cổ tức bằng CP ) :
a ) Khi nhận được thông tin về cổ tức, doanh thu được chia cho quá trình sau ngày góp vốn đầu tư từ công ty con, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
Khi nhận được cổ tức, doanh thu được chia, ghi :
Nợ những TK tương quan ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) .
b ) Khi nhận được thông tin về cổ tức, doanh thu được chia cho quy trình tiến độ trước ngày góp vốn đầu tư từ công ty con, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 221 – Đầu tư vào công ty con .
c ) Trường hợp nhận được khoản cổ tức, doanh thu mà khoản cổ tức, doanh thu đó đã sử dụng để nhìn nhận lại giá trị khoản góp vốn đầu tư vào công ty con khi xác lập giá trị doanh nghiệp ( công ty mẹ ) để cổ phần hoá và ghi tăng vốn Nhà nước :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 221 – Đầu tư vào công ty con .
3.4. Trường hợp góp vốn đầu tư thêm để những khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link, công cụ kinh tế tài chính trở thành khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Có những TK 121, 128, 222, 228
Có những TK tương quan ( giá trị hài hòa và hợp lý của số phải góp vốn đầu tư bổ trợ ) .
3.5. Khi thanh lý một phần hoặc hàng loạt khoản góp vốn đầu tư vào công ty con :
Nợ những TK tương quan ( giá trị hài hòa và hợp lý của số thu được từ việc thanh lý )
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link ( công ty con trở thành công ty liên kết kinh doanh, link )
Nợ TK 228 – Đầu tư khác ( công ty con trở thành góp vốn đầu tư thường )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( Nếu lỗ )
Có TK 221 – Đầu tư vào công ty con ( giá trị ghi sổ )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) .
3.6. Khi giải thể công ty con để sáp nhập hàng loạt gia tài và nợ phải trả vào công ty mẹ, kế toán ghi giảm giá trị khoản góp vốn đầu tư vào công ty con và ghi nhận gia tài, nợ phải trả của công ty con theo giá trị hài hòa và hợp lý tại ngày sáp nhập, ghi :
Nợ những TK phản ánh gia tài ( theo giá trị hài hòa và hợp lý tại ngày sáp nhập )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( phần chênh lệch giữa giá trị ghi sổ của khoản góp vốn đầu tư lớn hơn giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài và nợ phải trả nhận sáp nhập )
Có những TK phản ánh nợ phải trả ( giá trị hài hòa và hợp lý tại ngày sáp nhập )
Có TK 221 – Đầu tư vào công ty con ( giá trị ghi sổ )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( phần chênh lệch giữa giá trị ghi sổ của khoản góp vốn đầu tư nhỏ hơn giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài và nợ phải trả nhận sáp nhập ) .

Điều 42. Tài khoản 222 – Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh hàng loạt vốn góp vào công ty liên kết kinh doanh và công ty link ; tình hình tịch thu vốn góp vốn đầu tư liên kết kinh doanh, link ; những khoản lãi, lỗ phát sinh từ hoạt động giải trí góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link. Tài khoản này không phản ánh những thanh toán giao dịch dưới hình thức hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại không thành lập pháp nhân .
– Công ty liên kết kinh doanh được xây dựng bởi những bên góp vốn liên kết kinh doanh có quyền đồng trấn áp những chủ trương kinh tế tài chính và hoạt động giải trí, là đơn vị chức năng có tư cách pháp nhân hạch toán độc lập. Công ty liên kết kinh doanh phải tổ chức triển khai thực thi công tác làm việc kế toán riêng theo lao lý của pháp lý hiện hành về kế toán, chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trấn áp gia tài, những khoản nợ phải trả, lệch giá, thu nhập khác và ngân sách phát sinh tại đơn vị chức năng mình. Mỗi bên góp vốn liên kết kinh doanh được hưởng một phần tác dụng hoạt động giải trí của công ty liên kết kinh doanh theo thỏa thuận hợp tác của hợp đồng liên kết kinh doanh .
– Khoản góp vốn đầu tư được phân loại là góp vốn đầu tư vào công ty link khi nhà đầu tư nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp từ 20 % đến dưới 50 % quyền biểu quyết của bên nhận góp vốn đầu tư mà không có thoả thuận khác .
b ) Kế toán khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh phải tuân thủ những nguyên tắc lao lý tại Điều 40 Thông tư này .
c ) Khi nhà đầu tư không còn quyền đồng trấn áp thì phải ghi giảm khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh ; Khi không còn tác động ảnh hưởng đáng kể thì phải ghi giảm khoản góp vốn đầu tư vào công ty link .
d ) Các khoản ngân sách tương quan trực tiếp tới hoạt động giải trí góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link được ghi nhận là ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ phát sinh .
đ ) Khi thanh lý, nhượng bán, tịch thu vốn góp liên kết kinh doanh, link, địa thế căn cứ vào giá trị gia tài tịch thu được kế toán ghi giảm số vốn đã góp. Phần chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý của khoản tịch thu được so với giá trị ghi sổ của khoản góp vốn đầu tư được ghi nhận là lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) hoặc ngân sách kinh tế tài chính ( nếu lỗ ) .
e ) Kế toán phải mở sổ kế toán cụ thể theo dõi những khoản vốn góp vốn đầu tư vào từng công ty liên kết kinh doanh, link, từng lần góp vốn đầu tư, từng lần thanh lý, nhượng bán .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 222 – Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết

Bên Nợ: Số vốn đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết tăng.

Bên Có: Số vốn đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết giảm do đã thanh lý, nhượng bán, thu hồi.

Số dư bên Nợ: Số vốn đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết hiện còn cuối kỳ.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Khi góp vốn liên kết kinh doanh bằng tiền vào công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link Có những TK 111, 112 .
3.2. Các ngân sách tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link ( ngân sách thông tin, môi giới, thanh toán giao dịch trong quy trình triển khai góp vốn đầu tư ), ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link
Có những TK 111, 112 .
3.3. Trường hợp bên tham gia liên kết kinh doanh góp vốn vào công ty liên kết kinh doanh, link bằng gia tài phi tiền tệ :
Khi góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link bằng hàng tồn dư hoặc TSCĐ, kế toán phải ghi nhận phần chênh lệch giữa giá trị ghi sổ ( so với vật tư, sản phẩm & hàng hóa ) hoặc giá trị còn lại ( so với TSCĐ ) và giá trị nhìn nhận lại của gia tài đem đi góp vốn do những bên nhìn nhận vào thu nhập khác hoặc ngân sách khác ; Công ty liên kết kinh doanh, link khi nhận gia tài của nhà đầu tư phải ghi tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu và gia tài nhận được theo giá thoả thuận giữa những bên .
– Trường hợp giá trị ghi sổ hoặc giá trị còn lại của gia tài đem đi góp vốn nhỏ hơn giá trị do những bên nhìn nhận lại, kế toán phản ánh phần chênh lệch nhìn nhận tăng gia tài vào thu nhập khác, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Có những TK 211, 213, 217 ( góp vốn bằng TSCĐ hoặc Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư )
Có những TK 152, 153, 155, 156 ( nếu góp vốn bằng hàng tồn dư )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( phần chênh lệch nhìn nhận tăng ) .
– Trường hợp giá trị ghi sổ hoặc giá trị còn lại của gia tài đem đi góp vốn lớn hơn giá trị do những bên nhìn nhận lại, kế toán phản ánh phần chênh lệch nhìn nhận giảm gia tài vào ngân sách khác, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Nợ TK 811 – Ngân sách chi tiêu khác ( phần chênh lệch nhìn nhận giảm )
Có những TK 211, 213, 217 ( góp vốn bằng TSCĐ hoặc Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư )
Có những TK 152, 153, 155, 156 ( nếu góp vốn bằng hàng tồn dư ) .
3.4. Trường hợp nhà đầu tư mua lại phần vốn góp tại công ty liên kết kinh doanh, link :
Tại ngày mua, nhà đầu tư xác lập và phản ánh giá phí khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link gồm có : Giá trị hài hòa và hợp lý tại ngày diễn ra trao đổi của những gia tài đem trao đổi, những khoản nợ phải trả đã phát sinh hoặc đã thừa nhận và những công cụ vốn do bên mua phát hành để đổi lấy quyền đồng trấn áp tại công ty liên kết kinh doanh, link cộng ( + ) Các ngân sách tương quan trực tiếp đến việc mua lại phần vốn góp tại công ty liên kết kinh doanh, link .
– Nếu việc góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link được giao dịch thanh toán bằng tiền, hoặc những khoản tương tự tiền, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link
Có những TK 111, 112, 121, …
– Nếu việc góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link được thực thi bằng cách phát hành CP :
+ Nếu giá phát hành ( theo giá trị hài hòa và hợp lý ) của CP tại ngày diễn ra trao đổi lớn hơn mệnh giá CP, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( số chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý lớn hơn mệnh giá CP ) .
+ Nếu giá phát hành ( theo giá trị hài hòa và hợp lý ) của CP tại ngày diễn ra trao đổi nhỏ hơn mệnh giá CP, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( số chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý nhỏ hơn mệnh giá CP )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá ) .
+ Ngân sách chi tiêu phát hành CP thực tiễn phát sinh, ghi :
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP
Có những TK 111, 112, …
– Nếu việc góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link được giao dịch thanh toán bằng gia tài phi tiền tệ :
+ Trường hợp trao đổi bằng TSCĐ, khi đưa TSCĐ đem trao đổi, kế toán ghi giảm TSCĐ :
Nợ TK 811 – Ngân sách chi tiêu khác ( giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
Đồng thời ghi tăng thu nhập khác và tăng khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh do trao đổi TSCĐ :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( TK 33311 ) ( nếu có ) .
+ Trường hợp trao đổi bằng mẫu sản phẩm, hàng hoá, khi xuất kho mẫu sản phẩm, hàng hoá đưa đi trao đổi, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có những TK 155, 156, …
Đồng thời phản ánh lệch giá bán hàng và ghi tăng khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33311 ) .
– Nếu việc góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh được bên mua giao dịch thanh toán bằng việc phát hành trái phiếu :
+ Trường hợp giao dịch thanh toán bằng trái phiếu theo mệnh giá, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
+ Trường hợp thanh toán giao dịch bằng trái phiếu có chiết khấu, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Nợ TK 34312 – Chiết khấu trái phiếu ( phần chiết khấu )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
+ Trường hợp giao dịch thanh toán bằng trái phiếu có phụ trội, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link ( theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu
Có TK 34313 – Phụ trội trái phiếu ( phần phụ trội ) .
+ Các ngân sách tương quan trực tiếp đến việc góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link như ngân sách tư vấn pháp lý, thẩm định giá …, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link
Có những TK 111, 112, 331, …
3.5. Các khoản ngân sách tương quan đến hoạt động giải trí góp vốn liên kết kinh doanh, link phát sinh trong kỳ như lãi tiền vay để góp vốn, những ngân sách khác, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 152, …
3.6. Kế toán cổ tức, doanh thu được chia :
– Khi nhận được thông tin về cổ tức, doanh thu được chia bằng tiền từ công ty liên kết kinh doanh, link cho tiến trình sau ngày góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Khi nhận được cổ tức, doanh thu của tiến trình trước khi góp vốn đầu tư hoặc cổ tức, doanh thu được chia ( bằng tiền ) đã sử dụng để nhìn nhận lại giá trị khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link khi xác lập giá trị doanh nghiệp để cổ phần hoá, ghi :
Nợ những TK 112, 138
Có TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link .
3.7. Kế toán thanh lý, nhượng bán khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link :
Nợ những TK 111, 112, 131, 152, 153, 156, 211, 213, …
Nợ TK 228 – Đầu tư khác ( nếu không còn ảnh hưởng tác động đáng kể )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( nếu lỗ )
Có TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link .
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) .
3.8. Chi tiêu thanh lý, nhượng bán khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có những TK 111, 112, 331 …
3.9. Trường hợp góp vốn đầu tư thêm để công ty liên kết kinh doanh, link trở thành công ty con và nắm giữ quyền trấn áp, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Có những TK 111, 112 …
Có TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link .
3.10. Kế toán khoản vốn góp liên kết kinh doanh bằng quyền sử dụng đất do Nhà nước giao :
– Khi doanh nghiệp Nước Ta được Nhà nước giao đất để góp vốn liên kết kinh doanh với những công ty quốc tế bằng giá trị quyền sử dụng đất, mặt nước, mặt biển, thì sau khi có quyết định hành động của Nhà nước giao đất và làm xong thủ tục giao cho liên kết kinh doanh, ghi :
Nợ TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( cụ thể vốn Nhà nước ) .
– Trường hợp bên Nước Ta được Nhà nước giao đất để tham gia liên kết kinh doanh, khi chuyển nhượng ủy quyền vốn góp thì thực thi như sau :
+ Khi chuyển nhượng ủy quyền vốn góp vào công ty liên kết kinh doanh cho bên quốc tế và trả lại quyền sử dụng đất cho Nhà nước, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Có TK 222 – Đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh .
+ Nếu bên đối tác chiến lược thanh toán giao dịch cho bên Nước Ta gia tài ngoài quyền sử dụng đất ( trong trường hợp này công ty liên kết kinh doanh chuyển sang thuê đất ), ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Trường hợp bên Nước Ta chuyển nhượng ủy quyền phần vốn góp cho bên quốc tế trong công ty liên kết kinh doanh và trả lại quyền sử dụng đất và chuyển sang hình thức thuê đất. Công ty liên kết kinh doanh phải ghi giảm quyền sử dụng đất và ghi giảm nguồn vốn kinh doanh thương mại tương ứng với quyền sử dụng đất. Việc giữ nguyên hoặc ghi tăng vốn phụ thuộc vào vào việc góp vốn đầu tư tiếp theo của chủ chiếm hữu. Tiền thuê đất do cơ sở này thanh toán giao dịch không tính vào vốn chủ sở hữu mà hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại theo những kỳ tương ứng .
3.11. Kế toán thanh toán giao dịch mua, bán giữa bên tham gia liên kết kinh doanh và công ty liên kết kinh doanh : Kế toán phản ánh như thanh toán giao dịch so với những thanh toán giao dịch mua, bán với người mua thường thì ( trừ khi vận dụng giải pháp vốn chủ sở hữu ) .

Điều 43. Tài khoản 228 – Đầu tư khác

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm những loại góp vốn đầu tư khác ( ngoài những khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, vốn góp vào công ty liên kết kinh doanh, góp vốn đầu tư vào công ty link ), như :
– Các khoản góp vốn đầu tư vào công cụ vốn của đơn vị chức năng khác nhưng không có quyền trấn áp hoặc đồng trấn áp, không có tác động ảnh hưởng đáng kể so với bên được góp vốn đầu tư ;

– Các khoản kim loại quý, đá quý không sử dụng như nguyên vật liệu để sản xuất sản phẩm hoặc mua vào – bán ra như hàng hóa; Tranh, ảnh, tài liệu, vật phẩm có giá trị không tham gia vào hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại thường thì .

– Các khoản góp vốn đầu tư khác .
Doanh nghiệp không phản ánh những hoạt động giải trí góp vốn đầu tư, góp vốn tương quan đến hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại không thành lập pháp nhân trong thông tin tài khoản này .
b ) Kế toán phải theo dõi chi tiết cụ thể từng khoản góp vốn đầu tư khác theo số lượng, đối tượng người dùng được góp vốn đầu tư .
c ) Kế toán tuân thủ những nguyên tắc chung so với những khoản góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác theo pháp luật tại Điều 40 Thông tư này .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 228 – Đầu tư khác

Bên Nợ: Giá trị các khoản đầu tư khác tăng.

Bên Có: Giá trị các khoản đầu tư khác giảm.

Số dư bên Nợ: Giá trị khoản đầu tư khác hiện có tại thời điểm báo cáo.

Tài khoản 228 “Đầu tư khác” có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 2281 – Đầu tư góp vốn vào đơn vị chức năng khác : Phản ánh những khoản góp vốn đầu tư công cụ vốn nhưng doanh nghiệp không có quyền trấn áp, đồng trấn áp hoặc có tác động ảnh hưởng đáng kể so với bên được góp vốn đầu tư .
– Tài khoản 2288 – Đầu tư khác : Phản ánh những khoản góp vốn đầu tư vào gia tài phi kinh tế tài chính ngoài bất động sản góp vốn đầu tư và những khoản đã được phản ánh trong những thông tin tài khoản khác tương quan đến hoạt động giải trí góp vốn đầu tư. Các khoản góp vốn đầu tư khác hoàn toàn có thể gồm sắt kẽm kim loại quý, đá quý ( không sử dụng như hàng tồn dư ), tranh, ảnh, tài liệu, vật phẩm khác có giá trị ( ngoài những khoản được phân loại là TSCĐ ) … không tham gia vào hoạt động giải trí sản xuất kinh doanh thương mại thường thì nhưng được mua với mục tiêu nắm giữ chờ tăng giá .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Khi doanh nghiệp góp vốn đầu tư mua CP hoặc góp vốn dài hạn nhưng không có quyền trấn áp, đồng trấn áp hoặc tác động ảnh hưởng đáng kể so với bên được góp vốn đầu tư :
a ) Trường hợp góp vốn đầu tư bằng tiền
Nợ TK 228 – Đầu tư khác ( 2281 ) ( theo giá gốc khoản góp vốn đầu tư + Chi tiêu trực tiếp tương quan đến hoạt động giải trí góp vốn đầu tư, như ngân sách môi giới, … )
Có những TK 111, 112 .
b ) Trường hợp góp vốn đầu tư bằng gia tài phi tiền tệ :
– Trường hợp góp vốn bằng gia tài phi tiền tệ, địa thế căn cứ vào giá nhìn nhận lại vật tư, hàng hoá, TSCĐ, ghi :
Nợ TK 228 – Đầu tư khác ( 2281 )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Nợ TK 811 – Ngân sách chi tiêu khác ( số chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại nhỏ hơn giá trị ghi sổ của vật tư, hàng hoá, giá trị còn lại của TSCĐ )
Có những TK 152, 153, 156, 211, 213, …
Có TK 711 – Thu nhập khác ( số chênh lệch giữa giá nhìn nhận lại lớn hơn giá trị ghi sổ của vật tư, hàng hoá, giá trị còn lại của TSCĐ ) .
– Trường hợp mua lại phần vốn góp bằng gia tài phi tiền tệ :
+ Trường hợp trao đổi bằng TSCĐ :
Nợ TK 811 – giá thành khác ( giá trị còn lại của TSCĐ đưa đi trao đổi )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có những TK 211, 213 ( nguyên giá ) .
Đồng thời ghi nhận thu nhập khác và tăng khoản góp vốn đầu tư dài hạn khác do trao đổi TSCĐ :
Nợ TK 228 – Đầu tư khác ( 2281 ) ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá trị hài hòa và hợp lý khoản góp vốn đầu tư nhận được )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( TK 33311 ) ( nếu có ) .
+ Trường hợp trao đổi bằng mẫu sản phẩm, hàng hoá, khi xuất kho loại sản phẩm, hàng hoá đưa đi trao đổi, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có những TK 155, 156, …
Đồng thời phản ánh lệch giá bán hàng và ghi tăng khoản góp vốn đầu tư khác :
Nợ TK 228 – Đầu tư khác ( 2281 ) ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( giá trị hài hòa và hợp lý của khoản góp vốn đầu tư nhận được )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33311 ) .
3.2. Kế toán cổ tức, doanh thu được chia bằng tiền hoặc gia tài phi tiền tệ ( ngoại trừ trường hợp nhận cổ tức bằng CP ) :
– Khi nhận được thông tin về cổ tức, doanh thu được chia cho quy trình tiến độ sau ngày góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Khi nhận được thông tin về cổ tức, doanh thu được chia cho quá trình trước ngày góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 228 – Đầu tư khác ( 2281 ) .
– Trường hợp nhận được khoản cổ tức, doanh thu mà khoản cổ tức, doanh thu đó đã sử dụng để nhìn nhận lại giá trị khoản góp vốn đầu tư khi xác lập giá trị doanh nghiệp để cổ phần hoá và ghi tăng vốn Nhà nước, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 228 – Đầu tư khác ( 2281 ) .
3.3. Khi nhà đầu tư bán một phần khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, công ty link dẫn đến không còn quyền trấn áp hoặc không còn quyền đồng trấn áp hoặc không còn tác động ảnh hưởng đáng kể, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 …
Nợ TK 228 – Đầu tư khác ( 2281 )
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu lỗ )
Có những TK 221, 222
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) .
3.4. Thanh lý, nhượng bán những khoản góp vốn đầu tư khác :
– Trường hợp bán, thanh lý có lãi, ghi :
Nợ những TK 111, 112,131 …
Có TK 228 – Đầu tư khác ( giá trị ghi sổ )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( giá cả lớn hơn GTGS ) .
– Trường hợp bán, thanh lý bị lỗ, ghi :
Nợ những TK 111, 112,131 …
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( giá bán nhỏ hơn giá trị ghi sổ )
Có TK 228 – Đầu tư khác ( giá trị ghi sổ ) .
3.5. Khi nhà góp vốn đầu tư góp thêm vốn và trở thành công ty mẹ, bên có quyền đồng trấn áp hoặc có ảnh hưởng tác động đáng kể, ghi :
Nợ những TK 221, 222
Có những TK 111, 112 ( số tiền góp vốn đầu tư thêm )
Có TK 228 – Đầu tư khác .

Điều 44. Kế toán giao dịch hợp đồng hợp tác kinh doanh

1. Nguyên tắc kế toán

1.1. Hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại ( BCC ) là thỏa thuận hợp tác bằng hợp đồng của hai hoặc nhiều bên để cùng thực thi hoạt động giải trí kinh tế tài chính nhưng không hình thành pháp nhân độc lập. Hoạt động này hoàn toàn có thể được đồng trấn áp bởi những bên góp vốn theo thỏa thuận hợp tác liên kết kinh doanh hoặc trấn áp bởi một trong số những bên tham gia .
1.2. BCC hoàn toàn có thể được thực thi dưới hình thức cùng nhau thiết kế xây dựng gia tài hoặc hợp tác trong một số ít hoạt động giải trí kinh doanh thương mại. Các bên tham gia trong BCC hoàn toàn có thể thỏa thuận hợp tác chia lệch giá, chia loại sản phẩm hoặc chia doanh thu sau thuế .
1.3. Trong mọi trường hợp, khi nhận tiền, gia tài của những những bên khác góp phần cho hoạt động giải trí BCC, bên nhận phải kế toán là nợ phải trả, không được ghi nhận vào vốn chủ chiếm hữu .
1.4. Đối với BCC theo hình thức gia tài đồng trấn áp
a ) Tài sản đồng trấn áp bởi những bên tham gia liên kết kinh doanh là gia tài được những bên tham gia liên kết kinh doanh mua, kiến thiết xây dựng, được sử dụng cho mục tiêu của liên kết kinh doanh và mang lại quyền lợi cho những bên tham gia liên kết kinh doanh theo pháp luật của Hợp đồng liên kết kinh doanh. Các bên tham gia liên kết kinh doanh được ghi nhận phần giá trị gia tài đồng trấn áp mà mình được hưởng là gia tài trên Báo cáo kinh tế tài chính của mình
b ) Mỗi bên tham gia liên kết kinh doanh được nhận mẫu sản phẩm hoặc lệch giá từ việc sử dụng và khai thác gia tài đồng trấn áp và chịu một phần ngân sách phát sinh theo thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng .
c ) Các bên tham gia liên kết kinh doanh phải mở sổ kế toán chi tiết cụ thể trên cùng mạng lưới hệ thống sổ kế toán của mình để ghi chép và phản ánh trong Báo cáo kinh tế tài chính của mình những nội dung sau đây :
– Phần vốn góp vào gia tài đồng trấn áp, được phân loại theo đặc thù của gia tài ;
– Các khoản nợ phải trả phát sinh riêng của mỗi bên tham gia góp vốn liên kết kinh doanh ;
– Phần nợ phải trả phát sinh chung phải gánh chịu cùng với những bên tham gia góp vốn liên kết kinh doanh khác từ hoạt động giải trí của liên kết kinh doanh ;
– Các khoản thu nhập từ việc bán hoặc sử dụng phần mẫu sản phẩm được chia từ liên kết kinh doanh cùng với phần ngân sách phát sinh được phân loại từ hoạt động giải trí của liên kết kinh doanh ;
– Các khoản ngân sách phát sinh tương quan đến việc góp vốn liên kết kinh doanh .
Đối với TSCĐ, BĐSĐT khi mang đi góp vốn vào BCC và không chuyển quyền chiếm hữu từ bên góp vốn thành sở hữu chung của những bên thì bên nhận gia tài theo dõi như gia tài nhận giữ hộ, không hạch toán tăng gia tài và nguồn vốn kinh doanh thương mại ; Bên góp gia tài không ghi giảm gia tài trên sổ kế toán mà chỉ theo dõi chi tiết cụ thể khu vực, vị trí, nơi đặt gia tài .
Đối với TSCĐ, BĐSĐT mang đi góp vốn có sự chuyển quyền chiếm hữu từ bên góp vốn thành quyền sở hữu chung, trong quy trình đang thiết kế xây dựng gia tài đồng trấn áp, bên mang gia tài đi góp phải ghi giảm gia tài trên sổ kế toán và ghi nhận giá trị gia tài vào ngân sách kiến thiết xây dựng cơ bản dở dang. Sau khi gia tài đồng trấn áp triển khai xong, chuyển giao, đưa vào sử dụng, địa thế căn cứ vào giá trị gia tài được chia, những bên ghi nhận tăng gia tài của mình tương thích với mục tiêu sử dụng .
1.5. Đối với BCC dưới hình thức hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đồng trấn áp
a ) Hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại dưới hình thức hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đồng trấn áp là hoạt động giải trí liên kết kinh doanh không xây dựng một cơ sở kinh doanh thương mại mới. Các bên liên kết kinh doanh có nghĩa vụ và trách nhiệm và được hưởng quyền lợi và nghĩa vụ theo thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng. Hoạt động của hợp đồng liên kết kinh doanh được những bên góp vốn thực thi cùng với những hoạt động giải trí kinh doanh thương mại thường thì khác của từng bên .
b ) Hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại lao lý những khoản ngân sách phát sinh riêng cho hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đồng trấn áp do mỗi bên liên kết kinh doanh bỏ ra thì bên đó phải gánh chịu. Đối với những khoản ngân sách chung ( nếu có ) thì địa thế căn cứ vào những thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng để phân loại cho những bên góp vốn .
c ) Các bên tham gia liên kết kinh doanh phải mở sổ kế toán để ghi chép và phản ánh trong Báo cáo kinh tế tài chính của mình những nội dung sau đây :
– Tài sản góp vốn liên kết kinh doanh và chịu sự trấn áp của bên góp vốn liên kết kinh doanh ;
– Các khoản nợ phải trả phải gánh chịu ;
– Doanh thu được chia từ việc bán hàng hoặc cung ứng dịch vụ của liên kết kinh doanh ;
– giá thành phải gánh chịu .
d ) Khi bên liên kết kinh doanh có phát sinh ngân sách chung phải mở sổ kế toán để ghi chép, tập hợp hàng loạt những ngân sách chung đó. Định kỳ địa thế căn cứ vào những thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng liên kết kinh doanh về việc phân chia những ngân sách chung, kế toán lập Bảng phân chia ngân sách chung, được những bên liên kết kinh doanh xác nhận, giao cho mỗi bên giữ một bản ( bản chính ). Bảng phân chia ngân sách chung kèm theo những chứng từ gốc hợp pháp là địa thế căn cứ để mỗi bên liên kết kinh doanh kế toán ngân sách chung được phân chia từ hợp đồng .
e ) Trường hợp hợp đồng liên kết kinh doanh pháp luật chia mẫu sản phẩm, định kỳ theo thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng liên kết kinh doanh, những bên liên kết kinh doanh phải lập Bảng phân loại loại sản phẩm cho những bên góp vốn và được những bên xác nhận số lượng, quy cách mẫu sản phẩm được chia từ hợp đồng, giao cho mỗi bên giữ một bản ( bản chính ). Mỗi khi thực giao loại sản phẩm, những bên liên kết kinh doanh phải lập Phiếu giao nhận mẫu sản phẩm ( hoặc phiếu xuất kho ) làm 2 bản, giao cho mỗi bên giữ một bản. Phiếu giao nhận mẫu sản phẩm là địa thế căn cứ để những bên liên kết kinh doanh ghi sổ kế toán, theo dõi và là địa thế căn cứ thanh lý hợp đồng .
d ) Trường hợp BCC phát sinh những ngân sách, lệch giá chung mà những bên tham gia hợp đồng phải gánh chịu hoặc được hưởng thì những bên tham gia liên kết kinh doanh phải thực thi những pháp luật về kế toán như so với trường hợp hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đồng trấn áp .
1.6 .. Trường hợp BCC chia doanh thu sau thuế
a ) BCC chia doanh thu sau thuế thường là BCC dưới hình thức hoạt động giải trí đồng trấn áp hoặc do một bên trấn áp. Trường hợp BCC chia doanh thu sau thuế, những bên phải cử ra một bên để kế toán hàng loạt những thanh toán giao dịch của BCC, ghi nhận lệch giá, ngân sách, theo dõi riêng tác dụng kinh doanh thương mại của BCC và quyết toán thuế. Khi quyết định hành động ký kết BCC theo hình thức này, những bên phải xem xét về rủi ro đáng tiếc hoàn toàn có thể phải gánh chịu do :
– Một số khoản ngân sách không được tính vừa đủ là ngân sách tính thuế do không có sự chuyển giao gia tài giữa những bên, ví dụ :
+ Ngân sách chi tiêu khấu hao của 1 số ít TSCĐ sẽ không được cơ quan thuế đồng ý do bên tham gia BCC không làm thủ tục chuyển quyền chiếm hữu cho bên triển khai kế toán và quyết toán thuế cho BCC ;
+ Một số khoản ngân sách của những bên tham gia không được cơ quan thuế gật đầu do hóa đơn nguồn vào không mang tên bên kế toán và quyết toán thuế của BCC ;
+ Một số ngân sách phát sinh tại bên tham gia BCC không hề chuyển cho bên kế toán và quyết toán thuế do những rào cản của pháp lý, ví dụ bên tham gia BCC có hóa đơn nộp tiền sử dụng đất nhưng pháp lý không được cho phép bên phát sinh ngân sách tiền sử dụng đất cho bên kế toán và quyết toán thuế thuê lại đất nên ngân sách thuê đất không được tính vào ngân sách của BCC .
– Rủi ro về chủ trương :
+ Bên kế toán và quyết toán thuế cho BCC hoàn toàn có thể phát sinh lỗ lũy kế, tuy nhiên riêng hiệu quả của hoạt động giải trí BCC thì có lãi. Trường hợp này thay vì được bù trừ số lãi từ BCC với số lỗ những hoạt động giải trí khác, doanh nghiệp vẫn phải nộp thuế TNDN so với BCC ; Nếu BCC lỗ nhưng những hoạt động giải trí khác có lãi, doanh nghiệp hoàn toàn có thể chỉ được bù trừ một phần lỗ tương ứng với phần được chia trong BCC ;
+ Đối với những bên khác nếu đưa TSCĐ vào dùng cho hoạt động giải trí của BCC thì hoàn toàn có thể sẽ không được tính ngân sách khấu hao là ngân sách được trừ tại doanh nghiệp do không sử dụng cho hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại tại doanh nghiệp ( không tương thích với lệch giá của những hoạt động giải trí khác ) .
b ) Trường hợp BCC lao lý chia doanh thu sau thuế, bên thực thi kế toán và quyết toán thuế phải địa thế căn cứ vào thực chất của hợp đồng để kế toán một cách tương thích theo nguyên tắc :
– Nếu BCC pháp luật những bên khác tham gia BCC được hưởng một khoản doanh thu cố định và thắt chặt mà không phụ thuộc vào vào hiệu quả kinh doanh thương mại của hợp đồng, trường hợp này mặc dầu hình thức pháp lý của hợp đồng là BCC nhưng thực chất của hợp đồng là thuê gia tài. Trường hợp này, bên kế toán và quyết toán thuế thực ra là bên có quyền quản lý và điều hành và chi phối hoạt động giải trí của BCC, phải vận dụng chiêu thức kế toán thuê gia tài cho hợp đồng, ghi nhận khoản phải trả cho những bên khác là ngân sách để xác lập tác dụng kinh doanh thương mại trong kỳ, đơn cử :
+ Ghi nhận hàng loạt lệch giá, ngân sách và doanh thu sau thuế của BCC trên Báo cáo hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của mình ; Lãi trên CP và những chỉ tiêu nghiên cứu và phân tích kinh tế tài chính được tính so với hàng loạt lệch giá, ngân sách và doanh thu của BCC ;
+ Ghi nhận hàng loạt Lợi nhuận sau thuế của BCC vào chỉ tiêu “ Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ” của Bảng cân đối kế toán, những chỉ tiêu kinh tế tài chính tương quan đến tỷ suất lợi nhuận sau thuế được xác lập gồm có hàng loạt tác dụng của BCC .
+ Các bên khác ghi nhận lệch giá cho thuê gia tài so với khoản được chia từ BCC .
– Nếu BCC lao lý những bên khác trong BCC chỉ được phân loại doanh thu nếu tác dụng hoạt động giải trí của BCC có lãi, đồng thời phải gánh chịu lỗ, trường hợp này mặc dầu hình thức pháp lý của BCC là chia doanh thu sau thuế nhưng thực chất của BCC là chia lệch giá, ngân sách, những bên thường phải có quyền, điều kiện kèm theo, năng lực để đồng trấn áp hoạt động giải trí cũng như dòng tiền của BCC. Bên kế toán và quyết toán thuế phải vận dụng chiêu thức kế toán BCC chia lệch giá để ghi nhận lệch giá, ngân sách và hiệu quả kinh doanh thương mại trong kỳ, đồng thời phân phối vật chứng về việc quyết toán thuế cho những bên khác, đơn cử :
+ Ghi nhận trên Báo cáo hiệu quả kinh doanh thương mại phần lệch giá, ngân sách và doanh thu tương ứng với phần được chia theo thỏa thuận hợp tác của BCC ; Lãi trên CP và những chỉ tiêu nghiên cứu và phân tích kinh tế tài chính chỉ được tính đối phần lệch giá, ngân sách và doanh thu được trình diễn trên Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ; Bên quyết toán thuế phân phối bản sao những hồ sơ, tài liệu về việc đã thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm với NSNN của BCC cho những bên trong BCC để phục vụ việc quyết toán thuế của những bên khác trong BCC ;
+ Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của Bảng cân đối kế toán chỉ gồm có phần doanh thu sau thuế tương ứng của từng bên được hưởng .
+ Các bên khác được ghi nhận trên Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại phần lệch giá, ngân sách tương ứng với phần mình được chia từ BCC, báo cáo giải trình cơ quan thuế về việc khoản lệch giá, chi phi này đã được triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm thuế làm địa thế căn cứ kiểm soát và điều chỉnh số thuế TNDN phải nộp .

2. Phương pháp kế toán BCC theo hình thức tài sản đồng kiểm soát

2.1. Trường hợp những bên tham gia BCC góp tiền mua gia tài đồng trấn áp, mỗi bên địa thế căn cứ vào số tiền thực góp để mua gia tài, ghi :
Nợ những TK 211, 213, 217
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112,331, 341 .
2.2. Trường hợp những bên tham gia BCC tự thực thi hoặc phối hợp với đối tác chiến lược khác thực thi góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng để có được gia tài đồng trấn áp, địa thế căn cứ vào ngân sách trong thực tiễn bỏ ra của bên tham gia BCC, ghi :
Nợ TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang ( cụ thể gia tài đồng trấn áp )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 152, 153, 155, 156,211, 213 …
Có những TK 331, 3411, …
2.3. Khi khu công trình góp vốn đầu tư XDCB triển khai xong, đưa vào sử dụng, những bên phải quyết toán và phân loại giá trị gia tài đồng trấn áp. Căn cứ biên bản chia gia tài đồng trấn áp, những bên phải xác lập giá trị hài hòa và hợp lý của từng gia tài để ghi nhận tương thích với lao lý của pháp lý, ghi :
Nợ những TK 211, 213, 217 ( cụ thể phần gia tài đồng trấn áp theo giá trị hài hòa và hợp lý của từng phần gia tài được chia )
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( ngân sách không được duyệt, phải tịch thu – nếu có )
Nợ TK 811 – giá thành khác ( nếu giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài được chia nhỏ hơn ngân sách góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng )
Có TK 241 – XDCB dở dang
Có TK 711 – Thu nhập khác ( nếu giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài được chia lớn hơn ngân sách góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng ) .
2.4. Phương pháp ghi chép những nhiệm vụ kinh tế tài chính tương quan đến kế toán ngân sách, lệch giá mà những bên tham gia liên kết kinh doanh gia tài đồng trấn áp phải gánh chịu hoặc được hưởng khi gia tài đi vào hoạt động giải trí và BCC chuyển sang hình thức hoạt động giải trí đồng trấn áp triển khai như lao lý so với trường hợp hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đồng trấn áp .

3. Phương pháp kế toán BCC theo hình thức hoạt động kinh doanh đồng kiểm soát

3.1. Kế toán góp vốn và nhận vốn góp hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đồng trấn áp
a ) Tại bên nhận vốn góp
– Căn cứ biên bản góp vốn của những bên tham gia hợp đồng liên kết kinh doanh đồng trấn áp, bên nhận vốn góp ghi :
Nợ những TK 111,112, 152, 155, 156 …
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
Khi trả lại vốn góp cho những bên, kế toán ghi hòn đảo bút toán trên. Nếu có chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài trả lại và giá trị khoản nhận góp của những bên, kế toán phản ánh thu nhập khác hoặc ngân sách khác .
– Nếu nhận vốn góp bằng TSCĐ mà không có sự chuyển giao quyền sở hữu, bên nhận vốn góp chỉ theo dõi cụ thể trên mạng lưới hệ thống quản trị và thuyết minh như gia tài nhận giữ hộ .
b ) Tại bên góp vốn
– Căn cứ biên bản góp vốn của những bên tham gia hợp đồng liên kết kinh doanh đồng trấn áp, bên nhận góp vốn ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có những TK 111,112, 152, 155, 156 …
Khi nhận lại vốn góp, kế toán ghi hòn đảo bút toán trên. Nếu có chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài nhận về và giá trị khoản vốn góp, kế toán phản ánh thu nhập khác hoặc ngân sách khác .
– Nếu góp vốn bằng TSCĐ mà không có sự chuyển giao quyền sở hữu, bên góp vốn không ghi giảm TSCĐ mà chỉ theo dõi cụ thể trên mạng lưới hệ thống quản trị và thuyết minh về khu vực đặt gia tài .
3.2. Kế toán ngân sách phát sinh riêng tại mỗi bên liên kết kinh doanh
– Căn cứ vào những hóa đơn, chứng từ tương quan, tập hợp ngân sách phát sinh riêng mà bên liên kết kinh doanh phải gánh chịu khi tham gia hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đồng trấn áp, ghi :
Nợ những TK 621, 622, 627, 641, 642 ( chi tiết cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331, …
– Cuối kỳ, kết chuyển ngân sách phát sinh riêng để tổng hợp ngân sách SXKD của hợp đồng liên kết kinh doanh, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành SXKD dở dang ( chi tiết cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh )
Có những TK 621, 622, 627 ( cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh ) .
3.3. Kế toán ngân sách phát sinh chung do mỗi bên tham gia liên kết kinh doanh gánh chịu :
a ) Kế toán tại bên tham gia liên kết kinh doanh có phát sinh ngân sách chung :
– Khi phát sinh ngân sách chung do mỗi bên liên kết kinh doanh phải gánh chịu, địa thế căn cứ vào những hóa đơn, chứng từ tương quan, ghi :
Nợ những TK 621, 622, 627, 641, 642 ( cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331, …
– Nếu hợp đồng liên kết kinh doanh lao lý phải phân loại ngân sách chung, cuối kỳ địa thế căn cứ vào pháp luật của hợp đồng, kế toán lập Bảng phân chia ngân sách chung cho những bên góp vốn liên kết kinh doanh và sau khi được những bên liên kết kinh doanh đồng ý, địa thế căn cứ vào chí phí được phân chia cho những bên góp vốn liên kết kinh doanh khác, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( chi tiết cụ thể cho từng đối tác chiến lược )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu chia thuế nguồn vào )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu thuế nguồn vào của ngân sách chung đã khấu trừ hết, phải ghi tăng số thuế đầu ra phải nộp )
Có những TK 621, 622, 627, 641, 642 .
b ) Kế toán tại bên liên kết kinh doanh không hạch toán ngân sách chung cho hợp đồng liên kết kinh doanh :
Căn cứ vào Bảng phân chia ngân sách chung của hợp đồng liên kết kinh doanh đã được những bên góp vốn liên kết kinh doanh gật đầu ( do bên tham gia liên kết kinh doanh có phát sinh ngân sách chung thông tin ), ghi :
Nợ những TK 621, 622, 623, 641, 642 ( chi tiết cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 338 – Phải trả khác ( cụ thể cho bên tham gia liên kết kinh doanh có phát sinh ngân sách chung ) .
3.4. Kế toán trong trường hợp hợp đồng chia loại sản phẩm :
– Khi nhận loại sản phẩm được chia từ hợp đồng liên kết kinh doanh nhập kho, địa thế căn cứ vào phiếu giao nhận mẫu sản phẩm từ hợp đồng, phiếu nhập kho và những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư ( nếu loại sản phẩm được chia chưa phải là thành phẩm sau cuối )
Nợ TK 155 – Thành phẩm ( nếu loại sản phẩm được chia là thành phẩm )
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán ( nếu gửi mẫu sản phẩm được chia đem đi bán ngay không qua kho )
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu SXKD dở dang ( gồm ngân sách phát sinh riêng và ngân sách chung mà mỗi bên tham gia liên kết kinh doanh phải gánh chịu ) ( chi tiết cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh ) .
– Khi nhận mẫu sản phẩm được chia từ hợp đồng và đưa vào sử dụng ngay cho sản xuất mẫu sản phẩm khác, địa thế căn cứ vào phiếu giao nhận mẫu sản phẩm từ hợp đồng và những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ TK 621 – Ngân sách chi tiêu nguyên vật liệu, vật tư trực tiếp
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu SXKD dở dang ( gồm ngân sách phát sinh riêng và ngân sách chung mà mỗi bên tham gia liên kết kinh doanh phải gánh chịu ) ( chi tiết cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh ) .
– Trường hợp hợp đồng liên kết kinh doanh pháp luật không chia mẫu sản phẩm mà giao cho một bên bán ra ngoài, sau khi phát hành hóa đơn cho bên bán loại sản phẩm, kết chuyển ngân sách phát sinh riêng và ngân sách chung mà mỗi bên tham gia liên kết kinh doanh phải gánh chịu vào giá vốn hàng bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 154 – Chi tiêu SXKD dở dang ( gồm ngân sách phát sinh riêng và ngân sách chung mà mỗi bên tham gia liên kết kinh doanh phải gánh chịu ) ( cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh ) .
3.5. Kế toán lệch giá bán mẫu sản phẩm trong trường hợp một bên tham gia liên kết kinh doanh bán hộ sản phẩm & hàng hóa và chia lệch giá cho những đối tác chiến lược khác :
a ) Kế toán ở bên bán loại sản phẩm :
– Khi bán mẫu sản phẩm theo lao lý của hợp đồng, bên bán phải phát hành hóa đơn cho hàng loạt mẫu sản phẩm bán ra, đồng thời phản ánh tổng số tiền bán loại sản phẩm của hoạt động giải trí liên kết kinh doanh, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( cụ thể hợp đồng liên kết kinh doanh )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu có ) .
– Căn cứ vào pháp luật của hợp đồng liên kết kinh doanh và Bảng phân chia lệch giá, phản ánh lệch giá tương ứng với quyền lợi của bên tham gia liên kết kinh doanh được hưởng, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( quyền lợi mà bên bán được hưởng theo thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng ) .
– Sau khi so sánh ngân sách phát sinh chung mỗi bên phải gánh chịu và lệch giá chia cho những bên theo hợp đồng, kế toán bù trừ khoản phải thu khác và phải trả khác ( cụ thể cho từng bên tham gia BCC ), ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có TK 138 – Phải thu khác .
– Khi giao dịch thanh toán tiền bán loại sản phẩm do bên đối tác chiến lược tham gia liên kết kinh doanh không bán loại sản phẩm được hưởng, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( từng đối tác chiến lược tham gia liên kết kinh doanh )
Có những TK 111, 112, …
b ) Kế toán ở bên không bán mẫu sản phẩm :
– Bên liên kết kinh doanh không tham gia bán loại sản phẩm của liên kết kinh doanh, địa thế căn cứ vào bảng phân chia lệch giá đã được những bên tham gia liên kết kinh doanh xác nhận và chứng từ có tương quan do bên bán mẫu sản phẩm cung ứng, lập hóa đơn cho bên bán mẫu sản phẩm theo số lệch giá mà mình được hưởng, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( gồm có cả thuế GTGT nếu chia cả thuế GTGT đầu ra, cụ thể cho đối tác chiến lược tham gia liên kết kinh doanh bán loại sản phẩm )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh và theo số tiền được chia )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu chia thuế GTGT đầu ra ) .
– Khi bên đối tác chiến lược tham gia liên kết kinh doanh thanh toán giao dịch tiền bán loại sản phẩm, địa thế căn cứ vào số tiền thực nhận, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( số tiền do đối tác chiến lược trong hợp đồng chuyển trả )
Có TK 138 – Phải thu khác ( chi tiết cụ thể từng bên bán mẫu sản phẩm ) .

4. Phương pháp kế toán BCC chia lợi nhuận sau thuế

4.1. Trường hợp những bên được chia một khoản cố định và thắt chặt không phụ thuộc vào vào hiệu quả kinh doanh thương mại của BCC ( Bên kế toán và quyết toán thuế trấn áp BCC ), :
a ) Tại bên thực thi kế toán và quyết toán thuế cho BCC
– Trường hợp nhận tiền, vật tư, sản phẩm & hàng hóa của những bên góp vốn, ghi :
Nợ những TK 112, 152, 156 …
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
– Khi phát sinh những khoản lệch giá, ngân sách cho BCC, kế toán nhận hàng loạt lệch giá, ngân sách như so với những thanh toán giao dịch của chính mình theo lao lý của pháp lý .
– Khi xác lập số tiền phải trả định kỳ cho những bên khác theo hợp đồng, ghi :
Nợ TK 627, 641, 642
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
– Trả lại cho những bên số tiền, vật tư đã nhận góp vốn, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có những TK 112, 152, 156 …
Nếu có chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài trả lại và giá trị khoản vốn nhận góp của những bên, kế toán phản ánh thu nhập khác hoặc ngân sách khác .
b ) Tại bên không thực thi kế toán và không quyết toán thuế cho BCC
– Khi góp vốn vào BCC, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có những TK 112, 152, 156 …
– Khi nhận được thông tin về số lãi được chia từ BCC, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng, cung ứng dịch vụ ( 5113 ) .
– Khi nhận lại vốn góp, ghi :
Nợ những TK 112, 152, 156 …
Có TK 138 – Phải thu khác .
Nếu có chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài nhận về và giá trị khoản vốn góp, kế toán phản ánh thu nhập khác hoặc ngân sách khác .
4.2. Trường hợp những bên được chia doanh thu phụ thuộc vào vào tác dụng kinh doanh thương mại của BCC ( những bên có quyền đồng trấn áp BCC ) :
a ) Tại bên kế toán và quyết toán thuế
a1 ) Việc ghi nhận vốn góp và trả lại vốn góp cho những bên triển khai tựa như điểm 4.1 nêu trên .
a2 ) Khi ghi nhận lệch giá của BCC, kế toán ghi nhận hàng loạt doanh thu phát sinh trên sổ kế toán TK 511 để làm địa thế căn cứ so sánh, báo cáo giải trình và xác lập lệch giá tính thuế cho BCC :
– Ghi nhận lệch giá của BCC, ghi :
Nợ những TK 112, 131
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng, phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
Trên Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, chỉ khoản lệch giá tương ứng với phần được hưởng mới được trình diễn trong chỉ tiêu “ Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ”
– Định kỳ, kế ghi giảm lệch giá của BCC tương ứng với phần những bên được hưởng, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng, phân phối dịch vụ
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu chia cả thuế GTGT )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
a3 ) Khi ghi nhận ngân sách của BCC, kế toán ghi nhận hàng loạt ngân sách trên sổ kế toán những thông tin tài khoản ngân sách tương quan để làm địa thế căn cứ so sánh, xác lập ngân sách tính thuế của BCC :
– Khi phát sinh ngân sách của BCC, ghi :
Nợ những TK 632, 641, 642 …
Có những TK 112, 331, 154, 155 …
Trên Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, chỉ những khoản ngân sách tương ứng với phần phải gánh chịu mới được trình diễn trong những chỉ tiêu về ngân sách .
– Định kỳ, kế toán ghi giảm ngân sách của BCC tương ứng với phần những bên khác phải gánh chịu, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có những TK 632, 641, 642 .
– Khi xác lập số thuế TNDN phải nộp cho BCC, bên quyết toán thuế thông tin cho những bên khác về nghĩa vụ và trách nhiệm so với số thuế phải nộp của từng bên, ghi :
Nợ TK 8211 – Chi tiêu thuế TNDN ( số phải nộp của bên quyết toán thuế )
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( số nộp hộ những bên khác trong BCC )
Có TK 3334 – Thuế TNDN ( tổng số thuế TNDN phải nộp ) .
– Sau khi so sánh ngân sách phát sinh chung mỗi bên phải gánh chịu và lệch giá chia cho những bên theo hợp đồng, kế toán bù trừ khoản phải thu khác và phải trả khác ( cụ thể cho từng bên tham gia BCC ), ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có TK 138 – Phải thu khác .
b ) Tại bên không kế toán và không quyết toán thuế
– Khi góp vốn vào BCC, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có những TK 112, 152, 156 …
– Căn cứ vào Bảng phân chia ngân sách của hợp đồng liên kết kinh doanh đã được những bên góp vốn liên kết kinh doanh gật đầu ( do bên kế toán và quyết toán thuế thông tin ), ghi :
Nợ những TK 621, 622, 623, 641, 642 ( chi tiết cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
– Căn cứ số thuế TNDN phải nộp được bên quyết toán thuế thông tin, ghi :
Nợ TK 821 – giá thành thuế TNDN hiện hành
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
– Căn cứ vào bảng phân chia lệch giá đã được những bên tham gia liên kết kinh doanh xác nhận và chứng từ có tương quan do bên bán loại sản phẩm cung ứng, lập hóa đơn cho bên bán mẫu sản phẩm theo số lệch giá mà mình được hưởng, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( gồm có cả thuế GTGT nếu chia cả thuế GTGT đầu ra, chi tiết cụ thể cho đối tác chiến lược tham gia liên kết kinh doanh bán mẫu sản phẩm )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( chi tiết cụ thể cho hợp đồng liên kết kinh doanh và theo số tiền được chia )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu chia thuế GTGT đầu ra ) .
– Sau khi so sánh ngân sách phát sinh chung mỗi bên phải gánh chịu và lệch giá chia cho những bên theo hợp đồng, kế toán bù trừ khoản phải thu khác và phải trả khác ( cụ thể cho từng bên tham gia BCC ), ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có TK 138 – Phải thu khác .
– Khi bên đối tác chiến lược tham gia liên kết kinh doanh thanh toán giao dịch tiền bán loại sản phẩm, địa thế căn cứ vào số tiền thực nhận, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( số tiền do đối tác chiến lược trong hợp đồng chuyển trả )
Có TK 138 – Phải thu khác ( cụ thể từng bên bán loại sản phẩm ) .
– Khi nhận lại vốn góp, ghi :
Nợ những TK 112, 152, 156 …
Có TK 138 – Phải thu khác
Nếu có chênh lệch giữa giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài nhận về và giá trị khoản vốn góp, kế toán phản ánh thu nhập khác hoặc ngân sách khác .

Điều 45. Tài khoản 229 – Dự phòng tổn thất tài sản

1. Nguyên tắc kế toán

1.1. Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm những khoản dự trữ tổn thất gia tài, gồm :
a ) Dự phòng giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại : Là dự trữ phần giá trị bị tổn thất hoàn toàn có thể xảy ra do giảm giá những loại sàn chứng khoán doanh nghiệp đang nắm giữ vì mục tiêu kinh doanh thương mại ;
b ) Dự phòng tổn thất góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác : Là khoản dự trữ tổn thất do doanh nghiệp nhận vốn góp góp vốn đầu tư ( công ty con, liên kết kinh doanh, link ) bị lỗ dẫn đến nhà đầu tư có năng lực mất vốn hoặc khoản dự trữ do suy giảm giá trị những khoản góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link .
– Đối với khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link, nhà đầu tư chỉ trích lập khoản dự trữ do công ty liên kết kinh doanh, link bị lỗ nếu Báo cáo kinh tế tài chính không vận dụng giải pháp vốn chủ sở hữu so với khoản góp vốn đầu tư vào công ty liên kết kinh doanh, link .
– Riêng khoản góp vốn đầu tư mà nhà đầu tư nắm giữ lâu dài hơn ( không phân loại là sàn chứng khoán kinh doanh thương mại ) và không có tác động ảnh hưởng đáng kể so với bên được góp vốn đầu tư, việc lập dự trữ được triển khai như sau :
+ Đối với khoản góp vốn đầu tư vào CP niêm yết hoặc giá trị hài hòa và hợp lý khoản góp vốn đầu tư được xác lập an toàn và đáng tin cậy, việc lập dự trữ dựa trên giá trị thị trường của CP ( tương tự như như dự trữ giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại ) ;
+ Đối với khoản góp vốn đầu tư không xác lập được giá trị hài hòa và hợp lý tại thời gian báo cáo giải trình, việc lập dự trữ được thực thi địa thế căn cứ vào khoản lỗ của bên được góp vốn đầu tư ( dự trữ tổn thất góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác )
c ) Dự phòng phải thu khó đòi : Là khoản dự trữ phần giá trị những khoản nợ phải thu và những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn khác có thực chất tương tự như những khoản phải thu khó có năng lực tịch thu .
d ) Dự phòng giảm giá hàng tồn dư : Là khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư khi có sự suy giảm của giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được so với giá gốc của hàng tồn dư .
1.2. Nguyên tắc kế toán dự trữ giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại
a ) Doanh nghiệp được trích lập dự trữ so với phần giá trị bị tổn thất hoàn toàn có thể xảy ra khi có dẫn chứng chắc như đinh cho thấy giá trị thị trường của những loại sàn chứng khoán doanh nghiệp đang nắm giữ vì mục tiêu kinh doanh thương mại bị giảm so với giá trị ghi sổ .
b ) Điều kiện, địa thế căn cứ và mức trích lập hoặc hoàn nhập dự trữ triển khai theo những pháp luật của pháp lý .
c ) Việc trích lập hoặc hoàn nhập khoản dự trữ giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại được triển khai ở thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính :
– Nếu số dự trữ phải lập năm nay cao hơn số dư dự trữ đang ghi trên sổ kế toán thì doanh nghiệp trích lập bổ trợ số chênh lệch đó và ghi nhận vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ .
– Nếu số dự trữ phải lập năm nay thấp hơn số dư dự trữ đã lập năm trước chưa sử dụng hết thì doanh nghiệp hoàn nhập số chênh lệch đó và ghi giảm ngân sách kinh tế tài chính .
1.3. Nguyên tắc kế toán dự trữ tổn thất góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác
a ) Đối với những đơn vị chức năng được góp vốn đầu tư là công ty mẹ, địa thế căn cứ để nhà đầu tư trích lập dự trữ tổn thất góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác là Báo cáo kinh tế tài chính hợp nhất của công ty mẹ đó. Đối với những đơn vị chức năng được góp vốn đầu tư là doanh nghiệp độc lập không có công ty con, địa thế căn cứ để nhà đầu tư trích lập dự trữ tổn thất góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác là Báo cáo kinh tế tài chính của bên được góp vốn đầu tư đó .
b ) Việc trích lập và hoàn nhập khoản dự trữ tổn thất góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác được thực thi ở thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính cho từng khoản góp vốn đầu tư theo nguyên tắc :
– Nếu số dự trữ phải lập năm nay cao hơn số dư dự trữ đang ghi trên sổ kế toán thì doanh nghiệp trích lập bổ trợ số chênh lệch đó và ghi nhận vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ .
– Nếu số dự trữ phải lập năm nay thấp hơn số dư dự trữ đã lập năm trước chưa sử dụng hết thì doanh nghiệp hoàn nhập số chênh lệch đó và ghi giảm ngân sách kinh tế tài chính .
1.4. Nguyên tắc kế toán dự trữ nợ phải thu khó đòi
a ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, doanh nghiệp xác lập những khoản nợ phải thu khó đòi và những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn có thực chất tương tự như có năng lực không đòi được để trích lập hoặc hoàn nhập khoản dự trữ phải thu khó đòi .
b ) Doanh nghiệp trích lập dự trữ phải thu khó đòi khi :
– Nợ phải thu quá hạn thanh toán giao dịch ghi trong hợp đồng kinh tế tài chính, những khế ước vay nợ, bản cam kết hợp đồng hoặc cam kết nợ, doanh nghiệp đã đòi nhiều lần nhưng vẫn chưa thu được. Việc xác lập thời hạn quá hạn của khoản nợ phải thu được xác lập là khó đòi phải trích lập dự trữ được địa thế căn cứ vào thời hạn trả nợ gốc theo hợp đồng mua, bán khởi đầu, không tính đến việc gia hạn nợ giữa những bên ;
– Nợ phải thu chưa đến thời hạn giao dịch thanh toán nhưng khách nợ đã lâm vào thực trạng phá sản hoặc đang làm thủ tục giải thể, mất tích, bỏ trốn ;
c ) Điều kiện, địa thế căn cứ trích lập dự trữ nợ phải thu khó đòi
– Phải có chứng từ gốc hoặc giấy xác nhận của khách nợ về số tiền còn nợ chưa trả gồm có : Hợp đồng kinh tế tài chính, khế ước vay nợ, bản thanh lý hợp đồng, cam kết nợ, so sánh nợ công …
– Mức trích lập dự trữ những khoản nợ phải thu khó đòi thực thi theo pháp luật hiện hành .
– Các điều kiện kèm theo khác theo pháp luật của pháp lý .
d ) Việc trích lập hoặc hoàn nhập khoản dự trữ phải thu khó đòi được triển khai ở thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính .
– Trường hợp khoản dự trữ phải thu khó đòi phải lập ở cuối kỳ kế toán này lớn hơn số dư khoản dự trữ phải thu khó đòi đang ghi trên sổ kế toán thì số chênh lệch lớn hơn được ghi tăng dự trữ và ghi tăng ngân sách quản trị doanh nghiệp .
– Trường hợp khoản dự trữ phải thu khó đòi phải lập ở cuối kỳ kế toán này nhỏ hơn số dư khoản dự trữ phải thu khó đòi đang ghi trên sổ kế toán thì số chênh lệch nhỏ hơn được hoàn nhập ghi giảm dự trữ và ghi giảm ngân sách quản trị doanh nghiệp .
e ) Đối với những khoản phải thu khó đòi lê dài trong nhiều năm, doanh nghiệp đã cố gắng nỗ lực dùng mọi giải pháp để thu nợ nhưng vẫn không thu được nợ và xác lập khách nợ thực sự không có năng lực thanh toán giao dịch thì doanh nghiệp hoàn toàn có thể phải làm những thủ tục bán nợ cho Công ty mua, bán nợ hoặc xoá những khoản nợ phải thu khó đòi trên sổ kế toán. Việc xoá những khoản nợ phải thu khó đòi phải triển khai theo lao lý của pháp lý và điều lệ doanh nghiệp. Số nợ này được theo dõi trong mạng lưới hệ thống quản trị của doanh nghiệp và trình diễn trong thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính. Nếu sau khi đã xoá nợ, doanh nghiệp lại đòi được nợ đã giải quyết và xử lý thì số nợ thu được sẽ hạch toán vào thông tin tài khoản 711 ” Thu nhập khác ” .
1.5. Nguyên tắc kế toán dự trữ giảm giá hàng tồn dư
a ) Doanh nghiệp trích lập dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải lập khi có những dẫn chứng an toàn và đáng tin cậy về sự suy giảm của giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được so với giá gốc của hàng tồn dư. Dự phòng là khoản dự trù trước để đưa vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại phần giá trị bị giảm xuống thấp hơn giá trị đã ghi sổ kế toán của hàng tồn dư và nhằm mục đích bù đắp những khoản thiệt hại trong thực tiễn xảy ra do vật tư, mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa tồn dư bị giảm giá .
b ) Dự phòng giảm giá hàng tồn dư được lập vào thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính. Việc lập dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải được thực thi theo đúng những lao lý của Chuẩn mực kế toán “ Hàng tồn dư ” và lao lý của chính sách kinh tế tài chính hiện hành .
c ) Việc lập dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải tính theo từng loại vật tư, sản phẩm & hàng hóa, loại sản phẩm tồn dư. Đối với dịch vụ cung ứng dở dang, việc lập dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải được tính theo từng loại dịch vụ có mức giá riêng không liên quan gì đến nhau .
d ) Giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được của hàng tồn dư là giá cả ước tính của hàng tồn dư trong kỳ sản xuất, kinh doanh thương mại thông thường trừ ( – ) ngân sách ước tính để triển khai xong loại sản phẩm và ngân sách ước tính thiết yếu cho việc bán chúng .
đ ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, địa thế căn cứ vào số lượng, giá gốc, giá trị thuần hoàn toàn có thể thực thi được của từng loại vật tư, hàng hoá, từng loại dịch vụ phân phối dở dang, xác lập khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải lập :
– Trường hợp khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải lập ở cuối kỳ kế toán này lớn hơn khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư đang ghi trên sổ kế toán thì số chênh lệch lớn hơn được ghi tăng dự trữ và ghi tăng giá vốn hàng bán .
– Trường hợp khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải lập ở cuối kỳ kế toán này nhỏ hơn khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư đang ghi trên sổ kế toán thì số chênh lệch nhỏ hơn được hoàn nhập ghi giảm dự trữ và ghi giảm giá vốn hàng bán .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 229 – Dự phòng tổn thất tài sản

Bên Nợ:

– Hoàn nhập chênh lệch giữa số dự trữ phải lập kỳ này nhỏ hơn số dự trữ đã trích lập kỳ trước chưa sử dụng hết ;
– Bù đắp giá trị khoản góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác khi có quyết định hành động dùng số dự trữ đã lập để bù đắp số tổn thất xảy ra .
– Bù đắp phần giá trị đã được lập dự trữ của khoản nợ không hề tịch thu được phải xóa khỏi .

Bên Có:

Trích lập những khoản dự trữ tổn thất gia tài tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính .

Số dư bên Có: Số dự phòng tổn thất tài sản hiện có cuối kỳ.

Tài khoản 229 – Dự phòng tổn thất tài sản có 4 tài khoản cấp 2

Tài khoản 2291 – Dự phòng giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại : Tài khoản này phản ánh tình hình trích lập hoặc hoàn nhập khoản dự trữ giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại .
Tài khoản 2292 – Dự phòng tổn thất góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác : Tài khoản này phản ánh tình hình trích lập hoặc hoàn nhập khoản dự trữ do doanh nghiệp nhận vốn góp góp vốn đầu tư bị lỗ dẫn đến nhà đầu tư có năng lực mất vốn .
Tài khoản 2293 – Dự phòng phải thu khó đòi : Tài khoản này phản ánh tình hình trích lập hoặc hoàn nhập khoản dự trữ những khoản phải thu và những khoản góp vốn đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn khó đòi .
Tài khoản 2294 – Dự phòng giảm giá hàng tồn dư : Tài khoản này phản ánh tình hình trích lập hoặc hoàn nhập dự trữ giảm giá hàng tồn dư .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Phương pháp kế toán dự trữ giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại
a ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, địa thế căn cứ vào dịch chuyển giá trị thị trường của những khoản sàn chứng khoán kinh doanh thương mại, nếu số phải lập kỳ này lớn hơn số đã lập từ kỳ trước, kế toán trích lập bổ trợ phần chênh lệch, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2291 ) .
b ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, địa thế căn cứ vào dịch chuyển giá trị thị trường của những khoản sàn chứng khoán kinh doanh thương mại, nếu số phải lập kỳ này nhỏ hơn số đã lập từ kỳ trước, kế toán hoàn nhập phần chênh lệch, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2291 )
Có TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính .
c ) Kế toán giải quyết và xử lý khoản dự trữ giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại trước khi doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước chuyển thành công ty CP : Khoản dự trữ giảm giá sàn chứng khoán kinh doanh thương mại sau khi bù đắp tổn thất, nếu còn được hạch toán tăng vốn nhà nước, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2291 )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( số chưa được dự trữ )
Có TK 121 – Chứng khoán kinh doanh thương mại ( số được ghi giảm khi xác lập giá trị doanh nghiệp )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( số dự trữ đã lập cao hơn số tổn thất ) .
3.2. Phương pháp kế toán dự trữ tổn thất góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác
a ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, nếu số phải lập kỳ này lớn hơn số đã lập từ kỳ trước, kế toán trích lập bổ trợ phần chênh lệch, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Có TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2292 ) .
b ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, nếu số phải lập kỳ này nhỏ hơn số đã lập từ kỳ trước, kế toán hoàn nhập phần chênh lệch, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2292 )
Có TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính .
c ) Khi tổn thất thực sự xảy ra, những khoản góp vốn đầu tư thực sự không có năng lực tịch thu hoặc tịch thu thấp hơn giá gốc khởi đầu, doanh nghiệp có quyết định hành động dùng khoản dự trữ giảm giá góp vốn đầu tư dài hạn đã lập để bù đắp tổn thất khoản góp vốn đầu tư dài hạn, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( nếu có )
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2292 ) ( số đã lập dự trữ )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( số chưa lập dự trữ )
Có những TK 221, 222, 228 ( giá gốc khoản góp vốn đầu tư bị tổn thất ) .
d ) Khoản dự trữ giảm giá góp vốn đầu tư dài hạn sau khi bù đắp tổn thất, nếu còn được hạch toán tăng vốn Nhà nước, khi doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước chuyển thành công ty CP, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2292 )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
3.3. Phương pháp kế toán dự trữ phải thu khó đòi
a ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, địa thế căn cứ những khoản nợ phải thu được phân loại là nợ phải thu khó đòi, nếu số dự trữ nợ phải thu khó đòi cần trích lập ở kỳ kế toán này lớn hơn số dự trữ nợ phải thu khó đòi đã trích lập ở kỳ kế toán trước chưa sử dụng hết, kế toán trích lập bổ trợ phần chênh lệch, ghi :
Nợ TK 642 – giá thành quản trị doanh nghiệp
Có TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2293 ) .
b ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, địa thế căn cứ những khoản nợ phải thu được phân loại là nợ phải thu khó đòi, nếu số dự trữ nợ phải thu khó đòi cần trích lập ở kỳ kế toán này nhỏ hơn số dự trữ nợ phải thu khó đòi đã trích lập ở kỳ kế toán trước chưa sử dụng hết, kế toán hoàn nhập phần chênh lệch, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2293 )
Có TK 642 – giá thành quản trị doanh nghiệp .
c ) Đối với những khoản nợ phải thu khó đòi khi xác lập là không hề tịch thu được, kế toán triển khai xoá nợ theo lao lý của pháp lý hiện hành. Căn cứ vào quyết định hành động xoá nợ, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 331, 334 …. ( phần tổ chức triển khai cá thể phải bồi thường )
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2293 ) ( phần đã lập dự trữ )
Nợ TK 642 – Ngân sách chi tiêu quản trị doanh nghiệp ( phần được tính vào ngân sách )
Có những TK 131, 138, 128, 244 …
d ) Đối với những khoản nợ phải thu khó đòi đã được giải quyết và xử lý xoá nợ, nếu sau đó lại tịch thu được nợ, kế toán địa thế căn cứ vào giá trị trong thực tiễn của khoản nợ đã tịch thu được, ghi :
Nợ những TK 111, 112, ….
Có TK 711 – Thu nhập khác .
đ ) Đối với những khoản nợ phải thu quá hạn được bán theo giá thoả thuận, tuỳ từng trường hợp trong thực tiễn, kế toán ghi nhận như sau :
– Trường hợp khoản phải thu quá hạn chưa lập dự trữ phải thu khó đòi, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( theo giá bán thỏa thuận hợp tác )
Nợ TK 642 – Ngân sách chi tiêu quản trị doanh nghiệp ( số tổn thất từ việc bán nợ )
Có những TK 131, 138,128, 244 …
– Trường hợp khoản phải thu quá hạn đã lập dự trữ phải thu khó đòi nhưng số đã lập dự trữ không đủ bù đắp tổn thất khi bán nợ thì số tổn thất còn lại được hạch toán vào ngân sách quản trị doanh nghiệp, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( theo giá bán thỏa thuận hợp tác )
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2293 ) ( số đã lập dự trữ )
Nợ TK 642 – giá thành quản trị doanh nghiệp ( số tổn thất từ việc bán nợ )
Có những TK 131, 138,128, 244 …
e ) Kế toán giải quyết và xử lý những khoản dự trữ phải thu khó đòi trước khi doanh nghiệp Nhà nước chuyển thành công ty CP : Khoản dự trữ phải thu khó đòi sau khi bù đắp tổn thất, nếu được hạch toán tăng vốn Nhà nước, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2293 )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
3.4. Phương pháp kế toán dự trữ giảm giá hàng tồn dư
a ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, nếu số dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải lập kỳ này lớn hơn số đã trích lập từ những kỳ trước, kế toán trích lập bổ trợ phần chênh lệch, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2294 ) .
b ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, nếu số dự trữ giảm giá hàng tồn dư phải lập kỳ này nhỏ hơn số đã trích lập từ những kỳ trước, kế toán hoàn nhập phần chênh lệch, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2294 )
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán .
c ) Kế toán giải quyết và xử lý khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư so với vật tư, sản phẩm & hàng hóa bị hủy bỏ do hết hạn sử dụng, mất phẩm chất, hư hỏng, không còn giá trị sử dụng, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( số được bù đắp bằng dự trữ )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( nếu số tổn thất cao hơn số đã lập dự trữ )
Có những TK 152, 153, 155, 156 .
d ) Kế toán giải quyết và xử lý khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư trước khi doanh nghiệp 100 % vốn nhà nước chuyển thành công ty CP : Khoản dự trữ giảm giá hàng tồn dư sau khi bù đắp tổn thất, nếu được hạch toán tăng vốn nhà nước, ghi :
Nợ TK 229 – Dự phòng tổn thất gia tài ( 2294 )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .

Điều 46. Tài khoản 241 – Xây dựng cơ bản dở dang

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này chỉ dùng ở đơn vị chức năng không xây dựng ban quản trị dự án Bất Động Sản để phản ánh ngân sách thực thi những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư XDCB ( gồm có ngân sách shopping mới TSCĐ, thiết kế xây dựng mới hoặc sửa chữa thay thế, tái tạo, lan rộng ra hay trang bị lại kỹ thuật khu công trình ) và tình hình quyết toán dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư XDCB ở những doanh nghiệp có triển khai công tác làm việc shopping TSCĐ, góp vốn đầu tư XDCB, sửa chữa thay thế lớn TSCĐ .
Công tác góp vốn đầu tư XDCB và sửa chữa thay thế lớn TSCĐ của doanh nghiệp hoàn toàn có thể được triển khai theo phương pháp giao thầu hoặc tự làm. Ở những doanh nghiệp triển khai góp vốn đầu tư XDCB theo phương pháp tự làm thì thông tin tài khoản này phản ánh cả ngân sách phát sinh trong quy trình xây lắp, thay thế sửa chữa .
Các đơn vị chức năng có xây dựng ban quản trị dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng và tổ chức triển khai cỗ máy kế toán riêng thì triển khai theo pháp luật của Thông tư số 195 / 2012 / TT-BTC hướng dẫn Chế độ kế toán đơn vị chức năng chủ góp vốn đầu tư .
b ) Chi tiêu thực thi những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư XDCB là hàng loạt ngân sách thiết yếu để thiết kế xây dựng mới hoặc sửa chữa thay thế, tái tạo, lan rộng ra hay trang bị lại kỹ thuật khu công trình. giá thành góp vốn đầu tư XDCB được xác lập trên cơ sở khối lượng việc làm, mạng lưới hệ thống định mức, chỉ tiêu kinh tế tài chính – kỹ thuật và những chính sách chủ trương của Nhà nước, đồng thời phải tương thích những yếu tố khách quan của thị trường trong từng thời kỳ và được thực thi theo quy định về quản trị góp vốn đầu tư XDCB. Chi tiêu góp vốn đầu tư XDCB, gồm có :
– Chi tiêu thiết kế xây dựng ;
– Ngân sách chi tiêu thiết bị ;
– Chi tiêu bồi thường, tương hỗ và tái định cư ;
– giá thành quản trị dự án Bất Động Sản ;
– giá thành tư vấn góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng
– Chi tiêu khác .
Tài khoản 241 được mở cụ thể theo từng khu công trình, khuôn khổ khu công trình và ở mỗi khuôn khổ khu công trình phải được hạch toán cụ thể từng nội dung ngân sách góp vốn đầu tư XDCB và được theo dõi lũy kế kể từ khi thi công đến khi khu công trình, khuôn khổ khu công trình hoàn thành xong chuyển giao đưa vào sử dụng .
c ) Khi góp vốn đầu tư XDCB những ngân sách xây lắp, ngân sách thiết bị thường tính trực tiếp cho từng khu công trình ; Các ngân sách quản trị dự án Bất Động Sản và ngân sách khác thường được chi chung. Chủ góp vốn đầu tư phải triển khai thống kê giám sát, phân chia ngân sách quản trị dự án Bất Động Sản và ngân sách khác cho từng khu công trình theo nguyên tắc :
– Nếu xác lập được riêng những ngân sách quản trị dự án Bất Động Sản và ngân sách khác tương quan trực tiếp đến từng khu công trình thì tính trực tiếp cho khu công trình đó ;
– Các ngân sách quản trị dự án Bất Động Sản và ngân sách khác chi chung có tương quan đến nhiều khu công trình mà không tính trực tiếp được cho từng khu công trình thì đơn vị chức năng được quyền phân chia theo những tiêu thức tương thích nhất với từng khu công trình .
d ) Trường hợp dự án Bất Động Sản đã hoàn thành xong đưa vào sử dụng nhưng quyết toán dự án Bất Động Sản chưa được duyệt thì doanh nghiệp ghi tăng nguyên giá TSCĐ theo giá tạm tính ( giá tạm tính phải địa thế căn cứ vào ngân sách thực tiễn đã bỏ ra để có được TSCĐ ) để trích khấu hao, nhưng sau đó phải kiểm soát và điều chỉnh theo giá quyết toán được phê duyệt .
đ ) Ngân sách chi tiêu sửa chữa thay thế, bảo trì, duy trì cho TSCĐ hoạt động giải trí thông thường được hạch toán trực tiếp vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ. Đối với những TSCĐ theo nhu yếu kỹ thuật phải thay thế sửa chữa, bảo dưỡng, trùng tu định kỳ, kế toán được trích lập dự trữ phải trả và tính trước vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại để có nguồn giàn trải khi việc thay thế sửa chữa, bảo dưỡng phát sinh .
e ) Chủ góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng bất động sản sử dụng thông tin tài khoản này để tập hợp ngân sách thiết kế xây dựng TSCĐ hoặc bất động sản góp vốn đầu tư. Trường hợp bất động sản kiến thiết xây dựng sử dụng cho nhiều mục tiêu ( làm văn phòng, cho thuê hoặc để bán, ví dụ như tòa nhà căn hộ chung cư cao cấp hỗn hợp ) thì kế toán vẫn tập hợp ngân sách phát sinh tương quan trực tiếp tới việc góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng trên TK 241. Khi khu công trình, dự án Bất Động Sản hoàn thành xong chuyển giao đưa vào sử dụng, kế toán địa thế căn cứ phương pháp sử dụng gia tài trong trong thực tiễn để kết chuyển ngân sách góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng tương thích với thực chất của từng loại gia tài .
g ) Chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh từ quy trình góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng cơ bản được thực thi theo nguyên tắc :
– Đối với chênh lệch tỷ giá trong tiến trình trước hoạt động giải trí :
+ Đối với những doanh nghiệp do Nhà nước chiếm hữu 100 % vốn điều lệ triển khai trách nhiệm bảo mật an ninh, quốc phòng, không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, những khoản chênh lệch tỷ giá tương quan đến tiến trình trước hoạt động giải trí chưa đi vào sản xuất kinh doanh thương mại được phản ánh lũy kế trên TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái. Khi đi vào hoạt động giải trí, kế toán được phân chia dần khoản chênh lệch tỷ giá trực tiếp từ TK 413 sang TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) hoặc TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( nếu lỗ ). Việc phân chia không vượt quá thời hạn theo pháp lý pháp luật, mức phân chia lỗ tỷ giá phải bảo vệ nguyên tắc nếu còn phản ánh lỗ tỷ giá tại bên Nợ TK 413 thì báo cáo giải trình tác dụng kinh doanh thương mại có doanh thu bằng không ( doanh nghiệp không được vừa phản ánh lỗ tỷ giá trên chỉ tiêu – Chênh lệch tỷ giá thuộc bảng cân đối kế toán, vừa trình diễn có doanh thu sau thuế trên Báo cáo hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ) .
+ Đối với tổng thể những loại doanh nghiệp khác, chênh lệch tỷ giá trong quy trình tiến độ trước hoạt động giải trí được tính ngay vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) hoặc ngân sách kinh tế tài chính ( nếu lỗ ) tại thời gian phát sinh, không được treo lại chênh lệch tỷ giá trên TK 413 .
– Đối với chênh lệch tỷ giá tương quan đến hoạt động giải trí góp vốn đầu tư XDCB khi doanh nghiệp đã đi vào hoạt động giải trí ( kể cả việc góp vốn đầu tư mới hoặc góp vốn đầu tư lan rộng ra ) :
Tất cả những mô hình doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ thực thi trách nhiệm án ninh, quốc phòng, không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, đều phải tính ngay khoản chênh lệch tỷ giá tương quan đến hoạt động giải trí góp vốn đầu tư XDCB ( kể cả việc góp vốn đầu tư mới hoặc góp vốn đầu tư lan rộng ra ) vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) hoặc ngân sách kinh tế tài chính ( nếu lỗ ) tại thời gian phát sinh, không được phản ánh chênh lệch tỷ giá trên TK 413 .
h ) Trường hợp dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư bị hủy bỏ, doanh nghiệp phải triển khai thanh lý và tịch thu những ngân sách đã phát sinh của dự án Bất Động Sản. Phần chênh lệch giữa ngân sách góp vốn đầu tư trong thực tiễn phát sinh và số thu từ việc thanh lý được ghi nhận vào ngân sách khác hoặc xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường của tổ chức triển khai, cá thể để tịch thu .

Tài khoản 241 – Xây dựng cơ bản dở dang, có 3 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 2411 – Mua sắm TSCĐ : Phản ánh ngân sách shopping TSCĐ và tình hình quyết toán ngân sách shopping TSCĐ trong trường hợp phải qua lắp ráp, chạy thử trước khi đưa vào sử dụng ( kể cả mua TSCĐ mới hoặc đã qua sử dụng ). Nếu shopping TSCĐ về phải góp vốn đầu tư, trang bị thêm mới sử dụng được thì mọi ngân sách shopping, trang bị thêm cũng được phản ánh vào thông tin tài khoản này .
– Tài khoản 2412 – Xây dựng cơ bản : Phản ánh ngân sách góp vốn đầu tư XDCB và tình hình quyết toán vốn góp vốn đầu tư XDCB. Tài khoản này được mở chi tiết cụ thể cho từng khu công trình, khuôn khổ khu công trình ( theo từng đối tượng người tiêu dùng gia tài hình thành qua góp vốn đầu tư ) và ở mỗi đối tượng người dùng gia tài phải theo dõi chi tiết cụ thể từng nội dung ngân sách góp vốn đầu tư XDCB .
– Tài khoản 2413 – Sửa chữa lớn TSCĐ : Phản ánh ngân sách sửa chữa thay thế lớn TSCĐ và tình hình quyết toán ngân sách thay thế sửa chữa lớn TSCĐ. Trường hợp sửa chữa thay thế tiếp tục TSCĐ thì không hạch toán vào thông tin tài khoản này mà tính thẳng vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 241 – Xây dựng cơ bản dở dang

Bên Nợ:

– Ngân sách chi tiêu góp vốn đầu tư XDCB, shopping, sửa chữa thay thế lớn TSCĐ phát sinh ( TSCĐ hữu hình và TSCĐ vô hình dung ) ;
– Ngân sách chi tiêu tái tạo, tăng cấp TSCĐ ;
– Ngân sách chi tiêu shopping bất động sản góp vốn đầu tư ( trường hợp cần có tiến trình góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng ) ;
– Chi tiêu góp vốn đầu tư XDCB bất động sản góp vốn đầu tư ;
– Ngân sách chi tiêu phát sinh sau ghi nhận khởi đầu TSCĐ, bất động sản góp vốn đầu tư .

Bên Có:

– Giá trị TSCĐ hình thành qua góp vốn đầu tư XDCB, shopping đã hoàn thành xong đưa vào sử dụng ;
– Giá trị khu công trình bị vô hiệu và những khoản ngân sách duyệt bỏ khác kết chuyển khi quyết toán được duyệt ;
– Giá trị khu công trình sửa chữa thay thế lớn TSCĐ triển khai xong, kết chuyển khi quyết toán được duyệt ;
– Giá trị bất động sản góp vốn đầu tư hình thành qua góp vốn đầu tư XDCB đã triển khai xong ;
– Kết chuyển ngân sách phát sinh sau ghi nhận bắt đầu TSCĐ, bất động sản góp vốn đầu tư vào những thông tin tài khoản có tương quan .

Số dư Nợ:

– Ngân sách chi tiêu dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng và sửa chữa thay thế lớn TSCĐ dở dang ;
– Giá trị khu công trình thiết kế xây dựng và sửa chữa thay thế lớn TSCĐ đã hoàn thành xong nhưng chưa chuyển giao đưa vào sử dụng hoặc quyết toán chưa được duyệt ;
– Giá trị bất động sản góp vốn đầu tư đang góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng dở dang .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Kế toán chi phí đầu tư XDCB

3.1.1. Trường hợp ứng trước tiền cho nhà thầu
a ) Trường hợp ứng trước bằng Đồng Việt Nam :
– Ghi nhận số tiền ứng trước cho nhà thầu bằng Đồng Việt Nam, ghi ;
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước ( 1122 ) ( tỷ giá ghi sổ BQGQ ) .
– Khi nghiệm thu sát hoạch khối lượng XDCB triển khai xong, kế toán ghi nhận ngân sách XDCB dở dang so với số tiền đã ứng trước, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
b ) Trường hợp ứng trước bằng ngoại tệ :
– Ghi nhận số tiền ứng trước cho nhà thầu bằng ngoại tệ theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian ứng trước, ghi ;
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu phát sinh lỗ tỷ giá )
Có TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước ( 1122 ) ( tỷ giá ghi sổ BQGQ )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu phát sinh lãi tỷ giá ) .
– Khi nghiệm thu sát hoạch khối lượng XDCB triển khai xong, kế toán ghi nhận ngân sách XDCB dở dang so với số tiền đã ứng trước bằng ngoại tệ theo tỷ giá ghi sổ ( tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian ứng trước ), ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
3.1.2. Nhận khối lượng XDCB, khối lượng thay thế sửa chữa TSCĐ triển khai xong do bên nhận thầu chuyển giao, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, địa thế căn cứ hợp đồng giao thầu, biên bản nghiệm thu sát hoạch khối lượng XDCB triển khai xong, hóa đơn bán hàng, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang ( 2412, 2413 )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 ) ( nếu có )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì giá trị ngân sách góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng cơ bản dở dang gồm có cả thuế GTGT .
– Trường hợp hợp đồng quy định thanh toán giao dịch cho nhà thầu bằng ngoại tệ, kế toán ghi nhận số tiền phải trả ( sau khi đã trừ số tiền ứng trước ) theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian nghiệm thu sát hoạch ( là tỷ giá bán của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp liên tục có thanh toán giao dịch ) .
3.1.3. Khi mua thiết bị góp vốn đầu tư XDCB, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, địa thế căn cứ hóa đơn, phiếu nhập kho, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
Trường hợp chuyển thẳng thiết bị không cần lắp đến khu vực thiết kế giao cho bên nhận thầu, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 151 – Hàng mua đang đi đường .
3.1.4. Trả tiền cho người nhận thầu, người cung ứng vật tư, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ có tương quan đến góp vốn đầu tư XDCB, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có những TK 111, 112, …
3.1.5. Xuất thiết bị góp vốn đầu tư XDCB giao cho bên nhận thầu :
a ) Đối với thiết bị không cần lắp, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
b ) Đối với thiết bị cần lắp :
– Khi xuất thiết bị giao cho bên nhận thầu, kế toán chỉ theo dõi chi tiết cụ thể thiết bị đưa đi lắp .
– Khi có khối lượng lắp ráp hoàn thành xong của bên B chuyển giao, được nghiệm thu sát hoạch và gật đầu giao dịch thanh toán, thì giá trị thiết bị đưa đi lắp mới được tính vào ngân sách góp vốn đầu tư XDCB, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang ( 2412 )
Có TK 152 – Nguyên liệu, vật tư .
3.1.6. Khi phát sinh những ngân sách khác, như ngân sách lãi vay, ngân sách phát hành trái phiếu được vốn hóa, ngân sách đấu thầu, ( sau khi bù trừ với số tiền thu từ việc bán hồ sơ thầu ), ngân sách tháo dỡ hoàn trả mặt phẳng ( sau khi bù trừ với số phế liệu hoàn toàn có thể tịch thu ) … ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang ( 2412 )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 ) ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331, 335, 3411,343 …
Số tiền bán hồ sơ thầu sau khi bù trừ với ngân sách đấu thầu, nếu còn thừa được kế toán giảm ngân sách góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng ( ghi vào bên Có TK 241 ) .
3.1.7. Khoản tiền phạt nhà thầu thu được về thực chất làm giảm số phải thanh toán giao dịch cho nhà thầu, ghi :
Nợ những TK 112, 331
Có TK 241 – XDCB dở dang .
3.1.8. Các khoản chênh lệch tỷ giá phát sinh trong quy trình góp vốn đầu tư XDCB ( kể cả tiến trình trước hoạt động giải trí ) được ghi nhận vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) hoặc ngân sách kinh tế tài chính ( nếu lỗ ) tại thời gian phát sinh ( trừ những doanh nghiệp được lao lý tại điểm 3.1.9 dưới đây ) :
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá, ghi :
Nợ những TK tương quan
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính
Có những TK tương quan .
3.1.9. Đối với chủ góp vốn đầu tư là doanh nghiệp do Nhà nước chiếm hữu 100 % vốn điều lệ thực thi trách nhiệm bảo mật an ninh, quốc phòng, không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, nếu phát sinh chênh lệch tỷ giá trong hoạt động giải trí góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng ở quá trình trước hoạt động giải trí ( chưa triển khai sản xuất, kinh doanh thương mại ) :
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá, ghi :
Nợ những TK tương quan
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái .
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Có những TK tương quan .
– Khi đi vào hoạt động giải trí, kế toán kết chuyển chênh lệch tỷ giá vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính hoặc ngân sách kinh tế tài chính, ghi :
+ Kết chuyển lãi tỷ giá ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
+ Kết chuyển lỗ tỷ giá ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái .
3.1.10. Đối với ngân sách chạy thử và số thu từ việc bán mẫu sản phẩm sản xuất thử thì thực thi như sau :
a ) Đối với ngân sách chạy thử không sản xuất ra loại sản phẩm thử :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Có những TK tương quan .
b ) Đối với chi phí sản xuất thử và số thu từ bán loại sản phẩm sản xuất thử :
– Khi phát sinh ngân sách chạy thử có tải để sản xuất ra loại sản phẩm thử, kế toán tập hợp hàng loạt ngân sách, ghi
Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất kinh doanh thương mại dở dang
Có những TK tương quan .
– Khi nhập kho loại sản phẩm sản xuất thử, ghi :
Nợ TK 1551 – Thành phẩm nhập kho
Có TK 154 – Chi tiêu sản xuất kinh doanh thương mại dở dang .
– Khi xuất bán mẫu sản phẩm sản xuất thử :
Nợ những TK 112, 131
Có TK 1551 – Thành phẩm nhập kho
Có TK 154 – Chi tiêu SXKD dở dang ( bán ngay không qua nhập kho )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu có ) .
– Kết chuyển phần chênh lệch giữa chi phí sản xuất thử và số thu từ việc bán loại sản phẩm sản xuất thử :
+ Trường hợp chi phí sản xuất thử cao hơn số thu từ việc bán loại sản phẩm sản xuất thử, kế toán kết chuyển phần chênh lệch để ghi tăng ngân sách góp vốn đầu tư XDCB dở dang, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu SXKD dở dang .
+ Trường hợp chi phí sản xuất thử nhỏ hơn số thu từ việc bán mẫu sản phẩm sản xuất thử, kế toán kết chuyển phần chênh lệch để ghi giảm ngân sách góp vốn đầu tư XDCB dở dang, ghi :
Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu SXKD dở dang
Có TK 241 – XDCB dở dang .
3.1.1 l. Khi khu công trình triển khai xong, việc nghiệm thu sát hoạch toàn diện và tổng thể đã được triển khai xong, gia tài được chuyển giao và đưa vào sử dụng : Nếu quyết toán được duyệt ngay thì địa thế căn cứ vào giá trị gia tài hình thành qua góp vốn đầu tư được duyệt để ghi sổ. Nếu quyết toán chưa được phê duyệt thì ghi tăng giá trị của gia tài hình thành qua góp vốn đầu tư theo giá tạm tính ( giá tạm tính là ngân sách trong thực tiễn đã bỏ ra để có được gia tài, địa thế căn cứ vào TK 241 để xác lập giá tạm tính ). Cả 2 trường hợp đều ghi như sau :
Nợ những TK 211, 213, 217
Nợ TK 1557 – Thành phẩm Bất động sản ( sau khi triển khai xong có một phần BĐS Nhà Đất dùng để bán mà trước đây chưa hạch toán riêng được trên TK 154 )
Có TK 241 – XDCB dở dang ( giá được duyệt hoặc giá tạm tính ) .
Trường hợp khu công trình đã triển khai xong, nhưng chưa làm thủ tục chuyển giao gia tài để đưa vào sử dụng, đang chờ lập hoặc duyệt quyết toán thì kế toán phải mở sổ cụ thể thông tin tài khoản 241 ” XDCB dở dang ” theo dõi riêng khu công trình hoàn thành xong chờ chuyển giao và duyệt quyết toán .
3.1.12. Khi quyết toán vốn góp vốn đầu tư XDCB hoàn thành xong được duyệt thì kế toán kiểm soát và điều chỉnh lại giá tạm tính theo giá trị gia tài được duyệt, ghi ;
– Nếu giá trị gia tài hình thành qua góp vốn đầu tư XDCB được duyệt có giá trị thấp hơn giá tạm tính :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( ngân sách duyệt bỏ phải tịch thu )
Có những TK 211, 213, 217, 1557 .
– Nếu giá trị gia tài hình thành qua góp vốn đầu tư XDCB được duyệt có giá trị cao hơn giá tạm tính :
Nợ những TK 211, 213, 217, 1557
Có những TK tương quan .
– Nếu TSCĐ góp vốn đầu tư bằng nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB và được cấp có thẩm quyền được cho phép tăng nguồn vốn kinh doanh thương mại thì đồng thời ghi :
Nợ TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB
Có TK 241 – XDCB dở dang ( những khoản thiệt hại được duyệt bỏ )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( giá trị gia tài được duyệt ) .
– Nếu TSCĐ hình thành bằng quỹ phúc lợi và dùng vào mục tiêu phúc lợi, khi chủ góp vốn đầu tư duyệt quyết toán vốn góp vốn đầu tư, kế toán ghi tăng quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ :
Nợ TK 3532 – Quỹ phúc lợi
Có TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ .
3.1.13. Trường hợp doanh nghiệp là chủ góp vốn đầu tư có xây dựng Ban quản trị dự án Bất Động Sản để kế toán riêng quy trình góp vốn đầu tư XDCB :
a ) Kế toán tại chủ góp vốn đầu tư :
– Trường hợp nhận chuyển giao khu công trình đã được quyết toán, chủ góp vốn đầu tư ghi nhận giá trị khu công trình là giá đã được quyết toán, ghi :
Nợ những TK 211, 213, 217, 1557
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Nợ những TK 111, 112, 152, 153
Có TK 136 – Phải thu nội bộ
Có những TK 331, 333, … ( nhận nợ phải trả nếu có ) .
– Trường hợp nhận chuyển giao khu công trình chưa được quyết toán, chủ góp vốn đầu tư ghi nhận giá trị khu công trình là giá tạm tính. Khi quyết toán phải kiểm soát và điều chỉnh giá trị khu công trình theo giá được quyết toán, ghi :
+ Nếu giá được quyết toán lớn hơn giá tạm tính, ghi :
Nợ những TK 211, 213, 217, 1557
Có những TK tương quan .
+ Nếu giá được quyết toán nhỏ hơn giá tạm tính, ghi :
Nợ những TK tương quan
Có những TK 211, 213, 217, 1557 .
b ) Kế toán tại Ban quản trị dự án Bất Động Sản : Thực hiện theo pháp luật tại Thông tư số 195 / 2012 / TT-BTC ngày 15/11/2012 của Bộ Tài chính hướng dẫn kế toán vận dụng cho đơn vị chức năng chủ góp vốn đầu tư và những văn bản sửa đổi, bổ trợ, thay thế sửa chữa ( nếu có ) .
3.1.14. Trường hợp dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư bị hủy bỏ hoặc tịch thu, kế toán thanh lý dự án Bất Động Sản và tịch thu ngân sách góp vốn đầu tư. Phần chênh lệch giữa ngân sách góp vốn đầu tư và số thu từ việc thanh lý được phản ánh vào ngân sách khác hoặc xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường của tổ chức triển khai, cá thể, ghi :
Nợ những TK 111, 112 – Số thu từ việc thanh lý dự án Bất Động Sản
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( Số tổ chức triển khai, cá thể phải bồi thường )
Nợ TK 811 – Chi tiêu khác ( Số được tính vào ngân sách )
Có TK 241 – XDCB dở dang .

3.2. Kế toán sửa chữa TSCĐ

Công tác thay thế sửa chữa TSCĐ của doanh nghiệp cũng hoàn toàn có thể triển khai theo phương pháp tự làm hoặc giao thầu .
a ) Khi ngân sách thay thế sửa chữa TSCĐ phát sinh được tập hợp vào bên Nợ TK 241 ” XDCB dở dang ” ( 2413 ) và được cụ thể cho từng khu công trình, việc làm sửa chữa thay thế TSCĐ. Căn cứ chứng từ phát sinh ngân sách để hạch toán :
– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang ( 2413 ) ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có những TK 111, 112, 152, 214, … ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì ngân sách sửa chữa thay thế TSCĐ gồm có cả thuế GTGT, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang ( 2413 ) ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có những 111, 112, 152, 214, 334, … ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
b ) Khi khu công trình thay thế sửa chữa hoàn thành xong, nếu không đủ điều kiện kèm theo ghi tăng nguyên giá TSCĐ :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước ( nếu phát sinh lớn được phân chia dần )
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( nếu trích trước ngân sách thay thế sửa chữa định kỳ )
Có TK 241 – XDCB dở dang ( 2413 ) .
– Trường hợp sửa chữa thay thế tái tạo, tăng cấp thỏa mãn nhu cầu điều kiện kèm theo ghi tăng nguyên giá TSCĐ, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Có TK 241 – XDCB dở dang ( 2413 ) .

Điều 47. Tài khoản 242 – Chi phí trả trước

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những ngân sách thực tiễn đã phát sinh nhưng có tương quan đến hiệu quả hoạt động giải trí SXKD của nhiều kỳ kế toán và việc kết chuyển những khoản ngân sách này vào ngân sách SXKD của những kỳ kế toán sau .
b ) Các nội dung được phản ánh là ngân sách trả trước, gồm :
– Ngân sách chi tiêu trả trước về thuê hạ tầng, thuê hoạt động giải trí TSCĐ ( quyền sử dụng đất, nhà xưởng, kho bãi, văn phòng thao tác, shop và TSCĐ khác ) ship hàng cho sản xuất, kinh doanh thương mại nhiều kỳ kế toán .
– Chi tiêu xây dựng doanh nghiệp, ngân sách huấn luyện và đào tạo, quảng cáo phát sinh trong quá trình trước hoạt động giải trí được phân chia tối đa không quá 3 năm ;
– Chi tiêu mua bảo hiểm ( bảo hiểm cháy, nổ, bảo hiểm nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự chủ phương tiện đi lại vận tải đường bộ, bảo hiểm thân xe, bảo hiểm gia tài, … ) và những loại lệ phí mà doanh nghiệp mua và trả một lần cho nhiều kỳ kế toán ;
– Công cụ, dụng cụ, vỏ hộp luân chuyển, vật dụng cho thuê tương quan đến hoạt động giải trí kinh doanh thương mại trong nhiều kỳ kế toán ;
– Ngân sách chi tiêu đi vay trả trước về lãi tiền vay hoặc lãi trái phiếu ngay khi phát hành ;
– Ngân sách chi tiêu sửa chữa thay thế TSCĐ phát sinh một lần có giá trị lớn doanh nghiệp không triển khai trích trước ngân sách thay thế sửa chữa lớn TSCĐ, phân chia tối đa không quá 3 năm ;
– Số chênh lệch giá bán nhỏ hơn giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại là thuê kinh tế tài chính ;
– Số chênh lệch giá bán nhỏ hơn giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại là thuê hoạt động giải trí ;
– Trường hợp hợp nhất kinh doanh thương mại không dẫn đến quan hệ công ty mẹ – công ty con có phát sinh lợi thế thương mại hoặc khi cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước có phát sinh lợi thế kinh doanh thương mại ;
– Các khoản ngân sách trả trước khác Giao hàng cho hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của nhiều kỳ kế toán .
Ngân sách chi tiêu nghiên cứu và điều tra và ngân sách cho quá trình tiến hành không đủ tiêu chuẩn ghi nhận là TSCĐ vô hình dung được ghi nhận ngay là chi phí sản xuất kinh doanh thương mại, không ghi nhận là ngân sách trả trước .
c ) Việc tính và phân chia ngân sách trả trước vào ngân sách SXKD từng kỳ kế toán phải địa thế căn cứ vào đặc thù, mức độ từng loại ngân sách để lựa chọn chiêu thức và tiêu thức hài hòa và hợp lý .
d ) Kế toán phải theo dõi chi tiết cụ thể từng khoản ngân sách trả trước theo từng kỳ hạn trả trước đã phát sinh, đã phân chia vào những đối tượng người tiêu dùng chịu ngân sách của từng kỳ kế toán và số còn lại chưa phân chia vào ngân sách .
đ ) Đối với những khoản ngân sách trả trước bằng ngoại tệ, trường hợp tại thời gian lập báo cáo giải trình có dẫn chứng chắc như đinh về việc người bán không hề cung ứng hàng hoá, dịch vụ và doanh nghiệp sẽ chắc như đinh nhận lại những khoản trả trước bằng ngoại tệ thì được coi là những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ và phải nhìn nhận lại theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian báo cáo giải trình ( là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp tiếp tục có thanh toán giao dịch ) .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 242 – Chi phí trả trước

Bên Nợ: Các khoản chi phí trả trước phát sinh trong kỳ.

Bên Có: Các khoản chi phí trả trước đã tính vào chi phí SXKD trong kỳ.

Số dư bên Nợ: Các khoản chi phí trả trước chưa tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Khi phát sinh những khoản ngân sách trả trước phải phân chia dần vào ngân sách SXKD của nhiều kỳ, ghi :
Nợ TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 153, 331, 334, 338, …
Định kỳ thực thi phân chia ngân sách trả trước vào ngân sách SXKD, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 635, 641, 642
Có TK 242 – Chi tiêu trả trước .
b ) Khi trả trước tiền thuê TSCĐ, thuê hạ tầng theo phương pháp thuê hoạt động giải trí và ship hàng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại cho nhiều kỳ, ghi :
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, …
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, ngân sách trả trước gồm có cả thuế GTGT .
c ) Đối với công cụ, dụng cụ, vỏ hộp luân chuyển, vật dụng cho thuê tương quan đến hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại trong nhiều kỳ, khi xuất dùng, cho thuê, ghi :
– Khi xuất dùng hoặc cho thuê, ghi :
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước
Có TK 153 – Công cụ, dụng cụ .
– Định kỳ thực thi phân chia giá trị công cụ, dụng cụ, vỏ hộp luân chuyển, vật dụng cho thuê đã xuất kho theo tiêu thức hài hòa và hợp lý. Căn cứ để xác lập mức ngân sách phải phân chia mỗi kỳ hoàn toàn có thể là thời hạn sử dụng hoặc khối lượng loại sản phẩm, dịch vụ mà công cụ, dụng cụ, vỏ hộp luân chuyển, vật dụng cho thuê tham gia vào hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại trong từng kỳ kế toán. Khi phân chia, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642, …
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước .
d ) Trường hợp mua TSCĐ và bất động sản góp vốn đầu tư theo phương pháp trả chậm, trả góp :
– Khi mua TSCĐ hữu hình, TSCĐ vô hình dung hoặc mua bất động sản góp vốn đầu tư theo phương pháp trả chậm, trả góp và đưa về sử dụng ngay cho SXKD, hoặc để nắm giữ chờ tăng giá hoặc cho thuê hoạt động giải trí, ghi :
Nợ những TK 211, 213, 217 ( nguyên giá – ghi theo giá mua trả tiền ngay )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Nợ TK 242 – giá thành trả trước ( phần lãi trả chậm là số chênh lệch giữa Tổng số tiền phải thanh toán giao dịch trừ ( – ) Giá mua trả tiền ngay trừ ( – ) Thuế GTGT ( nếu có ) )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .
– Định kỳ, thanh toán giao dịch tiền cho người bán, kế toán ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có những TK 111, 112 ( số phải trả định kỳ gồm có cả giá gốc và lãi trả chậm, trả góp phải trả định kỳ ) .
– Định kỳ, tính vào ngân sách theo số lãi trả chậm, trả góp phải trả, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 242 – giá thành trả trước .
đ ) Trường hợp ngân sách sửa chữa thay thế TSCĐ phát sinh lớn, doanh nghiệp không triển khai trích trước ngân sách sửa chữa thay thế TSCĐ, phải phân chia ngân sách vào nhiều kỳ kế toán, khi việc làm sửa chữa thay thế hoàn thành xong :
– Kết chuyển ngân sách sửa chữa thay thế TSCĐ vào thông tin tài khoản ngân sách trả trước, ghi :
Nợ TK 242 – giá thành trả trước .
Có TK 241 – XDCB dở dang ( 2413 ) .
– Định kỳ, tính và phân chia ngân sách thay thế sửa chữa TSCĐ vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642, …
Có TK 242 – Chi tiêu trả trước .
e ) Trường hợp doanh nghiệp trả trước lãi tiền vay cho bên cho vay :
– Khi trả trước lãi tiền vay, ghi :
Nợ TK 242 – giá thành trả trước
Có những TK 111, 112 .
– Định kỳ, khi phân chia lãi tiền vay theo số phải trả từng kỳ vào ngân sách kinh tế tài chính hoặc vốn hoá tính vào giá trị gia tài dở dang, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( ngân sách đi vay ghi vào ngân sách SXKD trong kỳ )
Nợ TK 241 – XDCB dở dang ( nếu ngân sách đi vay được vốn hoá vào giá trị gia tài góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng dở dang )
Nợ TK 627 – Ngân sách chi tiêu sản xuất chung ( nếu ngân sách đi vay được vốn hoá vào giá trị gia tài sản xuất dở dang )
Có TK 242 – giá thành trả trước .
g ) Khi doanh nghiệp phát hành trái phiếu theo mệnh giá để kêu gọi vốn vay, nếu doanh nghiệp trả trước lãi trái phiếu ngay khi phát hành, ngân sách lãi vay được phản ánh vào bên Nợ TK 242 ( cụ thể lãi trái phiếu trả trước ), sau đó phân chia dần vào những đối tượng người dùng chịu ngân sách .
– Tại thời gian phát hành trái phiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( tổng số tiền thực thu )
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước ( chi tiết cụ thể lãi trái phiếu trả trước )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
– Định kỳ, phân chia lãi trái phiếu trả trước vào ngân sách đi vay từng kỳ, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang ( nếu được vốn hoá vào giá trị gia tài góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng dở dang )
Nợ TK 627 – Chi tiêu sản xuất chung ( vốn hoá vào gia tài sản xuất dở dang )
Có TK 242 – giá thành trả trước ( cụ thể lãi trái phiếu trả trước ) ( số lãi trái phiếu phân chia trong kỳ ) .
h ) Trường hợp hợp nhất kinh doanh thương mại không dẫn đến quan hệ công ty mẹ – công ty con ( mua gia tài thuần ), tại ngày mua nếu phát sinh lợi thế thương mại :
– Nếu việc mua, bán khi hợp nhất kinh doanh thương mại được bên mua thanh toán giao dịch bằng tiền, hoặc những khoản tương tự tiền, ghi :
Nợ những TK 131, 138, 152, 153, 155, 156, 211, 213, 217. … ( theo giá trị hài hòa và hợp lý của những gia tài đã mua )
Nợ TK 242 – giá thành trả trước ( cụ thể lợi thế thương mại )
Có những TK 331, 3411, … ( theo giá trị hài hòa và hợp lý của những khoản nợ phải trả và nợ tiềm tàng phải gánh chịu )
Có những TK 111, 112, 121 ( số tiền hoặc những khoản tương tự tiền bên mua đã giao dịch thanh toán ) .
– Nếu việc mua, bán khi hợp nhất kinh doanh thương mại được thực thi bằng việc bên mua phát hành CP, ghi :
Nợ những TK 131, 138, 152, 153, 155, 156, 211, 213, 217, … ( theo giá trị hài hòa và hợp lý của những gia tài đã mua )
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước ( chi tiết cụ thể lợi thế thương mại )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá phát hành nhỏ hơn mệnh giá )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá )
Có những TK 331, 3411 … ( theo giá trị hài hòa và hợp lý của những khoản nợ phải trả và nợ tiềm tàng phải gánh chịu )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá phát hành lớn hơn mệnh giá ) .
i ) Các doanh nghiệp chưa phân chia hết lỗ chênh lệch tỷ giá trong quy trình tiến độ trước hoạt động giải trí phải kết chuyển hàng loạt số lỗ lũy kế đang theo dõi trên TK 242 sang TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính để xác lập hiệu quả kinh doanh thương mại trong kỳ, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 242 – giá thành trả trước .
k ) Khi kiểm kê gia tài tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa doanh nghiệp 100 % vốn nhà nước, nếu khoản tiền thuê đất trả trước không đủ tiêu chuẩn ghi nhận TSCĐ vô hình dung, được nhìn nhận tăng vốn Nhà nước, ghi :
Nợ TK 242 – Chi tiêu trả trước
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
l ) Khi kiểm kê gia tài tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa doanh nghiệp 100 % vốn nhà nước, nếu giá trị thực tiễn của vốn Nhà nước lớn hơn giá trị ghi sổ của vốn Nhà nước, kế toán ghi tăng vốn Nhà nước và ghi nhận phần chênh lệch là lợi thế kinh doanh thương mại, ghi :
Nợ TK 242 – giá thành trả trước
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
m ) Lợi thế kinh doanh thương mại phát sinh khi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước được phản ánh trên TK 242 và phân chia dần tối đa không quá 3 năm, ghi :
Nợ TK 642 – Chi tiêu quản trị doanh nghiệp
Có TK 242 – giá thành trả trước .

Điều 48. Tài khoản 243 – Tài sản thuế thu nhập hoãn lại

1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm của gia tài thuế thu nhập hoãn lại .

Trường hợp tại thời gian ghi nhận gia tài thuế thu nhập hoãn lại đã biết trước có sự đổi khác về thuế suất thuế TNDN trong tương lai, nếu việc hoàn nhập gia tài thuế thu nhập hoãn lại nằm trong thời hạn thuế suất mới đã có hiệu lực hiện hành thì thuế suất vận dụng để ghi nhận gia tài thuế được tính theo thuế suất mới .
b ) Cơ sở tính thuế của gia tài hoặc nợ phải trả và Chênh lệch trong thời điểm tạm thời :
– Cơ sở tính thuế của gia tài là giá trị sẽ được trừ khỏi thu nhập chịu thuế khi tịch thu giá trị ghi sổ của gia tài. Nếu thu nhập không phải chịu thuế thì cơ sở tính thuế của gia tài bằng giá trị ghi sổ của gia tài đó. Cơ sở tính thuế thu nhập của nợ phải trả là giá trị ghi sổ của nó trừ đi ( – ) giá trị sẽ được khấu trừ vào thu nhập chịu thuế khi giao dịch thanh toán nợ phải trả trong những kỳ tương lai. Đối với doanh thu nhận trước, cơ sở tính thuế là giá trị ghi sổ của nó, trừ đi phần giá trị của lệch giá không phải chịu thuế trong tương lai .
– Chênh lệch trong thời điểm tạm thời là khoản chênh lệch giữa giá trị ghi sổ của gia tài hoặc nợ phải trả trong Bảng Cân đối kế toán và cơ sở tính thuế của gia tài hoặc nợ phải trả đó. Chênh lệch trong thời điểm tạm thời gồm 2 loại : Chênh lệch trong thời điểm tạm thời được khấu trừ và chênh lệch trong thời điểm tạm thời chịu thuế. Chênh lệch trong thời điểm tạm thời được khấu trừ là những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời làm phát sinh những khoản được khấu trừ khi xác lập thu nhập chịu thuế trong tương lai khi giá trị ghi sổ của những khoản mục gia tài được tịch thu hoặc nợ phải trả được giao dịch thanh toán .
+ Chênh lệch trong thời điểm tạm thời về thời hạn chỉ là một trong những trường hợp chênh lệch trong thời điểm tạm thời, ví dụ : Nếu doanh thu kế toán được ghi nhận trong kỳ này nhưng thu nhập chịu thuế được tính trong kỳ khác .
+ Các khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời giữa giá trị ghi sổ của gia tài hoặc nợ phải trả so với cơ sở tính thuế của gia tài hoặc nợ phải trả đó hoàn toàn có thể không phải là chênh lệch trong thời điểm tạm thời về mặt thời hạn, ví dụ : Khi nhìn nhận lại một gia tài thì giá trị ghi sổ của gia tài đổi khác nhưng nếu cơ sở tính thuế không biến hóa thì phát sinh chênh lệch trong thời điểm tạm thời. Tuy nhiên thời hạn tịch thu giá trị ghi sổ và cơ sở tính thuế không biến hóa nên chênh lệch trong thời điểm tạm thời này không phải là chênh lệch trong thời điểm tạm thời về thời hạn .
+ Kế toán không liên tục sử dụng khái niệm “ Chênh lệch vĩnh viễn ” để phân biệt với chênh lệch trong thời điểm tạm thời khi xác lập thuế thu nhập hoãn lại do thời hạn tịch thu gia tài hoặc giao dịch thanh toán nợ phải trả cũng như thời hạn để khấu trừ gia tài và nợ phải trả đó vào thu nhập chịu thuế là hữu hạn .
c ) Nếu doanh nghiệp dự trù chắc như đinh có được doanh thu tính thuế thu nhập trong tương lai để sử dụng những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời được khấu trừ, những khoản lỗ tính thuế và khuyến mại thuế chưa sử dụng, kế toán được ghi nhận gia tài thuế thu nhập hoãn lại so với :
– Tất cả những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời được khấu trừ ( ngoại trừ chênh lệch trong thời điểm tạm thời phát sinh từ việc ghi nhận khởi đầu của gia tài hoặc nợ phải trả từ một thanh toán giao dịch mà không phải là thanh toán giao dịch hợp nhất kinh doanh thương mại ; và không có tác động ảnh hưởng đến cả doanh thu kế toán và thu nhập chịu thuế ( hoặc lỗ tính thuế ) tại thời gian thanh toán giao dịch ) .
– Giá trị còn được khấu trừ của khoản lỗ tính thuế và khuyến mại về thuế chưa sử dụng chuyển sang năm sau .
d ) Cuối năm, doanh nghiệp phải lập “ Bảng xác lập chênh lệch trong thời điểm tạm thời được khấu trừ ”, “ Bảng theo dõi chênh lệch trong thời điểm tạm thời được khấu trừ chưa sử dụng ”, giá trị được khấu trừ chuyển sang năm sau của những khoản lỗ tính thuế và khuyễn mãi thêm thuế chưa sử dụng làm địa thế căn cứ lập “ Bảng xác lập gia tài thuế thu nhập hoãn lại ” để xác lập giá trị gia tài thuế thu nhập hoãn lại được ghi nhận hoặc hoàn nhập trong năm .
đ ) Việc ghi nhận gia tài thuế thu nhập hoãn lại trong năm được triển khai theo nguyên tắc bù trừ giữa gia tài thuế thu nhập hoãn lại phát sinh trong năm nay với gia tài thuế thu nhập doanh nghiệp đã ghi nhận từ những năm trước nhưng năm nay được hoàn nhập lại, theo nguyên tắc :
– Nếu gia tài thuế thu nhập hoãn lại phát sinh trong năm lớn hơn gia tài thuế thu nhập hoãn lại được hoàn nhập trong năm, thì số chênh lệch được ghi nhận là gia tài thuế thu nhập hoãn lại và ghi giảm ngân sách thuế thu nhập hoãn lại .
– Nếu gia tài thuế thu nhập hoãn lại phát sinh trong năm nhỏ hơn gia tài thuế thu nhập hoãn lại được hoàn nhập trong năm, thì số chênh lệch được ghi giảm gia tài thuế thu nhập hoãn lại và ghi tăng ngân sách thuế thu nhập hoãn lại .
e ) Kế toán phải hoàn nhập gia tài thuế thu nhập hoãn lại khi những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời được khấu trừ không còn tác động ảnh hưởng tới doanh thu tính thuế ( khi gia tài được tịch thu hoặc nợ phải trả được thanh toán giao dịch một phần hoặc hàng loạt ), khi lỗ tính thuế hoặc khuyến mại thuế đã được sử dụng .
g ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, nếu dự trù chắc như đinh có được doanh thu tính thuế thu nhập trong tương lai, gia tài thuế thu nhập hoãn lại chưa được ghi nhận từ những năm trước được ghi nhận bổ trợ làm giảm ngân sách thuế hoãn lại .
h ) Việc bù trừ gia tài thuế thu nhập hoãn lại và thuế thu nhập hoãn lại phải trả chỉ thực thi khi lập Bảng cân đối kế toán, không triển khai khi ghi nhận gia tài thuế thu nhập hoãn lại trên sổ kế toán .
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 243 – Tài sản thuế thu nhập hoãn lại
Bên Nợ : Giá trị gia tài thuế thu nhập hoãn lại tăng .
Bên Có : Giá trị gia tài thuế thu nhập hoãn lại giảm .
Số dư bên Nợ : Giá trị gia tài thuế thu nhập hoãn lại còn lại cuối kỳ .
3. Phương pháp kế toán 1 số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính đa phần
a ) Nếu gia tài thuế thu nhập hoãn lại phát sinh trong năm lớn hơn gia tài thuế thu nhập hoãn lại được hoàn nhập trong năm, kế toán ghi nhận giá trị gia tài thuế thu nhập hoãn lại là số chênh lệch giữa số gia tài thuế thu nhập hoãn lại phát sinh lớn hơn số được hoàn nhập trong năm, ghi :
Nợ TK 243 – Tài sản thuế thu nhập hoãn lại
Có TK 8212 – Ngân sách chi tiêu thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại .
b ) Nếu gia tài thuế thu nhập hoãn lại phát sinh trong năm nhỏ hơn gia tài thuế thu nhập hoãn lại được hoàn nhập trong năm, kế toán ghi giảm gia tài thuế thu nhập hoãn lại là số chênh lệch giữa số gia tài thuế thu nhập hoãn lại phát sinh nhỏ hơn số được hoàn nhập trong năm, ghi :
Nợ TK 8212 – Ngân sách chi tiêu thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại
Có TK 243 – Tài sản thuế thu nhập hoãn lại .
Điều 49. Tài khoản 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược
1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số tiền hoặc giá trị gia tài mà doanh nghiệp đem đi cầm đồ, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược tại những doanh nghiệp, tổ chức triển khai khác trong những quan hệ kinh tế tài chính theo pháp luật của pháp lý .
b ) Các khoản tiền, gia tài đem cầm đồ, thế chấp ngân hàng ký quỹ, ký cược phải được theo dõi ngặt nghèo và kịp thời tịch thu khi hết thời hạn cầm đồ, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược. Trường hợp những khoản ký quỹ, ký cược doanh nghiệp được quyền nhận lại nhưng quá hạn tịch thu thì doanh nghiệp được trích lập dự trữ như so với những khoản nợ phải thu khó đòi .
c ) Doanh nghiệp phải theo dõi cụ thể những khoản cầm đồ, thế chấp ngân hàng ký cược, ký quỹ theo từng loại, từng đối tượng người dùng, kỳ hạn, nguyên tệ. Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, những khoản có kỳ hạn còn lại dưới 12 tháng được phân loại là gia tài thời gian ngắn ; Những khoản có kỳ hạn còn lại từ 12 tháng trở lên được phân loại là gia tài dài hạn .
d ) Đối với gia tài đưa đi cầm đồ, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược được phản ánh theo giá đã ghi sổ kế toán của doanh nghiệp. Khi xuất gia tài phi tiền tệ mang đi cầm đồ, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược ghi theo giá nào thì khi thu về ghi theo giá đó. Trường hợp có những khoản ký cược, ký quỹ bằng tiền hoặc tương tự tiền được quyền nhận lại bằng ngoại tệ thì phải nhìn nhận lại theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính ( là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp liên tục có thanh toán giao dịch ). Các gia tài thế chấp ngân hàng bằng giấy ghi nhận quyền sở hữu ( ví dụ như bất động sản ) thì không ghi giảm gia tài mà theo dõi chi tiết cụ thể trên sổ kế toán ( chi tiết cụ thể gia tài đang thế chấp ngân hàng ) và thuyết minh trên Báo cáo kinh tế tài chính .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 244 – Cầm cố, thế chấp, ký quỹ, ký cược

Bên Nợ:

– Giá trị tài sản mang đi cầm cố, thế chấp hoặc số tiền đã ký quỹ, ký cược.

– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư những khoản ký cược, ký quỹ được quyền nhận lại bằng ngoại tệ tại thời gian báo cáo giải trình ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam ) .

Bên Có:

– Giá trị tài sản cầm cố hoặc số tiền ký quỹ, ký cược đã nhận lại hoặc đã thanh toán;

– Khoản khấu trừ ( phạt ) vào tiền ký quỹ, ký cược tính vào ngân sách khác ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư những khoản ký cược, ký quỹ được quyền nhận lại bằng ngoại tệ tại thời gian báo cáo giải trình ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam ) .

Số dư bên Nợ: Giá trị tài sản còn đang cầm cố, thế chấp hoặc số tiền còn đang ký quỹ, ký cược.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Dùng tiền mặt, hoặc tiền gửi ngân hàng nhà nước để ký cược, ký quỹ, ghi :
Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược
Có những TK 111, 112 .
b ) Trường hợp dùng gia tài cố định và thắt chặt để cầm đồ, ghi :
Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn gia tài cố định và thắt chặt ( giá trị hao mòn )
Có những TK 211, 213 ( nguyên giá ) .
Trường hợp thế chấp ngân hàng bằng sách vở ( giấy ghi nhận chiếm hữu nhà đất, gia tài ) thì không phản ánh trên thông tin tài khoản này mà chỉ theo dõi trên sổ chi tiết cụ thể .
c ) Khi mang gia tài khác đi cầm đồ, thế chấp ngân hàng, ghi :
Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược ( chi tiết cụ thể theo từng khoản )
Có những TK 152, 155, 156, …
d ) Khi nhận lại gia tài cầm đồ hoặc tiền ký quỹ, ký cược :
– Nhận lại số tiền ký quỹ, ký cược, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược .
– Nhận lại gia tài cố định và thắt chặt cầm đồ, thế chấp ngân hàng, ghi :
Nợ những TK 211, 213 ( nguyên giá khi đưa đi cầm đồ )
Có TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược ( giá trị còn lại )
Có TK 214 – Hao mòn gia tài cố định và thắt chặt ( giá trị hao mòn ) .
– Khi nhận lại gia tài khác mang đi cầm đồ, thế chấp ngân hàng, ghi :
Nợ những TK 152, 155, 156, …
Có TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược ( cụ thể từng khoản ) .
đ ) Trường hợp doanh nghiệp không thực thi đúng những cam kết, bị phạt vi phạm hợp đồng trừ vào tiền ký quỹ, ký cược, ghi :
Nợ TK 811 – giá thành khác ( số tiền bị trừ )
Có TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược .
e ) Trường hợp sử dụng khoản ký cược, ký quỹ thanh toán giao dịch cho người bán, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược .
g ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, nếu những khoản ký cược, ký quỹ được quyền nhận lại có gốc ngoại tệ, kế toán phải nhìn nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính :
– Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với tỷ giá Đồng Nước Ta, ghi :
Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 ) .
– Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với tỷ giá Đồng Nước Ta, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 )
Có TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký quỹ, ký cược .

Điều 50: Nguyên tắc kế toán các khoản nợ phải trả

1. Các khoản nợ phải trả được theo dõi chi tiết cụ thể theo kỳ hạn phải trả, đối tượng người tiêu dùng phải trả, loại nguyên tệ phải trả và những yếu tố khác theo nhu yếu quản trị của doanh nghiệp .
2. Việc phân loại những khoản phải trả là phải trả người bán, phải trả nội bộ, phải trả khác được thực thi theo nguyên tắc :
a ) Phải trả người bán gồm những khoản phải trả mang đặc thù thương mại phát sinh từ thanh toán giao dịch mua sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, gia tài và người bán ( là đơn vị chức năng độc lập với người mua, gồm cả những khoản phải trả giữa công ty mẹ và công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link ). Khoản phải trả này gồm cả những khoản phải trả khi nhập khẩu trải qua người nhận ủy thác ( trong thanh toán giao dịch nhập khẩu ủy thác ) ;
b ) Phải trả nội bộ gồm những khoản phải trả giữa đơn vị chức năng cấp trên và đơn vị chức năng cấp dưới thường trực không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc vào ;
c ) Phải trả khác gồm những khoản phải trả không có tính thương mại, không tương quan đến thanh toán giao dịch mua, bán, phân phối sản phẩm & hàng hóa dịch vụ :
– Các khoản phải trả tương quan đến ngân sách kinh tế tài chính, như : khoản phải trả về lãi vay, cổ tức và doanh thu phải trả, ngân sách hoạt động giải trí góp vốn đầu tư kinh tế tài chính phải trả ;
– Các khoản phải trả do bên thứ ba chi hộ ; Các khoản tiền bên nhận ủy thác nhận của những bên tương quan để thanh toán giao dịch theo chỉ định trong thanh toán giao dịch ủy thác xuất nhập khẩu ;
– Các khoản phải trả không mang tính thương mại như phải trả do mượn gia tài, phải trả về tiền phạt, bồi thường, gia tài thừa chờ giải quyết và xử lý, phải trả về những khoản BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ …
3. Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán địa thế căn cứ kỳ hạn còn lại của những khoản phải trả để phân loại là dài hạn hoặc thời gian ngắn .
4. Khi có những vật chứng cho thấy một khoản tổn thất có năng lực chắc như đinh xảy ra, kế toán phải ghi nhận ngay một khoản phải trả theo nguyên tắc thận trọng .
5. Kế toán phải xác lập những khoản phải trả thỏa mãn nhu cầu định nghĩa của những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ ( được hướng dẫn chi tiết cụ thể ở Tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ) để nhìn nhận lại cuối kỳ khi lập Báo cáo kinh tế tài chính .

Điều 51. Tài khoản 331 – Phải trả cho người bán

1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình thanh toán giao dịch về những khoản nợ phải trả của doanh nghiệp cho người bán vật tư, sản phẩm & hàng hóa, người phân phối dịch vụ, người bán TSCĐ, BĐSĐT, những khoản góp vốn đầu tư kinh tế tài chính theo hợp đồng kinh tế tài chính đã ký kết. Tài khoản này cũng được dùng để phản ánh tình hình giao dịch thanh toán về những khoản nợ phải trả cho người nhận thầu xây lắp chính, phụ. Không phản ánh vào thông tin tài khoản này những nhiệm vụ mua trả tiền ngay .
b ) Nợ phải trả cho người bán, người phân phối, người nhận thầu xây lắp cần được hạch toán cụ thể cho từng đối tượng người tiêu dùng phải trả. Trong chi tiết cụ thể từng đối tượng người dùng phải trả, thông tin tài khoản này phản ánh cả số tiền đã ứng trước cho người bán, người cung ứng, người nhận thầu xây lắp nhưng chưa nhận được mẫu sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, khối lượng xây lắp triển khai xong chuyển giao .
c ) Doanh nghiệp phải theo dõi cụ thể những khoản nợ phải trả cho người bán theo từng loại nguyên tệ. Đối với những khoản phải trả bằng ngoại tệ thì thực thi theo nguyên tắc :
– Khi phát sinh những khoản nợ phải trả cho người bán ( bên có thông tin tài khoản 331 ) bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi ra Đồng Việt nam theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian phát sinh ( là tỷ giá bán của ngân hàng nhà nước thương mại nơi tiếp tục có thanh toán giao dịch ). Riêng trường hợp ứng trước cho nhà thầu hoặc người bán, khi đủ điều kiện kèm theo ghi nhận gia tài hoặc ngân sách thì bên Có thông tin tài khoản 331 vận dụng tỷ giá ghi sổ thực tiễn đích danh so với số tiền đã ứng trước .
– Khi giao dịch thanh toán nợ phải trả cho người bán ( bên Nợ thông tin tài khoản 331 ) bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi ra đồng Nước Ta theo tỷ giá ghi sổ trong thực tiễn đích danh cho từng đối tượng người tiêu dùng chủ nợ ( Trường hợp chủ nợ có nhiều thanh toán giao dịch thì tỷ giá trong thực tiễn đích danh được xác lập trên cơ sở bình quân gia quyền di động những thanh toán giao dịch của chủ nợ đó ). Riêng trường hợp phát sinh thanh toán giao dịch ứng trước tiền cho nhà thầu hoặc người bán thì bên Nợ thông tin tài khoản 331 vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn ( là tỷ giá bán của ngân hàng nhà nước nơi liên tục có thanh toán giao dịch ) tại thời gian ứng trước ;
– Doanh nghiệp phải nhìn nhận lại những khoản phải trả cho người bán có gốc ngoại tệ tại tổng thể những thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính theo lao lý của pháp lý. Tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn khi nhìn nhận lại khoản phải trả cho người bán là tỷ giá bán ngoại tệ của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp liên tục có thanh toán giao dịch tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính. Các đơn vị chức năng trong tập đoàn lớn được vận dụng chung một tỷ giá do Công ty mẹ pháp luật ( phải bảo vệ sát với tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn ) để nhìn nhận lại những khoản phải trả cho người bán có gốc ngoại tệ phát sinh từ những thanh toán giao dịch trong nội bộ tập đoàn lớn .
d ) Bên giao nhập khẩu ủy thác ghi nhận trên thông tin tài khoản này số tiền phải trả người bán về hàng nhập khẩu trải qua bên nhận nhập khẩu ủy thác như khoản phải trả người bán thường thì .
đ ) Những vật tư, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ đã nhận, nhập kho nhưng đến cuối tháng vẫn chưa có hóa đơn thì sử dụng giá tạm tính để ghi sổ và phải kiểm soát và điều chỉnh về giá thực tiễn khi nhận được hóa đơn hoặc thông báo giá chính thức của người bán .
e ) Khi hạch toán cụ thể những khoản này, kế toán phải hạch toán rõ ràng, rành mạch những khoản chiết khấu giao dịch thanh toán, chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán của người bán, người cung ứng nếu chưa được phản ánh trong hóa đơn mua hàng .
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 331 – Phải trả cho người bán

Bên Nợ:

– Số tiền đã trả cho người bán vật tư, sản phẩm & hàng hóa, người phân phối dịch vụ, người nhận thầu xây lắp ;
– Số tiền ứng trước cho người bán, người cung ứng, người nhận thầu xây lắp nhưng chưa nhận được vật tư, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, khối lượng loại sản phẩm xây lắp triển khai xong chuyển giao ;
– Số tiền người bán chấp thuận đồng ý giảm giá sản phẩm & hàng hóa hoặc dịch vụ đã giao theo hợp đồng ;
– Chiết khấu giao dịch thanh toán và chiết khấu thương mại được người bán chấp thuận đồng ý cho doanh nghiệp giảm trừ vào khoản nợ phải trả cho người bán ;
– Giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa thiếu vắng, kém phẩm chất khi kiểm nhận và trả lại người bán .
– Đánh giá lại những khoản phải trả cho người bán bằng ngoại tệ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam ) .

Bên Có:

– Số tiền phải trả cho người bán vật tư, hàng hoá, người cung ứng dịch vụ và người nhận thầu xây lắp ;
– Điều chỉnh số chênh lệch giữa giá tạm tính nhỏ hơn giá trong thực tiễn của số vật tư, hàng hoá, dịch vụ đã nhận, khi có hoá đơn hoặc thông báo giá chính thức ;
– Đánh giá lại những khoản phải trả cho người bán bằng ngoại tệ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam ) .

Số dư bên Có: Số tiền còn phải trả cho người bán, người cung cấp, người nhận thầu xây lắp.

Tài khoản này hoàn toàn có thể có số dư bên Nợ. Số dư bên Nợ ( nếu có ) phản ánh số tiền đã ứng trước cho người bán hoặc số tiền đã trả nhiều hơn số phải trả cho người bán theo cụ thể của từng đối tượng người tiêu dùng đơn cử. Khi lập Bảng Cân đối kế toán, phải lấy số dư chi tiết cụ thể của từng đối tượng người dùng phản ánh ở thông tin tài khoản này để ghi 2 chỉ tiêu bên “ Tài sản ” và bên “ Nguồn vốn ” .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Mua vật tư, hàng hóa chưa trả tiền người bán về nhập kho trong trường hợp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên hoặc khi mua TSCĐ:

a ) Trường hợp mua trong trong nước, ghi :
– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156, 157, 211, 213 ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .
– Trường hợp thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ gồm có cả thuế GTGT ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .
b ) Trường hợp nhập khẩu, ghi :
– Phản ánh giá trị hàng nhập khẩu gồm có cả thuế TTĐB, thuế XK, thuế BVMT ( nếu có ), ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156, 157, 211, 213
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 3332 – Thuế TTĐB ( nếu có )
Có TK 3333 – Thuế xuất nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu, nếu có )
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ môi trường tự nhiên .
– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) .

3.2. Mua vật tư, hàng hoá chưa trả tiền người bán về nhập kho trong trường hợp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ:

a. Trường hợp mua trong trong nước :
– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
– Trường hợp thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa gồm có cả thuế GTGT ( tổng giá thanh toán giao dịch )
b. Trường hợp nhập khẩu, ghi :
– Phản ánh giá trị hàng nhập khẩu gồm có cả thuế TTĐB, thuế XK, thuế BVMT ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 611 – Mua hàng .
Có TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 3332 – Thuế TTĐB ( nếu có )
Có TK 3333 – Thuế xuất nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu, nếu có )
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ môi trường tự nhiên .
– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) .

3.3. Trường hợp đơn vị có thực hiện đầu tư XDCB theo phương thức giao thầu, khi nhận khối lượng xây lắp hoàn thành bàn giao của bên nhận thầu xây lắp, căn cứ hợp đồng giao thầu và biên bản bàn giao khối lượng xây lắp, hoá đơn khối lượng xây lắp hoàn thành:

– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 241 – XDCB dở dang ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
– Trường hợp thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì giá trị góp vốn đầu tư XDCB gồm có cả thuế GTGT ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .

3.4. Khi ứng trước tiền hoặc thanh toán số tiền phải trả cho người bán vật tư, hàng hoá, người cung cấp dịch vụ, người nhận thầu xây lắp, ghi:

Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có những TK 111, 112, 341, …
– Trường hợp phải giao dịch thanh toán cho nhà thầu bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian phát sinh ( là tỷ giá bán của ngân hàng nhà nước thương mại nơi tiếp tục có thanh toán giao dịch ) .
– Trường hợp đã ứng trước tiền cho nhà thầu bằng ngoại tệ, kế toán ghi nhận giá trị góp vốn đầu tư XDCB tương ứng với số tiền đã ứng trước theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian ứng trước. Phần giá trị góp vốn đầu tư XDCB còn phải thanh toán giao dịch ( sau khi đã trừ đi số tiền ứng trước ) được ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian phát sinh .
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn )
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn thấp hơn tỷ giá ghi sổ kế toán của TK tiền )
Có những TK 111, 112, … ( tỷ giá ghi sổ kế toán )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn cao hơn tỷ giá ghi sổ kế toán của TK tiền ) .

3.5. Khi nhận lại tiền do người bán hoàn lại số tiền đã ứng trước vì không cung cấp được hàng hóa, dịch vụ, ghi:

Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .

3.6. Nhận dịch vụ cung cấp (chi phí vận chuyển hàng hoá, điện, nước, điện thoại, kiểm toán, tư vấn, quảng cáo, dịch vụ khác) của người bán:

– Nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 156 – Hàng hóa ( 1562 )
Nợ TK 241 – XDCB dở dang
Nợ TK 242 – giá thành trả trước
Nợ những TK 623, 627, 641, 642, 635, 811
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( nếu có )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .
– Trường hợp thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì giá trị dịch vụ gồm có cả thuế GTGT ( tổng giá thanh toán giao dịch ) .

3.7. Chiết khấu thanh toán mua vật tư, hàng hoá doanh nghiệp được hưởng do thanh toán trước thời hạn phải thanh toán và tính trừ vào khoản nợ phải trả người bán, người cung cấp, ghi:

Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .

3.8. Trường hợp vật tư, hàng hoá mua vào phải trả lại hoặc được người bán chấp thuận giảm giá do không đúng quy cách, phẩm chất được tính trừ vào khoản nợ phải trả cho người bán, ghi:

Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 ) ( nếu có )
Có những TK 152, 153, 156, 611, …

3.9. Trường hợp các khoản nợ phải trả cho người bán không tìm ra chủ nợ hoặc chủ nợ không đòi và được xử lý ghi tăng thu nhập khác của doanh nghiệp, ghi:

Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 711 – Thu nhập khác .

3.10. Đối với nhà thầu chính, khi xác định giá trị khối lượng xây lắp phải trả cho nhà thầu phụ theo hợp đồng kinh tế đã ký kết, căn cứ vào hóa đơn, phiếu giá công trình, biên bản nghiệm thu khối lượng xây lắp hoàn thành và hợp đồng giao thầu phụ, ghi:

Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng số tiền phải trả cho nhà thầu phụ gồm cả thuế GTGT nguồn vào ) .

3.11. Trường hợp doanh nghiệp nhận bán hàng đại lý, bán đúng giá, hưởng hoa hồng.

– Khi nhận hàng bán đại lý, doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép thông tin về hàng nhận bán đại lý trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
– Khi bán hàng nhận đại lý, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, … ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( giá giao bán đại lý + thuế ) .
Đồng thời doanh nghiệp theo dõi và ghi chép thông tin về hàng nhận bán đại lý đã xuất bán trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
– Khi xác lập hoa hồng đại lý được hưởng, tính vào lệch giá hoa hồng về bán hàng đại lý, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu có ) .
– Khi thanh toán giao dịch tiền cho bên giao hàng đại lý, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( giá cả trừ ( – ) hoa hồng đại lý )
Có những TK 111, 112, …

3.12. Kế toán phải trả cho người bán tại đơn vị giao uỷ thác nhập khẩu:

– Khi trả trước một khoản tiền uỷ thác mua hàng theo hợp đồng uỷ thác nhập khẩu cho đơn vị chức năng nhận uỷ thác nhập khẩu mở LC. .. địa thế căn cứ những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( chi tiết cụ thể cho từng đơn vị chức năng nhận uỷ thác )
Có những TK 111, 112, …
– Khi nhận hàng ủy thác nhập khẩu do bên nhận ủy thác giao trả, kế toán triển khai như so với hàng nhập khẩu thường thì .
– Khi trả tiền cho đơn vị chức năng nhận uỷ thác nhập khẩu về số tiền hàng nhập khẩu và những ngân sách tương quan trực tiếp đến hàng nhập khẩu, địa thế căn cứ những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( chi tiết cụ thể cho từng đơn vị chức năng nhận uỷ thác )
Có những TK 111, 112, …
– Phí uỷ thác nhập khẩu phải trả đơn vị chức năng nhận uỷ thác được tính vào giá trị hàng nhập khẩu, địa thế căn cứ những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ những TK 151, 152, 156, 211, …
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( chi tiết cụ thể từng đơn vị chức năng nhận uỷ thác ) .
– Việc thanh toán giao dịch nghĩa vụ và trách nhiệm thuế so với hàng nhập khẩu thực thi theo lao lý của TK 333 – Thuế và khoản phải nộp Nhà nước .
– Đơn vị nhận uỷ thác không sử dụng thông tin tài khoản này để phản ánh những nhiệm vụ thanh toán giao dịch ủy thác mà phản ánh qua những TK 138 và 338 .

3.13. Khi lập Báo cáo tài chính, số dư nợ phải trả cho người bán bằng ngoại tệ được đánh giá theo tỷ giá giao dịch thực tế tại thời điểm lập Báo cáo tài chính:

– Nếu tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 ) .
– Nếu tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán .
Điều 52. Tài khoản 333 – Thuế và những khoản phải nộp nhà nước

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh quan hệ giữa doanh nghiệp với Nhà nước về những khoản thuế, phí, lệ phí và những khoản khác phải nộp, đã nộp, còn phải nộp vào giá thành Nhà nước trong kỳ kế toán năm .
b ) Doanh nghiệp dữ thế chủ động tính, xác lập và kê khai số thuế, phí, lệ phí và những khoản phải nộp cho Nhà nước theo luật định ; Kịp thời phản ánh vào sổ kế toán số thuế phải nộp, đã nộp, được khấu trừ, được hoàn …
c. Các khoản thuế gián thu như thuế GTGT ( kể cả theo chiêu thức khấu trừ hay giải pháp trực tiếp ), thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường và những loại thuế gián thu khác về thực chất là khoản thu hộ bên thứ ba. Vì vậy những khoản thuế gián thu được loại trừ ra khỏi số liệu về lệch giá gộp trên Báo cáo kinh tế tài chính hoặc những báo cáo giải trình khác .
Doanh nghiệp hoàn toàn có thể lựa chọn việc ghi nhận lệch giá và số thuế gián thu phải nộp trên sổ kế toán bằng một trong 2 giải pháp :
– Tách và ghi nhận riêng số thuế gián thu phải nộp ( kể cả thuế GTGT phải nộp theo giải pháp trực tiếp ) ngay tại thời gian ghi nhận lệch giá. Theo giải pháp này lệch giá ghi trên sổ kế toán không gồm có số thuế gián thu phải nộp, tương thích với số liệu về lệch giá gộp trên Báo cáo kinh tế tài chính và phản ánh đúng thực chất thanh toán giao dịch ;
– Ghi nhận số thuế gián thu phải nộp bằng cách ghi giảm số lệch giá đã ghi chép trên sổ kế toán. Theo chiêu thức này, định kỳ mới ghi giảm lệch giá so với số thuế gián thu phải nộp, số liệu về lệch giá trên sổ kế toán có sự độc lạ so với lệch giá gộp trên Báo cáo kinh tế tài chính .
Trong mọi trường hợp, chỉ tiêu “ Doanh thu bán hàng, phân phối dịch vụ ” và chỉ tiêu “ Các khoản giảm trừ lệch giá ” của báo cáo giải trình tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đều không gồm có những khoản thuế gián thu phải nộp .
d ) Đối với những khoản thuế được hoàn, được giảm, kế toán phải phân biệt rõ số thuế được hoàn, được giảm là thuế đã nộp ở khâu mua hay phải nộp ở khâu bán và triển khai theo nguyên tắc :
– Đối với số thuế đã nộp ở khâu mua được hoàn trả ( ví dụ trong thanh toán giao dịch tạm nhập – tái xuất, những khoản thuế TTĐB, thuế NK, thuế BVMT đã nộp được hoàn trả khi tái xuất … ), kế toán ghi giảm giá trị hàng mua hoặc giảm giá vốn hàng bán, giảm ngân sách khác tùy theo từng trường hợp đơn cử. Riêng thuế GTGT nguồn vào được hoàn ghi giảm số thuế GTGT được khấu trừ ;
– Đối với số thuế đã nộp ở khâu nhập khẩu nhưng hàng nhập khẩu không thuộc quyền sở hữu của đơn vị chức năng, khi tái xuất được hoàn thì kế toán ghi giảm khoản phải thu khác ( ví dụ thuế nhập khẩu đã nộp của hàng nhận gia công được hoàn trả khi tái xuất … ) ;
– Đối với số thuế phải nộp khi bán sản phẩm & hàng hóa, cung ứng dịch vụ nhưng sau đó được giảm, được hoàn, kế toán ghi nhận vào thu nhập khác ( ví dụ hoàn thuế xuất khẩu, giảm số thuế TTĐB, GTGT, BVMT phải nộp khi bán sản phẩm & hàng hóa, cung ứng dịch vụ ) .
đ ) Nghĩa vụ so với NSNN trong thanh toán giao dịch ủy thác xuất – nhập khẩu :
– Trong thanh toán giao dịch ủy thác xuất nhập khẩu ( hoặc những thanh toán giao dịch tương tự như ), nghĩa vụ và trách nhiệm so với NSNN được xác lập là của bên giao ủy thác
– Bên nhận ủy thác được xác lập là bên cung ứng dịch vụ cho bên giao ủy thác trong việc chuẩn bị sẵn sàng hồ sơ, kê khai, thanh quyết toán với NSNN ( người nộp thuế hộ cho bên giao ủy thác ) .
– TK 333 chỉ sử dụng tại bên giao ủy thác, không sử dụng tại bên nhận ủy thác. Bên nhận ủy thác với vai trò trung gian chỉ phản ánh số thuế phải nộp vào NSNN là khoản chi hộ, trả hộ trên TK 3388 và phản ánh quyền được nhận lại số tiền đã chi hộ, trả hộ cho bên giao ủy thác trên TK 138. Căn cứ để phản ánh tình hình triển khai nghĩa vụ và trách nhiệm với NSNN của bên giao ủy thác như sau :
+ Khi nhận được thông tin về số thuế phải nộp, bên nhận ủy thác chuyển giao lại cho bên giao ủy thác hàng loạt hồ sơ, tài liệu, thông tin của cơ quan có thẩm quyền về số thuế phải nộp làm địa thế căn cứ ghi nhận số thuế phải nộp trên TK 333 .
+ Căn cứ chứng từ nộp tiền vào NSNN của bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác phản ánh giảm số phải nộp NSNN .
e ) Kế toán phải mở sổ cụ thể theo dõi từng khoản thuế, phí, lệ phí và những khoản phải nộp, đã nộp và còn phải nộp .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 333 – Thuế và các khoản phải nộp nhà nước

Bên Nợ:

– Số thuế GTGT đã được khấu trừ trong kỳ ;
– Số thuế, phí, lệ phí và những khoản phải nộp, đã nộp vào giá thành Nhà nước ;
– Số thuế được giảm trừ vào số thuế phải nộp ;
– Số thuế GTGT của hàng bán bị trả lại, bị giảm giá .

Bên Có:

– Số thuế GTGT đầu ra và số thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp ;
– Số thuế, phí, lệ phí và những khoản khác phải nộp vào giá thành Nhà nước .

Số dư bên Có:

Số thuế, phí, lệ phí và những khoản khác còn phải nộp vào Ngân sách chi tiêu Nhà nước .
Trong trường hợp riêng biệt, TK 333 hoàn toàn có thể có số dư bên Nợ. Số dư bên Nợ ( nếu có ) của TK 333 phản ánh số thuế và những khoản đã nộp lớn hơn số thuế và những khoản phải nộp cho Nhà nước, hoặc hoàn toàn có thể phản ánh số thuế đã nộp được xét miễn, giảm hoặc cho thoái thu nhưng chưa triển khai việc thoái thu .
Tài khoản 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước, có 9 thông tin tài khoản cấp 2 :
– Tài khoản 3331 – Thuế giá trị ngày càng tăng phải nộp : Phản ánh số thuế GTGT đầu ra, số thuế GTGT của hàng nhập khẩu phải nộp, số thuế GTGT đã được khấu trừ, số thuế GTGT đã nộp và còn phải nộp vào giá thành Nhà nước .
Tài khoản 3331 có 2 thông tin tài khoản cấp 3 :
+ Tài khoản 33311 – Thuế giá trị ngày càng tăng đầu ra : Dùng để phản ánh số thuế GTGT đầu ra, số thuế GTGT nguồn vào đã khấu trừ, số thuế GTGT của hàng bán bị trả lại, bị giảm giá, số thuế GTGT phải nộp, đã nộp, còn phải nộp của mẫu sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ tiêu thụ trong kỳ .
+ Tài khoản 33312 – Thuế GTGT hàng nhập khẩu : Dùng để phản ánh số thuế GTGT của hàng nhập khẩu phải nộp, đã nộp, còn phải nộp vào giá thành Nhà nước .
– Tài khoản 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng : Phản ánh số thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp, đã nộp và còn phải nộp vào Chi tiêu Nhà nước
– Tài khoản 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu : Phản ánh số thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu phải nộp, đã nộp và còn phải nộp vào giá thành Nhà nước .
– Tài khoản 3334 – Thuế thu nhập doanh nghiệp : Phản ánh số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp, đã nộp và còn phải nộp vào Ngân sách chi tiêu Nhà nước .
– Tài khoản 3335 – Thuế thu nhập cá thể : Phản ánh số thuế thu nhập cá thể phải nộp, đã nộp và còn phải nộp vào giá thành Nhà nước .
– Tài khoản 3336 – Thuế tài nguyên : Phản ánh số thuế tài nguyên phải nộp, đã nộp và còn phải nộp vào Chi tiêu Nhà nước .
– Tài khoản 3337 – Thuế nhà đất, tiền thuê đất : Phản ánh số thuế nhà đất, tiền thuê đất phải nộp, đã nộp và còn phải nộp vào Chi tiêu Nhà nước .
– Tài khoản 3338 – Thuế bảo vệ môi trường tự nhiên và những loại thuế khác : Phản ánh số phải nộp, đã nộp và còn phải nộp về thuế bảo vệ môi trường tự nhiên và những loại thuế khác, như : Thuế môn bài, thuế nộp thay cho những tổ chức triển khai, cá thể quốc tế có hoạt động giải trí kinh doanh thương mại tại Nước Ta …
+ TK 33381 : Thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường : Phản ánh số thuế bảo vệ môi trường tự nhiên phải nộp, đã nộp và còn phải nộp ;
+ TK 33382 : Các loại thuế khác : Phản ánh số phải nộp, đã nộp, còn phải nộp những loại thuế khác. Doanh nghiệp được dữ thế chủ động mở những TK cấp 4 cụ thể cho từng loại thuế tương thích với nhu yếu quản trị .
– Tài khoản 3339 – Phí, lệ phí và những khoản phải nộp khác : Phản ánh số phải nộp, đã nộp và còn phải nộp về những khoản phí, lệ phí, những khoản phải nộp khác cho Nhà nước ngoài những khoản đã ghi vào những thông tin tài khoản từ 3331 đến 3338. Tài khoản này còn phản ánh những khoản Nhà nước trợ cấp cho doanh nghiệp ( nếu có ) như những khoản trợ cấp, trợ giá .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Thuế GTGT phải nộp ( 3331 )
3.1.1. Kế toán thuế GTGT đầu ra ( TK 33311 )
a ) Kế toán thuế GTGT đầu ra phải nộp theo giải pháp khấu trừ :
Khi xuất hóa đơn GTGT theo giải pháp khấu trừ và doanh nghiệp nộp thuế GTGT tính theo chiêu thức khấu trừ, kế toán phản ánh lệch giá, thu nhập theo giá bán chưa có thuế GTGT, thuế GTGT phải nộp được tách riêng tại thời gian xuất hóa đơn, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có những TK 511, 515, 711 ( giá chưa có thuế GTGT )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
b ) Kế toán thuế GTGT đầu ra phải nộp theo chiêu thức trực tiếp
Kế toán được lựa chọn một trong 2 giải pháp ghi sổ sau :
– Phương pháp 1 : Tách riêng ngay số thuế GTGT phải nộp khi xuất hóa đơn, triển khai như điểm a nêu trên ;
– Phương pháp 2 : Ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế GTGT phải nộp theo giải pháp trực tiếp, định kỳ khi xác lập số thuế GTGT phải nộp kế toán ghi giảm lệch giá, thu nhập tương ứng :
Nợ những TK 511, 515, 711
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
c ) Khi nộp thuế GTGT vào Ngân sách chi tiêu Nhà nước, ghi :
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp
Có những TK 111, 112 .
3.1.2. Kế toán thuế GTGT của hàng nhập khẩu ( TK 33312 )
a ) Khi nhập khẩu vật tư, hàng hoá, TSCĐ kế toán phản ánh số thuế nhập khẩu phải nộp, tổng số tiền phải giao dịch thanh toán và giá trị vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhập khẩu ( chưa gồm có thuế GTGT hàng nhập khẩu ), ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156, 211, 611, …
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3333 )
Có những TK 111, 112, 331, …
b ) Phản ánh số thuế GTGT phải nộp của hàng nhập khẩu :
– Trường hợp thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) .
– Trường hợp thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp không được khấu trừ phải tính vào giá trị vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhập khẩu, ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156, 211, 611, …
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) .
c ) Khi thực nộp thuế GTGT của hàng nhập khẩu vào giá thành Nhà nước, ghi :
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 )
Có những TK 111, 112, …
d ) Trường hợp nhập khẩu ủy thác ( vận dụng tại bên giao ủy thác )
– Khi nhận được thông tin về nghĩa vụ và trách nhiệm nộp thuế GTGT hàng nhập khẩu từ bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác ghi nhận số thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp được khấu trừ, ghi :
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 ) .
– Khi nhận được chứng từ nộp thuế vào NSNN của bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác phản ánh giảm nghĩa vụ và trách nhiệm với NSNN về thuế GTGT hàng nhập khẩu, ghi :
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33312 )
Có những TK 111, 112 ( nếu trả tiền ngay cho bên nhận ủy thác )
Có TK 3388 – Phải trả khác ( nếu chưa giao dịch thanh toán ngay tiền thuế
GTGT hàng nhập khẩu cho bên nhận ủy thác )
Có TK 138 – Phải thu khác ( ghi giảm số tiền đã ứng cho bên nhận ủy thác để nộp thuế GTGT hàng nhập khẩu )
– Bên nhận ủy thác không phản ánh số thuế GTGT hàng nhập khẩu phải nộp như bên giao ủy thác mà chỉ ghi nhận số tiền đã nộp thuế hộ bên giao ủy thác, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( phải thu lại số tiền đã nộp hộ )
Nợ TK 3388 – Phải trả khác ( trừ vào số tiền đã nhận của bên giao ủy thác )
Có những TK 111, 112 .
3.1.3. Kế toán thuế GTGT được khấu trừ
– Định kỳ, kế toán tính, xác lập số thuế GTGT được khấu trừ với số thuế GTGT đầu ra phải nộp trong kỳ, ghi :
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ .
– Trường hợp tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh chưa xác lập được thuế GTGT nguồn vào của sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ có được khấu trừ hay không, kế toán ghi nhận hàng loạt số thuế GTGT nguồn vào trên TK 133. Định kỳ, khi xác lập số thuế GTGT không được khấu trừ với thuế GTGT đầu ra, kế toán phản ánh vào ngân sách có tương quan, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ của hàng tồn dư đã bán )
Nợ những TK 641, 642 ( thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ của những khoản ngân sách bán hàng, ngân sách QLDN )
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ .
3.1.4. Kế toán thuế GTGT phải nộp được giảm
Trường hợp doanh nghiệp được giảm số thuế GTGT phải nộp, kế toán ghi nhận số thuế GTGT được giảm vào thu nhập khác, ghi :
Nợ TK 33311 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu được trừ vào số thuế phải nộp )
Nợ những TK 111, 112 – Nếu số được giảm được nhận lại bằng tiền
Có TK 711 – Thu nhập khác .

3.1.5. Kế toán thuế GTGT đầu vào được hoàn

Trường hợp doanh nghiệp được hoàn thuế GTGT theo luật định do thuế nguồn vào lớn hơn thuế đầu ra, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ .

3.2. Thuế tiêu thụ đặc biệt (TK 3332)

3.2.1. Nguyên tắc kế toán
– Tài khoản này sử dụng cho người có nghĩa vụ và trách nhiệm nộp thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng theo lao lý của pháp lý. Trong thanh toán giao dịch xuất nhập khẩu ủy thác, thông tin tài khoản này chỉ sử dụng cho bên giao ủy thác, không vận dụng cho bên nhận ủy thác .
– Các doanh nghiệp bán loại sản phẩm, hàng hoá chịu thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng ghi nhận lệch giá không gồm có thuế TTĐB. Trường hợp không tách ngay được số thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp tại thời gian ghi nhận lệch giá thì được ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế nhưng định kỳ phải ghi giảm lệch giá so với số thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp. Trong mọi trường hợp, chỉ tiêu “ Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ” và chỉ tiêu “ Các khoản giảm trừ lệch giá ” của Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đều không gồm có số thuế TTĐB phải nộp khi bán sản phẩm & hàng hóa, cung ứng dịch vụ .
– Các doanh nghiệp nhập khẩu hoặc mua trong nước hàng hoá, TSCĐ thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng được ghi nhận số thuế phải nộp vào giá gốc hàng nhập kho. Trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu hàng hộ nhưng không có quyền chiếm hữu sản phẩm & hàng hóa, ví dụ thanh toán giao dịch tạm nhập – tái xuất hộ bên thứ ba thì số thuế nhập khẩu phải nộp không được ghi nhận vào giá trị sản phẩm & hàng hóa mà được ghi nhận là khoản phải thu khác .
– Kế toán số thuế TTĐB được hoàn, được giảm thực thi theo nguyên tắc :
+ Thuế TTĐB đã nộp khi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, nếu được hoàn ghi giảm giá vốn hàng bán ( nếu xuất hàng để bán ) hoặc giảm giá trị sản phẩm & hàng hóa ( nếu xuất trả lại do vay, mượn … ) ;
+ Thuế TTĐB đã nộp khi nhập khẩu TSCĐ, nếu được hoàn ghi giảm ngân sách khác ( nếu bán TSCĐ ) hoặc giảm nguyên giá TSCĐ ( nếu xuất trả lại ) ;
+ Thuế TTĐB đã nộp khi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ nhưng đơn vị chức năng không có quyền chiếm hữu, khi được hoàn ghi giảm khoản phải thu khác .
+ Thuế TTĐB phải nộp khi bán sản phẩm & hàng hóa, phân phối dịch vụ nhưng sau đó được hoàn, được giảm thì kế toán ghi nhận vào thu nhập khác .
3.2.2. Phương pháp kế toán thuế tiêu đặc biệt quan trọng
a ) Kế toán thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp khi bán hàng hoá, phân phối dịch vụ :
– Trường hợp tách ngay được thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ không gồm có thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng .
– Trường hợp không tách ngay được thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ gồm có cả thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng. Định kỳ khi xác lập số thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp, kế toán ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng .
b ) Khi nhập khẩu hàng hoá thuộc đối tượng người tiêu dùng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, kế toán địa thế căn cứ vào hoá đơn mua hàng nhập khẩu và thông tin nộp thuế của cơ quan có thẩm quyền, xác lập số thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp của hàng nhập khẩu, ghi :
Nợ những TK 152, 156, 211, 611, …
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng .
Đối với hàng tạm nhập – tái xuất không thuộc quyền sở hữu của đơn vị chức năng, ví dụ như hàng quá cảnh được tái xuất ngay tại kho ngoại quan, khi nộp thuế TTĐB của hàng nhập khẩu, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng .
c ) Khi nộp tiền thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng vào giá thành Nhà nước, ghi :
Nợ TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng
Có những TK 111, 112 .
d ) Kế toán hoàn thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng đã nộp ở khâu nhập khẩu :
– Thuế TTĐB đã nộp ở khâu nhập khẩu, được hoàn khi tái xuất sản phẩm & hàng hóa, ghi :
Nợ TK 3332 – Thuế TTĐB
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán ( nếu xuất hàng để bán )
Có những TK 152, 153, 156 ( nếu xuất hàng trả lại ) .
– Thuế TTĐB đã nộp ở khâu nhập khẩu, được hoàn khi tái xuất TSCĐ, ghi :
Nợ TK 3332 – Thuế TTĐB
Có TK 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình ( nếu xuất trả lại TSCĐ )
Có TK 811 – Ngân sách chi tiêu khác ( nếu bán TSCĐ ) .
– Thuế TTĐB đã nộp ở khâu nhập khẩu nhưng sản phẩm & hàng hóa không thuộc quyền sở hữu của đơn vị chức năng, được hoàn khi tái xuất, ghi :
Nợ TK 3332 – Thuế TTĐB
Có TK 138 – Phải thu khác .
đ ) Kế toán thuế TTĐB phải nộp khi bán sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, cung ứng dịch vụ nhưng sau đó được giảm, được hoàn : Khi nhận được thông tin của cơ quan có thẩm quyền về số thuế ở khâu bán được giảm, được hoàn, ghi :
Nợ TK 3332 – Thuế TTĐB
Có TK 711 – Thu nhập khác .
e ) Trường hợp xuất mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng để tiêu dùng nội bộ, cho, biếu, khuyến mãi, khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, ghi :
Nợ những TK 641, 642
Có những TK 154, 155
Có TK 3332 – Thuế TTĐB .
g ) Trường hợp nhập khẩu ủy thác ( vận dụng tại bên giao ủy thác )
– Khi nhận được thông tin về nghĩa vụ và trách nhiệm nộp thuế TTĐB từ bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác ghi nhận số thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp, ghi :
Nợ những TK 152, 156, 211, 611, …
Có TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng .
– Khi nhận được chứng từ nộp thuế vào NSNN của bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác phản ánh giảm nghĩa vụ và trách nhiệm với NSNN về thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, ghi :
Nợ TK 3332 – Thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng
Có những TK 111, 112 ( nếu trả tiền ngay cho bên nhận ủy thác )
Có TK 3388 – Phải trả khác ( nếu chưa thanh toán giao dịch ngay tiền thuế
TTĐB cho bên nhận ủy thác )
Có TK 138 – Phải thu khác ( ghi giảm số tiền đã ứng cho bên nhận ủy thác để nộp thuế TTĐB ) .
– Bên nhận ủy thác không phản ánh số thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng phải nộp như bên giao ủy thác mà chỉ ghi nhận số tiền đã nộp thuế hộ bên giao ủy thác, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( phải thu lại số tiền đã nộp hộ )
Nợ TK 3388 – Phải trả khác ( trừ vào số tiền đã nhận của bên giao ủy thác )
Có những TK 111, 112 .

3.3. Thuế xuất khẩu (TK 3333)

3.3.1. Nguyên tắc kế toán
– Tài khoản này sử dụng cho người có nghĩa vụ và trách nhiệm nộp thuế xuất khẩu theo lao lý của pháp lý. Trong thanh toán giao dịch xuất khẩu ủy thác, thông tin tài khoản này chỉ sử dụng cho bên giao ủy thác, không vận dụng cho bên nhận ủy thác .
– Thuế xuất khẩu là thuế gián thu, không nằm trong cơ cấu tổ chức lệch giá của doanh nghiệp. Khi xuất khẩu sản phẩm & hàng hóa, kế toán phải tách riêng số thuế xuất khẩu phải nộp ra khỏi lệch giá bán hàng, phân phối dịch vụ. Trường hợp không tách ngay được số thuế xuất khẩu phải nộp tại thời gian ghi nhận lệch giá thì được ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế nhưng định kỳ phải ghi giảm lệch giá so với số thuế xuất khẩu phải nộp. Trong mọi trường hợp, chỉ tiêu “ Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ” và chỉ tiêu “ Các khoản giảm trừ lệch giá ” của Báo cáo tác dụng hoạt động giải trí kinh doanh thương mại đều không gồm có số thuế xuất khẩu phải nộp khi xuất khẩu sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ .
– Thuế xuất khẩu phải nộp khi xuất khẩu nhưng sau đó được hoàn, được giảm thì kế toán ghi nhận vào thu nhập khác .
3.3.2. Phương pháp kế toán
a ) Kế toán thuế xuất khẩu phải nộp khi bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ :
– Trường hợp tách ngay được thuế xuất khẩu phải nộp tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và cung ứng dịch vụ không gồm có thuế xuất khẩu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3333 – Thuế xuất nhập khẩu ( cụ thể thuế XK ) .
– Trường hợp không tách ngay được thuế xuất khẩu phải nộp tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ gồm có cả thuế xuất khẩu. Định kỳ khi xác lập số thuế xuất khẩu phải nộp, kế toán ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3333 – Thuế xuất nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế XK ) .
b ) Khi nộp tiền thuế xuất khẩu vào NSNN, ghi :
Nợ TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế xuất khẩu )
Có những TK 111, 112, …
c ) Thuế xuất khẩu được hoàn hoặc được giảm ( nếu có ), ghi :
Nợ những TK 111, 112, 3333
Có TK 711 – Thu nhập khác .
d ) Trường hợp xuất khẩu ủy thác ( vận dụng tại bên giao ủy thác )

– Khi bán hàng hoá, dịch vụ chịu thuế xuất khẩu, kế toán phản ánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ và số thuế xuất khẩu phải nộp như trường hợp xuất khẩu thông thường quy định tại điểm a mục này.

– Khi nhận được chứng từ nộp thuế vào NSNN của bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác phản ánh giảm nghĩa vụ và trách nhiệm với NSNN về thuế xuất khẩu, ghi :
Nợ TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( cụ thể thuế xuất khẩu )
Có những TK 111, 112 ( nếu trả tiền ngay cho bên nhận ủy thác )
Có TK 3388 – Phải trả khác ( nếu chưa giao dịch thanh toán ngay tiền thuế xuất khẩu cho bên nhận ủy thác )
Có TK 138 – Phải thu khác ( ghi giảm số tiền đã ứng cho bên nhận ủy thác để nộp thuế xuất khẩu ) .
– Bên nhận ủy thác không phản ánh số thuế xuất khẩu phải nộp như bên giao ủy thác mà chỉ ghi nhận số tiền đã nộp thuế hộ bên giao ủy thác, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( phải thu lại số tiền đã nộp hộ )
Nợ TK 3388 – Phải trả khác ( trừ vào số tiền đã nhận của bên giao ủy thác )
Có những TK 111, 112 .

3.4. Thuế nhập khẩu (TK 3333)

3.4.1. Nguyên tắc kế toán
– Tài khoản này sử dụng cho người có nghĩa vụ và trách nhiệm nộp thuế nhập khẩu theo lao lý của pháp lý. Trong thanh toán giao dịch nhập khẩu ủy thác, thông tin tài khoản này chỉ sử dụng cho bên giao ủy thác, không vận dụng cho bên nhận ủy thác .
– Các doanh nghiệp nhập khẩu hàng hoá, TSCĐ được ghi nhận số thuế nhập khẩu phải nộp vào giá gốc hàng mua. Trường hợp doanh nghiệp nhập khẩu hàng hộ nhưng không có quyền chiếm hữu sản phẩm & hàng hóa, ví dụ thanh toán giao dịch tạm nhập – tái xuất hộ bên thứ ba thì số thuế nhập khẩu phải nộp không được ghi nhận vào giá trị sản phẩm & hàng hóa mà được ghi nhận là khoản phải thu khác .
– Kế toán số thuế nhập khẩu được hoàn, được giảm thực thi theo nguyên tắc :
+ Thuế nhập khẩu đã nộp khi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, nếu được hoàn ghi giảm giá vốn hàng bán ( nếu xuất hàng để bán ) hoặc giảm giá trị sản phẩm & hàng hóa ( nếu xuất trả lại do vay, mượn … ) ;
+ Thuế nhập khẩu đã nộp khi nhập khẩu TSCĐ, nếu được hoàn ghi giảm ngân sách khác ( nếu bán TSCĐ ) hoặc giảm nguyên giá TSCĐ ( nếu xuất trả lại ) ;
+ Thuế nhập khẩu đã nộp khi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ nhưng đơn vị chức năng không có quyền chiếm hữu, khi được hoàn ghi giảm khoản phải thu khác ( ví dụ hàng tạm nhập – tái xuất để gia công, chế biến … ) thì khi được hoàn ghi giảm khoản phải thu khác .
3.4.2. Phương pháp kế toán thuế nhập khẩu
a ) Khi nhập khẩu vật tư, hàng hoá, TSCĐ, kế toán phản ánh số thuế nhập khẩu phải nộp, tổng số tiền phải trả, hoặc đã thanh toán giao dịch cho người bán và giá trị vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhập khẩu ( giá có thuế nhập khẩu ), ghi :
Nợ những TK 152, 156, 211, 611, … ( giá có thuế nhập khẩu )
Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu )
Có những TK 111, 112, 331, …
Đối với hàng tạm nhập – tái xuất không thuộc quyền sở hữu của đơn vị chức năng, ví dụ như hàng quá cảnh được tái xuất ngay tại kho ngoại quan, khi nộp thuế nhập khẩu, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu ) .
b ) Khi nộp thuế nhập khẩu vào Chi tiêu Nhà nước, ghi :
Nợ TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu )
Có những TK 111, 112, …
c ) Kế toán hoàn thuế nhập khẩu đã nộp ở khâu nhập khẩu
– Thuế nhập khẩu đã nộp ở khâu nhập khẩu, được hoàn khi tái xuất sản phẩm & hàng hóa, ghi :
Nợ TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu )
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán ( nếu xuất hàng để bán )
Có những TK 152, 153, 156 – Hàng hóa ( nếu xuất hàng trả lại ) .
– Thuế nhập khẩu đã nộp ở khâu nhập khẩu, được hoàn khi tái xuất TSCĐ, ghi :
Nợ TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu )
Có TK 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình ( nếu xuất trả lại TSCĐ )
Có TK 811 – giá thành khác ( nếu bán TSCĐ ) .
– Thuế nhập khẩu đã nộp ở khâu nhập khẩu nhưng sản phẩm & hàng hóa không thuộc quyền sở hữu của đơn vị chức năng, được hoàn khi tái xuất ( ví dụ thuế nhập khẩu đã nộp khi nhập khẩu hàng phục vụ gia công, chế biến ), ghi :
Nợ TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( cụ thể thuế nhập khẩu )
Có TK 138 – Phải thu khác .
– Khi nhận được tiền từ NSNN, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước
Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu ) .
d ) Trường hợp nhập khẩu ủy thác ( vận dụng tại bên giao ủy thác )
– Khi nhận được thông tin về nghĩa vụ và trách nhiệm nộp thuế nhập khẩu từ bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác ghi nhận số thuế nhập khẩu phải nộp, ghi :
Nợ những TK 152, 156, 211, 611, … ( giá có thuế nhập khẩu )
Có TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( chi tiết cụ thể thuế nhập khẩu ) .
– Khi nhận được chứng từ nộp thuế vào NSNN của bên nhận ủy thác, bên giao ủy thác phản ánh giảm nghĩa vụ và trách nhiệm với NSNN về thuế nhập khẩu, ghi :
Nợ TK 3333 – Thuế xuất, nhập khẩu ( cụ thể thuế nhập khẩu )
Có những TK 111, 112 ( nếu trả tiền ngay cho bên nhận ủy thác )
Có TK 3388 – Phải trả khác ( nếu chưa thanh toán giao dịch ngay tiền thuế nhập khẩu cho bên nhận ủy thác )
Có TK 138 – Phải thu khác ( ghi giảm số tiền đã ứng cho bên nhận ủy thác để nộp thuế nhập khẩu ) .
– Bên nhận ủy thác không phản ánh số thuế nhập khẩu phải nộp như bên giao ủy thác mà chỉ ghi nhận số tiền đã nộp thuế hộ bên giao ủy thác, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( phải thu lại số tiền đã nộp hộ )
Nợ TK 3388 – Phải trả khác ( trừ vào số tiền đã nhận của bên giao ủy thác )
Có những TK 111, 112 .

3.5. Thuế thu nhập doanh nghiệp (TK 3334)

a ) Căn cứ số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp vào giá thành Nhà nước hàng quý theo lao lý, ghi :
Nợ TK 821 – giá thành thuế thu nhập doanh nghiệp ( 8211 )
Có TK 3334 – Thuế thu nhập doanh nghiệp .
b ) Khi nộp tiền thuế thu nhập doanh nghiệp vào NSNN, ghi :
Nợ TK 3334 – Thuế thu nhập doanh nghiệp
Có những TK 111, 112 .
c ) Cuối năm, khi xác lập số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm kinh tế tài chính :
– Nếu số thuế thu nhập doanh nghiệp trong thực tiễn phải nộp nhỏ hơn số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp hàng quý trong năm, thì số chênh lệch, ghi :
Nợ TK 3334 – Thuế thu nhập doanh nghiệp
Có TK 821 – Chi tiêu thuế thu nhập doanh nghiệp ( 8211 ) .
– Nếu số thuế thu nhập doanh nghiệp thực tiễn phải nộp lớn hơn số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp hàng quý trong năm, thì số chênh lệch phải nộp thiếu, ghi :
Nợ TK 821 – Chi tiêu thuế thu nhập doanh nghiệp ( 8211 )
Có TK 3334 – Thuế thu nhập doanh nghiệp .

3.6. Thuế thu nhập cá nhân (TK 3335)

Khi xác lập số thuế thu nhập cá thể phải nộp khấu trừ tại nguồn tính trên thu nhập chịu thuế của công nhân viên và người lao động khác, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3335 ) .
– Khi chi trả thu nhập cho những cá thể bên ngoài, doanh nghiệp phải xác lập số thuế thu nhập cá thể phải nộp tính trên thu nhập không liên tục chịu thuế theo từng lần phát sinh thu nhập, ghi :
+ Trường hợp chi trả tiền thù lao, dịch vụ thuê ngoài … ngay cho những cá thể bên ngoài, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642, 635 ( tổng số phải giao dịch thanh toán ) ; hoặc
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( tổng số tiền phải giao dịch thanh toán ) ; hoặc
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( tổng tiền phải thanh toán giao dịch ) ( 3531 )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3335 ) ( số thuế thu nhập cá thể phải khấu trừ )
Có những TK 111, 112 ( số tiền thực trả ) .
+ Khi chi trả những khoản nợ phải trả cho những cá thể bên ngoài có thu nhập, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng số tiền phải trả )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( số thuế thu nhập cá thể phải khấu trừ )
Có những TK 111, 112 ( số tiền thực trả ) .
– Khi nộp thuế thu nhập cá thể vào Chi tiêu Nhà nước thay cho người có thu nhập, ghi :
Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3335 )
Có những TK 111, 112, …

3.7. Thuế tài nguyên (TK 3336)

– Xác định số thuế tài nguyên phải nộp tính vào chi phí sản xuất chung, ghi :
Nợ TK 627 – giá thành sản xuất chung ( 6278 )
Có TK 3336 – Thuế tài nguyên .

– Khi thực nộp thuế tài nguyên vào Ngân sách Nhà nước, ghi:

Nợ TK 3336 – Thuế tài nguyên
Có những TK 111, 112, …

3.8. Thuế nhà đất, tiền thuê đất (TK 3337)

– Xác định số thuế nhà đất, tiền thuê đất phải nộp tính vào chi phí quản lý doanh nghiệp, ghi:

Nợ TK 642 – Chi tiêu quản trị doanh nghiệp ( 6425 )
Có TK 3337 – Thuế nhà đất, tiền thuê đất .

– Khi nộp tiền thuế nhà đất, tiền thuê đất vào Ngân sách Nhà nước, ghi:

Nợ TK 3337 – Thuế nhà đất, tiền thuê đất
Có những TK 111, 112, …

3.9. Thuế bảo vệ môi trường

3.9.1 Nguyên tắc kế toán :
– Tài khoản này sử dụng cho người nộp thuế bảo vệ môi trường tự nhiên theo lao lý của pháp lý. Trong thanh toán giao dịch nhập khẩu ủy thác, thông tin tài khoản này chỉ sử dụng cho bên giao ủy thác, không vận dụng cho bên nhận ủy thác .
– Các doanh nghiệp bán mẫu sản phẩm, hàng hoá chịu thuế bảo vệ môi trường tự nhiên ghi nhận lệch giá không gồm có số thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường phải nộp. Trường hợp không tách ngay được số thuế phải nộp tại thời gian phát sinh thì được ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường nhưng định kỳ phải ghi giảm lệch giá so với số thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường phải nộp .
– Các doanh nghiệp nhập khẩu hoặc mua trong trong nước hàng hoá thuộc diện chịu thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường được ghi nhận số thuế bảo vệ môi trường tự nhiên phải nộp vào giá gốc hàng nhập kho .
– Kế toán số thuế BVMT được hoàn, được giảm thực thi theo nguyên tắc :
+ Thuế BVMT đã nộp khi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, nếu được hoàn ghi giảm giá vốn hàng bán ( nếu xuất hàng để bán ) hoặc giảm giá trị sản phẩm & hàng hóa ( nếu xuất trả lại do vay, mượn … ) ;
+ Thuế BVMT đã nộp khi nhập khẩu TSCĐ, nếu được hoàn ghi giảm ngân sách khác ( nếu bán TSCĐ ) hoặc giảm nguyên giá TSCĐ ( nếu xuất trả lại ) ;
+ Thuế BVMT đã nộp khi nhập khẩu sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ nhưng đơn vị chức năng không có quyền chiếm hữu, khi được hoàn ghi giảm khoản phải thu khác .
+ Thuế BVMT phải nộp khi bán sản phẩm & hàng hóa, phân phối dịch vụ nhưng sau đó được hoàn, được giảm thì kế toán ghi nhận vào thu nhập khác .

3.9.2. Phương pháp kế toán thuế bảo vệ môi trường

a ) Khi bán hàng hoá, phân phối dịch vụ thuộc đối tượng người tiêu dùng chịu thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường đồng thời chịu thuế GTGT, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và cung ứng dịch vụ không gồm có thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường và không có thuế GTGT, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131 ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( giá cả không có thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường và thuế GTGT )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 )
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường .
Trường hợp không xác lập được ngay số thuế phải nộp tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh, lệch giá được ghi nhận gồm có cả thuế nhưng định kỳ khi xác lập số thuế phải nộp thì phải ghi giảm lệch giá :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp ( chi tiết cụ thể từng loại thuế ) .
b ) Khi nhập khẩu hàng hoá thuộc đối tượng người dùng chịu thuế bảo vệ môi trường tự nhiên, kế toán địa thế căn cứ vào hoá đơn mua hàng nhập khẩu và thông tin nộp thuế về số thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường phải nộp, xác lập số thuế bảo vệ môi trường tự nhiên phải nộp của hàng nhập khẩu, ghi :
Nợ những TK 152, 156, 211, 611, …
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường .
– Trường hợp xuất loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ chịu thuế bảo vệ môi trường tự nhiên để tiêu dùng nội bộ, cho, biếu, khuyến mãi, khuyến mại, quảng cáo không thu tiền, ghi :
Nợ những TK 641, 642
Có những TK 152, 154, 155
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ môi trường tự nhiên .
c ) Trường hợp doanh nghiệp là bên nhận uỷ thác nhập khẩu phải nộp thuế bảo vệ môi trường tự nhiên hộ bên giao uỷ thác nhập khẩu, khi xác lập số thuế bảo vệ môi trường tự nhiên phải nộp, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có TK 33381 – Thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường .
– Khi nộp tiền thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường vào Chi tiêu Nhà nước, ghi :
Nợ TK 33381 – Thuế bảo vệ môi trường tự nhiên
Có những TK 111, 112, …
d ) Kế toán hoàn thuế bảo vệ môi trường tự nhiên đã nộp ở khâu nhập khẩu
– Thuế BVMT đã nộp ở khâu nhập khẩu, được hoàn khi tái xuất sản phẩm & hàng hóa, ghi :
Nợ TK 33381 – Thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán ( nếu xuất hàng để bán )
Có những TK 152, 153, 156 ( nếu xuất hàng trả lại ) .
– Thuế TTĐB đã nộp ở khâu nhập khẩu, được hoàn khi tái xuất TSCĐ, ghi :
Nợ TK 33381 – Thuế bảo vệ môi trường tự nhiên
Có TK 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình ( nếu xuất trả lại TSCĐ )
Có TK 811 – giá thành khác ( nếu bán TSCĐ ) .
– Thuế BVMT đã nộp ở khâu nhập khẩu nhưng sản phẩm & hàng hóa không thuộc quyền sở hữu của đơn vị chức năng, được hoàn khi tái xuất, ghi :
Nợ TK 33381 – Thuế bảo vệ môi trường tự nhiên
Có TK 138 – Phải thu khác .
đ ) Kế toán thuế BVMT phải nộp khi bán sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, cung ứng dịch vụ nhưng sau đó được giảm, được hoàn : Khi nhận được thông tin của cơ quan có thẩm quyền về số thuế ở khâu bán được giảm, được hoàn, ghi :
Nợ TK 33381 – Thuế bảo vệ môi trường tự nhiên
Có TK 711 – Thu nhập khác .

3.10. Các loại thuế khác (33382), Phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác (3339)

– Khi xác định số lệ phí trước bạ tính trên giá trị tài sản mua về (khi đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng), ghi:

Nợ TK 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3339 ) .

– Khi thực nộp các loại thuế khác (như thuế nhà thầu), phí, lệ phí và các khoản phải nộp khác, ghi:

Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 33382, 3339 )
Có những TK 111, 112 .

3.11. Kế toán các khoản trợ cấp, trợ giá của Nhà nước cho doanh nghiệp

– Khi nhận được quyết định về khoản trợ cấp, trợ giá của Nhà nước trong trường hợp doanh nghiệp thực hiện các nhiệm vụ cung cấp hàng hoá, dịch vụ theo yêu cầu của Nhà nước, kế toán phản ánh doanh thu trợ cấp, trợ giá được Nhà nước cấp, ghi:

Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3339 )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5114 ) .

– Khi nhận được tiền trợ cấp, trợ giá của Nhà nước, ghi:

Nợ những TK 111, 112
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3339 ) .

Điều 53. Tài khoản 334 – Phải trả người lao động

1. Nguyên tắc kế toán

Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản phải trả và tình hình giao dịch thanh toán những khoản phải trả cho người lao động của doanh nghiệp về tiền lương, tiền công, tiền thưởng, bảo hiểm xã hội và những khoản phải trả khác thuộc về thu nhập của người lao động .

2. Kết cấu và nội dung phản ảnh của tài khoản 334 – Phải trả người lao động

Bên Nợ:

– Các khoản tiền lương, tiền công, tiền thưởng có đặc thù lương, bảo hiểm xã hội và những khoản khác đã trả, đã chi, đã ứng trước cho người lao động ;
– Các khoản khấu trừ vào tiền lương, tiền công của người lao động .

Bên Có: Các khoản tiền lương, tiền công, tiền thưởng có tính chất lương, bảo hiểm xã hội và các khoản khác phải trả, phải chi cho người lao động;

Số dư bên Có: Các khoản tiền lương, tiền công, tiền thưởng có tính chất lương và các khoản khác còn phải trả cho người lao động.

Tài khoản 334 hoàn toàn có thể có số dư bên Nợ. Số dư bên Nợ thông tin tài khoản 334 rất riêng biệt – nếu có phản ánh số tiền đã trả lớn hơn số phải trả về tiền lương, tiền công, tiền thưởng và những khoản khác cho người lao động .
Tài khoản 334 phải hạch toán cụ thể theo 2 nội dung : Thanh toán lương và thanh toán giao dịch những khoản khác .

Tài khoản 334 – Phải trả người lao động, có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 3341 – Phải trả công nhân viên : Phản ánh những khoản phải trả và tình hình thanh toán giao dịch những khoản phải trả cho công nhân viên của doanh nghiệp về tiền lương, tiền thưởng có đặc thù lương, bảo hiểm xã hội và những khoản phải trả khác thuộc về thu nhập của công nhân viên .
– Tài khoản 3348 – Phải trả người lao động khác : Phản ánh những khoản phải trả và tình hình thanh toán giao dịch những khoản phải trả cho người lao động khác ngoài công nhân viên của doanh nghiệp về tiền công, tiền thưởng ( nếu có ) có đặc thù về tiền công và những khoản khác thuộc về thu nhập của người lao động .

3. Phương pháp kế toán một số nghiệp vụ kinh tế chủ yếu

a ) Tính tiền lương, những khoản phụ cấp theo pháp luật phải trả cho người lao động, ghi :
Nợ TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang
Nợ những TK 622, 623, 627, 641, 642
Có TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341, 3348 ) .
b ) Tiền thưởng trả cho công nhân viên :
– Khi xác lập số tiền thưởng trả công nhân viên từ quỹ khen thưởng, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531 )
Có TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341 ) .
– Khi xuất quỹ chi trả tiền thưởng, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341 )
Có những TK 111, 112, …
c ) Tính tiền bảo hiểm xã hội ( ốm đau, thai sản, tai nạn đáng tiếc, … ) phải trả cho công nhân viên, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3383 )
Có TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341 ) .
d ) Tính tiền lương nghỉ phép trong thực tiễn phải trả cho công nhân viên, ghi :
Nợ những TK 623, 627, 641, 642
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả ( đơn vị chức năng có trích trước tiền lương nghỉ phép )
Có TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341 ) .
đ ) Các khoản phải khấu trừ vào lương và thu nhập của công nhân viên và người lao động khác của doanh nghiệp như tiền tạm ứng chưa chi hết, bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, tiền thu bồi thường về gia tài thiếu theo quyết định hành động giải quyết và xử lý …. ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341, 3348 )
Có TK 141 – Tạm ứng
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có TK 138 – Phải thu khác .
e ) Tính tiền thuế thu nhập cá thể của công nhân viên và người lao động khác của doanh nghiệp phải nộp Nhà nước, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341, 3348 )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3335 ) .
g ) Khi ứng trước hoặc thực trả tiền lương, tiền công cho công nhân viên và người lao động khác của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341, 3348 )
Có những TK 111, 112, …
h ) Thanh toán những khoản phải trả cho công nhân viên và người lao động khác của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341, 3348 )
Có những TK 111, 112, …
i ) Trường hợp trả lương hoặc thưởng cho công nhân viên và người lao động khác của doanh nghiệp bằng loại sản phẩm, hàng hoá, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng không gồm có thuế GTGT, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341, 3348 )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
k ) Xác định và thanh toán giao dịch những khoản khác phải trả cho công nhân viên và người lao động của doanh nghiệp như tiền ăn ca, tiền nhà, tiền điện thoại cảm ứng, học phí, thẻ hội viên … :
– Khi xác lập được số phải trả cho công nhân viên và người lao động của doanh nghiệp, ghi :
Nợ những TK 622, 623, 627, 641, 642
Có TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341, 3348 ) .
– Khi chi trả cho công nhân viên và người lao động của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( 3341, 3348 )
Có những TK 111, 112, …

Điều 54. Tài khoản 335 – Chi phí phải trả

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản phải trả cho sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ đã nhận được từ người bán hoặc đã cung ứng cho người mua trong kỳ báo cáo giải trình nhưng trong thực tiễn chưa chi trả do chưa có hóa đơn hoặc chưa đủ hồ sơ, tài liệu kế toán, được ghi nhận vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại của kỳ báo cáo giải trình .
Tài khoản này còn phản ánh cả những khoản phải trả cho người lao động trong kỳ như phải trả về tiền lương nghỉ phép và những khoản chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại của kỳ báo cáo giải trình phải trích trước, như :
– giá thành trong thời hạn doanh nghiệp ngừng sản xuất theo mùa, vụ hoàn toàn có thể kiến thiết xây dựng được kế hoạch ngừng sản xuất. Kế toán thực thi tính trước và hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ những ngân sách sẽ phải chi trong thời hạn ngừng sản xuất, kinh doanh thương mại .
– Trích trước ngân sách lãi tiền vay phải trả trong trường hợp vay trả lãi sau, lãi trái phiếu trả sau ( khi trái phiếu đáo hạn ) .
– Trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn sản phẩm & hàng hóa, thành phẩm bất động sản đã bán .
b ) Kế toán phải phân biệt những khoản ngân sách phải trả ( hay còn được gọi là ngân sách trích trước hoặc ngân sách dồn tích ) với những khoản dự trữ phải trả được phản ánh trên thông tin tài khoản 352 để ghi nhận và trình diễn Báo cáo kinh tế tài chính tương thích với thực chất của từng khoản mục, đơn cử :
– Các khoản dự trữ phải trả là nghĩa vụ và trách nhiệm nợ hiện tại nhưng thường chưa xác lập được thời hạn giao dịch thanh toán đơn cử ; Các khoản ngân sách phải trả là nghĩa vụ và trách nhiệm nợ hiện tại chắc như đinh về thời hạn phải thanh toán giao dịch ;
– Các khoản dự trữ phải trả thường được ước tính và hoàn toàn có thể chưa xác lập được chắc như đinh số sẽ phải trả ( ví dụ khoản ngân sách dự trữ bh loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, khu công trình thiết kế xây dựng ) ; Các khoản ngân sách phải trả xác lập được chắc như đinh số sẽ phải trả ;
– Trên Báo cáo kinh tế tài chính, những khoản dự trữ phải trả được trình diễn tách biệt với những khoản phải trả thương mại và phải trả khác trong khi ngân sách phải trả là một phần của những khoản phải trả thương mại hoặc phải trả khác .
– Việc hạch toán những khoản ngân sách phải trả vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ phải triển khai theo nguyên tắc tương thích giữa lệch giá và ngân sách phát sinh trong kỳ. Các khoản phải trả chưa phát sinh do chưa nhận sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ nhưng được tính trước vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại kỳ này để bảo vệ khi phát sinh thực tiễn không gây đột biến cho chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại được phản ánh là dự trữ phải trả .
c ) Các khoản trích trước không được phản ánh vào thông tin tài khoản 335 mà được phản ánh là dự trữ phải trả, như :
– Ngân sách chi tiêu thay thế sửa chữa lớn của những TSCĐ đặc trưng do việc thay thế sửa chữa lớn có tính chu kỳ luân hồi, doanh nghiệp được phép trích trước ngân sách sửa chữa thay thế cho năm kế hoạch hoặc một số ít năm tiếp theo ;
– Dự phòng Bảo hành mẫu sản phẩm, hàng hoá, khu công trình thiết kế xây dựng, tái cơ cấu tổ chức ;
– Các khoản dự trữ phải trả khác ( pháp luật trong TK 352 ) .
d ) Việc trích trước vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ phải được giám sát một cách ngặt nghèo ( lập dự trù ngân sách và được cấp có thẩm quyền phê duyệt ) và phải có dẫn chứng hài hòa và hợp lý, đáng tin cậy về những khoản ngân sách phải trích trước trong kỳ, để bảo vệ số ngân sách phải trả hạch toán vào thông tin tài khoản này tương thích với số ngân sách thực tiễn phát sinh. Nghiêm cấm việc trích trước vào ngân sách những nội dung không được tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại .
đ ) Về nguyên tắc, những khoản ngân sách phải trả phải được quyết toán với số ngân sách thực tiễn phát sinh. Số chênh lệch giữa số trích trước và ngân sách thực tiễn phải được hoàn nhập .
e ) Việc trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn mẫu sản phẩm, hàng hoá bất động sản còn phải tuân thủ thêm những nguyên tắc sau :
– Doanh nghiệp chỉ được trích trước vào giá vốn hàng bán so với những khoản ngân sách đã có trong dự trù góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng nhưng chưa có đủ hồ sơ, tài liệu để nghiệm thu sát hoạch khối lượng và phải thuyết minh cụ thể về nguyên do, nội dung ngân sách trích trước cho từng khuôn khổ khu công trình trong kỳ .
– Doanh nghiệp chỉ được trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn hàng bán cho phần hàng hoá bất động sản đã triển khai xong, được xác lập là đã bán trong kỳ và đủ tiêu chuẩn ghi nhận lệch giá .
– Số ngân sách trích trước được tạm tính và số ngân sách thực tiễn phát sinh được ghi nhận vào giá vốn hàng bán phải bảo vệ tương ứng với định mức giá vốn tính theo tổng ngân sách dự trù của phần hàng hoá bất động sản được xác lập là đã bán ( được xác lập theo diện tích quy hoạnh ) .
g ) Việc xác lập ngân sách lãi vay được vốn hóa phải tuần thủ Chuẩn mực kế toán “ Chi tiêu đi vay ”. Việc vốn hóa lãi vay trong 1 số ít trường hợp đơn cử như sau :
– Đối với khoản vay riêng phục vụ việc thiết kế xây dựng TSCĐ, BĐSĐT, lãi vay được vốn hóa kể cả khi thời hạn kiến thiết xây dựng dưới 12 tháng ;
– Nhà thầu không vốn hóa lãi vay khi đi vay để phục vụ việc kiến thiết, thiết kế xây dựng khu công trình, gia tài cho người mua, kể cả trường hợp so với khoản vay riêng, vi dụ : Nhà thầy xây lắp vay tiền để xây đắp thiết kế xây dựng khu công trình cho người mua, công ty đóng tàu theo hợp đòng cho chủ tàu …
h ) Những khoản ngân sách trích trước chưa sử dụng cuối năm phải báo cáo giải trình trong bản thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 335 – Chi phí phải trả

Bên Nợ:

– Các khoản chi trả trong thực tiễn phát sinh đã được tính vào ngân sách phải trả ;
– Số chênh lệch về ngân sách phải trả lớn hơn số ngân sách trong thực tiễn được ghi giảm ngân sách .

Bên Có: Chi phí phải trả dự tính trước và ghi nhận vào chi phí sản xuất, kinh doanh.

Số dư bên Có: Chi phí phải trả đã tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh nhưng thực tế chưa phát sinh.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Trích trước vào ngân sách về tiền lương nghỉ phép của công nhân sản xuất, ghi :
Nợ TK 622 – Chi tiêu nhân công trực tiếp
Có TK 335 – giá thành phải trả .
b ) Khi tính tiền lương nghỉ phép thực tiễn phải trả cho công nhân sản xuất, nếu số trích trước lớn hơn số trong thực tiễn phải trả, ghi :
Nợ TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả ( số đã trích trước )
Có TK 622 – Chi tiêu nhân công trực tiếp .
c ) Trích trước vào chi phí sản xuất, kinh doanh số chi thay thế sửa chữa TSCĐ phát sinh trong kỳ mà nhà thầu đã thực thi nhưng chưa nghiệm thu sát hoạch, xuất hóa đơn, ghi :
Nợ những TK 241, 623, 627, 641, 642
Có TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả .
d ) Khi việc làm sửa chữa thay thế TSCĐ hoàn thành xong, chuyển giao đưa vào sử dụng, nếu số trích trước cao hơn ngân sách trong thực tiễn phát sinh, ghi :
Nợ TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả ( số đã trích trước lớn hơn ngân sách phát sinh )
Có những TK 241, 623, 627, 641, 642 .
đ ) Trích trước vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại những ngân sách dự trù phải chi trong thời hạn ngừng việc theo thời vụ, hoặc ngừng việc theo kế hoạch, ghi :
Nợ TK 623 – giá thành sử dụng máy kiến thiết
Nợ TK 627 – giá thành sản xuất chung
Có TK 335 – Chi tiêu phải trả .
e ) Chi tiêu thực tiễn phát sinh tương quan đến những khoản ngân sách trích trước, ghi :
Nợ những TK 623, 627 ( nếu số phát sinh lớn hơn số trích trước )
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả ( số đã trích trước )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 152, 153, 331, 334
Có những TK 623, 627 ( nếu số phát sinh nhỏ hơn số trích trước ) .
g ) Trường hợp lãi vay trả sau, cuối kỳ tính lãi tiền vay phải trả trong kỳ, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( lãi tiền vay vốn sản xuất, kinh doanh thương mại )
Nợ những TK 627, 241 ( lãi vay được vốn hóa )
Có TK 335 – Chi tiêu phải trả .
h ) Trường hợp doanh nghiệp phát hành trái phiếu theo mệnh giá, nếu trả lãi sau ( khi trái phiếu đáo hạn ), từng kỳ doanh nghiệp phải tính trước ngân sách lãi vay phải trả trong kỳ vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc vốn hoá, ghi :
Nợ những TK 627, 241 ( lãi vay được vốn hóa )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( nếu lãi vay tính vào ngân sách kinh tế tài chính )
Có TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả ( phần lãi trái phiếu phải trả trong kỳ ) .
Cuối thời hạn của trái phiếu, doanh nghiệp giao dịch thanh toán gốc và lãi trái phiếu cho người mua trái phiếu, ghi :
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả ( tổng số tiền lãi trái phiếu )
Nợ TK 34311 – Mệnh giá
Có những TK 111, 112, …
i ) Trường hợp doanh nghiệp phát hành trái phiếu có chiết khấu, nếu trả lãi sau ( khi trái phiếu đáo hạn ), từng kỳ doanh nghiệp phải tính trước ngân sách lãi vay phải trả trong kỳ vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc vốn hoá, ghi :
Nợ những TK 627, 241 ( lãi vay được vốn hóa )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( nếu lãi vay tính vào ngân sách kinh tế tài chính )
Có TK 335 – Chi tiêu phải trả ( phần lãi trái phiếu phải trả trong kỳ )
Có TK 34312 – Chiết khấu trái phiếu ( số phân chia trong kỳ ) .
Cuối thời hạn của trái phiếu, doanh nghiệp giao dịch thanh toán gốc và lãi trái phiếu cho người mua trái phiếu, ghi :
Nợ TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả ( tổng số tiền lãi trái phiếu )
Nợ TK 34311 – Mệnh giá
Có những TK 111, 112, …
k ) Trường hợp doanh nghiệp phát hành trái phiếu có phụ trội, nếu trả lãi sau ( khi trái phiếu đáo hạn ), từng kỳ doanh nghiệp phải tính trước ngân sách lãi vay phải trả trong kỳ vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc vốn hoá, ghi :
Nợ những TK 627, 241 ( lãi vay được vốn hóa )
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu lãi vay tính vào ngân sách kinh tế tài chính )
Có TK 335 – Chi tiêu phải trả ( phần lãi trái phiếu phải trả trong kỳ ) .
Cuối thời hạn của trái phiếu, doanh nghiệp giao dịch thanh toán gốc và lãi trái phiếu cho người mua trái phiếu, ghi :
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả ( tổng số tiền lãi trái phiếu )
Nợ TK 34311 – Mệnh giá
Có những TK 111, 112, …
l ) Đối với doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước khi chuyển thành công ty CP :
– Đối với những khoản nợ vay Ngân hàng thương mại và Ngân hàng Phát triển Nước Ta đã quá hạn nhưng do doanh nghiệp bị lỗ, không còn vốn nhà nước, không thanh toán giao dịch được, doanh nghiệp cổ phần hóa phải làm những thủ tục, hồ sơ ý kiến đề nghị khoanh nợ, giãn nợ, xoá nợ lãi vay ngân hàng nhà nước theo pháp luật của pháp lý hiện hành. Khi có quyết định hành động xoá nợ lãi vay, ghi :
Nợ TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả ( lãi vay được xoá )
Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ( phần lãi vay đã hạch toán vào ngân sách những kỳ trước nay được xoá )
Có TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( phần lãi vay đã hạch toán vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ này ) .
– Trong trường hợp thời hạn tính từ ngày hết hạn nhà đầu tư nộp tiền mua CP đến thời gian công ty được cấp Giấy chứng nhận ĐK doanh nghiệp trên 3 tháng thì doanh nghiệp được tính lãi vay để trả cho những nhà đầu tư :
+ Ghi nhận lãi vay phải trả, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 335 – giá thành phải trả .
+ Khi trả tiền cho những nhà đầu tư, ghi :
Nợ TK 335 – giá thành phải trả
Có những TK 111, 112 .
m ) Kế toán khoản ngân sách trích trước để tạm tính giá vốn loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa bất động sản được xác lập là đã bán .
– Khi trích trước ngân sách để tạm tính giá vốn sản phẩm & hàng hóa bất động sản đã bán trong kỳ, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả .
– Các ngân sách góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng thực tiễn phát sinh đã có đủ hồ sơ tài liệu và được nghiệm thu sát hoạch được tập hợp để tính ngân sách góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng bất động sản, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có những thông tin tài khoản tương quan .
– Khi những khoản ngân sách trích trước đã có đủ hồ sơ, tài liệu chứng tỏ là đã trong thực tiễn phát sinh, kế toán ghi giảm khoản ngân sách trích trước và ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang, ghi :
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
– Khi hàng loạt dự án Bất Động Sản bất động sản triển khai xong, kế toán phải quyết toán và ghi giảm số dư khoản ngân sách trích trước còn lại, ghi :
Nợ TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán ( phần chênh lệch giữa số ngân sách trích
trước còn lại cao hơn ngân sách trong thực tiễn phát sinh ) .

Điều 55. Tài khoản 336 – Phải trả nội bộ

1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình giao dịch thanh toán những khoản phải trả giữa doanh nghiệp với những đơn vị chức năng thường trực không có tư cách pháp nhân hạch toán nhờ vào có tổ chức triển khai công tác làm việc kế toán ( sau đây gọi là đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào ) ; Giữa những đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào của cùng một doanh nghiệp với nhau .
Trong doanh nghiệp, việc phân loại những đơn vị chức năng cấp dưới thường trực cho mục tiêu kế toán được địa thế căn cứ vào thực chất của đơn vị chức năng ( hạch toán độc lập hay hạch toán nhờ vào, có tư cách pháp nhân hay không, có người đại diện thay mặt trước pháp lý hay không ) mà không phụ thuộc vào vào tên gọi của đơn vị chức năng đó ( đơn vị chức năng thành viên, Trụ sở, nhà máy sản xuất, tổ, đội … ) .
b ) Không phản ánh vào thông tin tài khoản 336 những thanh toán giao dịch thanh toán giao dịch giữa công ty mẹ với những công ty con và giữa những công ty con với nhau ( giữa những đơn vị chức năng có tư cách pháp nhân hạch toán độc lập ) .
c ) Các khoản phải trả nội bộ phản ánh trên thông tin tài khoản 336 ” Phải trả nội bộ ” gồm có khoản phải trả về vốn kinh doanh thương mại và những khoản đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào phải nộp doanh nghiệp, phải trả đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào khác ; Các khoản doanh nghiệp phải cấp cho đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào. Các khoản phải trả, phải nộp hoàn toàn có thể là quan hệ nhận gia tài, vốn, kinh phí đầu tư, thanh toán giao dịch vãng lai, chi hộ trả hộ, lãi vay, chênh lệch tỷ giá … ;
d ) Tùy theo việc phân cấp quản trị và đặc thù hoạt động giải trí, doanh nghiệp quyết định hành động đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào ghi nhận khoản vốn kinh doanh thương mại được doanh nghiệp cấp vào TK 3361 – Vốn kinh doanh thương mại tại những đơn vị chức năng thường trực hoặc TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
đ ) Tài khoản 336 ” Phải trả nội bộ ” được hạch toán chi tiết cụ thể cho từng đơn vị chức năng có quan hệ giao dịch thanh toán, trong đó được theo dõi theo từng khoản phải nộp, phải trả .

e) Cuối kỳ, kế toán tiến hành kiểm tra, đối chiếu tài khoản 136, tài khoản 336 giữa các đơn vị theo từng nội dung thanh toán nội bộ để lập biên bản thanh toán bù trừ theo từng đơn vị làm căn cứ hạch toán bù trừ trên 2 tài khoản này. Khi đối chiếu, nếu có chênh lệch, phải tìm nguyên nhân và điều chỉnh kịp thời.

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 336 – Phải trả nội bộ
Bên Nợ :
– Số tiền đã trả cho đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào ;
– Số tiền đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào đã nộp doanh nghiệp ;
– Số tiền đã trả những khoản mà những đơn vị chức năng nội bộ chi hộ, hoặc thu hộ đơn vị chức năng nội bộ ;
– Bù trừ những khoản phải thu với những khoản phải trả của cùng một đơn vị chức năng có quan hệ thanh toán giao dịch .
Bên Có :
– Số vốn kinh doanh thương mại của đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào được doanh nghiệp cấp
– Số tiền đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào phải nộp doanh nghiệp ;
– Số tiền phải trả cho đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào ;
– Số tiền phải trả cho những đơn vị chức năng khác trong nội bộ về những khoản đã được đơn vị chức năng khác chi hộ và những khoản thu hộ đơn vị chức năng khác .
Số dư bên Có : Số tiền còn phải trả, phải nộp cho doanh nghiệp và những đơn vị chức năng trong nội bộ doanh nghiệp .

Tài khoản 336 – Phải trả nội bộ, có 4 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 3361 – Phải trả nội bộ về vốn kinh doanh thương mại : Tài khoản này chỉ mở ở đơn vị chức năng cấp dưới không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc vào để phản ánh số vốn kinh doanh thương mại được doanh nghiệp cấp trên giao .
Tài khoản này không phản ánh số vốn của những công ty con hoặc đơn vị chức năng có thực chất là công ty con ( những đơn vị chức năng thường trực có tư cách pháp nhân hạch toán độc lập ) nhận góp từ công ty mẹ .
– Tài khoản 3362 – Phải trả nội bộ về chênh lệch tỷ giá : Tài khoản này chỉ mở ở BQLDA thường trực doanh nghiệp là Chủ góp vốn đầu tư, dùng để phản ánh khoản chênh lệch tỷ giá phát sinh phải trả doanh nghiệp .
– Tài khoản 3363 – Phải trả nội bộ về ngân sách đi vay đủ điều kiện kèm theo được vốn hoá : Tài khoản này chỉ mở ở BQLDA thường trực doanh nghiệp là Chủ góp vốn đầu tư, dùng để phản ánh khoản ngân sách đi vay được vốn hóa phát sinh phải chuyển cho doanh nghiệp .
– Tài khoản 3368 – Phải trả nội bộ khác : Phản ánh tổng thể những khoản phải trả khác giữa những đơn vị chức năng nội bộ trong cùng một doanh nghiệp .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Tại đơn vị hạch toán phụ thuộc

a ) Khi đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào như Trụ sở, shop, ban quản trị dự án Bất Động Sản … nhận vốn được cấp bởi doanh nghiệp, đơn vị chức năng cấp trên, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 152, 155, 156, 211, 213, 217 …..
Có TK 336 – Phải trả nội bộ ( 3361 ) .
b ) Số tiền phải trả cho những đơn vị chức năng nội bộ khác về những khoản đã được chi hộ, trả hộ, hoặc khi nhận mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ từ những đơn vị chức năng nội bộ chuyển đến, ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Nợ TK 641 – Ngân sách chi tiêu bán hàng
Nợ TK 642 – Ngân sách chi tiêu quản trị doanh nghiệp
Nợ TK 133 – Thuế GTGT dược khấu trừ
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
c ) Khi thu tiền hộ hoặc vay những đơn vị chức năng nội bộ khác, ghi :
Nợ những TK 111,112, …
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
d ) Khi trả tiền cho doanh nghiệp và những đơn vị chức năng nội bộ về những khoản phải trả, phải nộp, chi hộ, thu hộ, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ
Có những TK 111,112, …
đ ) Khi có quyết định hành động điều chuyển gia tài cho những đơn vị chức năng khác trong nội bộ và có quyết định hành động giảm vốn kinh doanh thương mại, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ ( 3361 )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( nếu điều chuyển TSCĐ, BĐSĐT )
Có những TK 152, 155, 156, 211, 213, 217 …..
e ) Bù trừ giữa những khoản phải thu và phải trả phát sinh từ thanh toán giao dịch với những đơn vị chức năng nội bộ, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ
Có TK 136 – Phải thu nội bộ .
g ) Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào không được phân cấp kế toán đến doanh thu sau thuế chưa phân phối ( TK 421 ), định kỳ đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào kết chuyển những khoản lệch giá, thu nhập, ngân sách trực tiếp qua TK 336 – Phải trả nội bộ hoặc qua TK 911 – Xác định tác dụng kinh doanh thương mại, ghi :
– Kết chuyển lệch giá, thu nhập, ghi :
Nợ những TK 511, 711
Có TK 911 – Xác định hiệu quả kinh doanh thương mại ( nếu đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào theo dõi hiệu quả kinh doanh thương mại trong kỳ )
Có TK 336 – Phải trả nội bộ ( nếu đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào không theo dõi tác dụng kinh doanh thương mại ) .
Định kỳ, đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào được phân cấp theo dõi tác dụng kinh doanh thương mại trong kỳ kết chuyển hiệu quả kinh doanh thương mại ( lãi ) lên đơn vị chức năng cấp trên, ghi :
Nợ TK 911 – Xác định tác dụng kinh doanh thương mại
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
– Kết chuyển những khoản ngân sách, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ ( nếu đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào không được phân cấp theo dõi tác dụng kinh doanh thương mại )
Nợ TK 911 – Xác định hiệu quả kinh doanh thương mại ( nếu đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào được phân cấp theo dõi tác dụng kinh doanh thương mại riêng )
Có những TK 632, 635, 641, 642 .
Định kỳ, đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào được phân cấp theo dõi hiệu quả kinh doanh thương mại trong kỳ kết chuyển tác dụng kinh doanh thương mại ( lỗ ) chuyển lên đơn vị chức năng cấp trên, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ
Có TK 911 – Xác định tác dụng kinh doanh thương mại .
h ) Trường hợp được phân cấp hạch toán đến doanh thu sau thuế chưa phân phối, định kỳ đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào kết chuyển doanh thu sau thuế chưa phân phối cho đơn vị chức năng cấp trên, ghi :
– Kết chuyển lãi, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
– Kết chuyển lỗ, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ
Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối .

3.2. Hạch toán tại doanh nghiệp có đơn vị hạch toán phụ thuộc (đơn vị cấp trên)

a ) Số quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi phải cấp cho những đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
b ) Các khoản phải trả cho những đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào, ghi :
Nợ TK 152 – Nguyên liệu, vật tư
Nợ TK 153 – Công cụ, dụng cụ
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Nợ TK 623 – giá thành sử dụng máy kiến thiết
Nợ TK 627 – Chi tiêu sản xuất chung
Nợ TK 641 – giá thành bán hàng
Nợ TK 642 – Chi tiêu quản trị doanh nghiệp
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
c ) Khi thanh toán giao dịch những khoản phải trả cho những đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ
Có những TK 111, 112, …
d ) Bù trừ những khoản phải thu, phải trả nội bộ, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ
Có TK 136 – Phải thu nội bộ .

Điều 56. Tài khoản 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số tiền người mua phải trả theo quá trình kế hoạch và số tiền phải thu theo lệch giá tương ứng với phần việc làm đã triển khai xong do nhà thầu tự xác lập của hợp đồng thiết kế xây dựng dở dang .
b ) Tài khoản 337 “ Thanh toán theo tiến trình kế hoạch hợp đồng thiết kế xây dựng ” chỉ vận dụng so với trường hợp hợp đồng kiến thiết xây dựng pháp luật nhà thầu được giao dịch thanh toán theo quy trình tiến độ kế hoạch. Tài khoản này không vận dụng so với trường hợp hợp đồng kiến thiết xây dựng pháp luật nhà thầu được thanh toán giao dịch theo giá trị khối lượng thực thi được người mua xác nhận .
c ) Căn cứ để ghi vào bên Nợ TK 337 là chứng từ xác lập lệch giá tương ứng với phần việc làm đã hoàn thành xong trong kỳ ( không phải hoá đơn ) do nhà thầu tự lập, không phải chờ người mua xác nhận. Nhà thầu phải lựa chọn chiêu thức xác lập phần việc làm đã triển khai xong và giao nghĩa vụ và trách nhiệm cho những bộ phận tương quan xác lập giá trị phần việc làm đã hoàn thành xong và lập chứng từ phản ánh lệch giá hợp đồng kiến thiết xây dựng trong kỳ .
Căn cứ để ghi vào bên Có TK 337 là hoá đơn được lập trên cơ sở quá trình giao dịch thanh toán theo kế hoạch đã được pháp luật trong hợp đồng. Số tiền ghi trên hoá đơn là địa thế căn cứ để ghi nhận số tiền nhà thầu phải thu của người mua, không là địa thế căn cứ để ghi nhận lệch giá trong kỳ kế toán .
d ) Tài khoản 337 phải được theo dõi cụ thể theo từng hợp đồng thiết kế xây dựng .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 337 – Thanh toán theo tiến độ hợp đồng xây dựng

Bên Nợ: Phản ánh số tiền phải thu theo doanh thu đã ghi nhận tương ứng với phần công việc đã hoàn thành của hợp đồng xây dựng dở dang.

Bên Có: Phản ánh số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang.

Số dư bên Nợ: Phản ánh số tiền chênh lệch giữa doanh thu đã ghi nhận của hợp đồng lớn hơn số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang.

Số dư bên Có: Phản ánh số tiền chênh lệch giữa doanh thu đã ghi nhận của hợp đồng nhỏ hơn số tiền khách hàng phải trả theo tiến độ kế hoạch của hợp đồng xây dựng dở dang.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Trường hợp hợp đồng thiết kế xây dựng lao lý nhà thầu được giao dịch thanh toán theo tiến trình kế hoạch, khi tác dụng thực thi hợp đồng thiết kế xây dựng được ước tính một cách đáng an toàn và đáng tin cậy, thì kế toán địa thế căn cứ vào chứng từ phản ánh lệch giá tương ứng với phần việc làm đã triển khai xong ( không phải hoá đơn ) do nhà thầu tự xác lập, ghi :
Nợ TK 337 – Thanh toán theo quá trình kế hoạch hợp đồng kiến thiết xây dựng
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ .
b ) Căn cứ vào hoá đơn được lập theo quá trình kế hoạch để phản ánh số tiền phải thu theo quá trình kế hoạch đã ghi trong hợp đồng, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 337 – Thanh toán theo quy trình tiến độ kế hoạch hợp đồng kiến thiết xây dựng
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
c ) Khi nhà thầu nhận được tiền của người mua thanh toán giao dịch, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 131 – Phải thu của người mua .

Điều 57. Tài khoản 338 – Phải trả, phải nộp khác

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình thanh toán giao dịch về những khoản phải trả, phải nộp ngoài nội dung đã phản ánh ở những thông tin tài khoản khác thuộc nhóm TK 33 ( từ TK 331 đến TK 337 ). Tài khoản này cũng đ ­ ược dùng để hạch toán doanh thu nhận trư ­ ớc về những dịch vụ đã phân phối cho người mua và những khoản chênh lệch giá phát sinh trong thanh toán giao dịch bán thuê lại gia tài là thuê kinh tế tài chính hoặc thuê hoạt động giải trí .
b ) Nội dung và khoanh vùng phạm vi phản ánh của thông tin tài khoản này gồm những nhiệm vụ hầu hết sau :
– Giá trị gia tài thừa ch ­ ưa xác lập rõ nguyên do, còn chờ quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền ; Giá trị gia tài thừa phải trả cho cá thể, tập thể ( trong và ngoài đơn vị chức năng ) theo quyết định hành động của cấp có thẩm quyền ghi trong biên bản giải quyết và xử lý, nếu đã xác lập đư ­ ợc nguyên do ;
– Số tiền trích và thanh toán giao dịch bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và kinh phí đầu tư công đoàn ;
– Các khoản khấu trừ vào tiền l ­ ương của công nhân viên theo quyết định hành động của toà án ;
– Các khoản doanh thu, cổ tức, phải trả cho những chủ sở hữu ;
– Vật tư, sản phẩm & hàng hóa vay, m ­ ượn có đặc thù trong thời điểm tạm thời, những khoản nhận vốn góp hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại ( BCC ) không hình thành pháp nhân mới .
– Các khoản thu hộ bên thứ ba phải trả lại, những khoản tiền bên nhận ủy thác nhận từ bên giao uỷ thác để nộp những loại thuế xuất, nhập khẩu, thuế GTGT hàng nhập khẩu và để giao dịch thanh toán hộ cho bên giao ủy thác ;
– Số tiền thu trước của người mua trong nhiều kỳ kế toán về cho thuê gia tài, hạ tầng, khoản lãi nhận trước khi cho vay vốn hoặc mua những công cụ nợ ( gọi là doanh thu nhận trước ) ; Các khoản lệch giá, thu nhập chưa thực thi .
– Khoản chênh lệch giữa giá bán trả chậm, trả góp theo cam kết với giá bán trả ngay .
– Số phải trả về tiền thu bán CP thuộc vốn Nhà nước, khi cổ phần hoá doanh nghiệp có 100 % vốn nhà nước .
– Khoản chênh lệch giá cả cao hơn giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại là thuê kinh tế tài chính ; Khoản chênh lệch giá cả cao hơn giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ bán và thuê lại là thuê hoạt động giải trí .
– Các khoản phải trả, phải nộp khác, như phải trả để mua bảo hiểm hưu trí tự nguyện, bảo hiểm nhân thọ và những khoản tương hỗ khác ( ngoài lương ) cho người lao động …
c ) Các khoản phải trả, phải nộp khác bằng ngoại tệ hoặc việc thanh toán giao dịch những khoản phải trả, phải nộp khác đó phải theo dõi chi tiết cụ thể gốc ngoại tệ riêng và quy đổi ngoại tệ ra đơn vị chức năng tiền tệ kế toán theo nguyên tắc :
– Khi phát sinh những khoản phải trả, phải nộp khác bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian phát sinh : ( là tỷ giá bán của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp tiếp tục có thanh toán giao dịch ) ;
– Khi thanh toán giao dịch những khoản phải trả, phải nộp khác bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi theo tỷ giá ghi sổ trong thực tiễn đích danh ;
– Cuối kỳ, kế toán phải nhìn nhận lại số dư những khoản phải trả, phải nộp khác bằng ngoại tệ theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian lập báo cáo giải trình ( là tỷ giá bán của ngân hàng nhà nước thương mại nơi tiếp tục có thanh toán giao dịch ) và được ghi nhận ngay vào ngân sách kinh tế tài chính, hoặc lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính. Riêng khoản doanh thu nhận trước bằng ngoại tệ, nếu không có vật chứng chắc như đinh cho thấy doanh nghiệp sẽ phải trả lại khoản tiền nhận trước của người mua bằng ngoại tệ thì không được nhìn nhận lại .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 338 – Phải trả, phải nộp khác

Bên Nợ:

– Kết chuyển giá trị gia tài thừa vào những thông tin tài khoản tương quan theo quyết định hành động ghi trong biên bản giải quyết và xử lý ;
– Kinh phí công đoàn chi tại đơn vị chức năng ;
– Số BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ đã nộp cho cơ quan quản trị quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và kinh phí đầu tư công đoàn ;
– Doanh thu chưa thực thi tính cho từng kỳ kế toán ; trả lại tiền nhận trư ­ ớc cho người mua khi không liên tục thực thi việc cho thuê gia tài ;
– Số phân chia khoản chênh lệch giữa giá bán trả chậm, trả góp theo cam kết với giá bán trả tiền ngay ( lãi trả chậm ) vào ngân sách kinh tế tài chính ;
– Kết chuyển chênh lệch giá cả lớn hơn giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại là thuê kinh tế tài chính ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại ;
– Kết chuyển chênh lệch giá cả lớn hơn giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ bán và thuê lại là thuê hoạt động giải trí ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại ;
– Nộp vào Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp số tiền thu từ cổ phần hoá doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước ;
– Kết chuyển ngân sách cổ phần hoá trừ ( – ) vào số tiền Nhà nước thu được từ cổ phần hoá công ty Nhà nước ;
– Các khoản đã trả và đã nộp khác .

Bên Có:

– Giá trị gia tài thừa chờ giải quyết và xử lý ( ch ­ ưa xác lập rõ nguyên do ) ; Giá trị gia tài thừa phải trả cho cá thể, tập thể ( trong và ngoài đơn vị chức năng ) theo quyết định hành động ghi trong biên bản xử lý do xác lập ngay đư ­ ợc nguyên do ;
– Trích BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc khấu trừ vào lư ­ ơng của công nhân viên ;
– Các khoản thanh toán giao dịch với công nhân viên về tiền nhà, điện, n ­ ước ở tập thể ;
– Kinh phí công đoàn vư ­ ợt chi đư ­ ợc cấp bù ;
– Số BHXH đã chi trả công nhân viên khi được cơ quan BHXH giao dịch thanh toán ;
– Doanh thu chưa triển khai phát sinh trong kỳ ;
– Số chênh lệch giữa giá bán trả chậm, trả góp theo cam kết với giá bán trả ngay ;
– Số chênh lệch giữa giá cả cao hơn giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại của thanh toán giao dịch bán và thuê lại TSCĐ là thuê kinh tế tài chính ;
– Số chênh lệch giữa giá cả cao hơn giá trị hài hòa và hợp lý của TSCĐ bán và thuê lại của thanh toán giao dịch bán và thuê lại TSCĐ là thuê hoạt động giải trí ;
– Phản ánh tổng số tiền thu từ bán CP thuộc vốn Nhà nước ; Khoản chênh lệch giữa giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước chuyển thành công ty cổ phần lớn hơn giá trị trong thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp ;
– Vật tư, sản phẩm & hàng hóa vay, mượn trong thời điểm tạm thời, những khoản nhận vốn góp hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại không thành lập pháp nhân ;
– Các khoản thu hộ đơn vị chức năng khác phải trả lại ;
– Các khoản phải trả khác .

Số dư­ bên Có:

– BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ đã trích chư ­ a nộp cho cơ quan quản trị hoặc kinh phí đầu tư công đoàn được để lại cho đơn vị chức năng chư ­ a chi hết ;
– Giá trị gia tài phát hiện thừa còn chờ xử lý ;
– Doanh thu chưa thực thi ở thời gian cuối kỳ kế toán ;
– Số chênh lệch giá cả cao hơn giá trị hài hòa và hợp lý hoặc giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại chưa kết chuyển ;
– Phản ánh số tiền thu về bán CP thuộc vốn Nhà nước hoặc khoản chênh lệch giữa giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước chuyển thành công ty cổ phần lớn hơn giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp còn phải trả đến cuối kỳ kế toán ;
– Các khoản còn phải trả, còn phải nộp khác .

Tài khoản này có thể có số d­ư bên Nợ: Số dư bên Nợ phản ánh số đã trả, đã nộp nhiều hơn số phải trả, phải nộp hoặc số bảo hiểm xã hội đã chi trả công nhân viên chưa được thanh toán và kinh phí công đoàn vư­ợt chi chưa được cấp bù.

Tài khoản 338 – Phải trả, phải nộp khác, có 8 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 3381 – Tài sản thừa chờ xử lý : Phản ánh giá trị gia tài thừa chư ­ a xác lập rõ nguyên do, còn chờ quyết định hành động giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền. Trường hợp giá trị gia tài thừa đã xác lập đ ­ ược nguyên do và có biên bản giải quyết và xử lý thì được ghi ngay vào những thông tin tài khoản tương quan, không hạch toán qua thông tin tài khoản 338 ( 3381 ) .
– Tài khoản 3382 – Kinh phí công đoàn : Phản ánh tình hình trích và thanh toán giao dịch kinh phí đầu tư công đoàn ở đơn vị chức năng .
– Tài khoản 3383 – Bảo hiểm xã hội : Phản ánh tình hình trích và giao dịch thanh toán bảo hiểm xã hội ở đơn vị chức năng .
– Tài khoản 3384 – Bảo hiểm y tế : Phản ánh tình hình trích và giao dịch thanh toán bảo hiểm y tế ở đơn vị chức năng .
– Tài khoản 3385 – Phải trả về cổ phần hoá : Phản ánh số phải trả về tiền thu bán CP thuộc vốn Nhà nước, Khoản chênh lệch giữa giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước chuyển thành công ty cổ phần lớn hơn giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp ;
– Tài khoản 3386 – Bảo hiểm thất nghiệp : Phản ánh tình hình trích và thanh toán giao dịch bảo hiểm thất nghiệp ở đơn vị chức năng .
– Tài khoản 3387 – Doanh thu chưa triển khai : Phản ánh số hiện có và tình hình tăng, giảm lệch giá chưa triển khai của doanh nghiệp trong kỳ kế toán. Doanh thu chưa thực thi gồm doanh thu nhận trước như : Số tiền của người mua đã trả trước cho một hoặc nhiều kỳ kế toán về cho thuê gia tài ; Khoản lãi nhận trước khi cho vay vốn hoặc mua những công cụ nợ ; Và những khoản lệch giá chưa thực thi khác như : Khoản chênh lệch giữa giá bán hàng trả chậm, trả góp theo cam kết với giá bán trả tiền ngay, khoản lệch giá tương ứng với giá trị sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ hoặc số phải chiết khấu giảm giá cho người mua trong chương trình người mua truyền thống lịch sử … Không hạch toán vào thông tin tài khoản này những khoản :
+ Tiền nhận trước của người mua mà doanh nghiệp chưa cung ứng loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ ;
+ Doanh thu chưa thu được tiền của hoạt động giải trí cho thuê gia tài, cung ứng dịch vụ nhiều kỳ ( doanh thu nhận trước chỉ được ghi nhận khi đã thực thu được tiền, không được ghi đối ứng với TK 131 – Phải thu của người mua ) .
– Tài khoản 3388 – Phải trả, phải nộp khác : Phản ánh những khoản phải trả khác của đơn vị chức năng ngoài nội dung những khoản phải trả đã phản ánh trên những thông tin tài khoản khác từ TK 3381 đến TK 3387 .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Tr ­ ường hợp phát hiện gia tài thừa ch ­ ưa xác lập rõ nguyên do phải chờ xử lý :
a ) Kế toán phản ánh giá trị gia tài thừa theo giá trị hài hòa và hợp lý tại thời gian phát hiện để ghi sổ kế toán, ghi :
Nợ những TK 111, 152, 153, 156, 211 ( Theo giá trị hài hòa và hợp lý )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3381 ) .
b ) Khi có biên bản giải quyết và xử lý của cấp có thẩm quyền về số gia tài thừa, kế toán địa thế căn cứ vào quyết định hành động giải quyết và xử lý ghi vào những thông tin tài khoản tương quan, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3381 )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ; hoặc
Có TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư ­ XDCB ;
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 ) ;
Có TK 642 – Chi tiêu quản trị doanh nghiệp
Có TK 711 – Thu nhập khác .
3.2. Kế toán gia tài thừa khi cổ phần hoá doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước
– Khi nhận được thông tin hoặc quyết định hành động cổ phần hoá của cơ quan có thẩm quyền, doanh nghiệp cổ phần hoá có nghĩa vụ và trách nhiệm kiểm kê, phân loại gia tài doanh nghiệp đang quản trị, sử dụng tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp. Căn cứ vào Báo cáo tác dụng kiểm kê tiền tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp, kế toán phản ánh giá trị tiền thừa qua kiểm kê, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 3381 – Tài sản thừa chờ xử lý .
Trường hợp thừa gia tài : Doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép thông tin gia tài phát hiện thừa qua kiểm kê trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
– Kế toán xử lý tài sản thừa, thiếu trong kiểm kê : Đối với gia tài phát hiện thừa qua kiểm kê, địa thế căn cứ vào “ Biên bản xử lý tài sản thừa, thiếu qua kiểm kê ”, ghi :
Nợ TK 3381 – Tài sản thừa chờ xử lý
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( nếu gia tài thừa của người bán )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( so với gia tài thừa không xác lập được nguyên do hoặc không tìm được chủ sở hữu ) .
3.3 Kế toán BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ
– Khi trích BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ, ghi :
Nợ những TK 622, 623,627, 641, 642 ( số tính vào ngân sách SXKD )
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( số trừ vào lương người lao động )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3382, 3383, 3384, 3386 ) .
– Khi nộp BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3382, 3383, 3384, 3386 )
Có những TK 111, 112, …
– BHXH phải trả cho công nhân viên khi nghỉ ốm đau, thai sản …, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3383 )
Có TK 334 – Phải trả người lao động .
– Chi tiêu kinh phí đầu tư công đoàn tại đơn vị chức năng, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3382 )
Có những TK 111, 112, …
– Kinh phí công đoàn chi vư ­ ợt đư ­ ợc cấp bù, khi nhận được tiền, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3382 ) .
3.4. Khi vay, mượn vật tư, sản phẩm & hàng hóa, nhận góp vốn hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại không hình thành pháp nhân, ghi
Nợ những TK 111, 112, 152, 153, 156 …
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
3.5. Hạch toán lệch giá chưa triển khai về cho thuê TSCĐ, Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư theo phương pháp cho thuê hoạt động giải trí, lệch giá của kỳ kế toán được xác lập bằng tổng số tiền cho thuê hoạt động giải trí TSCĐ, Bất Động Sản Nhà Đất góp vốn đầu tư đã thu chia cho số kỳ thu tiền trước cho thuê hoạt động giải trí TSCĐ, BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư ( trừ trường hợp được ghi nhận lệch giá một lần so với hàng loạt số tiền nhận trước ) :
– Khi nhận tiền của người mua trả tr ­ ước về cho thuê TSCĐ, BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư trong nhiều năm, kế toán phản ánh lệch giá chưa triển khai theo giá ch ­ ưa có thuế GTGT, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( tổng số tiền nhận trư ­ ớc )
Có TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi ( giá ch ­ ưa có thuế GTGT )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
– Khi tính và ghi nhận lệch giá của từng kỳ kế toán, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5113, 5117 ) .
– Tr ­ ường hợp hợp đồng cho thuê gia tài không đ ­ ược thực thi phải trả lại tiền cho người mua, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa triển khai ( giá cho thuê ch ­ ưa có thuế GTGT )
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( số tiền trả lại cho ng ­ ười đi thuê về thuế GTGT của hoạt động giải trí cho thuê TSCĐ không thực thi được )
Có những TK 111, 112, … ( số tiền trả lại ) .
3.6. Hạch toán trường hợp bán hàng theo phương pháp trả chậm, trả góp :
– Khi bán hàng trả chậm, trả góp thì ghi nhận lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ của kỳ kế toán theo giá bán trả tiền ngay, phần chênh lệch giữa giá bán trả chậm, trả góp với giá bán trả tiền ngay ghi vào thông tin tài khoản 3387 ” Doanh thu chưa triển khai “, ghi :
Nợ những TK 111, 112,131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( theo giá bán trả tiền ngay chưa có thuế GTGT )
Có TK 3387 – Doanh thu chưa triển khai ( phần chênh lệch giữa giá bán trả chậm, trả góp và giá bán trả tiền ngay chưa có thuế GTGT )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3331 ) .
– Hàng kỳ, tính, xác lập và kết chuyển lệch giá tiền lãi bán hàng trả chậm, trả góp trong kỳ, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
– Khi thực thu tiền bán hàng trả chậm, trả góp trong đó gồm cả phần chênh lệch giữa giá bán trả chậm, trả góp và giá bán trả tiền ngay, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
– Đồng thời ghi nhận giá vốn hàng bán :
+ Nếu bán mẫu sản phẩm, hàng hoá, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có những TK 154 ( 631 ), 155, 156, 157, …
+ Nếu thanh lý, bán BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá trị còn lại của BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( 2147 ) ( số hao mòn luỹ kế – nếu có )
Có TK 217 – BĐS Nhà Đất góp vốn đầu tư .
3.7. Trường hợp bán và thuê lại TSCĐ là thuê kinh tế tài chính có giá bán lớn hơn giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại :
– Khi hoàn tất thủ tục bán gia tài, địa thế căn cứ vào hoá đơn và những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 711 – Thu nhập khác ( giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại )
Có TK 3387 – Doanh thu chưa triển khai ( chênh lệch giữa giá cả lớn hơn giá trị còn lại của TSCĐ )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
Đồng thời ghi giảm TSCĐ :
Nợ TK 811 – Ngân sách chi tiêu khác ( giá trị còn lại của TSCĐ bán và thuê lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn ) ( nếu có )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá TSCĐ ) .
– Định kỳ, kết chuyển chênh lệch lớn hơn ( lãi ) giữa giá cả và giá trị còn lại của gia tài cố định và thắt chặt bán và thuê lại ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ tương thích với thời hạn thuê gia tài, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có những TK 623, 627, 641, 642, …
3.8. Các doanh nghiệp chưa phân chia hết khoản lãi chênh lệch tỷ giá của quá trình trước hoạt động giải trí ( đang phản ánh trên thông tin tài khoản 3387 – Doanh thu chưa thực thi ) phải kết chuyển hàng loạt số lãi chênh lệch tỷ giá vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính để xác lập hiệu quả kinh doanh thương mại trong kỳ, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .
3.9. Kế toán những khoản phải trả về cổ phần hoá doanh nghiệp 100 % vốn nhà nước .
– Khi thu tiền từ bán CP thuộc vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa .
– Kế toán những khoản chủ trương so với người lao động dôi dư tại doanh nghiệp : Căn cứ quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền về xác lập khoản tiền phải sử dụng từ tiền thu bán CP để tương hỗ cho doanh nghiệp thực thi chủ trương so với người lao động dôi dư tại thời gian quyết định hành động cổ phần hoá, ghi :
Nợ TK 3385 – Phải trả về cổ phần hoá
Có TK 334 – Phải trả người lao động .
Khi thực tiễn trả tiền cho người lao động, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có những TK 111, 112 .
– Quyết toán ngân sách cổ phần hoá : Khi kết thúc quy trình cổ phần hoá, doanh nghiệp phải báo cáo giải trình và triển khai quyết toán ngân sách cổ phần hoá với cơ quan quyết định hành động cổ phần hoá. giá thành cổ phần hoá được trừ vào tiền thu từ cổ phần hoá doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa
Có TK 1385 – Phải thu về cổ phần hóa ( cụ thể ngân sách cổ phần hoá ) .
Khi nộp tiền thu từ cổ phần hóa ( sau khi trừ số ngân sách cổ phần hoá ) về Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp tại công ty mẹ của Tập đoàn kinh tế tài chính, tổng công ty Nhà nước, công ty mẹ trong tổng hợp công ty mẹ – công ty con hoặc Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và tăng trưởng doanh nghiệp do Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh thương mại vốn Nhà nước giữ, ghi :
Nợ TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa
Có những TK 111, 112 .
– Trường hợp nếu tiền thu bán CP thuộc vốn Nhà nước, đơn vị chức năng không được sử dụng tiền thu bán CP thì khoản lãi phải trả này phải trừ vào số phải nộp về thu cổ phần hoá mà không ghi nhận vào ngân sách kinh tế tài chính, kế toán ghi :
Nợ TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa
Có TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả .
Khi trả tiền cho những nhà đầu tư, ghi :
Nợ TK 335 – giá thành phải trả
Có những TK 111, 112 .
– Kế toán khoản chênh lệch giữa giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian DNNN chuyển sang Công ty CP so với giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp .
+ Trường hợp giá trị thực tiễn phấn vốn Nhà nước tại thời gian doanh nghiệp chuyển thành Công ty cổ phần lớn hơn giá trị trong thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp thì số chênh lệch tăng ( lãi ) phải nộp vào Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp tại công ty mẹ của Tập đoàn kinh tế tài chính, tổng công ty Nhà nước, công ty mẹ trong tổng hợp công ty mẹ – công ty con hoặc Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và tăng trưởng doanh nghiệp do Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh thương mại vốn Nhà nước giữ, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa .
Khi nộp tiền thu từ cổ phần hóa ( sau khi trừ số ngân sách cổ phần hoá ) về Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp tại công ty mẹ của Tập đoàn kinh tế tài chính, tổng công ty Nhà nước, công ty mẹ trong tổng hợp công ty mẹ – công ty con hoặc Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và tăng trưởng doanh nghiệp do Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh thương mại vốn Nhà nước giữ, ghi :
Nợ TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa
Có những TK 111, 112 .
+ Trường hợp giá trị trong thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian doanh nghiệp chuyển sang Công ty CP nhỏ hơn giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp, thì số chênh lệch giảm ( lỗ ), phản ánh như sau :
Trường hợp tập thể, cá thể phải bồi thường, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối .
Khi nhận tiền của tập thể, cá thể nộp tiền bồi thuờng, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 138 – Phải thu khác ( 1388 ) .
Trường hợp chênh lệch giảm do nguyên do khách quan, hoặc chủ quan nhưng vì nguyên do bất khả kháng mà người có nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thuờng không có năng lực triển khai việc bồi thường và đã được cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định hành động sử dụng số tiền thu từ bán CP này để bù đắp tổn thất sau khi trừ đi phần được bảo hiểm bồi thường ( nếu có ) ghi :
Nợ TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa
Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối .
3.10. Kế toán những nhiệm vụ ở bên nhận uỷ thác nhập khẩu
a ) Khi nhận của doanh nghiệp giao uỷ thác nhập khẩu tiền để mua hàng nhập khẩu, địa thế căn cứ những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ những TK 111, 112, ….
Có TK 338 – Phải trả khác ( 3388 ) .
b ) Khi chuyển tiền để ký quỹ mở LC ( nếu thanh toán giao dịch bằng thư tín dụng ), địa thế căn cứ những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ TK 244 – Cầm cố, ký quỹ, ký cược
Có những TK 111, 112 .
c ) Khi nhập khẩu vật tư, thiết bị, sản phẩm & hàng hóa cho bên giao ủy thác, kế toán theo dõi hàng nhận ủy thác nhập khẩu trên mạng lưới hệ thống quản trị của mình và thuyết minh trên Báo cáo kinh tế tài chính về số lượng, chủng loại, quy cách, phẩm chất của hàng nhập khẩu ủy thác, thời hạn nhập khẩu, đối tượng thanh toán …, không ghi nhận giá trị hàng nhận ủy thác nhập khẩu trên Bảng cân đối kế toán .
d ) Kế toán những nhiệm vụ giao dịch thanh toán ủy thác nhập khẩu :
– Khi giao dịch chuyển tiền ký quỹ mở L / C trả cho người bán ở quốc tế như một phần của khoản thanh toán giao dịch hàng nhập khẩu ủy thác, ghi :
Nợ 138 – Phải thu khác
Có TK 244 – Cầm cố, ký quỹ, ký cược .
– Khi giao dịch thanh toán cho người bán ở quốc tế về số tiền phải trả cho hàng nhập khẩu ủy thác, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( nếu bên giao ủy thác chưa ứng tiền mua hàng nhập khẩu )
Nợ TK 3388 – Phải trả khác ( trừ vào số tiền đã nhận của bên giao ủy thác )
Có những TK 111, 112, 3388, …..
– Thuế nhập khẩu, thuế GTGT hàng nhập khẩu, Thuế TTĐB phải nộp hộ cho doanh nghiệp uỷ thác nhập khẩu : Trong thanh toán giao dịch xuất – nhập khẩu ủy thác ( phải có hợp đồng xuất-nhập khẩu ủy thác ), bên nhận ủy thác được xác lập là người đại diện thay mặt bên giao ủy thác để thực thi những nghĩa vụ và trách nhiệm với NSNN ( người nộp thuế hộ cho bên giao ủy thác ), nghĩa vụ và trách nhiệm nộp thuế được xác lập là của bên giao ủy thác. Trường hợp này, bên nhận ủy thác chỉ phản ánh số tiền thuế đã nộp vào NSNN là khoản chi hộ, trả hộ cho bên giao ủy thác. Khi nộp tiền vào NSNN, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( phải thu lại số tiền đã nộp hộ )
Nợ TK 3388 – Phải trả khác ( trừ vào số tiền đã nhận của bên giao ủy thác )
Có những TK 111, 112 .
đ ) Đối với phí uỷ thác nhập khẩu và thuế GTGT tính trên phí uỷ thác nhập khẩu, địa thế căn cứ vào Hoá đơn GTGT và những chứng từ tương quan, kế toán phản ánh lệch giá phí uỷ thác nhập khẩu, ghi :
Nợ những TK 131, 111, 112, … ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( 5113 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
e ) Các khoản chi hộ khác cho doanh nghiệp uỷ thác nhập khẩu tương quan đến hoạt động giải trí nhận uỷ thác nhập khẩu ( phí ngân hàng nhà nước, phí giám định hải quan, chi thuê kho, thuê bãi chi bốc xếp, luân chuyển hàng … ), địa thế căn cứ những chứng từ tương quan, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( cụ thể cho từng doanh nghiệp uỷ thác NK )
Có TK 111, 112, …
g ) Bù trừ những khoản phải thu và phải trả khác khi kết thúc thanh toán giao dịch, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả khác
Có TK 138 – Phải thu khác .
3.11. Kế toán những nhiệm vụ ở bên nhận uỷ thác xuất khẩu
a ) Khi nhận ủy thác xuất khẩu vật tư, thiết bị, sản phẩm & hàng hóa cho bên giao ủy thác, kế toán theo dõi hàng nhận để xuất khẩu trên mạng lưới hệ thống quản trị của mình và thuyết minh trên Báo cáo kinh tế tài chính về số lượng, chủng loại, quy cách, phẩm chất của hàng nhận xuất khẩu ủy thác, thời hạn xuất khẩu, đối tượng thanh toán …, không ghi nhận giá trị hàng nhận ủy thác xuất khẩu trên Bảng cân đối kế toán. Thuế xuất khẩu phải nộp ( nếu có ) thực thi theo lao lý của TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
b ) Các khoản chi hộ bên giao ủy thác xuất khẩu, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có những TK 111, 112 .
c ) Khi nhận được tiền hàng của người mua ở quốc tế, kế toán phản ánh là khoản phải trả cho bên giao ủy thác, ghi :
Nợ TK 112 – Tiền gửi ngân hàng nhà nước
Có TK 338 – Phải trả khác ( 3388 ) .
d ) Bù trừ những khoản phải thu phải trả khác, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả khác
Có TK 138 – Phải thu khác .
3.12. Xác định số doanh thu, cổ tức phải trả cho những chủ sở hữu, ghi :
– Khi xác lập số phải trả, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 ) .
– Khi trả cổ tức, doanh thu cho chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 )
Có những TK 111, 112 ( số tiền trả cổ tức, doanh thu cho chủ sở hữu )
Có TK 3335 – Thuế thu nhập cá thể ( nếu khấu trừ tại nguồn số thuế TNCN của chủ sở hữu ) .
3.13. Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán nhìn nhận lại số dư những khoản phải trả, phải nộp khác bằng ngoại tệ theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn :
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác .
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái .

Điều 58. Tài khoản 341 – Vay và nợ thuê tài chính

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản tiền vay, nợ thuê kinh tế tài chính và tình hình thanh toán giao dịch những khoản tiền vay, nợ thuê kinh tế tài chính của doanh nghiệp. Không phản ánh vào thông tin tài khoản này những khoản vay dưới hình thức phát hành trái phiếu hoặc phát hành CP khuyến mại có lao lý bắt buộc bên phát hành phải mua lại tại một thời gian nhất định trong tương lai .
b ) Doanh nghiệp phải theo dõi cụ thể kỳ hạn phải trả của những khoản vay, nợ thuê kinh tế tài chính. Các khoản có thời hạn trả nợ hơn 12 tháng kể từ thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán trình diễn là vay và nợ thuê kinh tế tài chính dài hạn. Các khoản đến hạn trả trong vòng 12 tháng tiếp theo kể từ thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán trình diễn là vay và nợ thuê kinh tế tài chính thời gian ngắn để có kế hoạch chi trả .
c ) Các ngân sách đi vay tương quan trực tiếp đến khoản vay ( ngoài lãi vay phải trả ), như ngân sách thẩm định và đánh giá, truy thuế kiểm toán, lập hồ sơ vay vốn … được hạch toán vào ngân sách kinh tế tài chính. Trường hợp những ngân sách này phát sinh từ khoản vay riêng cho mục tiêu góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng hoặc sản xuất gia tài dở dang thì được vốn hóa .
d ) Đối với khoản nợ thuê kinh tế tài chính, tổng số nợ thuê phản ánh vào bên Có của thông tin tài khoản 341 là tổng số tiền phải trả được tính bằng giá trị hiện tại của khoản giao dịch thanh toán tiền thuê tối thiểu hoặc giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài thuê .
e ) Doanh nghiệp phải hạch toán chi tiết cụ thể và theo dõi từng đối tượng người dùng cho vay, cho nợ, từng khế ước vay nợ và từng loại gia tài vay nợ. Trường hợp vay, nợ bằng ngoại tệ, kế toán phải theo dõi chi tiết cụ thể nguyên tệ và triển khai theo nguyên tắc :
– Các khoản vay, nợ bằng ngoại tệ phải quy đổi ra đơn vị chức năng tiền tệ kế toán theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian phát sinh ;
– Khi trả nợ, vay bằng ngoại tệ, bên Nợ thông tin tài khoản 341 được quy đổi theo tỷ giá ghi sổ kế toán trong thực tiễn đích danh cho từng đối tượng người tiêu dùng ;
– Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, số dư những khoản vay, nợ thuê kinh tế tài chính bằng ngoại tệ phải được nhìn nhận lại theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính .
– Các khoản chênh lệch tỷ giá phát sinh từ việc giao dịch thanh toán và nhìn nhận lại cuối kỳ khoản vay, nợ thuê kinh tế tài chính bằng ngoại tệ được hạch toán vào lệch giá hoặc ngân sách hoạt động giải trí kinh tế tài chính .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 341 – Vay và nợ thuê tài chính

Bên Nợ:

– Số tiền đã trả nợ của những khoản vay, nợ thuê kinh tế tài chính ;
– Số tiền vay, nợ được giảm do được bên cho vay, chủ nợ đồng ý chấp thuận ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư vay, nợ thuê kinh tế tài chính bằng ngoại tệ cuối kỳ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ giảm so với Đồng Việt Nam ) .

Bên Có:

– Số tiền vay, nợ thuê kinh tế tài chính phát sinh trong kỳ ;
– Chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại số dư vay, nợ thuê kinh tế tài chính bằng ngoại tệ cuối kỳ ( trường hợp tỷ giá ngoại tệ tăng so với Đồng Việt Nam ) .

Số dư bên Có: Số dư vay, nợ thuê tài chính chưa đến hạn trả.

Tài khoản 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính có 2 thông tin tài khoản cấp 2
Tài khoản 3411 – Các khoản đi vay : Tài khoản này phản ánh giá trị những khoản tiền đi vay và tình hình giao dịch thanh toán những khoản tiền vay của doanh nghiệp ( thông tin tài khoản này không phản ánh những khoản vay dưới hình thức phát hành trái phiếu ) .
Tài khoản 3412 – Nợ thuê kinh tế tài chính : Tài khoản này phản ánh giá trị khoản nợ thuê kinh tế tài chính và tình hình giao dịch thanh toán nợ thuê kinh tế tài chính của doanh nghiệp .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

( a ) Vay bằng tiền
– Trường hợp vay bằng Đồng Việt Nam ( nhập về quỹ hoặc gửi vào Ngân hàng ), ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( 1111 )
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng ( 1121 )
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
– Trường hợp vay bằng ngoại tệ phải quy đổi ra Đồng Việt Nam theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt ( 1112 ) ( vay nhập quỹ )
Nợ TK 112 – Tiền gửi Ngân hàng ( 1122 ) ( vay gửi vào ngân hàng nhà nước )
Nợ những TK 221, 222 ( vay góp vốn đầu tư vào công ty con, link, liên kết kinh doanh )
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( vay thanh toán giao dịch thẳng cho người bán )
Nợ TK 211 – Tài sản cố định và thắt chặt hữu hình ( vay mua TSCĐ )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
– giá thành đi vay tương quan trực tiếp đến khoản vay ( ngoài lãi vay phải trả ) như ngân sách truy thuế kiểm toán, lập hồ sơ đánh giá và thẩm định … ghi :
Nợ những TK 241, 635
Có những TK 111, 112, 331 .
b ) Vay chyển thẳng cho người bán để shopping hàng tồn dư, TSCĐ, để giao dịch thanh toán về góp vốn đầu tư XDCB, nếu thuế GTGT nguồn vào được khấu trừ, ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156, 211, 213, 241 ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1332 )
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
– Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ, giá trị TSCĐ shopping, thiết kế xây dựng được ghi nhận gồm có cả thuế GTGT. Chi tiêu đi vay tương quan trực tiếp đến khoản vay ( ngoài lãi vay phải trả ) như ngân sách truy thuế kiểm toán, lập hồ sơ đánh giá và thẩm định kế toán tựa như bút toán ở mục a .
c ) Vay giao dịch thanh toán hoặc ứng vốn ( trả trước ) cho người bán, người nhận thầu về XDCB, để thanh toán giao dịch những khoản ngân sách, ghi :
Nợ những TK 331, 641, 642, 811
Có TK 341 – Vay và thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
d ) Vay để góp vốn đầu tư vào công ty con, công ty liên kết kinh doanh, link, góp vốn đầu tư CP, trái phiếu, ghi :
Nợ những TK 221, 222, 228
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
đ ) Trường hợp lãi vay phải trả được nhập gốc, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính
Nợ những TK 154, 241 ( nếu lãi vay được vốn hóa )
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 ) .
e ) Khi trả nợ vay bằng Đồng Việt Nam hoặc bằng tiền thu nợ của người mua, ghi :
Nợ TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( 3411 )
Có những TK 111, 112, 131 .
g ) Khi trả nợ vay bằng ngoại tệ :
Nợ TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính ( theo tỷ giá ghi sổ của TK 3411 )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá )
Có những TK 111, 112 ( theo tỷ giá trên sổ kế toán của TK 111, 112 )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá ) .
h ) Kế toán những nhiệm vụ tương quan đến hoạt động giải trí thuê kinh tế tài chính : Thực hiện theo lao lý của TK 212 – TSCĐ thuê kinh tế tài chính .
i ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, số dư vay và nợ thuê kinh tế tài chính bằng ngoại tệ được nhìn nhận lại theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn cuối kỳ :
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Có TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính .
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 341 – Vay và nợ thuê kinh tế tài chính
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái .

Điều 59. Tài khoản 343 – Trái phiếu phát hành

1. Nguyên tắc kế toán

1.1 Tài khoản 343 chỉ vận dụng ở doanh nghiệp có vay vốn bằng phương pháp phát hành trái phiếu. Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình phát hành trái phiếu, gồm có cả trái phiếu quy đổi và tình hình thanh toán giao dịch trái phiếu của doanh nghiệp. Tài khoản này cũng dùng để phản ánh những khoản chiết khấu, phụ trội trái phiếu phát sinh khi phát hành trái phiếu và tình hình phân chia những khoản chiết khấu, phụ trội khi xác lập ngân sách đi vay tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc vốn hóa theo từng kỳ .
1.2. Lãi suất thực tiễn ( hay còn gọi là lãi suất vay hiệu lực thực thi hiện hành ) được xác lập như sau :
a ) Là lãi suất vay ngân hàng nhà nước thương mại cho vay đang vận dụng phổ cập trên thị trường tại thời gian thanh toán giao dịch ;
b ) Trường hợp không xác lập được lãi suất vay theo điểm a nêu trên thì lãi suất vay trong thực tiễn là lãi suất vay doanh nghiệp hoàn toàn có thể đi vay dưới hình thức phát hành công cụ nợ không có quyền quy đổi thành CP ( như phát hành trái phiếu thường không có quyền quy đổi hoặc vay bằng khế ước thường thì ) trong điều kiện kèm theo sản xuất, kinh doanh thương mại đang diễn ra thông thường .
1.3. Nguyên tắc kế toán trái phiếu thường ( trái phiếu không có quyền quy đổi )
a ) Khi doanh nghiệp vay vốn bằng phát hành trái phiếu hoàn toàn có thể xảy ra 3 trường hợp :
– Phát hành trái phiếu ngang giá ( giá phát hành bằng mệnh giá ) : Là phát hành trái phiếu với giá đúng bằng mệnh giá của trái phiếu. Trường hợp này thường xảy ra khi lãi suất vay thị trường bằng lãi suất vay danh nghĩa của trái phiếu phát hành ;
– Phát hành trái phiếu có chiết khấu ( giá phát hành nhỏ hơn mệnh giá ) : Là phát hành trái phiếu với giá nhỏ hơn mệnh giá của trái phiếu. Phần chênh lệch giữa giá phát hành trái phiếu nhỏ hơn mệnh giá của trái phiếu gọi là chiết khấu trái phiếu. Trường hợp này thường xảy ra khi lãi suất vay thị trường lớn hơn lãi suất vay danh nghĩa của trái phiếu phát hành ;
– Phát hành trái phiếu có phụ trội ( giá phát hành lớn hơn mệnh giá ) : Là phát hành trái phiếu với giá lớn hơn mệnh giá của trái phiếu. Phần chênh lệch giữa giá phát hành trái phiếu lớn hơn mệnh giá của trái phiếu gọi là phụ trội trái phiếu. Trường hợp này thường xảy ra khi lãi suất vay thị trường nhỏ hơn lãi suất vay danh nghĩa của trái phiếu phát hành .
b ) Chiết khấu và phụ trội trái phiếu chỉ phát sinh khi doanh nghiệp đi vay bằng hình thức phát hành trái phiếu và tại thời gian phát hành có sự chênh lệch giữa lãi suất vay thị trường và lãi suất vay danh nghĩa được những nhà đầu tư mua trái phiếu đồng ý. Chiết khấu và phụ trội trái phiếu được xác lập và ghi nhận ngay tại thời gian phát hành trái phiếu. Sự chênh lệch giữa lãi suất vay thị trường và lãi suất vay danh nghĩa sau thời gian phát hành trái phiếu không tác động ảnh hưởng đến giá trị khoản phụ trội hay chiết khấu đã ghi nhận .
c ) Doanh nghiệp sử dụng TK 3431 – Trái phiếu thường để phản ánh cụ thể những nội dung có tương quan đến trái phiếu phát hành, gồm :
– Mệnh giá trái phiếu ;
– Chiết khấu trái phiếu ;
– Phụ trội trái phiếu .
Đồng thời theo dõi chi tiết cụ thể theo thời hạn phát hành trái phiếu .
d ) Doanh nghiệp phải theo dõi chiết khấu và phụ trội cho từng loại trái phiếu phát hành và tình hình phân chia từng khoản chiết khấu, phụ trội khi xác lập ngân sách đi vay tính vào ngân sách SXKD hoặc vốn hoá theo từng kỳ, đơn cử :
– Chiết khấu trái phiếu được phân chia dần để tính vào ngân sách đi vay từng kỳ trong suốt thời hạn của trái phiếu ;
– Phụ trội trái phiếu được phân chia dần để giảm trừ ngân sách đi vay từng kỳ trong suốt thời hạn của trái phiếu ;
– Trường hợp ngân sách lãi vay của trái phiếu đủ điều kiện kèm theo vốn hoá, những khoản lãi tiền vay và khoản phân chia chiết khấu hoặc phụ trội được vốn hoá trong từng kỳ không được vượt quá số lãi vay thực tiễn phát sinh và số phân chia chiết khấu hoặc phụ trội trong kỳ đó ;
– Việc phân chia khoản chiết khấu hoặc phụ trội hoàn toàn có thể sử dụng giải pháp lãi suất vay trong thực tiễn hoặc giải pháp đường thẳng :
Theo chiêu thức lãi suất vay trong thực tiễn : Khoản chiết khấu hoặc phụ trội phân chia vào mỗi kỳ được tính bằng chênh lệch giữa ngân sách lãi vay phải trả cho mỗi kỳ trả lãi ( được tính bằng giá trị ghi sổ đầu kỳ của trái phiếu nhân ( x ) với tỷ suất lãi trong thực tiễn trên thị trường ) với số tiền phải trả từng kỳ .
Theo giải pháp đường thẳng : Khoản chiết khấu hoặc phụ trội phân chia đều trong suốt kỳ hạn của trái phiếu .
e ) Trường hợp trả lãi khi đáo hạn trái phiếu thì định kỳ doanh nghiệp phải tính lãi trái phiếu phải trả từng kỳ để ghi nhận vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc vốn hoá vào giá trị của gia tài dở dang .
g ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, trên Bảng cân đối kế toán trong phần nợ phải trả thì chỉ tiêu trái phiếu phát hành được phản ánh trên cơ sở thuần ( xác lập bằng trị giá trái phiếu theo mệnh giá trừ ( – ) Chiết khấu trái phiếu cộng ( + ) Phụ trội trái phiếu ) .
h ) giá thành phát hành trái phiếu được phân chia dần tương thích với kỳ hạn trái phiếu theo chiêu thức đường thẳng hoặc giải pháp lãi suất vay thực tiễn và ghi nhận vào ngân sách kinh tế tài chính hoặc vốn hóa. Tại thời gian ghi nhận bắt đầu, ngân sách phát hành trái phiếu được ghi giảm mệnh giá của trái phiếu. Định kỳ, kế toán phân chia ngân sách phát hành trái phiếu bằng cách ghi tăng giá trị mệnh giá trái phiếu và ghi nhận vào ngân sách kinh tế tài chính hoặc vốn hóa tương thích với việc ghi nhận lãi vay phải trả của trái phiếu .
1.4. Nguyên tắc kế toán trái phiếu quy đổi
a ) Trái phiếu quy đổi là loại trái phiếu hoàn toàn có thể quy đổi thành CP đại trà phổ thông của cùng một tổ chức triển khai phát hành theo những điều kiện kèm theo đã được xác lập trong giải pháp phát hành. Doanh nghiệp phát hành trái phiếu quy đổi phải thực thi những thủ tục và phân phối được những điều kiện kèm theo phát hành trái phiếu quy đổi theo pháp luật của pháp lý .
b ) Doanh nghiệp ( bên phát hành trái phiếu quy đổi ) sử dụng thông tin tài khoản 3432 – Trái phiếu quy đổi để phản ánh giá trị phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi tại thời gian báo cáo giải trình. Doanh nghiệp phải mở sổ kế toán cụ thể để theo dõi từng loại trái phiếu quy đổi theo từng loại kỳ hạn, lãi suất vay và mệnh giá .
c ) Trái phiếu quy đổi phản ánh trên thông tin tài khoản 3432 là loại trái phiếu hoàn toàn có thể quy đổi thành một số lượng CP xác lập được pháp luật sẵn trong giải pháp phát hành. Loại trái phiếu hoàn toàn có thể quy đổi thành một lượng CP không xác lập tại ngày đáo hạn ( do phụ thuộc vào vào giá trị thị trường của CP tại ngày đáo hạn ) được kế toán như trái phiếu thường .
d ) Chi tiêu phát hành trái phiếu quy đổi được phân chia dần tương thích với kỳ hạn trái phiếu theo giải pháp đường thẳng hoặc chiêu thức lãi suất vay trong thực tiễn và ghi nhận vào ngân sách kinh tế tài chính hoặc vốn hóa. Tại thời gian ghi nhận khởi đầu, ngân sách phát hành trái phiếu quy đổi được ghi giảm phần nợ gốc của trái phiếu. Định kỳ, kế toán phân chia ngân sách phát hành trái phiếu quy đổi bằng cách ghi tăng giá trị nợ gốc và ghi nhận vào ngân sách kinh tế tài chính hoặc vốn hóa tương thích với việc ghi nhận lãi vay phải trả của trái phiếu .
e ) Tại thời gian ghi nhận khởi đầu, khi phát hành trái phiếu quy đổi, doanh nghiệp phải đo lường và thống kê và xác lập riêng không liên quan gì đến nhau giá trị cấu phần nợ ( nợ gốc ) và cấu phần vốn của trái phiếu quy đổi. Phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi được ghi nhận là nợ phải trả ; cấu phần vốn ( quyền chọn CP ) của trái phiếu quy đổi được ghi nhận là vốn chủ chiếm hữu. Việc xác lập giá trị những cấu phần của trái phiếu quy đổi được triển khai như sau :
– Xác định giá trị phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi tại thời gian phát hành
Tại thời gian ghi nhận bắt đầu, giá trị phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi được xác lập bằng cách chiết khấu giá trị danh nghĩa của khoản giao dịch thanh toán trong tương lai ( gồm cả gốc và lãi trái phiếu ) về giá trị hiện tại theo lãi suất vay của trái phiếu tương tự như trên thị trường nhưng không có quyền quy đổi thành CP và trừ đi ngân sách phát hành trái phiếu quy đổi. Trường hợp không xác lập được lãi suất vay của trái phiếu tương tự như, doanh nghiệp được sử dụng lãi suất vay đi vay phổ cập trên thị trường tại thời gian phát hành trái phiếu để xác lập giá trị hiện tại của khoản thanh toán giao dịch trong tương lai .
Lãi suất đi vay thông dụng trên thị trường là lãi suất vay đi vay được sử dụng trong phần đông những thanh toán giao dịch trên thị trường. Doanh nghiệp được dữ thế chủ động xác lập mức lãi suất vay đi vay phổ cập trên thị trường một cách tương thích nhất với đặc thù sản xuất, kinh doanh thương mại của doanh nghiệp và không trái với pháp luật của Ngân hàng Nhà nước .
Ví dụ xác lập giá trị phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi tại thời gian phát hành : Ngày 1/1/20 X2, công ty CP Thăng Long phát hành 1 triệu trái phiếu quy đổi mệnh giá 10.000 đồng kỳ hạn 3 năm, lãi suất vay danh nghĩa 10 % / năm, trả lãi mỗi năm 1 lần vào thời gian cuối năm. Lãi suất của trái phiếu tương tự như không được quy đổi là 15 % / năm. Tại thời gian đáo hạn, mỗi trái phiếu được quy đổi thành một CP. Biết rằng trái phiếu quy đổi được phát hành để kêu gọi vốn cho hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại thường thì ( lãi vay được tính vào ngân sách kinh tế tài chính ). Việc xác lập giá trị phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi tại thời gian ghi nhận bắt đầu được thực thi ( bỏ lỡ ngân sách phát hành trái phiếu ) như sau :
Đơn vị : Đồng

Theo ví dụ này, tổng số tiền thu từ phát hành trái phiếu là 10.000.000.000 đ, trong đó tổng giá trị hiện tại của khoản thanh toán giao dịch trong tương lai gồm có cả gốc và lãi trái phiếu là 8.858.385.000 đ. Giá trị này được xác lập là giá trị của phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi tại thời gian ghi nhận bắt đầu và được ghi nhận là nợ phải trả từ việc phát hành trái phiếu quy đổi .
– Xác định giá trị cấu phần vốn của trái phiếu quy đổi ( quyền chọn quy đổi trái phiếu )
Giá trị cấu phần vốn của trái phiếu quy đổi được xác lập là phần chênh lệch giữa tổng số tiền thu về từ việc phát hành trái phiếu quy đổi và giá trị cấu phần nợ của trái phiếu quy đổi tại thời gian phát hành .
Theo ví dụ nêu trên, giá trị cấu phần vốn của trái phiếu quy đổi được xác lập là : 10.000.000.000 – 8.858.385.000 = 1.141.615.000 đồng. Giá trị cấu phần vốn của trái phiếu quy đổi được ghi nhận là quyền chọn CP thuộc phần vốn chủ chiếm hữu .
g ) Sau ghi nhận bắt đầu, kế toán phải kiểm soát và điều chỉnh giá trị phần nợ gốc của trái phiếu chuyển như sau :
– Ghi tăng giá trị phần nợ gốc của trái phiếu so với ngân sách phát hành trái phiếu được phân chia định kỳ ;
– Ghi tăng giá trị phần nợ gốc của trái phiếu so với phần chênh lệch giữa số lãi trái phiếu phải trả tính theo lãi suất vay của trái phiếu tương không có quyền quy đổi hoặc lãi suất vay thực tiễn cao hơn số lãi trái phiếu phải trả tính theo lãi suất vay danh nghĩa .
Ví dụ : Tiếp theo ví dụ trên, việc xác lập ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ và kiểm soát và điều chỉnh giá trị phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi tại thời gian cuối kỳ như sau :
Đơn vị tính : Nghìn đồng

h ) Khi đáo hạn trái phiếu quy đổi :
– Giá trị quyền chọn CP của trái phiếu quy đổi đang phản ánh trong phần vốn chủ sở hữu được chuyển sang ghi nhận là thặng dư vốn CP mà không nhờ vào vào việc người nắm giữ trái phiếu có thực thi quyền chọn quy đổi thành CP hay không .
– Trường hợp người nắm giữ trái phiếu không thực thi quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP, doanh nghiệp ghi giảm phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi tương ứng với số tiền hoàn trả gốc trái phiếu .
– Trường hợp người nắm giữ trái phiếu thực thi quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP, kế toán ghi giảm phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi và ghi tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu tương ứng với mệnh giá số CP phát hành thêm. Phần chênh lệch giữa giá trị phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi lớn hơn giá trị CP phát hành thêm tính theo mệnh giá được ghi nhận là khoản thặng dư vốn CP .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 343 – Trái phiếu phát hành

a) Tài khoản 343 “Trái phiếu phát hành” có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 3431 “ Trái phiếu thường. Tài khoản này có 3 thông tin tài khoản cấp 3 :
+ Tài khoản 34311 – Mệnh giá trái phiếu
+ Tài khoản 34312 – Chiết khấu trái phiếu
+ Tài khoản 34313 – Phụ trội trái phiếu .
– Tài khoản 3432 “ Trái phiếu quy đổi ”

b) Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 3431 “Trái phiếu thường”

Bên Nợ:

– Thanh toán trái phiếu khi đáo hạn ;
– Chiết khấu trái phiếu phát sinh trong kỳ ;
– Phân bổ phụ trội trái phiếu trong kỳ .

Bên Có:

– Trị giá trái phiếu phát hành theo mệnh giá trong kỳ ;
– Phân bổ chiết khấu trái phiếu trong kỳ ;
– Phụ trội trái phiếu phát sinh trong kỳ .

Số dư bên Có: Trị giá khoản nợ vay do phát hành trái phiếu đến thời điểm cuối kỳ.

c) Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 3432 “Trái phiếu chuyển đổi”

Bên Nợ:

– Thanh toán nợ gốc trái phiếu khi đáo hạn nếu người nắm giữ trái phiếu không thực thi quyền chọn quy đổi thành CP ;
– Kết chuyển nợ gốc trái phiếu để ghi tăng vốn chủ sở hữu nếu người nắm giữ trái phiếu triển khai quyền chọn quy đổi thành CP .

Bên Có:

– Trị giá phần nợ gốc trái phiếu ghi nhận tại thời gian phát hành ;
– Giá trị được kiểm soát và điều chỉnh tăng phần nợ gốc trái phiếu trong kỳ .

Số dư bên Có: Giá trị phần nợ gốc trái phiếu tại thời điểm báo cáo.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Kế toán phát hành trái phiếu thường

a ) Kế toán phát hành trái phiếu theo mệnh giá
– Phản ánh số tiền thu về phát hành trái phiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( số tiền thu về bán trái phiếu )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
– Nếu trả lãi trái phiếu định kỳ, khi trả lãi tính vào ngân sách SXKD hoặc vốn hoá, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ những TK 627, 241 ( nếu được vốn hoá )
Có những TK 111, 112, … ( số tiền trả lãi trái phiếu trong kỳ ) .
– Nếu trả lãi trái phiếu sau ( khi trái phiếu đáo hạn ), từng kỳ doanh nghiệp phải tính trước ngân sách lãi vay phải trả trong kỳ vào ngân sách SXKD hoặc vốn hoá, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ những TK 241, 627 ( nếu được vốn hoá vào giá trị gia tài dở dang )
Có TK 335 – Chi tiêu phải trả ( phần lãi trái phiếu phải trả trong kỳ ) .
Cuối thời hạn của trái phiếu, doanh nghiệp thanh toán giao dịch gốc và lãi trái phiếu cho người mua trái phiếu, ghi :
Nợ TK 335 – giá thành phải trả ( tổng số tiền lãi trái phiếu )
Nợ TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu ( tiền gốc )
Có những TK 111, 112, …
– Trường hợp trả trước lãi trái phiếu ngay khi phát hành, ngân sách lãi vay được phản ánh vào bên Nợ TK 242 ( cụ thể lãi trái phiếu trả trước ), sau đó phân chia dần vào những đối tượng người dùng chịu ngân sách .
+ Tại thời gian phát hành trái phiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( tổng số tiền thực thu )
Nợ TK 242 – giá thành trả trước ( chi tiết cụ thể lãi trái phiếu trả trước )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
+ Định kỳ, phân chia lãi trái phiếu trả trước vào ngân sách đi vay từng kỳ, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ những TK 241, 627 ( nếu được vốn hoá vào giá trị gia tài dở dang )
Có TK 242 – Chi tiêu trả trước ( cụ thể lãi trái phiếu trả trước ) ( số lãi trái phiếu phân chia trong kỳ ) .
– Ngân sách chi tiêu phát hành trái phiếu :
+ Khi phát sinh ngân sách phát hành trái phiếu, ghi :
Nợ TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu
Có những TK 111, 112, …
+ Định kỳ, phân chia ngân sách phát hành trái phiếu theo giải pháp đường thẳng hoặc giải pháp lãi suất vay trong thực tiễn, ghi :
Nợ những TK 635, 241, 627 ( số phân chia ngân sách phát hành trái phiếu trong kỳ )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
– Thanh toán trái phiếu khi đáo hạn, ghi :
Nợ TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu
Có những TK 111, 112, …
b ) Kế toán phát hành trái phiếu có chiết khấu
– Phản ánh số tiền thực thu về phát hành trái phiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( số tiền thu về bán trái phiếu )
Nợ TK 34312 – Chiết khấu trái phiếu ( chênh lệch giữa số tiền thu về bán trái phiếu nhỏ hơn mệnh giá trái phiếu )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
– Trường hợp trả lãi định kỳ, khi trả lãi vay tính vào ngân sách SXKD hoặc vốn hóa, ghi :
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ những TK 241, 627 ( nếu được vốn hoá vào giá trị gia tài dở dang )
Có những TK 111, 112, … ( số tiền trả lãi trái phiếu trong kỳ )
Có TK 34312 – Chiết khấu trái phiếu ( số phân chia chiết khấu từng kỳ ) .
– Trường hợp trả lãi sau ( khi trái phiếu đáo hạn ) :
+ Từng kỳ doanh nghiệp phải tính ngân sách lãi vay phải trả trong kỳ, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ những TK 241, 627 ( nếu được vốn hóa vào giá trị gia tài dở dang )
Có TK 335 – Chi tiêu phải trả ( phần lãi trái phiếu phải trả trong kỳ )
Có TK 34312 – Chiết khấu trái phiếu ( số phân chia trong kỳ ) .
+ Cuối thời hạn của trái phiếu, doanh nghiệp phải thanh toán giao dịch gốc và lãi trái phiếu cho người mua trái phiếu, ghi :
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả ( tổng số tiền lãi trái phiếu )
Nợ TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu
Có những TK 111, 112, …
– Trường hợp trả trước lãi trái phiếu ngay khi phát hành, ngân sách lãi vay được phản ánh vào bên Nợ TK 242 ( cụ thể lãi trái phiếu trả trước ), sau đó phân chia dần vào những đối tượng người tiêu dùng ghi nhận ngân sách .
+ Khi phát hành trái phiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( tổng số tiền thực thu )
Nợ TK 34312 – Chiết khấu trái phiếu
Nợ TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước ( số tiền lãi trái phiếu trả trước )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
+ Định kỳ tính ngân sách lãi vay vào ngân sách SXKD trong kỳ, hoặc vốn hoá, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ những TK 241, 627 ( nếu được vốn hoá vào giá trị gia tài dở dang )
Có TK 242 – Chi tiêu trả trước ( số lãi trái phiếu phân chia trong kỳ )
Có TK 34312 – Chiết khấu trái phiếu ( số phân chia chiết khấu từng kỳ ) .
+ Thanh toán trái phiếu khi đáo hạn, ghi :
Nợ TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu
Có những TK 111, 112, …
c ) Kế toán phát hành trái phiếu có phụ trội
– Phản ánh số tiền thực thu về phát hành trái phiếu :
Nợ những TK 111, 112 ( số tiền thu về bán trái phiếu )
Có TK 34313 – Phụ trội trái phiếu ( chênh lệch giữa số tiền thực thu về bán trái phiếu lớn hơn mệnh giá trái phiếu )
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
– Trường hợp trả lãi định kỳ :
+ Khi trả lãi tính vào ngân sách SXKD hoặc vốn hoá, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ những TK 241, 627 ( nếu được vốn hoá vào giá trị gia tài dở dang )
Có những TK 111, 112, … ( số tiền trả lãi trái phiếu trong kỳ ) .
+ Đồng thời phân chia dần phụ trội trái phiếu để ghi giảm ngân sách đi vay từng kỳ, ghi :
Nợ TK 34313 – Phụ trội trái phiếu ( số phân chia dần từng kỳ )
Có những TK 635, 241, 627 .
– Trường hợp trả lãi sau ( khi trái phiếu đáo hạn ), từng kỳ doanh nghiệp phải ghi nhận trước ngân sách lãi vay phải trả trong kỳ .
+ Khi tính ngân sách lãi vay cho những đối tượng người dùng ghi nhận ngân sách đi vay trong kỳ, ghi :
Nợ những TK 635, 241, 627
Có TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả ( phần lãi trái phiếu phải trả trong kỳ ) .
+ Đồng thời phân chia dần phụ trội trái phiếu để ghi giảm ngân sách đi vay từng kỳ, ghi :
Nợ TK 34313 – Phụ trội trái phiếu
Có những TK 635, 241, 627 .
+ Cuối thời hạn của trái phiếu, doanh nghiệp phải thanh toán giao dịch gốc và lãi trái phiếu cho người có trái phiếu, ghi :
Nợ TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả ( tổng số tiền lãi trái phiếu )
Nợ TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu ( tiền gốc )
Có những TK 111, 112, …
– Trường hợp trả trước lãi trái phiếu ngay khi phát hành, ngân sách lãi vay được phản ánh vào bên Nợ TK 242 ( chi tiết cụ thể lãi trái phiếu trả trước ), sau đó phân chia dần vào những đối tượng người dùng chịu ngân sách .
+ Khi phát hành trái phiếu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, … ( tổng số tiền thực thu )
Nợ TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước ( số tiền lãi trái phiếu trả trước )
Có TK 34313 – Phụ trội trái phiếu
Có TK 34311 – Mệnh giá trái phiếu .
+ Định kỳ, tính phân chia ngân sách lãi vay cho những đối tượng người dùng ghi nhận ngân sách đi vay trong kỳ, ghi :
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu tính vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ )
Nợ những TK 241, 627 ( nếu được vốn hoá vào giá trị gia tài dở dang )
Có TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước ( số lãi trái phiếu phân chia trong kỳ ) .
+ Đồng thời phân chia dần phụ trội trái phiếu ghi giảm ngân sách đi vay từng kỳ, ghi :
Nợ TK 34313 – Phụ trội trái phiếu ( số phân chia phụ trội trái phiếu từng kỳ )
Có những TK 635, 241, 627 .

3.2. Kế toán phát hành trái phiếu chuyển đổi

a ) Tại thời gian phát hành, kế toán xác lập giá trị phần nợ gốc và quyền chọn CP của trái phiếu quy đổi bằng cách chiết khấu giá trị danh nghĩa của khoản giao dịch thanh toán trong tương lai về giá trị hiện tại, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( tổng số thu từ phát hành trái phiếu quy đổi )
Có TK 3432 – Trái phiếu quy đổi ( phần nợ gốc )
Có TK 4113 – Quyền chọn quy đổi trái phiếu ( chênh lệch giữa số tiền thu được và nợ gốc trái phiếu quy đổi ) .
b ) giá thành phát hành trái phiếu phát sinh được phân chia dần tương thích với kỳ hạn trái phiếu :
– Khi phát sinh ngân sách phát hành trái phiếu, ghi :
Nợ TK 3432 – Trái phiếu quy đổi
Có những TK 111, 112, 338 …
– Định kỳ phân chia ngân sách phát hành trái phiếu vào ngân sách kinh tế tài chính, ghi :
Nợ những TK 635, 241, 627
Có TK 3432 – Trái phiếu quy đổi .
c ) Định kỳ, kế toán ghi nhận ngân sách kinh tế tài chính hoặc vốn hoá so với số lãi trái phiếu phải trả tính theo lãi suất vay của trái phiếu tương tự như không có quyền quy đổi hoặc tính theo lãi suất vay đi vay thông dụng trên thị trường đồng thời kiểm soát và điều chỉnh giá trị phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính
Nợ những TK 241, 627 ( nếu vốn hoá )
Có TK 335 – Ngân sách chi tiêu phải trả ( số lãi trái phiếu phải trả trong kỳ tính theo lãi suất vay danh nghĩa )
Có TK 3432 – Trái phiếu quy đổi ( phần chênh lệch giữa số lãi trái phiếu tính theo lãi suất vay trong thực tiễn hoặc lãi suất vay trái phiếu tương tự không có quyền quy đổi cao hơn số lãi trái phiếu phải trả trong kỳ tính theo lãi suất vay danh nghĩa ) .
d ) Khi đáo hạn trái phiếu, trường hợp người nắm giữ trái phiếu không triển khai quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP, doanh nghiệp hoàn trả gốc trái phiếu, ghi :
Nợ TK 3432 – Trái phiếu quy đổi
Có những TK 111, 112 .
Đồng thời kết chuyển giá trị quyền chọn CP của trái phiếu quy đổi vào thặng dư vốn CP, ghi :
Nợ TK 4113 – Quyền chọn quy đổi trái phiếu
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP .
e ) Khi đáo hạn trái phiếu, trường hợp người nắm giữ trái phiếu thực thi quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP, kế toán ghi giảm phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi và ghi tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 3432 – Trái phiếu quy đổi
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( phần chênh lệch giữa giá trị CP phát hành thêm tính theo mệnh giá và giá trị nợ gốc trái phiếu quy đổi ) .
Đồng thời kết chuyển giá trị quyền chọn CP của trái phiếu quy đổi vào thặng dư vốn CP, ghi :
Nợ TK 4113 – Quyền chọn quy đổi trái phiếu
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP .
Điều 60. Tài khoản 344 – Nhận ký quỹ, ký cược

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản tiền mà doanh nghiệp nhận ký quỹ, ký cược của những đơn vị chức năng, cá thể bên ngoài để bảo vệ cho những dịch vụ tương quan đến sản xuất, kinh doanh thương mại được triển khai đúng hợp đồng kinh tế tài chính đã ký kết, như nhận tiền ký cược, ký quỹ để bảo vệ việc triển khai hợp đồng kinh tế tài chính, hợp đồng đại lý, …
b ) Kế toán nhận ký quỹ, ký cược phải theo dõi cụ thể từng khoản tiền nhận ký quỹ, ký cược của từng người mua theo kỳ hạn và theo từng loại nguyên tệ. Các khoản nhận ký cược, ký quỹ phải trả có kỳ hạn còn lại không quá 12 tháng được trình diễn là nợ thời gian ngắn, những khoản có kỳ hạn trên 12 tháng được trình diễn là nợ dài hạn .
c ) Trường hợp nhận thế chấp ngân hàng, cầm đồ bằng hiện vật thì không phản ánh ở thông tin tài khoản này mà được theo dõi trên thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
d ) Trường hợp nhận ký cược, ký quỹ bằng ngoại tệ, kế toán phải theo dõi chi tiết cụ thể gốc ngoại tệ riêng và quy đổi ngoại tệ ra đơn vị chức năng tiền tệ kế toán theo nguyên tắc :
– Tại thời gian nhận ký cược, ký quỹ bằng ngoại tệ, kế toán quy đổi ra đơn vị chức năng tiền tệ kế toán theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian phát sinh ;
– Khi trả lại những khoản ký cược, ký quỹ bằng ngoại tệ, kế toán phải quy đổi theo tỷ giá ghi sổ trong thực tiễn đích danh ;
– Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán nhìn nhận lại khoản tiền nhận ký cược, ký quỹ phải trả lại bằng ngoại tệ theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian báo cáo giải trình. Các khoản chênh lệch tỷ giá phát sinh được ghi nhận ngay vào ngân sách kinh tế tài chính hoặc lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 344 – Nhận ký quỹ, ký cược

Bên Nợ: Hoàn trả tiền nhận ký quỹ, ký cược.

Bên Có: Nhận ký quỹ, ký cược bằng tiền.

Số dư bên Có: Số tiền nhận ký quỹ, ký cược chưa trả.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Khi nhận tiền ký quỹ, ký cược của đơn vị chức năng, cá thể bên ngoài, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 344 – Nhận ký quỹ, ký cược ( chi tiết cụ thể cho từng người mua ) .
b ) Khi hoàn trả tiền ký quỹ, ký cược cho người mua, ghi :
Nợ TK 344 – Nhận ký quỹ, ký cược
Có những TK 111, 112 .
Trường hợp hoàn trả tiền ký quỹ, ký cược bằng ngoại tệ, ghi :
Nợ TK 344 – Nhận ký quỹ, ký cược ( theo tỷ giá ghi sổ trong thực tiễn đích danh của từng đối tượng người tiêu dùng )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá )
Có những TK 111, 112 ( theo tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền TK tiền )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá ) .
c ) Trường hợp đơn vị chức năng ký quỹ, ký cược vi phạm hợp đồng kinh tế tài chính đã ký kết với doanh nghiệp, bị phạt theo thỏa thuận hợp tác trong hợp đồng kinh tế tài chính :
– Khi nhận được khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng kinh tế tài chính đã ký kết : Nếu khấu trừ vào tiền nhận ký quỹ, ký cược, ghi :
Nợ TK 344 – Nhận ký quỹ, ký cược
Có TK 711 – Thu nhập khác .
– Khi thực trả khoản ký quỹ, ký cược còn lại, ghi :
Nợ TK 344 – Nhận ký quỹ, ký cược ( đã khấu trừ tiền phạt )
Có những TK 111, 112 .
d ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán nhìn nhận lại khoản tiền nhận ký cược, ký quỹ có nghĩa vụ và trách nhiệm phải trả lại bằng ngoại tệ theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian báo cáo giải trình :
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 344 – Nhận ký quỹ, ký cược
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái .
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Có TK 344 – Nhận ký quỹ, ký cược
Điều 61. Tài khoản 347 – Thuế thu nhập hoãn lại phải trả
1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm của thuế thu nhập hoãn lại phải trả. Thuế thu nhập hoãn lại phải trả được xác lập trên cơ sở những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời phải chịu thuế phát sinh trong năm và thuế suất thuế thu nhập hiện hành theo công thức sau :

Trường hợp tại thời gian ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả đã biết trước có sự biến hóa về thuế suất thuế TNDN trong tương lai, nếu việc hoàn nhập thuế thu nhập hoãn lại phải trả nằm trong thời hạn thuế suất mới đã có hiệu lực thực thi hiện hành thì thuế suất vận dụng để ghi nhận thuế hoãn lại phải trả được tính theo thuế suất mới .
b ) Cơ sở tính thuế của gia tài hoặc nợ phải trả và Chênh lệch trong thời điểm tạm thời :
– Cơ sở tính thuế của gia tài là giá trị sẽ được trừ khỏi thu nhập chịu thuế khi tịch thu giá trị ghi sổ của gia tài. Nếu thu nhập không phải chịu thuế thì cơ sở tính thuế của gia tài bằng giá trị ghi sổ của gia tài đó. Cơ sở tính thuế thu nhập của nợ phải trả là giá trị ghi sổ của nó trừ đi ( – ) giá trị sẽ được khấu trừ vào thu nhập chịu thuế khi giao dịch thanh toán nợ phải trả trong những kỳ tương lai. Đối với doanh thu nhận trước, cơ sở tính thuế là giá trị ghi sổ của nó, trừ đi phần giá trị của lệch giá không phải chịu thuế trong tương lai .
– Chênh lệch trong thời điểm tạm thời là khoản chênh lệch giữa giá trị ghi sổ của gia tài hoặc nợ phải trả trong Bảng Cân đối kế toán và cơ sở tính thuế của gia tài hoặc nợ phải trả đó. Chênh lệch trong thời điểm tạm thời gồm 2 loại : Chênh lệch trong thời điểm tạm thời được khấu trừ và chênh lệch trong thời điểm tạm thời chịu thuế. Chênh lệch trong thời điểm tạm thời chịu thuế là những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời làm phát sinh khoản thuế thu nhập phải trả khi xác lập thu nhập chịu thuế trong tương lai khi giá trị ghi sổ của những khoản mục gia tài được tịch thu hoặc nợ phải trả được giao dịch thanh toán .
+ Chênh lệch trong thời điểm tạm thời về thời hạn chỉ là một trong những trường hợp chênh lệch trong thời điểm tạm thời, ví dụ : Nếu doanh thu kế toán được ghi nhận trong kỳ này nhưng thu nhập chịu thuế được tính trong kỳ khác .
+ Các khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời giữa giá trị ghi sổ của gia tài hoặc nợ phải trả so với cơ sở tính thuế của gia tài hoặc nợ phải trả đó hoàn toàn có thể không phải là chênh lệch trong thời điểm tạm thời về mặt thời hạn, ví dụ : Khi nhìn nhận lại một gia tài thì giá trị ghi sổ của gia tài đổi khác nhưng nếu cơ sở tính thuế không đổi khác thì phát sinh chênh lệch trong thời điểm tạm thời. Tuy nhiên thời hạn tịch thu giá trị ghi sổ và cơ sở tính thuế không biến hóa nên chênh lệch trong thời điểm tạm thời này không phải là chênh lệch trong thời điểm tạm thời về thời hạn .
+ Kế toán không liên tục sử dụng khái niệm “ Chênh lệch vĩnh viễn ” để phân biệt với chênh lệch trong thời điểm tạm thời khi xác lập thuế thu nhập hoãn lại do thời hạn tịch thu gia tài hoặc thanh toán giao dịch nợ phải trả cũng như thời hạn để khấu trừ gia tài và nợ phải trả đó vào thu nhập chịu thuế là hữu hạn .
c ) Thuế thu nhập hoãn lại phải trả phải được ghi nhận cho tổng thể những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời chịu thuế, trừ khi thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh từ ghi nhận khởi đầu của một gia tài hay nợ phải trả của một thanh toán giao dịch mà thanh toán giao dịch này không có tác động ảnh hưởng đến doanh thu kế toán hoặc doanh thu tính thuế thu nhập ( hoặc lỗ tính thuế ) tại thời gian phát sinh thanh toán giao dịch .
d ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán phải xác lập những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời chịu thuế phát sinh trong năm hiện tại làm địa thế căn cứ xác lập số thuế thu nhập hoãn lại phải trả được ghi nhận trong năm .
đ ) Việc ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả trong năm được thực thi theo nguyên tắc bù trừ giữa số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm nay với số thuế thu nhập hoãn lại phải trả đã ghi nhận từ những năm trước nhưng năm nay được ghi giảm ( hoàn nhập ), theo nguyên tắc :
– Nếu số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm lớn hơn số thuế thu nhập hoãn lại phải trả được hoàn nhập trong năm, kế toán chỉ ghi nhận bổ trợ số thuế thu nhập hoãn lại phải trả là số chênh lệch giữa số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh lớn hơn số được hoàn nhập trong năm ;
– Nếu số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm nhỏ hơn số thuế thu nhập hoãn lại phải trả được hoàn nhập trong năm, kế toán chỉ ghi giảm ( hoàn nhập ) số thuế thu nhập hoãn lại phải trả là số chênh lệch giữa số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh nhỏ hơn số được hoàn nhập trong năm .
e ) Thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm không tương quan đến những khoản mục được ghi nhận trực tiếp vào vốn chủ sở hữu phải được ghi nhận là ngân sách thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại phát sinh trong năm .
g ) Kế toán phải ghi giảm thuế thu nhập hoãn lại phải trả khi những khoản chênh lệch trong thời điểm tạm thời phải chịu thuế không còn ảnh hưởng tác động tới doanh thu tính thuế ( khi gia tài được tịch thu hoặc nợ phải trả được thanh toán giao dịch ) .
h ) Việc bù trừ thuế thu nhập hoãn lại phải trả và gia tài thuế thu nhập hoãn lại chỉ thực thi khi lập Bảng cân đối kế toán, không triển khai khi ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả trên sổ kế toán .
2. Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 347 – Thuế thu nhập hoãn lại phải trả
Bên Nợ : Thuế thu nhập hoãn lại phải trả giảm ( được hoàn nhập ) trong kỳ .
Bên Có : Thuế thu nhập hoãn lại phải trả được ghi nhận trong kỳ .
Số dư bên Có : Thuế thu nhập hoãn lại phải trả còn lại cuối kỳ .
3. Phương pháp kế toán một số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính hầu hết
Cuối năm, kế toán địa thế căn cứ “ Bảng xác lập thuế thu nhập hoãn lại phải trả ” để ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh từ những thanh toán giao dịch trong năm vào ngân sách thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại :
a ) Nếu số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm lớn hơn số thuế thu nhập hoãn lại phải trả được hoàn nhập trong năm, kế toán chỉ ghi nhận bổ trợ số thuế thu nhập hoãn lại phải trả là số chênh lệch giữa số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh lớn hơn số được hoàn nhập trong năm, ghi :
Nợ TK 8212 – Ngân sách chi tiêu thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại
Có TK 347 – Thuế thu nhập hoãn lại phải trả .
b ) Nếu số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm nhỏ hơn số thuế thu nhập hoãn lại phải trả được hoàn nhập trong năm, kế toán chỉ ghi giảm ( hoàn nhập ) số thuế thu nhập hoãn lại phải trả là số chênh lệch giữa số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh nhỏ hơn số được hoàn nhập trong năm, ghi :
Nợ TK 347 – Thuế thu nhập hoãn lại phải trả
Có TK 8212 – giá thành thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại .

Điều 62. Tài khoản 352 – Dự phòng phải trả

1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản dự trữ phải trả hiện có, tình hình trích lập và sử dụng dự trữ phải trả của doanh nghiệp .
b ) Dự phòng phải trả chỉ được ghi nhận khi thoả mãn những điều kiện kèm theo sau :
– Doanh nghiệp có nghĩa vụ và trách nhiệm nợ hiện tại ( nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý hoặc nghĩa vụ và trách nhiệm trực tiếp ) do tác dụng từ một sự kiện đã xảy ra ;
– Sự giảm sút về những quyền lợi kinh tế tài chính hoàn toàn có thể xảy ra dẫn đến việc nhu yếu phải thanh toán giao dịch nghĩa vụ và trách nhiệm nợ ; và
– Đưa ra được một ước tính đáng an toàn và đáng tin cậy về giá trị của nghĩa vụ và trách nhiệm nợ đó .
c ) Giá trị được ghi nhận của một khoản dự trữ phải trả là giá trị được ước tính hài hòa và hợp lý nhất về khoản tiền sẽ phải chi để thanh toán giao dịch nghĩa vụ và trách nhiệm nợ hiện tại tại ngày kết thúc kỳ kế toán năm hoặc tại ngày kết thúc kỳ kế toán giữa niên độ .
d ) Khoản dự trữ phải trả được lập tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính. Trường hợp số dự trữ phải trả cần lập ở kỳ kế toán này lớn hơn số dự trữ phải trả đã lập ở kỳ kế toán trước chưa sử dụng hết thì số chênh lệch được ghi nhận vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại của kỳ kế toán đó. Trường hợp số dự trữ phải trả lập ở kỳ kế toán này nhỏ hơn số dự trữ phải trả đã lập ở kỳ kế toán trước chưa sử dụng hết thì số chênh lệch phải được hoàn nhập ghi giảm chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại của kỳ kế toán đó .
Đối với dự trữ phải trả về bh khu công trình xây lắp được lập cho từng khu công trình xây lắp và được lập vào cuối kỳ kế toán năm hoặc cuối kỳ kế toán giữa niên độ. Trường hợp số dự trữ phải trả về bh khu công trình xây lắp đã lập lớn hơn ngân sách thực tiễn phát sinh thì số chênh lệch được hoàn nhập ghi vào TK 711 “ Thu nhập khác ” .
đ ) Chỉ những khoản ngân sách tương quan đến khoản dự trữ phải trả đã lập bắt đầu mới được bù đắp bằng khoản dự trữ phải trả đó .
e ) Không được ghi nhận khoản dự trữ cho những khoản lỗ hoạt động giải trí trong tương lai, trừ khi chúng tương quan đến một hợp đồng có rủi ro đáng tiếc lớn và thoả mãn điều kiện kèm theo ghi nhận khoản dự trữ. Nếu doanh nghiệp có hợp đồng có rủi ro đáng tiếc lớn, thì nghĩa vụ và trách nhiệm nợ hiện tại theo hợp đồng phải được ghi nhận và nhìn nhận như một khoản dự trữ và khoản dự trữ được lập riêng không liên quan gì đến nhau cho từng hợp đồng có rủi ro đáng tiếc lớn .
g ) Một khoản dự trữ cho những khoản ngân sách tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp chỉ được ghi nhận khi có đủ những điều kiện kèm theo ghi nhận so với những khoản dự trữ theo lao lý tại đoạn Chuẩn mực kế toán “ Các khoản dự trữ, gia tài và nợ tiềm tàng ”. Khi triển khai tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp thì nghĩa vụ và trách nhiệm trực tiếp chỉ phát sinh khi doanh nghiệp :
– Có kế hoạch chính thức đơn cử để xác lập rõ việc tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp, trong đó phải có tối thiểu 5 nội dung sau :
+ Toàn bộ hoặc một phần của việc kinh doanh thương mại có tương quan ;
+ Các vị trí quan trọng bị tác động ảnh hưởng ;
+ Vị trí, trách nhiệm và số lượng nhân viên cấp dưới ước tính sẽ được nhận bồi thường khi họ buộc phải thôi việc ;
+ Các khoản ngân sách sẽ phải chi trả ; và
+ Khi nào kế hoạch được triển khai .
– Đưa ra được một dự trù chắc như đinh về những chủ thể bị tác động ảnh hưởng và triển khai quy trình tái cơ cấu tổ chức bằng việc mở màn thực thi kế hoạch đó hoặc thông tin những yếu tố quan trọng đến những chủ thể bị ảnh hưởng tác động của việc tái cơ cấu tổ chức .
h ) Một khoản dự trữ cho việc tái cơ cấu tổ chức chỉ được dự trù cho những ngân sách trực tiếp phát sinh từ hoạt động giải trí tái cơ cấu tổ chức, đó là những ngân sách thoả mãn cả hai điều kiện kèm theo :
– Cần phải có cho hoạt động giải trí tái cơ cấu tổ chức ;
– Không tương quan đến những hoạt động giải trí liên tục của doanh nghiệp .
Khoản dự trữ cho việc tái cơ cấu tổ chức không gồm có những ngân sách như :
– Đào tạo lại hoặc thuyên chuyển nhân viên cấp dưới hiện có ;
– Tiếp thị ;
– Đầu tư vào những mạng lưới hệ thống mới và những mạng lưới phân phối .
i ) Các khoản dự trữ phải trả thường gồm có :
– Dự phòng phải trả tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp ;
– Dự phòng phải trả bh mẫu sản phẩm ;
– Dự phòng bh khu công trình kiến thiết xây dựng ;
– Dự phòng phải trả khác, gồm có cả khoản dự trữ trợ cấp thôi việc theo pháp luật của pháp lý, khoản dự trữ cho việc thay thế sửa chữa, bảo trì TSCĐ định kỳ ( theo nhu yếu kỹ thuật ), khoản dự trữ phải trả so với hợp đồng có rủi ro đáng tiếc lớn mà trong đó những ngân sách bắt buộc phải trả cho những nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan đến hợp đồng vượt quá những quyền lợi kinh tế tài chính dự trù thu được từ hợp đồng đó ;
k ) Khi lập dự trữ phải trả, doanh nghiệp được ghi nhận vào ngân sách quản trị doanh nghiệp, riêng so với khoản dự trữ phải trả về Bảo hành mẫu sản phẩm, hàng hoá được ghi nhận vào ngân sách bán hàng, khoản dự trữ phải trả về ngân sách Bảo hành khu công trình xây lắp được ghi nhận vào chi phí sản xuất chung .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 352 – Dự phòng phải trả

Bên Nợ:

– Ghi giảm dự trữ phải trả khi phát sinh khoản ngân sách tương quan đến khoản dự trữ đã được lập bắt đầu ;
– Ghi giảm ( hoàn nhập ) dự trữ phải trả khi doanh nghiệp chắc như đinh không còn phải chịu sự giảm sút về kinh tế tài chính do không phải chi trả cho nghĩa vụ và trách nhiệm nợ ;
– Ghi giảm dự trữ phải trả về số chênh lệch giữa số dự trữ phải trả phải lập năm nay nhỏ hơn số dự trữ phải trả đã lập năm trước chưa sử dụng hết .
Bên Có : Phản ánh số dự trữ phải trả trích lập tính vào ngân sách .
Số dư bên Có : Phản ánh số dự trữ phải trả hiện có cuối kỳ .
Tài khoản 352 có 4 thông tin tài khoản cấp 2
– Tài khoản 3521 – Dự phòng Bảo hành loại sản phẩm sản phẩm & hàng hóa : Tài khoản này dùng để phản ánh số dự trữ bh mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa cho số lượng loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa đã xác lập là tiêu thụ trong kỳ ;
– Tài khoản 3522 – Dự phòng Bảo hành khu công trình thiết kế xây dựng : Tài khoản này dùng để phản ánh số dự trữ bh khu công trình thiết kế xây dựng so với những khu công trình, khuôn khổ khu công trình triển khai xong, chuyển giao trong kỳ ;
– Tài khoản 3523 – Dự phòng tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp : Tài khoản này phản ánh số dự trữ phải trả cho hoạt động giải trí tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp, như ngân sách sơ tán khu vực kinh doanh thương mại, ngân sách tương hỗ người lao động … ;
– Tài khoản 3524 – Dự phòng phải trả khác : Tài khoản này phản ánh những khoản dự trữ phải trả khác theo pháp luật của pháp lý ngoài những khoản dự trữ đã được phản ánh nêu trên, như ngân sách hoàn nguyên môi trường tự nhiên, ngân sách thu dọn, Phục hồi và hoàn trả mặt phẳng, dự trữ trợ cấp thôi việc theo lao lý của Luật lao động, ngân sách sửa chữa thay thế, bảo trì, TSCĐ định kỳ …
3. Phương pháp kế toán 1 số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính đa phần
a ) Phương pháp kế toán dự trữ bh mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa
– Trường hợp doanh nghiệp bán hàng cho người mua có kèm theo giấy bh sửa chữa thay thế cho những khoản hỏng hóc do lỗi sản xuất được phát hiện trong thời hạn Bảo hành loại sản phẩm, hàng hoá, doanh nghiệp tự ước tính ngân sách Bảo hành trên cơ sở số lượng loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa đã xác lập là tiêu thụ trong kỳ. Khi lập dự trữ cho ngân sách sửa chữa thay thế, bh mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa đã bán, ghi :
Nợ TK 641 – Ngân sách chi tiêu bán hàng
Có TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3521 ) .
– Khi phát sinh những khoản ngân sách tương quan đến khoản dự trữ phải trả về Bảo hành loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa đã lập khởi đầu, như ngân sách nguyên vật liệu, ngân sách nhân công trực tiếp, ngân sách khấu hao TSCĐ, ngân sách dịch vụ mua ngoài …, :
+ Trường hợp không có bộ phận độc lập về Bảo hành mẫu sản phẩm, hàng hoá :
Khi phát sinh những khoản ngân sách tương quan đến việc bh loại sản phẩm, hàng hoá, ghi :
Nợ những TK 621, 622, 627, …
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 152, 214, 331, 334, 338, …
Cuối kỳ, kết chuyển ngân sách bh loại sản phẩm, hàng hoá thực tiễn phát sinh trong kỳ, ghi :
Nợ TK 154 – giá thành SXKD dở dang
Có những TK 621, 622, 627, …
Khi thay thế sửa chữa Bảo hành loại sản phẩm, hàng hoá triển khai xong chuyển giao cho người mua, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3521 )
Nợ TK 641 – giá thành bán hàng ( phần dự trữ phải trả về bh mẫu sản phẩm, hàng hoá còn thiếu )
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
+ Trường hợp có bộ phận độc lập về Bảo hành loại sản phẩm, hàng hoá, số tiền phải trả cho bộ phận bh về ngân sách Bảo hành mẫu sản phẩm, hàng hoá, khu công trình xây lắp hoàn thành xong chuyển giao cho người mua, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3521 )
Nợ TK 641 – Chi tiêu bán hàng ( chênh lệch nhỏ hơn giữa dự trữ phải trả bh mẫu sản phẩm, hàng hoá so với ngân sách
trong thực tiễn về bh )
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
– Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, doanh nghiệp phải xác lập số dự trữ bh loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa cần trích lập :
+ Trường hợp số dự trữ cần lập ở kỳ kế toán này lớn hơn số dự trữ phải trả đã lập ở kỳ kế toán trước nhưng chưa sử dụng hết thì số chênh lệch hạch toán vào ngân sách, ghi :
Nợ TK 641 – Chi tiêu bán hàng
Có TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3521 ) .
+ Trường hợp số dự trữ phải trả cần lập ở kỳ kế toán này nhỏ hơn số dự trữ phải trả đã lập ở kỳ kế toán trước nhưng chưa sử dụng hết thì số chênh lệch hoàn nhập ghi giảm ngân sách, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3521 )
Có TK 641 – giá thành bán hàng .
b ) Phương pháp kế toán dự trữ Bảo hành khu công trình kiến thiết xây dựng
– Việc trích lập dự trữ Bảo hành khu công trình kiến thiết xây dựng được thực thi cho từng khu công trình, khuôn khổ khu công trình triển khai xong, chuyển giao trong kỳ. Khi xác lập số dự trữ phải trả về ngân sách bh khu công trình thiết kế xây dựng, ghi :
Nợ TK 627 – Chi tiêu sản xuất chung
Có TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3522 ) .
– Khi phát sinh những khoản ngân sách tương quan đến khoản dự trữ phải trả về Bảo hành khu công trình thiết kế xây dựng đã lập bắt đầu, như ngân sách nguyên vật liệu, ngân sách nhân công trực tiếp, ngân sách khấu hao TSCĐ, ngân sách dịch vụ mua ngoài …, :
+ Trường hợp doanh nghiệp tự thực thi việc Bảo hành khu công trình kiến thiết xây dựng :
Khi phát sinh những khoản ngân sách tương quan đến việc bh, ghi :
Nợ những TK 621, 622, 627, …
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 152, 214, 331, 334, 338, …
Cuối kỳ, kết chuyển ngân sách bh trong thực tiễn phát sinh trong kỳ, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu SXKD dở dang
Có những TK 621, 622, 627, …
Khi thay thế sửa chữa Bảo hành khu công trình triển khai xong chuyển giao cho người mua, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3522 )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( chênh lệch giữa số dự trữ đã trích lập nhỏ hơn ngân sách thực tiễn về bh )
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
+ Trường hợp giao cho đơn vị chức năng thường trực hoặc thuê ngoài triển khai việc bh, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3522 )
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( chênh lệch giữa số dự trữ đã trích lập nhỏ hơn ngân sách trong thực tiễn về bh )
Có những TK 331, 336 …
– Hết thời hạn bh khu công trình thiết kế xây dựng, nếu khu công trình không phải bh hoặc số dự trữ phải trả về bh khu công trình thiết kế xây dựng lớn hơn ngân sách thực tiễn phát sinh thì số chênh lệch phải hoàn nhập, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3522 )
Có TK 711 – Thu nhập khác .
c ) Phương pháp kế toán dự trữ tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp và dự trữ phải trả khác
– Khi trích lập dự trữ cho những khoản ngân sách tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp, dự trữ phải trả khác, dự trữ cho những hợp đồng có rủi ro đáng tiếc lớn mà trong đó những ngân sách bắt buộc phải trả cho những nghĩa vụ và trách nhiệm tương quan đến hợp đồng vượt quá những quyền lợi kinh tế tài chính dự trù thu được từ hợp đồng đó ( như khoản bồi thường hoặc đền bù do việc không thực thi được hợp đồng, những vụ kiện pháp lý … ), ghi :
Nợ TK 642 – giá thành quản trị doanh nghiệp ( 6426 )
Có TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3523, 3524 ) .
– Khi trích lập dự trữ cho những khoản ngân sách hoàn nguyên thiên nhiên và môi trường, ngân sách thu dọn, Phục hồi và hoàn trả mặt phẳng, dự trữ trợ cấp thôi việc theo pháp luật của Luật lao động …, ghi :
Nợ những TK 627, 641, 642
Có TK 352 – Dự phòng phải trả
– Đối với TSCĐ theo nhu yếu kỹ thuật phải được thực thi thay thế sửa chữa định kỳ, kế toán phải triển khai trích trước ngân sách sửa chữa thay thế TSCĐ, ghi :
Nợ những TK 627, 641, 642
Có TK 352 – Dự phòng phải trả
– Khi phát sinh những khoản ngân sách tương quan đến khoản dự trữ phải trả đã lập, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3523, 3524 )
Có những TK 111, 112, 241, 331, …
– Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, doanh nghiệp phải xác lập số dự trữ phải trả cần trích lập :
+ Trường hợp số dự trữ phải trả cần lập ở kỳ kế toán này lớn hơn số dự trữ phải trả đã lập ở kỳ kế toán trước nhưng chưa sử dụng hết thì số chênh lệch hạch toán vào ngân sách, ghi :
Nợ TK 642 – Chi tiêu quản trị doanh nghiệp ( 6426 )
Có TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3523, 3524 ) .
+ Trường hợp số dự trữ phải trả cần lập ở kỳ kế toán này nhỏ hơn số dự trữ phải trả đã lập ở kỳ kế toán trước nhưng chưa sử dụng hết thì số chênh lệch hoàn nhập ghi giảm ngân sách, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả ( 3523, 3524 )
Có TK 642 – Chi tiêu quản trị doanh nghiệp ( 6426 ) .
d ) Trong 1 số ít trường hợp, doanh nghiệp hoàn toàn có thể tìm kiếm một bên thứ 3 để giao dịch thanh toán một phần hay hàng loạt ngân sách cho khoản dự trữ ( ví dụ, trải qua những hợp đồng bảo hiểm, những khoản bồi thường hoặc những giấy bh của nhà sản xuất ), bên thứ 3 hoàn toàn có thể hoàn trả lại những gì mà doanh nghiệp đã thanh toán giao dịch. Khi doanh nghiệp nhận được khoản bồi hoàn của một bên thứ 3 để thanh toán giao dịch một phần hay hàng loạt ngân sách cho khoản dự trữ, kế toán ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 711 – Thu nhập khác .
đ ) Kế toán giải quyết và xử lý những khoản dự trữ phải trả trước khi chuyển doanh nghiệp 100 % vốn nhà nước thành Công ty CP
Các khoản dự trữ phải trả sau khi bù đắp tổn thất, đến thời gian chính thức chuyển thành công ty CP, nếu còn thì hạch toán tăng vốn nhà nước tại thời gian chuyển giao, ghi :
Nợ TK 352 – Dự phòng phải trả
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .

Điều 63. Tài khoản 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có, tình hình tăng, giảm quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi và quỹ thưởng ban quản trị quản lý và điều hành công ty của doanh nghiệp. Quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi được trích từ doanh thu sau thuế TNDN của doanh nghiệp để dùng cho công tác làm việc khen thưởng, khuyến khích quyền lợi vật chất, ship hàng nhu yếu phúc lợi công cộng, cải tổ và nâng cao đời sống vật chất, ý thức của người lao động .
b ) Việc trích lập và sử dụng quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi và quỹ thưởng ban quản trị quản lý công ty phải theo chủ trương kinh tế tài chính hiện hành .
c ) Quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, quỹ thưởng ban quản trị điều hành quản lý công ty phải được hạch toán cụ thể theo từng loại quỹ .
d ) Đối với TSCĐ góp vốn đầu tư, shopping bằng quỹ phúc lợi khi hoàn thành xong dùng vào sản xuất, kinh doanh thương mại, kế toán ghi tăng TSCĐ đồng thời ghi tăng Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu và giảm quỹ phúc lợi .
đ ) Đối với TSCĐ góp vốn đầu tư, shopping bằng quỹ phúc lợi khi hoàn thành xong dùng cho nhu yếu văn hóa truyền thống, phúc lợi của doanh nghiệp, kế toán ghi tăng TSCĐ và đồng thời được kết chuyển từ Quỹ phúc lợi ( TK 3532 ) sang Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ ( TK 3533 ). Những TSCĐ này hàng tháng không trích khấu hao TSCĐ vào ngân sách mà cuối niên độ kế toán tính hao mòn TSCĐ một lần / một năm để ghi giảm Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi

Bên Nợ:

– Các khoản tiêu tốn quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, quỹ thưởng ban quản trị điều hành quản lý công ty ;
– Giảm quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ khi tính hao mòn TSCĐ hoặc do nhượng bán, thanh lý, phát hiện thiếu khi kiểm kê TSCĐ ;
– Đầu tư, shopping TSCĐ bằng quỹ phúc lợi khi hoàn thành xong ship hàng nhu yếu văn hóa truyền thống, phúc lợi ;
– Cấp quỹ khen thưởng, phúc lợi cho cấp dưới .

Bên Có

– Trích lập quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, quỹ thưởng ban quản trị điều hành quản lý công ty từ doanh thu sau thuế TNDN ;
– Quỹ khen thưởng, phúc lợi được cấp trên cấp ;
– Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ tăng do góp vốn đầu tư, shopping TSCĐ bằng quỹ phúc lợi triển khai xong đưa vào sử dụng cho sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc hoạt động giải trí văn hoá, phúc lợi .

Số dư bên Có : Số quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi hiện còn của doanh nghiệp .

Tài khoản 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi, có 4 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 3531 – Quỹ khen thưởng : Phản ánh số hiện có, tình hình trích lập và tiêu tốn quỹ khen thưởng của doanh nghiệp .
– Tài khoản 3532 – Quỹ phúc lợi : Phản ánh số hiện có, tình hình trích lập và tiêu tốn quỹ phúc lợi của doanh nghiệp .
– Tài khoản 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ : Phản ánh số hiện có, tình hình tăng, giảm quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ của doanh nghiệp .
– Tài khoản 3534 – Quỹ thưởng ban quản trị điều hành quản lý công ty : Phản ánh số hiện có, tình hình trích lập và tiêu tốn Quỹ thưởng ban quản trị điều hành quản lý công ty .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Trong năm khi tạm trích quỹ khen thưởng, phúc lợi, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531, 3532, 3534 ) .
b ) Cuối năm, xác lập quỹ khen thưởng, phúc lợi được trích thêm, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531, 3532, 3534 ) .
c ) Tính tiền thưởng phải trả cho công nhân viên và người lao động khác trong doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531 ) .
Có TK 334 – Phải trả người lao động .
d ) Dùng quỹ phúc lợi để chi trợ cấp khó khăn vất vả, chi cho công nhân viên và người lao động nghỉ mát, chi cho trào lưu văn hóa truyền thống, văn nghệ quần chúng, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3532 )
Có những TK 111, 112 .
đ ) Khi bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa giàn trải bằng quỹ khen thưởng phúc lợi, kế toán phản ánh lệch giá không gồm có thuế GTGT phải nộp, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
e ) Khi cấp trên cấp quỹ khen thưởng, phúc lợi cho đơn vị chức năng cấp dưới, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531, 3532, 3534 )
Có những TK 111, 112 .
g ) Số quỹ khen thưởng, phúc lợi do đơn vị chức năng cấp trên cấp xuống, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531, 3532 ) .
h ) Dùng quỹ phúc lợi ủng hộ những vùng thiên tai, hỏa hoạn, chi từ thiện … ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3532 )
Có những TK 111, 112 .
i ) Khi góp vốn đầu tư, shopping TSCĐ hoàn thành xong bằng quỹ phúc lợi đưa vào sử dụng cho mục tiêu văn hoá, phúc lợi của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu được khấu trừ )
Có những TK 111, 112, 241, 331, …
Nếu thuế GTGT đầu vào không được khấu trừ thì nguyên giá TSCĐ gồm có cả thuế GTGT
Đồng thời, ghi :
Nợ TK 3532 – Quỹ phúc lợi
Có TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ .
k ) Định kỳ, tính hao mòn TSCĐ góp vốn đầu tư, shopping bằng quỹ phúc lợi, sử dụng cho nhu yếu văn hóa truyền thống, phúc lợi của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ .
l ) Khi nhượng bán, thanh lý TSCĐ góp vốn đầu tư, shopping bằng quỹ phúc lợi, dùng vào hoạt động giải trí văn hoá, phúc lợi :
– Ghi giảm TSCĐ nhượng bán, thanh lý :
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
– Phản ánh những khoản thu, chi nhượng bán, thanh lý TSCĐ :
+ Đối với những khoản chi, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3532 )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu được khấu trừ )
Có những TK 111, 112, 334, …
+ Đối với những khoản thu, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3532 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu có ) .
m ) Kế toán chuyển giao gia tài là những khu công trình phúc lợi : Trường hợp chuyển giao nhà ở cán bộ, công nhân viên góp vốn đầu tư bằng nguồn Quỹ phúc lợi của doanh nghiệp cho cơ quan nhà đất địa phương để quản trị, ghi :
Nợ TK 3533 – Quỹ phúc lợi đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá ) .
n ) Trường hợp chủ sở hữu doanh nghiệp quyết định hành động thưởng cho Hội đồng quản trị, Ban giám đốc từ Quỹ thưởng ban quản trị, quản lý và điều hành công ty, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3354 )
Có những TK 111, 112 …
o ) Trường hợp công ty CP được phát hành CP thưởng từ quỹ khen thưởng để tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 3531 – Quỹ khen thưởng
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá cả thấp hơn mệnh giá )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá cả cao hơn mệnh giá ) .
p ) Kế toán xử lý số dư quỹ khen thưởng và quỹ phúc lợi trước khi xác lập giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hoá doanh nghiệp 100 % vốn nhà nước .
– Khi chuyển số dư quỹ khen thưởng và phúc lợi chia cho người lao động có tên trong list liên tục của doanh nghiệp tại thời gian cổ phần hoá, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531, 3532 )
Có TK 334 – Phải trả người lao động .
– Khi chi tiền từ Quỹ khen thưởng, phúc lợi cho người lao động, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động
Có những TK 111, 112 .
– Trường hợp doanh nghiệp đã chi quá Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( thông tin tài khoản 353 có số dư Nợ ) thì giải quyết và xử lý như sau :
+ Đối với khoản đã chi trực tiếp cho người lao động có tên trong list tiếp tục tại thời gian có quyết định hành động cổ phần hoá phải tịch thu trước khi bán CP tặng thêm, ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531, 3532 ) .
+ Đối với những khoản bị xuất toán, chi biếu khuyến mãi, chi cho người lao động đã nghỉ mất việc, thôi việc trước thời gian quyết định hành động số cổ phần hoá doanh nghiệp và được cơ quan quyết định hành động giá trị doanh nghiệp giải quyết và xử lý như khoản phải thu không có năng lực tịch thu, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 334 ( phần tổ chức triển khai, cá thể phải bồi thường )
Nợ TK 642 – Chi tiêu quản trị doanh nghiệp
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi .

Điều 64. Tài khoản 356 – Quỹ phát triển khoa học và công nghệ

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có, tình hình tăng giảm Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến ( PTKH&CN ) của doanh nghiệp. Quỹ PTKH&CN của doanh nghiệp chỉ được sử dụng cho góp vốn đầu tư khoa học, công nghệ tiên tiến tại Nước Ta .
b ) Quỹ PTKH&CN được hạch toán vào ngân sách quản trị doanh nghiệp để xác lập hiệu quả kinh doanh thương mại trong kỳ. Việc trích lập và sử dụng Quỹ PTKH&CN của doanh nghiệp phải tuân thủ theo những lao lý của pháp lý .
c ) Trường hợp doanh nghiệp sử dụng Quỹ PTKH&CN để hỗ trợ vốn cho việc điều tra và nghiên cứu, sản xuất thử nghiệm, số tiền thu được khi bán mẫu sản phẩm sản xuất thử được bù trừ với chi phí sản xuất thử theo nguyên tắc :
– Phần chênh lệch giữa số tiền thu từ bán loại sản phẩm sản xuất thử cao hơn chi phí sản xuất thử được ghi tăng Quỹ PTKH&CN
– Phần chênh lệch giữa số tiền thu từ bán loại sản phẩm sản xuất thử thấp hơn chi phí sản xuất thử được ghi giảm Quỹ PTKH&CN .
d ) Định kỳ, doanh nghiệp lập Báo cáo về mức trích, sử dụng, quyết toán Quỹ PTKH&CN và nộp cơ quan có thẩm quyền theo lao lý của pháp lý .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 356 – Quỹ phát triển khoa học và công nghệ

Bên Nợ:

– Các khoản tiêu tốn từ Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến ;
– Giảm Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến đã hình thành gia tài cố định và thắt chặt ( TSCĐ ) khi tính hao mòn TSCĐ ; giá trị còn lại của TSCĐ khi nhượng bán, thanh lý ; ngân sách thanh lý, nhượng bán TSCĐ hình thành từ Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến .
– Giảm Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến đã hình thành TSCĐ khi TSCĐ hình thành từ Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến chuyển sang ship hàng mục tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại .

Bên Có:

– Trích lập Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến vào ngân sách quản trị doanh nghiệp .
– Số thu từ việc thanh lý, nhượng bán TSCĐ hình thành từ Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến đã hình thành TSCĐ .

Số dư bên Có: Số quỹ phát triển khoa học và công nghệ hiện còn của doanh nghiệp.

Tài khoản 356 – Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến có 2 thông tin tài khoản cấp 2 :
– Tài khoản 3561 – Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến : Phản ánh số hiện có và tình hình trích lập, tiêu tốn quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến ;
– Tài khoản 3562 – Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến đã hình thành TSCĐ : Phản ánh số hiện có, tình hình tăng, giảm quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến đã hình thành TSCĐ ( quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến đã hình thành TSCĐ ) .

3. Phương pháp hạch toán kế toán một số nghiệp vụ kinh tế chủ yếu

a ) Trong năm khi trích lập quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến, ghi :
Nợ TK 642 – Chi tiêu quản trị doanh nghiệp
Có TK 356 – Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến .
b ) Khi tiêu tốn Quỹ PTKH&CN ship hàng cho mục tiêu điều tra và nghiên cứu, tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến của doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 356 – Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331 …
c ) Khi sử dụng Quỹ PTKH&CN để giàn trải cho hoạt động giải trí sản xuất thử loại sản phẩm :
– Kế toán tập hợp chi phí sản xuất thử, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có những TK 111, 112, 152, 331 …
– Khi bán loại sản phẩm sản xuất thử, ghi :
Nợ TK 111, 112, 131
Có TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( nếu có )
– Chênh lệch giữa chi phí sản xuất thử và số thu từ bán mẫu sản phẩm sản xuất thử được kiểm soát và điều chỉnh tăng, giảm Quỹ, ghi :
+ Trường hợp số thu từ việc bán mẫu sản phẩm sản xuất thử cao hơn chi phí sản xuất thử, kế toán ghi tăng Quỹ PTKH&CN, ghi :
Nợ TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có TK 356 – Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ tiên tiến
+ Trường hợp số thu từ việc bán loại sản phẩm sản xuất thử nhỏ hơn chi phí sản xuất thử, kế toán ghi ngược lại bút toán trên .
d ) Khi góp vốn đầu tư, shopping TSCĐ triển khai xong bằng quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến sử dụng cho mục tiêu nghiên cứu và điều tra, tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến :
– Khi góp vốn đầu tư, shopping TSCĐ, ghi :
Nợ những TK 211, 213 ( nguyên giá )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331 …
Đồng thời, ghi :
Nợ TK 3561 – Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến
Có TK 3562 – Quỹ PTKH&CN đã hình thành TSCĐ .
– Cuối kỳ kế toán, tính hao mòn TSCĐ góp vốn đầu tư, shopping bằng Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến sử dụng cho mục tiêu điều tra và nghiên cứu, tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến, ghi :
Nợ TK 3562 – Quỹ PTKH&CN đã hình thành TSCĐ
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ .
– Khi thanh lý, nhượng bán TSCĐ góp vốn đầu tư, shopping bằng quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến :
+ Ghi giảm TSCĐ thanh lý, nhượng bán :
Nợ TK 3562 – Quỹ PTKH&CN đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có những TK 211, 213 .
+ Ghi nhận số tiền thu từ việc thanh lý, nhượng bán TSCĐ :
Nợ những TK 111, 112, 131
Có TK 3561 – Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
+ Ghi nhận ngân sách phát sinh tương quan trực tiếp đến việc thanh lý, nhượng bán TSCĐ :
Nợ TK 3561 – Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331 .
– Khi kết thúc quy trình nghiên cứu và điều tra, tăng trưởng khoa học công nghệ tiên tiến, chuyển TSCĐ hình thành từ Quỹ tăng trưởng khoa học và công nghệ tiên tiến sang ship hàng cho mục tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại, kế toán ghi :
Nợ TK 3562 – Quỹ PTKH&CN đã hình thành TSCĐ ( phần giá trị còn lại
của TSCĐ hình thành từ quỹ chưa khấu hao hết )
Có TK 711 – Thu nhập khác .
Kể từ thời gian TSCĐ chuyển sang Giao hàng mục tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại, hao mòn của TSCĐ được tính vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại theo lao lý của chính sách kế toán doanh nghiệp hiện hành .

Điều 65. Tài khoản 357 – Quỹ bình ổn giá

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình dịch chuyển và giá trị Quỹ bình ổn giá tại thời gian báo cáo giải trình của doanh nghiệp được phép trích lập Quỹ bình ổn giá tính vào chi phí sản xuất kinh doanh thương mại theo lao lý của pháp lý. Tuỳ theo từng ngành nghề, nghành kinh doanh thương mại, doanh nghiệp được dữ thế chủ động bổ trợ thêm vào tên của Quỹ này tương thích với ngành nghề, nghành kinh doanh thương mại của mình, ví dụ như Quỹ bình ổn giá xăng, dầu .
b ) Doanh nghiệp phải trích lập, sử dụng và quyết toán Quỹ bình ổn giá theo đúng pháp luật của pháp lý. Doanh nghiệp chỉ sử dụng thông tin tài khoản này nếu pháp lý nhu yếu trích lập Quỹ bình ổn giá vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ .
c ) Quỹ bình ổn giá khi trích lập được tính vào giá vốn hàng bán, khi sử dụng Quỹ cho mục tiêu bình ổn giá, doanh nghiệp được ghi giảm giá vốn hàng bán .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 357 – Quỹ Bình ổn giá

Bên Nợ: Số quỹ bình ổn giá đã sử dụng.

Bên Có: Số trích lập quỹ bình ổn giá vào chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ.

Số dư bên Có: Số quỹ bình ổn giá hiện còn của doanh nghiệp cuối kỳ.

3. Phương pháp kế toán Quỹ bình ổn giá

– Khi trích lập Quỹ bình ổn giá, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 357 – Quỹ bình ổn giá .
– Khi sử dụng Quỹ bình ổn giá, ghi :
Nợ TK 357 – Quỹ bình ổn giá
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán .

Điều 66. Nguyên tắc kế toán vốn chủ sở hữu

1. Vốn chủ sở hữu là phần gia tài thuần của doanh nghiệp còn lại thuộc chiếm hữu của những cổ đông, thành viên góp vốn ( chủ sở hữu ). Vốn chủ sở hữu được phản ánh theo từng nguồn hình thành như :
– Vốn góp của chủ sở hữu ;
– Lợi nhuận từ hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ;
– Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài .
2. Kế toán không ghi nhận vốn góp theo vốn điều lệ trên giấy phép ĐK kinh doanh thương mại. Khoản vốn góp kêu gọi, nhận từ những chủ sở hữu luôn được ghi nhận theo số thực góp, tuyệt đối không ghi nhận theo số cam kết sẽ góp của những chủ chiếm hữu. Trường hợp nhận vốn góp bằng gia tài phi tiền tệ thì kế toán phải ghi nhận theo giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài phi tiền tệ tại ngày góp vốn .
3. Việc nhận vốn góp bằng những loại gia tài vô hình như bản quyền, quyền khai thác, sử dụng gia tài, tên thương hiệu, thương hiệu … chỉ được thực thi khi có pháp luật đơn cử của pháp lý hoặc cơ quan có thẩm quyền được cho phép. Khi pháp lý chưa có pháp luật đơn cử về yếu tố này, những thanh toán giao dịch góp vốn bằng thương hiệu, tên thương hiệu được kế toán như việc đi thuê gia tài hoặc nhượng quyền thương mại, theo đó :
– Đối với bên góp vốn bằng tên thương hiệu, thương hiệu, tên thương mại : Ghi nhận số tiền thu được từ việc cho bên kia sử dụng thương hiệu, tên thương mại là lệch giá cho thuê gia tài vô hình dung, nhượng quyền thương mại, không ghi nhận tăng giá trị khoản góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác và thu nhập hoặc vốn chủ sở hữu tương ứng với giá trị khoản góp vốn đầu tư ;
– Đối với bên nhận vốn góp bằng thiêu hiệu, nhãn nhiệu, tên thương mại : Không ghi nhận giá trị tên thương hiệu, thương hiệu, tên thương mại và ghi tăng vốn chủ sở hữu tương ứng với giá trị tên thương hiệu, thương hiệu, tên thương mại nhận vốn góp. Khoản tiền trả cho việc sử dụng thương hiệu, tên thương hiệu, tên thương mại được ghi nhận là ngân sách thuê gia tài, ngân sách nhượng quyền thương mại .
4. Việc sử dụng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, chênh lệch nhìn nhận lại gia tài, quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng để bù lỗ kinh doanh thương mại được triển khai theo quyết định hành động của chủ sở hữu, doanh nghiệp phải triển khai rất đầy đủ những thủ tục theo lao lý của pháp lý .
5. Việc phân phối doanh thu chỉ triển khai khi doanh nghiệp có doanh thu sau thuế chưa phân phối. Mọi trường hợp trả cổ tức, doanh thu cho chủ sở hữu quá mức số doanh thu sau thuế chưa phân phối về thực chất đều là giảm vốn góp, doanh nghiệp phải triển khai vừa đủ những thủ tục theo lao lý của pháp lý và kiểm soát và điều chỉnh giấy ĐK kinh doanh thương mại .

Điều 67. Tài khoản 411 – Vốn đầu tư của chủ sở hữu

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh vốn do chủ sở hữu góp vốn đầu tư hiện có và tình hình tăng, giảm vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu. Các công ty con, đơn vị chức năng có tư cách pháp nhân hạch toán độc lập phản ánh số vốn được công ty mẹ góp vốn đầu tư vào thông tin tài khoản này .
Tùy theo đặc thù hoạt động giải trí của từng đơn vị chức năng, thông tin tài khoản này hoàn toàn có thể được sử dụng tại những đơn vị chức năng không có tư cách pháp nhân hạch toán phụ thuộc vào để phản ánh số vốn kinh doanh thương mại được cấp bởi đơn vị chức năng cấp trên ( trường hợp không hạch toán vào thông tin tài khoản 3361 – Phải trả nội bộ về vốn kinh doanh thương mại ) .
b ) Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu gồm có :
– Vốn góp bắt đầu, góp bổ trợ của những chủ sở hữu ;
– Các khoản được bổ trợ từ những quỹ thuộc vốn chủ sở hữu, doanh thu sau thuế của hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ;
– Cấu phần vốn của trái phiếu quy đổi ( quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP ) ;
– Các khoản viện trợ không hoàn trả, những khoản nhận được khác được cơ quan có thẩm quyền được cho phép ghi tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
c ) Các doanh nghiệp chỉ hạch toán vào TK 411 – “ Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ” theo số vốn trong thực tiễn chủ chiếm hữu đã góp, không được ghi nhận theo số cam kết, số phải thu của những chủ chiếm hữu .
d ) Doanh nghiệp phải tổ chức triển khai hạch toán chi tiết cụ thể vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu theo từng nguồn hình thành vốn ( như vốn góp của chủ sở hữu, thặng dư vốn CP, vốn khác ) và theo dõi cụ thể cho từng tổ chức triển khai, từng cá thể tham gia góp vốn .
đ ) Doanh nghiệp ghi giảm vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu khi :
– Doanh nghiệp nộp trả vốn cho giá thành Nhà nước hoặc bị điều động vốn cho doanh nghiệp khác theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền ;
– Trả lại vốn cho những chủ sở hữu, hủy bỏ CP quỹ theo lao lý của pháp lý ;
– Giải thể, chấm hết hoạt động giải trí theo pháp luật của pháp lý ;
– Các trường hợp khác theo pháp luật của pháp lý .
e ) Xác định phần vốn góp của nhà đầu tư bằng ngoại tệ
– Khi giấy phép góp vốn đầu tư pháp luật vốn điều lệ của doanh nghiệp được xác lập bằng ngoại tệ tương tự với một số lượng tiền Nước Ta Đồng, việc xác lập phần vốn góp của nhà đầu tư bằng ngoại tệ ( thừa, thiếu, đủ so với vốn điều lệ ) được địa thế căn cứ vào số lượng ngoại tệ đã thực góp, không xem xét tới việc quy đổi ngoại tệ ra Nước Ta Đồng theo giấy phép góp vốn đầu tư .
– Trường hợp doanh nghiệp ghi sổ kế toán, lập và trình diễn Báo cáo kinh tế tài chính bằng Nước Ta Đồng, khi nhà đầu tư góp vốn bằng ngoại tệ theo tiến trình, kế toán phải vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại từng thời gian thực góp để quy đổi ra Nước Ta Đồng và ghi nhận vào vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, thặng dư vốn CP ( nếu có ) .
– Trong quy trình hoạt động giải trí, không được nhìn nhận lại số dư Có thông tin tài khoản 411 “ Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ” có gốc ngoại tệ .
g ) Trường hợp nhận vốn góp bằng gia tài phải phản ánh tăng Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu theo giá nhìn nhận lại của gia tài được những bên góp vốn đồng ý. Đối với những gia tài vô hình như tên thương hiệu, thương hiệu, tên thương mại, quyền khai thác, tăng trưởng dự án Bất Động Sản … chỉ được ghi tăng vốn góp nếu pháp lý có tương quan được cho phép .
h ) Đối với công ty CP, vốn góp CP của những cổ đông được ghi theo giá thực tiễn phát hành CP, nhưng được phản ánh chi tiết cụ thể theo hai chỉ tiêu riêng : Vốn góp của chủ sở hữu và thặng dư vốn CP :
– Vốn góp của chủ sở hữu được phản ánh theo mệnh giá của CP đồng thời được theo dõi chi tiêt so với CP đại trà phổ thông có quyền biểu quyết và CP tặng thêm. Doanh nghiệp phải kế toán cụ thể riêng 2 loại CP khuyến mại :
+ Cổ phiếu tặng thêm được phân loại là vốn chủ sở hữu nếu người phát hành không có nghĩa vụ và trách nhiệm phải mua lại CP tặng thêm đó .
+ Cổ phiếu khuyến mại được phân loại là nợ phải trả nếu bắt buộc người phát hành phải mua lại CP khuyễn mãi thêm đó tại một thời gian đã được xác lập trong tương lai và nghĩa vụ và trách nhiệm mua lại CP phải được ghi rõ ngay trong hồ sơ phát hành tại thời gian phát hành CP .
– Thặng dư vốn CP phản ánh khoản chênh lệch giữa mệnh giá và giá phát hành CP ( kể cả những trường hợp tái phát hành CP quỹ ) và hoàn toàn có thể là thặng dư dương ( nếu giá phát hành cao hơn mệnh giá ) hoặc thặng dư âm ( nếu giá phát hành thấp hơn mệnh giá ) .
i ) Nguyên tắc xác lập và ghi nhận quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP ( cấu phần vốn của trái phiếu quy đổi ) :
– Quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP phát sinh khi doanh nghiệp phát hành loại trái phiếu hoàn toàn có thể quy đổi thành một số lượng CP xác lập được lao lý sẵn trong giải pháp phát hành .
– Giá trị cấu phần vốn của trái phiếu quy đổi được xác lập là phần chênh lệch giữa tổng số tiền thu về từ việc phát hành trái phiếu quy đổi và giá trị cấu phần nợ của trái phiếu quy đổi ( xem pháp luật của thông tin tài khoản 343 – Trái phiếu phát hành ) .
– Tại thời gian ghi nhận khởi đầu, giá trị quyền chọn CP của trái phiếu quy đổi được ghi nhận riêng không liên quan gì đến nhau trong phần vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu. Khi đáo hạn trái phiếu, kế toán chuyển quyền chọn này sang ghi nhận là thặng dư vốn CP .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 411 – Vốn đầu tư của chủ sở hữu

Bên Nợ: Vốn đầu tư của chủ sở hữu giảm do:

– Hoàn trả vốn góp cho những chủ sở hữu vốn ;
– Điều chuyển vốn cho đơn vị chức năng khác ;
– Phát hành CP thấp hơn mệnh giá ;
– Giải thể, chấm hết hoạt động giải trí doanh nghiệp ;
– Bù lỗ kinh doanh thương mại theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền ;
– Huỷ bỏ CP quỹ ( so với công ty CP ) .

Bên Có: Vốn đầu tư của chủ sở hữu tăng do:

– Các chủ sở hữu góp vốn ;
– Bổ sung vốn từ doanh thu kinh doanh thương mại, từ những quỹ thuộc vốn chủ sở hữu ;
– Phát hành CP cao hơn mệnh giá ;
– Phát sinh quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP ;
– Giá trị quà Tặng, biếu, hỗ trợ vốn ( sau khi trừ những khoản thuế phải nộp ) được ghi tăng Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền .

Số dư bên Có: Vốn đầu tư của chủ sở hữu hiện có của doanh nghiệp.

Tài khoản 411- Vốn đầu tư của chủ sở hữu, có 4 tài khoản cấp 2:

– TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu : Tài khoản này phản ánh khoản vốn thực đã góp vốn đầu tư của chủ sở hữu theo Điều lệ công ty của những chủ sở hữu vốn. Đối với những công ty CP thì vốn góp từ phát hành CP được ghi vào thông tin tài khoản này theo mệnh giá .
Đối với công ty CP, thông tin tài khoản 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu có 2 thông tin tài khoản cấp 3 :
+ Tài khoản 41111 – Cổ phiếu đại trà phổ thông có quyền biểu quyết : Tài khoản này phản ánh tổng mệnh giá của CP đại trà phổ thông có quyền biểu quyết ;
+ Tài khoản 41112 – Cổ phiếu khuyến mại : Tài khoản này phản ánh tổng mệnh giá của CP tặng thêm. Doanh nghiệp phải chi tiết cụ thể CP tặng thêm thành 2 nhóm chính : Nhóm được phân loại và trình diễn là vốn chủ sở hữu ( tại chỉ tiêu 411 a của Bảng cân đối kế toán ) ; Nhóm được phân loại và trình diễn là nợ phải trả ( tại chỉ tiêu 342 của Bảng cân đối kế toán )
– TK 4112 – Thặng dư vốn CP : Tài khoản này phản ánh phần chênh lệch giữa giá phát hành và mệnh giá CP ; Chênh lệch giữa giá mua lại CP quỹ và giá tái phát hành CP quỹ ( so với những công ty CP ). Tài khoản này hoàn toàn có thể có số dư Có hoặc số dư Nợ
– TK 4113 – Quyền chọn quy đổi trái phiếu : Tài khoản này chỉ sử dụng tại bên phát hành trái phiếu quy đổi, dùng để phản ánh cấu phần vốn ( quyền chọn CP ) của trái phiếu quy đổi tại thời gian báo cáo giải trình .
Kết cấu và nội dung phản ánh của thông tin tài khoản 4113 – “ Quyền chọn quy đổi trái phiếu ”

Bên Nợ: Kết chuyển giá trị quyền chọn cổ phiếu để ghi tăng thặng dư vốn cổ phần tại thời điểm đáo hạn trái phiếu.

Bên Có: Giá trị quyền chọn cổ phiếu của trái phiếu chuyển đổi ghi nhận tại thời điểm phát hành.

Số dư bên Có: Giá trị quyền chọn cổ phiếu của trái phiếu chuyển đổi tại thời điểm báo cáo.

– TK 4118 – Vốn khác : Tài khoản này phản ánh số vốn kinh doanh thương mại được hình thành do bổ trợ từ hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại hoặc do được Tặng Kèm, biếu, hỗ trợ vốn, nhìn nhận lại gia tài ( nếu những khoản này được phép ghi tăng, giảm Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ) .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Khi thực nhận vốn góp của những chủ sở hữu, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( nếu nhận vốn góp bằng tiền )
Nợ những TK 121, 128, 228 ( nếu nhận vốn góp bằng CP, trái phiếu, những khoản góp vốn đầu tư vào doanh nghiệp khác )
Nợ những TK 152, 155, 156 ( nếu nhận vốn góp bằng hàng tồn dư )
Nợ những TK 211, 213, 217, 241 ( nếu nhận vốn góp bằng TSCĐ, BĐSĐT )
Nợ những TK 331, 338, 341 ( nếu chuyển vay, nợ phải trả thành vốn góp )
Nợ những TK 4112, 4118 ( chênh lệch giữa giá trị gia tài, nợ phải trả được chuyển thành vốn nhỏ hơn giá trị phần vốn được
tính là vốn góp của chủ sở hữu ) .
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu
Có những TK 4112, 4118 ( chênh lệch giữa giá trị gia tài, nợ phải trả được chuyển thành vốn lớn hơn giá trị phần vốn được tính là vốn góp của chủ sở hữu ) .
3.2. Trường hợp công ty CP phát hành CP kêu gọi vốn từ những cổ đông
a ) Khi nhận được tiền mua CP của những cổ đông với giá phát hành theo mệnh giá CP, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( mệnh giá )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( mệnh giá ) .
Công ty CP ghi nhận chi tiết cụ thể mệnh giá CP đại trà phổ thông có quyền biểu quyết trên TK 41111 ; Mệnh giá CP khuyến mại trên TK 41112 .
b ) Khi nhận được tiền mua CP của những cổ đông có chênh lệch giữa giá phát hành và mệnh giá CP, ghi :
Nợ những TK 111,112 ( giá phát hành )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá phát hành nhỏ hơn mệnh giá )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( mệnh giá )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá phát hành > mệnh giá )
c ) Các ngân sách trực tiếp tương quan đến việc phát hành CP, ghi :
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP
Có những TK 111, 112 .
3.3. Trường hợp công ty CP phát hành CP từ những nguồn thuộc vốn chủ sở hữu :
a ) Trường hợp công ty CP được phát hành thêm CP từ nguồn thặng dư vốn CP, kế toán địa thế căn cứ vào hồ sơ, chứng từ kế toán tương quan, ghi :
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ chiếm hữu .
b ) Trường hợp công ty CP được phát hành thêm CP từ nguồn Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng, ghi :
Nợ TK 414 – Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( nếu có ) .
c ) Trường hợp công ty CP được phát hành thêm CP từ nguồn doanh thu sau thuế chưa phân phối ( trả cổ tức bằng CP ) ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ;
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( nếu có ) .
3.4. Trường hợp công ty CP phát hành CP để góp vốn đầu tư vào doanh nghiệp khác ( kể cả trường hợp hợp nhất kinh doanh thương mại dưới hình thức phát hành CP )
a ) Nếu giá phát hành CP lớn hơn mệnh giá, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ;
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( nếu có ) .
b ) Nếu giá phát hành CP nhỏ hơn mệnh giá, ghi :
Nợ TK 221 – Đầu tư vào công ty con
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( nếu có )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ chiếm hữu .
3.5. Trường hợp công ty CP được phát hành CP thưởng từ quỹ khen thưởng để tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 3531 – Quỹ khen thưởng
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá phát hành thấp hơn mệnh giá )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá phát hành > mệnh giá ) .
3.6. Kế toán CP quỹ
a ) Khi mua CP quỹ, kế toán phản ánh theo giá trong thực tiễn mua, ghi :
Nợ TK 419 – Cổ phiếu quỹ
Có những TK 111, 112 .
b ) Khi tái phát hành CP quỹ, ghi :
Nợ những TK 111,112 ( giá tái phát hành )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá tái phát hành nhỏ hơn giá ghi sổ )
Có TK 419 – Cổ phiếu quỹ ( theo giá ghi sổ )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá tái phát hành lớn hơn giá ghi sổ CP quỹ ) .
c ) Khi công ty CP huỷ bỏ CP quỹ :
Nợ TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá mua lại lớn hơn mệnh giá )
Có TK 419 – Cổ phiếu quỹ ( theo giá ghi sổ )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá mua lại nhỏ hơn mệnh giá ) .
3.7. Khi doanh nghiệp bổ trợ vốn điều lệ từ những nguồn vốn hợp pháp khác, doanh nghiệp phải kết chuyển sang Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ những TK 412, 414, 418, 421, 441
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( 4111 ) .
3.8 Khi khu công trình thiết kế xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB đã triển khai xong hoặc việc làm shopping TSCĐ đã xong đưa vào sử dụng cho hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại, quyết toán vốn góp vốn đầu tư được duyệt, kế toán ghi tăng nguyên giá TSCĐ, đồng thời ghi tăng Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu :
Nợ TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ chiếm hữu .
3.9. Khi nhận được quà biếu, khuyến mãi, hỗ trợ vốn và cơ quan có thẩm quyền nhu yếu ghi tăng vốn Nhà nước, ghi :
Nợ những TK 111,112,153, 211 …
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( 4118 ) .
Các trường hợp khác mà cơ quan có thẩm quyền không nhu yếu ghi tăng vốn Nhà nước thì phản ánh quà biếu, Tặng Ngay, hỗ trợ vốn vào thu nhập khác .
3.10. Khi hoàn trả vốn góp cho những chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( 4111, 4112 )
Có những TK 111,112 .
3.11. Khi trả lại vốn góp cho chủ sở hữu, ghi :
– Trả lại vốn góp bằng tiền, hàng tồn dư, gia tài ghi :
Nợ TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu
Có những TK 111, 112,152, 155, 156 … ( giá trị ghi sổ ) .
– Trả lại vốn góp bằng TSCĐ, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Có những TK 211, 213 .
– Phần chênh lệch giữa giá trị ghi sổ của gia tài trả cho chủ sở hữu vốn và số vốn góp của chủ sở hữu được ghi nhận vào làm tăng, giảm vốn khác của chủ chiếm hữu .
3.12. Kế toán quyền chọn quy đổi trái phiếu
– Tại thời gian phát hành trái phiếu có quyền quy đổi thành CP, kế toán xác lập giá trị phần nợ gốc và quyền chọn CP của trái phiếu quy đổi bằng cách chiết khấu giá trị danh nghĩa của khoản thanh toán giao dịch trong tương lai về giá trị hiện tại, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( tổng số thu từ phát hành trái phiếu quy đổi )
Có TK 3432 – Trái phiếu quy đổi ( phần nợ gốc )
Có TK 4113 – Quyền chọn quy đổi trái phiếu ( chênh lệch giữa số tiền thu được và nợ gốc trái phiếu quy đổi ) .
– Khi đáo hạn trái phiếu, trường hợp người nắm giữ trái phiếu triển khai quyền chọn quy đổi trái phiếu thành CP, kế toán ghi giảm phần nợ gốc của trái phiếu quy đổi và ghi tăng vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 3432 – Trái phiếu quy đổi
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( phần chênh lệch giữa giá trị CP phát hành thêm tính theo mệnh giá và giá trị nợ gốc trái phiếu quy đổi ) .
– Khi đáo hạn trái phiếu, kế toán kết chuyển giá trị quyền chọn CP của trái phiếu quy đổi vào thặng dư vốn CP ( kể cả trường hợp trái chủ không triển khai quyền chọn ), ghi :
Nợ TK 4113 – Quyền chọn quy đổi trái phiếu
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP .
3.13. Hướng dẫn kế toán tăng, giảm vốn Nhà nước tại doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước trước khi chuyển thành công ty CP
a ) Đối với gia tài phát hiện thừa qua kiểm kê, địa thế căn cứ vào “ Biên bản xử lý tài sản thừa, thiếu qua kiểm kê ”, ghi :
Nợ TK 3381 – Tài sản thừa chờ xử lý
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( nếu gia tài thừa của người bán )
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( so với gia tài thừa không xác lập được nguyên do và không tìm được chủ sở hữu ) .
b ) Kế toán chuyển giao vật tư, gia tài không cần dùng, gia tài ứ đọng, gia tài chờ thanh lý chưa được giải quyết và xử lý cho tập đoàn lớn, tổng công ty nhà nước, công ty mẹ, công ty nhà nước độc lập khác :
– Trường hợp doanh nghiệp chuyển giao vật tư, hàng hoá không cần dùng, ứ đọng, chờ thanh lý chưa được giải quyết và xử lý cho tập đoàn lớn, tổng công ty nhà nước, công ty mẹ, công ty nhà nước độc lập khác, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Có những TK 152, 153, 155 .
– Trường hợp doanh nghiệp chuyển giao gia tài cố định và thắt chặt không cần dùng, chờ thanh lý cho tập đoàn lớn, tổng công ty nhà nước, công ty mẹ, công ty nhà nước độc lập khác, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình .
c ) Kế toán chuyển giao gia tài là những khu công trình phúc lợi
Đối với gia tài là khu công trình phúc lợi được góp vốn đầu tư bằng nguồn vốn Nhà nước, nếu doanh nghiệp cổ phần hoá liên tục sử dụng cho mục tiêu kinh doanh thương mại thì kế toán ghi như sau :
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành gia tài cố định và thắt chặt
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
d ) Kế toán giải quyết và xử lý những khoản nợ phải trả trước khi chuyển thành Công ty CP : Trước khi chuyển thành công ty CP, doanh nghiệp cổ phần hoá phải giải quyết và xử lý những khoản nợ phải trả, tuỳ thuộc từng khoản nợ và quyết định hành động giải quyết và xử lý :
– Đối với những khoản nợ phải trả nhưng không phải giao dịch thanh toán mà được hạch toán tăng vốn nhà nước, ghi :
Nợ những TK 331, 338, …
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ chiếm hữu .
– Đối với những khoản nợ phải trả phải giao dịch thanh toán bằng tiền, gia tài, ghi :
Nợ những TK 331, 338, …
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần hao mòn lũy kế TSCĐ dùng để trả nợ )
Có những TK 111, 112, 152, 153, 155, 156, 211, 213 …
Phần chênh lệch giữa giá trị ghi sổ hoặc giá trị còn lại của gia tài dùng để trả nợ và giá trị ghi sổ của khoản nợ phải trả được giải quyết và xử lý theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền .
đ ) Kế toán giải quyết và xử lý những khoản dự trữ trước khi doanh nghiệp chuyển thành Công ty CP : Các khoản dự trữ sau khi bù đắp tổn thất, nếu còn sẽ được hạch toán tăng vốn nhà nước, ghi :
Nợ những TK 229, 352
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
e ) Kế toán xử lý số dư chênh lệch tỷ giá hối đoái ( nếu có )
– Nếu lãi tỷ giá được ghi tăng vốn nhà nước, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
– Nếu lỗ tỷ giá được ghi giảm vốn nhà nước, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái .
Trường hợp cơ quan có thẩm quyền có quyết định hành động khác thì những khoản lãi, lỗ chênh lệch tỷ giá hối đoái đang phản ánh trong TK 413 được giải quyết và xử lý theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền .
g ) Kế toán giải quyết và xử lý vốn góp vốn đầu tư dài hạn vào doanh nghiệp khác
– Trường hợp doanh nghiệp cổ phần hoá thừa kế vốn đã góp vốn đầu tư dài hạn vào doanh nghiệp khác thì đơn vị chức năng phải xác lập lại giá trị vốn góp vốn đầu tư dài hạn tại thời gian chuyển giao theo lao lý của pháp lý .
– Trường hợp doanh nghiệp cổ phần hoá không thừa kế những khoản góp vốn đầu tư dài hạn vào doanh nghiệp khác và chuyển giao cho doanh nghiệp nhà nước khác làm đối tác chiến lược, địa thế căn cứ vào biên bản chuyển giao ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Có những TK 222, 228 …
h ) Kế toán khoản chênh lệch giữa giá trị thực tiễn và giá trị ghi sổ của vốn Nhà nước : Chênh lệch của vốn Nhà nước giữa giá trị thực tiễn và giá trị ghi trên sổ kế toán được hạch toán như thể một khoản lợi thế kinh doanh thương mại của doanh nghiệp, được ghi nhận như sau :
Nợ TK 242 – Ngân sách chi tiêu trả trước
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
i ) Kế toán chênh lệch tiền thuê đất trả trước : Trường hợp đơn vị chức năng đã nộp tiền thuê đất một lần cho cả thời hạn thuê đất hoặc đã nộp trước tiền thuê đất cho nhiều năm trước ngày 01/07/2004 ( ngày Luật đất đai có hiệu lực hiện hành thi hành ) mà có chênh lệch tăng do xác lập lại đơn giá thuê đất tại thời gian định giá so với thời hạn còn lại của Hợp đồng thuê đất hoặc thời hạn còn lại đã trả tiền thuê đất thì kế toán ghi nhận như sau :
– Trường hợp tiền thuê đất trả trước đã đủ tiêu chuẩn ghi nhận gia tài cố định và thắt chặt vô hình dung, số chênh lệch tăng ghi :
Nợ TK 213 – Tài sản cố định và thắt chặt vô hình dung
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
– Trường hợp tiền thuê đất trả trước không đủ tiêu chuẩn ghi nhận gia tài cố định và thắt chặt vô hình dung, số chênh lệch tăng ghi :
Nợ TK 242 – giá thành trả trước
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
k ) Kế toán chuyển những nguồn vốn, quỹ thuộc nguồn vốn chủ sở hữu thành vốn nhà nước tại doanh nghiệp tại thời gian chính thức chuyển sang công ty CP :
Tại thời gian doanh nghiệp chính thức chuyển thành công ty CP, kế toán chuyển hàng loạt số dư Có Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng, Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu, Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, Nguồn vốn góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng cơ bản, Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài và Chênh lệch tỷ giá hối đoái sang Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ những TK 412, 413, 414, 418, 421, 441
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
l ) Kế toán tiền thu từ cổ phần hóa
– Khi thu tiền từ bán CP thuộc vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, ghi :
Nợ những TK 111, 112 …
Có TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa .
– Khi thu tiền từ phát hành thêm CP để tăng vốn kinh doanh thương mại, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( giá phát hành )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( phần chênh lệch giữa giá phát hành nhỏ hơn mệnh giá CP )
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( mệnh giá )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( phần chênh lệch giữa giá phát hành lớn hơn mệnh giá CP ) .
m ) Bàn giao gia tài, vốn cho công ty CP
– Trường hợp cổ phần hoá doanh nghiệp độc lập : Trường hợp cổ phần hóa doanh nghiệp độc lập, kế toán triển khai những thủ tục chuyển giao theo đúng lao lý hiện hành về chuyển giao gia tài, nợ phải trả và nguồn vốn cho công ty CP. Toàn bộ chứng từ kế toán, sổ kế toán và Báo cáo kinh tế tài chính của doanh nghiệp cổ phần hoá thuộc diện phải tàng trữ được chuyển giao cho Công ty CP để tàng trữ liên tục .
– Trường hợp cổ phần hóa đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào của Công ty Nhà nước độc lập, Tập đoàn, Tổng công ty, Công ty mẹ, Công ty thành viên hạch toán độc lập của Tổng công ty : Khi chuyển giao gia tài, nợ phải trả và nguồn vốn cho Công ty CP, địa thế căn cứ vào biên bản chuyển giao gia tài, những phụ lục chi tiết cụ thể về gia tài chuyển giao cho Công ty CP và những chứng từ, sổ kế toán có tương quan, kế toán phản ánh giảm giá trị gia tài chuyển giao cho Công ty CP, ghi ;
Nợ những TK 336, 411
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần đã hao mòn )
Nợ những TK 331, 335, 336, 338, 341 …
Có những TK 111,112,121,131,152,153,154,155,156,211,213,221,222, …
n ) Kế toán tại công ty CP được quy đổi từ doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước .
– Mở sổ kế toán mới : Khi nhận gia tài, nợ phải trả, nguồn vốn và hồ sơ kèm theo, Công ty CP phải mở sổ kế toán mới ( gồm có những sổ kế toán tổng hợp và những sổ kế toán cụ thể ) để phản ánh giá trị gia tài và nguồn vốn nhận chuyển giao .
– Kế toán nhận chuyển giao gia tài, nợ phải trả và nguồn vốn, ở công ty CP : Khi nhận chuyển giao gia tài, nợ phải trả và nguồn vốn, địa thế căn cứ vào hồ sơ, biên bản chuyển giao, kế toán ghi :
Nợ những TK 111,112,121,131,138,141,152,153,154,155,156,157,211,221 …
Có những TK 331, 333, 334, 335, 338, 341, …
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
– Kế toán tại doanh nghiệp có đơn vị chức năng thường trực được cổ phần hóa
+ Kế toán tại công ty mẹ của tập đoàn lớn có công ty con được cổ phần hóa : Khi doanh nghiệp thành viên của Tập đoàn đã được cổ phần hoá, công ty mẹ địa thế căn cứ vào giá trị phần vốn nhà nước bán ra ngoài ghi giảm giá trị khoản góp vốn đầu tư và giảm Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Có TK 221 – Đầu tư vào Công ty con .
+ Kế toán tại doanh nghiệp có những đơn vị chức năng thường trực không có tư cách pháp nhân được cổ phần hoá : Khi đơn vị chức năng thường trực của Tổng công ty, Công ty đã được cổ phần hóa, Tổng công ty, Công ty địa thế căn cứ vào giá trị phần vốn nhà nước bán ra ngoài ghi giảm vốn kinh doanh thương mại ở đơn vị chức năng thường trực, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Có TK 1361 – Vốn kinh doanh thương mại ở đơn vị chức năng thường trực .

Điều 68. Tài khoản 412 – Chênh lệch đánh giá lại tài sản

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số chênh lệch do nhìn nhận lại gia tài hiện có và tình hình xử lý số chênh lệch đó ở doanh nghiệp. Tài sản được nhìn nhận lại đa phần là TSCĐ, bất động sản góp vốn đầu tư, 1 số ít trường hợp hoàn toàn có thể và thiết yếu nhìn nhận lại vật tư, công cụ, dụng cụ, thành phẩm, sản phẩm & hàng hóa, mẫu sản phẩm dở dang …
b ) Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài được phản ánh vào thông tin tài khoản này trong những trường hợp sau :
– Khi có quyết định hành động của Nhà nước về nhìn nhận lại gia tài ;
– Khi thực thi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước ;
– Các trường hợp khác theo lao lý của pháp lý
c ) Tài khoản này không phản ánh số chênh lệch nhìn nhận lại khi đưa gia tài đi góp vốn góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác, đổi khác hình thức chiếm hữu. Khoản chênh lệch nhìn nhận lại trong những trường hợp này được phản ánh vào TK 711 – Thu nhập khác ( nếu là lãi ) hoặc TK 811 – Chi tiêu khác ( nếu là lỗ ) .
d ) Giá trị gia tài được xác lập lại trên cơ sở bảng giá Nhà nước lao lý, Hội đồng định giá gia tài hoặc cơ quan thẩm định giá chuyên nghiệp xác lập .
đ ) Số chênh lệch giá do nhìn nhận lại gia tài được hạch toán và giải quyết và xử lý theo pháp lý hiện hành .

2.Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 412 – Chênh lệch đánh giá lại tài sản

Bên Nợ:

– Số chênh lệch giảm do nhìn nhận lại gia tài ;
– Xử lý số chênh lệch tăng do nhìn nhận lại gia tài .

Bên Có:

– Số chênh lệch tăng do nhìn nhận lại gia tài ;
– Xử lý số chênh lệch giảm do nhìn nhận lại gia tài .
Tài khoản 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài, hoàn toàn có thể có số dư bên Nợ hoặc số dư bên Có :

Số dư bên Nợ: Số chênh lệch giảm do đánh giá lại tài sản chưa được xử lý.

Số dư bên Có: Số chênh lệch tăng do đánh giá lại tài sản chưa được xử lý.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Khi có quyết định hành động của Nhà nước về nhìn nhận lại gia tài cố định và thắt chặt, bất động sản góp vốn đầu tư, vật tư, sản phẩm & hàng hóa … hoặc định giá khi triển khai cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp triển khai kiểm kê, nhìn nhận lại gia tài và phản ánh số chênh lệch do nhìn nhận lại gia tài vào sổ kế toán .
– Đánh giá lại vật tư, sản phẩm & hàng hóa :
+ Nếu giá nhìn nhận lại cao hơn trị giá đã ghi sổ kế toán thì số chênh lệch giá tăng, ghi :
Nợ những TK 152, 153, 155, 156
Có TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài .
+ Nếu giá nhìn nhận lại thấp hơn trị giá đã ghi sổ kế toán thì số chênh lệch giá giảm, ghi :
Nợ TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài
Có những TK 152, 153, 155, 156 .
– Đánh giá lại TSCĐ và bất động sản góp vốn đầu tư : Căn cứ vào bảng tổng hợp hiệu quả kiểm kê và nhìn nhận lại TSCĐ, bất động sản góp vốn đầu tư :
+ Phần nguyên giá, giá trị còn lại, giá trị hao mòn kiểm soát và điều chỉnh tăng, ghi :
Nợ những TK 211, 213, 217 ( phần nguyên giá kiểm soát và điều chỉnh tăng )
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần giá trị hao mòn kiểm soát và điều chỉnh tăng )
Có TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài ( giá trị còn lại tăng ) .
+ Phần nguyên giá, giá trị còn lại, giá trị hao mòn kiểm soát và điều chỉnh giảm, ghi :
Nợ TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài ( giá trị còn lại kiểm soát và điều chỉnh giảm )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( phần giá trị hao mòn kiểm soát và điều chỉnh giảm )
Có những TK 211, 213, 217 ( phần nguyên giá kiểm soát và điều chỉnh giảm )
b ) Cuối năm kinh tế tài chính giải quyết và xử lý chênh lệch nhìn nhận lại gia tài theo quyết định hành động của cơ quan hoặc cấp có thẩm quyền :
– Nếu thông tin tài khoản 412 có số dư bên Có, và có quyết định hành động bổ trợ Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
– Nếu thông tin tài khoản 412 có số dư bên Nợ, và có quyết định hành động ghi giảm Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu
Có TK 412 – Chênh lệch nhìn nhận lại gia tài .
Điều 69. Tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái

1. Quy định chung về tỷ giá hối đoái và chênh lệch tỷ giá hối đoái

1.1. Chênh lệch tỷ giá hối đoái là chênh lệch phát sinh từ việc trao đổi thực tiễn hoặc quy đổi cùng một số lượng ngoại tệ sang đơn vị chức năng tiền tệ kế toán theo tỷ giá hối đoái khác nhau. Chênh lệch tỷ giá hối đoái đa phần phát sinh trong những trường hợp :
– Thực tế mua và bán, trao đổi, giao dịch thanh toán những nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh bằng ngoại tệ trong kỳ ( chênh lệch tỷ giá hối đoái đã triển khai ) ;
– Đánh giá lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính ( chênh lệch tỷ giá hối đoái chưa triển khai ) ;
– Chuyển đổi Báo cáo kinh tế tài chính được lập bằng ngoại tệ sang Đồng Nước Ta .
1.2. Các loại tỷ giá hối đoái ( sau đây gọi tắt là tỷ giá ) sử dụng trong kế toán
Các doanh nghiệp có nhiệm vụ kinh tế tài chính phát sinh bằng ngoại tệ phải triển khai ghi sổ kế toán và lập Báo cáo kinh tế tài chính theo một đơn vị chức năng tiền tệ thống nhất là Đồng Việt Nam, hoặc đơn vị chức năng tiền tệ chính thức sử dụng trong kế toán. Việc quy đổi đồng ngoại tệ ra đồng Nước Ta phải địa thế căn cứ vào :
– Tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn ;
– Tỷ giá ghi sổ kế toán .
Khi xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm thuế ( kê khai, quyết toán và nộp thuế ), doanh nghiệp thực thi theo những lao lý của pháp lý về thuế .
1.3. Nguyên tắc xác lập tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn :
a ) Tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn so với những thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ phát sinh trong kỳ :
– Tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn khi mua và bán ngoại tệ ( hợp đồng mua và bán ngoại tệ giao ngay, hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, hợp đồng hoán đổi ) : Là tỷ giá ký kết trong hợp đồng mua, bán ngoại tệ giữa doanh nghiệp và ngân hàng nhà nước thương mại ;
– Trường hợp hợp đồng không lao lý tỷ giá giao dịch thanh toán thì doanh nghiệp ghi sổ kế toán theo nguyên tắc :
+ Tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn khi góp vốn hoặc nhận vốn góp : Là tỷ giá mua ngoại tệ của ngân hàng nhà nước nơi doanh nghiệp mở thông tin tài khoản để nhận vốn của nhà đầu tư tại ngày góp vốn ;
+ Tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn khi ghi nhận nợ phải thu : Là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp chỉ định người mua giao dịch thanh toán tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh ;
+ Tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn khi ghi nhận nợ phải trả : Là tỷ giá bán của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp dự kiến thanh toán giao dịch tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh .
+ Đối với những thanh toán giao dịch shopping gia tài hoặc những khoản ngân sách được giao dịch thanh toán ngay bằng ngoại tệ ( không qua những thông tin tài khoản phải trả ), tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn là tỷ giá mua của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp triển khai thanh toán giao dịch .
b ) Tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn khi nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính : Là tỷ giá công bố của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp tiếp tục có thanh toán giao dịch ( do doanh nghiệp tự lựa chọn ) theo nguyên tắc :
– Tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn khi nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ được phân loại là gia tài : Là tỷ giá mua ngoại tệ của ngân hàng nhà nước thương mại nơi doanh nghiệp tiếp tục có thanh toán giao dịch tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính. Đối với những khoản ngoại tệ gửi ngân hàng nhà nước thì tỷ giá thực tiễn khi nhìn nhận lại là tỷ giá mua của chính ngân hàng nhà nước nơi doanh nghiệp mở thông tin tài khoản ngoại tệ .
– Tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn khi nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ được phân loại là nợ phải trả : Là tỷ giá bán ngoại tệ của ngân hàng nhà nước thương mại tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính ;
– Các đơn vị chức năng trong tập đoàn lớn được vận dụng chung một tỷ giá do Công ty mẹ lao lý ( phải bảo vệ sát với tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn ) để nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ phát sinh từ những thanh toán giao dịch nội bộ .
1.4. Nguyên tắc xác lập tỷ giá ghi sổ : Tỷ giá ghi sổ gồm : Tỷ giá ghi sổ trong thực tiễn đích danh hoặc tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền di động ( tỷ giá bình quân gia quyền sau từng lần nhập ) .
– Tỷ giá ghi sổ trong thực tiễn đích danh : Là tỷ giá khi tịch thu những khoản nợ phải thu, những khoản ký cược, ký quỹ hoặc giao dịch thanh toán những khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ, được xác lập theo tỷ giá tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh hoặc tại thời gian nhìn nhận lại cuối kỳ của từng đối tượng người dùng .
– Tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền di động là tỷ giá được sử dụng tại bên Có thông tin tài khoản tiền khi giao dịch thanh toán tiền bằng ngoại tệ, được xác lập trên cơ sở lấy tổng giá trị được phản ánh tại bên Nợ thông tin tài khoản tiền chia cho số lượng ngoại tệ thực có tại thời gian thanh toán giao dịch .
1.5. Nguyên tắc vận dụng tỷ giá trong kế toán
a ) Khi phát sinh những thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ, tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh được sử dụng để quy đổi ra đồng xu tiền ghi sổ kế toán so với :
– Các thông tin tài khoản phản ánh lệch giá, thu nhập khác. Riêng trường hợp bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ hoặc thu nhập có tương quan đến doanh thu nhận trước hoặc thanh toán giao dịch nhận trước tiền của người mua thì lệch giá, thu nhập tương ứng với số tiền nhận trước được vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian nhận trước của người mua ( không vận dụng theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian ghi nhận lệch giá, thu nhập ) .
– Các thông tin tài khoản phản ánh chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại, ngân sách khác. Riêng trường hợp phân chia khoản ngân sách trả trước vào chi phí sản xuất, kinh doanh thương mại trong kỳ thì ngân sách được ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian trả trước ( không vận dụng theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian ghi nhận ngân sách ) .
– Các thông tin tài khoản phản ánh gia tài. Riêng trường hợp gia tài được mua có tương quan đến thanh toán giao dịch trả trước cho người bán thì giá trị gia tài tương ứng với số tiền trả trước được vận dụng tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian trả trước cho người bán ( không vận dụng theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian ghi nhận gia tài ) .
– Tài khoản loại vốn chủ sở hữu ;
– Bên Nợ những TK phải thu ; Bên Nợ những TK vốn bằng tiền ; Bên Nợ những TK phải trả khi phát sinh thanh toán giao dịch trả trước tiền cho người bán .
– Bên Có những TK phải trả ; Bên Có những TK phải thu khi phát sinh thanh toán giao dịch nhận trước tiền của người mua ;
b ) Khi phát sinh những thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ, tỷ giá ghi sổ trong thực tiễn đích danh được sử dụng để quy đổi ra đồng xu tiền ghi sổ kế toán so với những loại thông tin tài khoản sau :
– Bên Có những TK phải thu ( ngoại trừ thanh toán giao dịch nhận trước tiền của người mua ) ; Bên Nợ TK phải thu khi tất toán khoản tiền nhận trước của người mua do đã chuyển giao loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, cung ứng dịch vụ, khối lượng được nghiệm thu sát hoạch ; Bên Có những TK khoản ký cược, ký quỹ, ngân sách trả trước ;
– Bên Nợ những TK phải trả ( ngoại trừ thanh toán giao dịch trả trước tiền cho người bán ) ; Bên Có TK phải trả khi tất toán khoản tiền ứng trước cho người bán do đã nhận được loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, dịch vụ, nghiệm thu sát hoạch khối lượng .
– Trường hợp trong kỳ phát sinh nhiều khoản phải thu hoặc phải trả bằng ngoại tệ với cùng một đối tượng người dùng thì tỷ giá ghi sổ thực tiễn đích danh cho từng đối tượng người dùng được xác lập trên cơ sở bình quân gia quyền di động của những thanh toán giao dịch với đối tượng người tiêu dùng đó .
c ) Khi triển khai thanh toán giao dịch bằng ngoại tệ, tỷ giá ghi sổ bình quân gia quyền di động được sử dụng để quy đổi ra đồng xu tiền ghi sổ kế toán ở bên Có những TK tiền .
1.6. Nguyên tắc xác lập những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ : Là những gia tài được tịch thu bằng ngoại tệ hoặc những khoản nợ phải trả bằng ngoại tệ. Các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ hoàn toàn có thể gồm có :
a ) Tiền mặt, những khoản tương tự tiền, tiền gửi có kỳ hạn bằng ngoại tệ ;
b ) Các khoản nợ phải thu, nợ phải trả có gốc ngoại tệ, ngoại trừ :
– Các khoản trả trước cho người bán và những khoản ngân sách trả trước bằng ngoại tệ. Trường hợp tại thời gian lập báo cáo giải trình có dẫn chứng chắc như đinh về việc người bán không hề cung ứng hàng hoá, dịch vụ và doanh nghiệp sẽ phải nhận lại những khoản trả trước bằng ngoại tệ thì những khoản này được coi là những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ .
– Các khoản người mua trả tiền trước và những khoản doanh thu nhận trước bằng ngoại tệ. Trường hợp tại thời gian lập báo cáo giải trình có dẫn chứng chắc như đinh về việc doanh nghiệp không hề cung ứng hàng hoá, dịch vụ và sẽ phải trả lại những khoản nhận trước bằng ngoại tệ cho người mua thì những khoản này được coi là những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ .
c ) Các khoản đi vay, cho vay dưới mọi hình thức được quyền tịch thu hoặc có nghĩa vụ và trách nhiệm hoàn trả bằng ngoại tệ .
d ) Các khoản đặt cọc, ký cược, ký quỹ được quyền nhận lại bằng ngoại tệ ; Các khoản nhận ký cược, ký quỹ phải hoàn trả bằng ngoại tệ .

2. Nguyên tắc kế toán chênh lệch tỷ giá

a ) Doanh nghiệp đồng thời phải theo dõi nguyên tệ trên sổ kế toán chi tiết cụ thể những thông tin tài khoản : Tiền mặt, tiền gửi Ngân hàng, tiền đang chuyển, những khoản phải thu, những khoản phải trả .
b ) Tất cả những khoản chênh lệch tỷ giá đều được phản ánh ngay vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi ) hoặc ngân sách kinh tế tài chính ( nếu lỗ ) tại thời gian phát sinh .
Riêng khoản chênh lệch tỷ giá trong quá trình trước hoạt động giải trí của những doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ có triển khai dự án Bất Động Sản, khu công trình trọng điểm vương quốc gắn với trách nhiệm không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, bảo mật an ninh, quốc phòng được tập hợp, phản ánh trên TK 413 và được phân chia dần vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính hoặc ngân sách kinh tế tài chính khi doanh nghiệp đi vào hoạt động giải trí theo nguyên tắc :
– Khoản lỗ tỷ giá lũy kế trong quá trình trước hoạt động giải trí được phân chia trực tiếp từ TK 413 vào ngân sách kinh tế tài chính, không thực thi kết chuyển trải qua TK 242 – ngân sách trả trước ;
– Khoản lãi tỷ giá lũy kế trong quy trình tiến độ trước hoạt động giải trí được phân chia trực tiếp từ TK 413 vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, không thực thi kết chuyển trải qua TK 3387 – Doanh thu chưa triển khai ;
– Thời gian phân chia thực thi theo pháp luật của pháp lý so với mô hình doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ. Riêng số phân chia khoản lỗ tỷ giá tối thiểu trong từng kỳ phải bảo vệ không nhỏ hơn mức doanh thu trước thuế trước khi phân chia khoản lỗ tỷ giá ( sau khi phân chia lỗ tỷ giá, doanh thu trước thuế của báo cáo giải trình hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại bằng không ) .
c ) Doanh nghiệp phải nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại toàn bộ những thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính theo pháp luật của pháp lý. Đối với những doanh nghiệp đã sử dụng công cụ kinh tế tài chính để dự trữ rủi ro đáng tiếc hối đoái thì không được nhìn nhận lại những khoản vay, nợ phải trả có gốc ngoại tệ đã sử dụng công cụ kinh tế tài chính để dự trữ rủi ro đáng tiếc hối đoái .
d ) Doanh nghiệp không được vốn hóa những khoản chênh lệch tỷ giá vào giá trị gia tài dở dang .

3. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái

Bên Nợ:

– Lỗ tỷ giá do nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ ;
– Lỗ tỷ giá trong quá trình trước hoạt động giải trí của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ có thực thi dự án Bất Động Sản, khu công trình trọng điểm vương quốc gắn với trách nhiệm không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, bảo mật an ninh, quốc phòng .
– Kết chuyển lãi tỷ giá vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ;

Bên Có:

– Lãi tỷ giá do nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ ;
– Lãi tỷ giá trong tiến trình trước hoạt động giải trí của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ có triển khai dự án Bất Động Sản, khu công trình trọng điểm vương quốc gắn với trách nhiệm không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, bảo mật an ninh, quốc phòng .
– Kết chuyển lỗ tỷ giá vào ngân sách kinh tế tài chính ;

Tài khoản 413 có thể có số dư bên Nợ hoặc số dư bên Có.

Số dư bên Nợ: Lỗ tỷ giá trong giai đoạn trước hoạt động của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ có thực hiện dự án, công trình trọng điểm quốc gia gắn với nhiệm vụ ổn định kinh tế vĩ mô, an ninh, quốc phòng.

Số dư bên Có: Lãi tỷ giá trong giai đoạn trước hoạt động của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ có thực hiện dự án, công trình trọng điểm quốc gia gắn với nhiệm vụ ổn định kinh tế vĩ mô, an ninh, quốc phòng.

Tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái, có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 4131 – Chênh lệch tỷ giá nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ : Phản ánh số chênh lệch tỷ giá hối đoái do nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ ( lãi, lỗ tỷ giá ) cuối năm kinh tế tài chính của hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, kể cả hoạt động giải trí góp vốn đầu tư XDCB ( doanh nghiệp SXKD có cả hoạt động giải trí góp vốn đầu tư XDCB ) .
– Tài khoản 4132 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái quá trình trước hoạt động giải trí : Phản ánh số chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh và chênh lệch tỷ giá do nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ trong quá trình trước hoạt động giải trí. Tài khoản này chỉ vận dụng cho doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ có thực thi dự án Bất Động Sản, khu công trình trọng điểm vương quốc gắn với trách nhiệm không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, bảo mật an ninh, quốc phòng .
4. Phương pháp kế toán một số ít thanh toán giao dịch kinh tế tài chính đa phần
4.1. Kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh trong kỳ ( kể cả chênh lệch tỷ giá trong quá trình trước hoạt động giải trí của những doanh nghiệp không do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ ) :
a ) Khi mua vật tư, hàng hoá, TSCĐ, dịch vụ giao dịch thanh toán bằng ngoại tệ :
Nợ những TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 217, 241, 623, 627, 641, 642 ( tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 ) ( theo tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái ) .
b ) Khi mua vật tư, hàng hoá, TSCĐ, dịch vụ của nhà sản xuất chưa thanh toán giao dịch tiền, khi vay hoặc nhận nợ nội bộ … bằng ngoại tệ, địa thế căn cứ tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 152, 153, 156, 211, 627, 641, 642 …
Có những TK 331, 341, 336 …
c ) Khi ứng trước tiền cho người bán bằng ngoại tệ để mua vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, dịch vụ :
– Kế toán phản ánh số tiền ứng trước cho người bán theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian ứng trước, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán ( tỷ giá thực tiễn tại ngày ứng trước )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 ) ( theo tỷ giá ghi sổ kế toán )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái ) .
– Khi nhận vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, dịch vụ từ người bán, kế toán phản ánh theo nguyên tắc :
+ Đối với giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, dịch vụ tương ứng với số tiền bằng ngoại tệ đã ứng trước cho người bán, kế toán ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian ứng trước, ghi :
Nợ những TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 217, 241, 623, 627, 641, 642
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tỷ giá trong thực tiễn ngày ứng trước ) .
+ Đối với giá trị vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, dịch vụ còn nợ chưa thanh toán giao dịch tiền, kế toán ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian phát sinh ( ngày thanh toán giao dịch ), ghi :
Nợ những TK 151, 152, 153, 156, 157, 211, 213, 217, 241, 623, 627, 641, 642 ( tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tỷ giá trong thực tiễn ngày thanh toán giao dịch ) .
d ) Khi thanh toán giao dịch nợ phải trả bằng ngoại tệ ( nợ phải trả người bán, nợ vay, nợ thuê kinh tế tài chính, nợ nội bộ … ), ghi :
Nợ những TK 331, 336, 341, … ( tỷ giá ghi sổ kế toán )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 ) ( tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái ) .
e ) Khi phát sinh lệch giá, thu nhập khác bằng ngoại tệ, địa thế căn cứ tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch, ghi :
Nợ những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 ), 131 … ( tỷ giá thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Có những TK 511, 711 ( tỷ giá thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch ) .
g ) Khi nhận trước tiền của người mua bằng ngoại tệ để phân phối vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, dịch vụ :
– Kế toán phản ánh số tiền nhận trước của người mua theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian nhận trước, ghi :
Nợ những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
– Khi chuyển giao vật tư, sản phẩm & hàng hóa, TSCĐ, dịch vụ cho người mua, kế toán phản ánh theo nguyên tắc :
+ Đối với phần lệch giá, thu nhập tương ứng với số tiền bằng ngoại tệ đã nhận trước của người mua, kế toán ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian nhận trước, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua ( tỷ giá thực tiễn thời gian nhận trước )
Có những TK 511, 711 .
+ Đối với phần lệch giá, thu nhập chưa thu được tiền, kế toán ghi nhận theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian phát sinh, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có những TK 511, 711 .
h ) Khi thu được tiền nợ phải thu bằng ngoại tệ, ghi :
Nợ những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 ) ( tỷ giá thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Nợ TK 635 – giá thành kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có những TK 131, 136, 138 ( tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái ) .
i ) Khi cho vay, góp vốn đầu tư bằng ngoại tệ, ghi :
Nợ những TK 121, 128, 221, 222, 228 ( tỷ giá thực tiễn tại ngày thanh toán giao dịch )
Nợ TK 635 – Chi tiêu kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá hối đoái )
Có những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 ) ( tỷ giá ghi sổ kế toán )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá hối đoái ) .
k ) Các khoản ký cược, ký quỹ bằng ngoại tệ
– Khi mang ngoại tệ đi ký cược, ký quỹ, ghi :
Nợ TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký cược, ký quỹ
Có những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 ) ( tỷ giá ghi sổ kế toán ) .
– Khi nhận lại tiền ký cược, ký quỹ, ghi :
Nợ những TK 111 ( 1112 ), 112 ( 1122 ) ( tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn khi nhận lại )
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( lỗ tỷ giá )
Có TK 244 – Cầm cố, thế chấp ngân hàng, ký cược, ký quỹ ( tỷ giá ghi sổ )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi tỷ giá ) .
4.2. Kế toán chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh do nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ
a ) Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ theo tỷ giá hối đoái thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian báo cáo giải trình :
– Nếu phát sinh lãi tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ những TK 1112, 1122, 128, 228, 131, 136, 138, 331, 341, ..
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 ) .
– Nếu phát sinh lỗ tỷ giá hối đoái, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 )
Có những TK 1112, 1122, 128, 228, 131, 136, 138, 331, 341, …
b ) Kế toán giải quyết và xử lý chênh lệch tỷ giá hối đoái phát sinh do nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ : Kế toán kết chuyển hàng loạt khoản chênh lệch tỷ giá hối đoái nhìn nhận lại ( theo số thuần sau khi bù trừ số phát sinh bên Nợ và bên Có của TK 4131 ) vào ngân sách kinh tế tài chính ( nếu lỗ tỷ giá hối đoái ), hoặc lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi tỷ giá hối đoái ) để xác lập hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại :
– Kết chuyển lãi tỷ giá hối đoái nhìn nhận lại cuối năm kinh tế tài chính vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 )
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( nếu lãi tỷ giá hối đoái ) .
– Kết chuyển lỗ tỷ giá hối đoái nhìn nhận lại cuối năm kinh tế tài chính vào ngân sách kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( nếu lỗ tỷ giá hối đoái )
Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ( 4131 ) .
c ) Kế toán chênh lệch tỷ giá phát sinh trong quá trình trước hoạt động giải trí của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100 % vốn điều lệ có thực thi dự án Bất Động Sản, khu công trình trọng điểm vương quốc gắn với trách nhiệm không thay đổi kinh tế tài chính vĩ mô, bảo mật an ninh, quốc phòng :
Đơn vị vận dụng tổng thể những lao lý về tỷ giá và nguyên tắc kế toán như so với những doanh nghiệp khác, ngoại trừ :
– Việc ghi nhận khoản lãi tỷ giá khi phát sinh được phản ánh vào bên Có TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ;
– Việc ghi nhận khoản lỗ tỷ giá khi phát sinh được phản ánh vào bên Nợ TK 413 – Chênh lệch tỷ giá hối đoái ;
Khi doanh nghiệp đi vào hoạt động giải trí, kế toán kết giao dịch chuyển tiền chênh lệch tỷ giá vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính hoặc ngân sách kinh tế tài chính .
d ) Xử lý số chênh lệch tỷ giá còn lại trên TK 242 – giá thành trả trước và TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi :
– Các doanh nghiệp chưa phân chia hết khoản lỗ chênh lệch tỷ giá của quá trình trước hoạt động giải trí ( đang phản ánh trên thông tin tài khoản 242 trước thời gian thông tư này có hiệu lực thực thi hiện hành ) phải kết chuyển hàng loạt số lỗ chênh lệch tỷ giá vào ngân sách kinh tế tài chính để xác lập tác dụng kinh doanh thương mại trong kỳ, ghi :
Nợ TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính
Có TK 242 – Chi tiêu trả trước .
– Các doanh nghiệp chưa phân chia hết khoản lãi chênh lệch tỷ giá của quá trình trước hoạt động giải trí ( đang phản ánh trên thông tin tài khoản 3387 trước thời gian thông tư này có hiệu lực hiện hành ) phải kết chuyển hàng loạt số lãi chênh lệch tỷ giá vào lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính để xác lập hiệu quả kinh doanh thương mại trong kỳ, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa triển khai
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính .

Điều 70. Tài khoản 414 – Quỹ đầu tư phát triển

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình tăng, giảm quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng của doanh nghiệp .
b ) Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng được trích lập từ doanh thu sau thuế thu nhập doanh nghiệp và được sử dụng vào việc góp vốn đầu tư lan rộng ra quy mô sản xuất, kinh doanh thương mại hoặc góp vốn đầu tư chiều sâu của doanh nghiệp .
c ) Việc trích và sử dụng quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng phải theo chủ trương kinh tế tài chính hiện hành so với từng loại doanh nghiệp hoặc quyết định hành động của chủ chiếm hữu .
d ) Doanh nghiệp không liên tục trích Quỹ dự trữ kinh tế tài chính. Chủ sở hữu doanh nghiệp ra quyết định hành động chuyển số dư Quỹ dự trữ kinh tế tài chính vào Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 414 – Quỹ đầu tư phát triển

Bên Nợ: Tình hình chi tiêu, sử dụng quỹ đầu tư phát triển của doanh nghiệp.

Bên Có: Quỹ đầu tư phát triển tăng do được trích lập từ lợi nhuận sau thuế.

Số dư bên Có: Số quỹ đầu tư phát triển hiện có.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Trong kỳ, khi tạm trích lập quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng từ doanh thu sau thuế thu nhập doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 414 – Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng .
b ) Cuối năm, xác lập số quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng được trích, kế toán tính số được trích thêm, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 414 – Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng .
c ) Trường hợp công ty CP phát hành thêm CP từ nguồn Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng, ghi :
Nợ TK 414 – Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( theo mệnh giá )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( phần chênh lệch giữa giá phát hành cao hơn mệnh giá, nếu có ) .
d ) Chuyển số dư quỹ dự trữ kinh tế tài chính : Số dư quỹ dự trữ kinh tế tài chính hiện có tại doanh nghiệp được kết chuyển sang quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng, ghi :
Nợ TK 415 – Quỹ dự trữ kinh tế tài chính
Có TK 414 – Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng .
đ ) Khi doanh nghiệp bổ trợ vốn điều lệ từ Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng, doanh nghiệp phải kết chuyển sang Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 414 – Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ chiếm hữu .

Điều 71. Tài khoản 417 – Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình trích lập và sử dụng “ Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp ” tại những công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn một thành viên do Nhà nước chiếm hữu 100 % vốn điều lệ theo pháp luật của pháp lý .
b ) Việc quản trị và sử dụng Quỹ ; Báo cáo, quyết toán ; Lưu trữ hồ sơ, chứng từ phải thực thi theo đúng pháp luật của pháp lý hiện hành. Đơn vị quản trị Quỹ phải mở thông tin tài khoản riêng để theo dõi những khoản thu, chi của Quỹ ; Mở sổ kế toán để hạch toán rõ ràng, vừa đủ, kịp thời những thanh toán giao dịch phát sinh .
c ) Nguồn thu của Quỹ hoàn toàn có thể gồm có những khoản, như :
– Thu từ cổ phần hóa ; Thu từ những hình thức sắp xếp, quy đổi doanh nghiệp ;
– Kinh phí tương hỗ theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền ;
– Lãi tiền gửi của Quỹ tại ngân hàng nhà nước ;
– Tiền phạt chậm nộp ;
– Các khoản khác theo pháp luật của pháp lý .
d ) Nội dung chi Quỹ
– Hỗ trợ những doanh nghiệp triển khai sắp xếp, quy đổi chiếm hữu, xử lý chủ trương so với lao động dôi dư và giải quyết và xử lý những yếu tố kinh tế tài chính theo lao lý của pháp lý ;
– Bổ sung vốn điều lệ cho những đơn vị chức năng theo lao lý của pháp lý ;
– Điều chuyển, góp vốn đầu tư vào doanh nghiệp theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền ;
– Các khoản chi khác theo lao lý của pháp lý .

2. Kết cấu và nội dụng phản ánh của tài khoản 417 – Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp

Bên Nợ: Các khoản chi từ Quỹ theo quy định của pháp luật.

Bên Có: Các khoản thu của Quỹ

Số dư bên Có: Số dư Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp hiện có cuối kỳ.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Kế toán số thu về cổ phần hóa :
Nợ TK 1385 – Phải thu về cổ phần hoá
Có TK 417 – Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp .
b ) Kế toán phản ánh số thu của Quỹ theo quyết định hành động của cấp có thẩm quyền, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 138
Có TK 417 – Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp .
c ) Căn cứ vào báo cáo giải trình quyết toán những khoản chi triển khai chủ trương so với người lao động tại doanh nghiệp cổ phần hoá và ngân sách cổ phần hoá do doanh nghiệp cổ phần hóa lập, kế toán tại Công ty mẹ, Tập đoàn, Tổng Công ty Nhà nước phản ánh số thu từ chênh lệch thu, chi cổ phần hoá doanh nghiệp và phản ánh số đã chi trả cho người lao động, số ngân sách cổ phần hoá, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Nợ TK 417 – Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp .
Có TK 1385 – Phải thu về cổ phần hoá .
d ) Khi điều chuyển Quỹ hoặc chi tiền từ Quỹ theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền, ghi :
Nợ TK 417 – Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp
Có những TK 111, 112 .
đ ) Khi có phê duyệt của Thủ tướng nhà nước về việc bổ trợ vốn điều lệ cho những Tập đoàn, tổng công ty Nhà nước, Công ty mẹ, kế toán ghi :
Nợ TK 417 – Quỹ Hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .

Điều 72. Tài khoản 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu

1. Nguyên tắc kế toán

Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình tăng, giảm những quỹ khác thuộc nguồn vốn chủ chiếm hữu. Các quỹ khác thuộc nguồn vốn chủ sở hữu được hình thành từ doanh thu sau thuế. Việc trích và sử dụng quỹ khác thuộc nguồn vốn chủ sở hữu phải theo chủ trương kinh tế tài chính hiện hành so với từng loại doanh nghiệp hoặc theo quyết định hành động của chủ chiếm hữu .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu

Bên Nợ: Tình hình chi tiêu, sử dụng các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.

Bên Có: Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu tăng do được trích lập từ lợi nhuận sau thuế.

Số dư bên Có: Số quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu hiện có.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Trích lập quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu từ doanh thu sau thuế thu nhập doanh nghiệp, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ chiếm hữu .
b ) Khi sử dụng quỹ, ghi :
Nợ TK 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
Có những TK111, 112 .
c ) Khi doanh nghiệp bổ trợ vốn điều lệ từ những Quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu, doanh nghiệp phải kết chuyển sang Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( 4111 ) .

Điều 73. Tài khoản 419 – Cổ phiếu quỹ

1. Nguyên tắc kế toán
a ) Tài khoản này dùng để phản ánh giá trị hiện có và tình hình dịch chuyển tăng giảm của số CP do những công ty CP mua lại trong số CP do công ty đó đã phát hành ra công chúng để sau đó sẽ tái phát hành lại ( gọi là CP quỹ ) .
Cổ phiếu quỹ là CP do công ty phát hành và được mua lại bởi chính công ty phát hành, nhưng nó không bị huỷ bỏ và sẽ được tái phát hành trở lại trong khoảng chừng thời hạn theo lao lý của pháp lý về sàn chứng khoán. Các CP quỹ do công ty nắm giữ không được nhận cổ tức, không có quyền bầu cử hay tham gia chia phần gia tài khi công ty giải thể. Khi chia cổ tức cho những CP, những CP quỹ đang do công ty nắm giữ được coi là CP chưa bán .
b ) Giá trị CP quỹ được phản ánh trên thông tin tài khoản này theo giá trong thực tiễn mua lại gồm có giá mua lại và những ngân sách tương quan trực tiếp đến việc mua lại CP, như ngân sách thanh toán giao dịch, thông tin …
c ) Cuối kỳ kế toán, khi lập Báo cáo kinh tế tài chính, giá trị trong thực tiễn của CP quỹ được ghi giảm Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu trên Bảng CĐKT bằng cách ghi số âm ( … ) .
d ) Tài khoản này không phản ánh trị giá CP mà công ty mua của những công ty CP khác vì mục tiêu nắm giữ góp vốn đầu tư
đ ) Trị giá vốn của CP quỹ khi tái phát hành, hoặc khi sử dụng để trả cổ tức, thưởng … được tính theo giải pháp bình quân gia quyền .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 419 – Cổ phiếu quỹ

Bên nợ: Trị giá thực tế cổ phiếu quỹ khi mua vào.

Bên Có: Trị giá thực tế cổ phiếu quỹ được tái phát hành, chia cổ tức hoặc huỷ bỏ.

Số dư bên Nợ: Trị giá thực tế cổ phiếu quỹ hiện đang do công ty nắm giữ.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Kế toán mua lại CP do chính công ty đã phát hành :
– Khi công ty đã hoàn tất những thủ tục mua lại số CP do chính công ty phát hành theo luật định, kế toán triển khai thủ tục thanh toán giao dịch tiền cho những cổ đông theo giá thoả thuận mua, bán và nhận CP về, ghi :
Nợ TK 419 – Cổ phiếu quỹ ( giá mua lại CP )
Có những TK 111, 112 .
– Trong quy trình mua lại CP, khi phát sinh ngân sách tương quan trực tiếp đến việc mua lại CP, ghi :
Nợ TK 419 – Cổ phiếu quỹ
Có những TK 111, 112 .
b ) Tái phát hành CP quỹ :
– Khi tái phát hành CP quỹ với giá cao hơn giá trong thực tiễn mua lại, ghi :
Nợ những TK 111,112 ( tổng giá giao dịch thanh toán tái phát hành CP )
Có TK 419 – Cổ phiếu quỹ ( giá thực tiễn mua lại CP )
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ( 4112 ) ( số chênh lệch giữa giá tái phát hành cao hơn giá thực tiễn mua lại CP ) .
– Khi tái phát hành CP quỹ ra thị trường với giá thấp hơn giá thực tiễn mua vào CP, ghi :
Nợ những TK 111,112 ( tổng giá giao dịch thanh toán tái phát hành CP )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá tái phát hành thấp hơn giá mua lại )
Có TK 419 – Cổ phiếu quỹ ( giá trong thực tiễn mua lại CP ) .
c ) Khi huỷ bỏ số CP quỹ, ghi :
Nợ TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( mệnh giá của số CP huỷ bỏ ) ;
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( giá mua lại cao hơn mệnh giá )
Có TK 419 – Cổ phiếu quỹ ( giá trong thực tiễn mua lại CP ) .
d ) Khi có quyết định hành động của Hội đồng quản trị ( đã trải qua Đại hội cổ đông ) chia cổ tức bằng CP quỹ :
– Trường hợp giá phát hành CP quỹ tại ngày trả cổ tức bằng CP cao hơn giá trong thực tiễn mua vào của CP quỹ, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ( giá phát hành CP )
Có TK 419 – Cổ phiếu quỹ ( theo giá trong thực tiễn mua lại CP quỹ )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( số chênh lệch giữa giá mua lại CP quỹ thấp hơn giá phát hành tại ngày trả cổ tức ) .
– Trường hợp giá phát hành CP quỹ tại ngày trả cổ tức bằng CP thấp hơn giá thực tiễn mua vào của CP quỹ, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ( giá phát hành CP )
Nợ TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( số chênh lệch giữa giá mua lại CP quỹ cao hơn giá phát hành tại ngày trả cổ tức ) .
Có TK 419 – Cổ phiếu quỹ ( theo giá thực tiễn mua CP quỹ ) .

Điều 74. Tài khoản 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh hiệu quả kinh doanh thương mại ( lãi, lỗ ) sau thuế thu nhập doanh nghiệp và tình hình phân loại doanh thu hoặc giải quyết và xử lý lỗ của doanh nghiệp .
b ) Việc phân loại doanh thu hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của doanh nghiệp phải bảo vệ rõ ràng, rành mạch và theo đúng chủ trương kinh tế tài chính hiện hành .
c ) Phải hạch toán chi tiết cụ thể hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của từng năm kinh tế tài chính ( năm trước, năm nay ), đồng thời theo dõi chi tiết cụ thể theo từng nội dung phân loại doanh thu của doanh nghiệp ( trích lập những quỹ, bổ trợ Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, chia cổ tức, doanh thu cho những cổ đông, cho những nhà đầu tư ) .
d ) Khi vận dụng hồi tố do đổi khác chủ trương kế toán và kiểm soát và điều chỉnh hồi tố những sai sót trọng điểm của những năm trước nhưng năm nay mới phát hiện dẫn đến phải kiểm soát và điều chỉnh số dư đầu năm phần doanh thu chưa phân loại thì kế toán phải kiểm soát và điều chỉnh tăng hoặc giảm số dư đầu năm của TK 4211 “ Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước ” trên sổ kế toán và kiểm soát và điều chỉnh tăng hoặc giảm chỉ tiêu “ Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ” trên Bảng Cân đối kế toán theo lao lý tại Chuẩn mực kế toán “ Thay đổi chủ trương kế toán, ước tính kế toán và những sai sót ” và Chuẩn mực kế toán “ Thuế thu nhập doanh nghiệp ” .
đ ) Công ty mẹ được phân phối doanh thu cho chủ sở hữu không vượt quá mức doanh thu sau thuế chưa phân phối trên Báo cáo kinh tế tài chính hợp nhất sau khi đã loại trừ tác động ảnh hưởng của những khoản lãi do ghi nhận từ thanh toán giao dịch mua giá rẻ ( bất lợi thương mại hay còn gọi là lợi thế thương mại âm ). Trường hợp mức doanh thu sau thuế chưa phân phối trên Báo cáo kinh tế tài chính hợp nhất cao hơn mức doanh thu sau thuế chưa phân phối trên Báo cáo kinh tế tài chính của riêng công ty mẹ và nếu số doanh thu quyết định hành động phân phối vượt quá số doanh thu sau thuế chưa phân phối trên Báo cáo kinh tế tài chính riêng, công ty mẹ chỉ triển khai việc phân phối sau khi đã điều chuyển doanh thu từ những công ty con về công ty mẹ .
Đối với tổng thể những doanh nghiệp, khi phân phối doanh thu cần xem xét đến những khoản mục phi tiền tệ nằm trong doanh thu sau thuế chưa phân phối hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động đến luồng tiền và năng lực chi trả cổ tức, doanh thu của doanh nghiệp, như :
– Khoản lãi do nhìn nhận lại gia tài mang đi góp vốn ; do nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ ; do nhìn nhận lại những công cụ kinh tế tài chính ;
– Các khoản mục phi tiền tệ khác …
e ) Trong hoạt động giải trí hợp đồng hợp tác kinh doanh thương mại ( BCC ) chia doanh thu sau thuế, doanh nghiệp phải theo dõi riêng hiệu quả của BCC làm địa thế căn cứ để phân phối doanh thu hoặc chia lỗ cho những bên. Doanh nghiệp là bên nộp và quyết toán thuế TNDN thay những bên trong BCC chỉ phản ánh phần doanh thu tương ứng với phần của mình được hưởng, không được phản ánh hàng loạt tác dụng của BCC trên thông tin tài khoản này trừ khi có quyền trấn áp so với BCC .
g ) Đối với cổ tức tặng thêm phải trả : Doanh nghiệp phải loại khoản cổ tức tặng thêm phải trả theo thực chất của CP khuyến mại và nguyên tắc :
– Nếu CP khuyến mại được phân loại là nợ phải trả, kế toán không ghi nhận cổ tức phải trả từ doanh thu sau thuê chưa phân phối ;
– Nếu CP tặng thêm được phân loại là vốn chủ sở hữu, khoản cổ tức khuyễn mãi thêm phải trả được kế toán tương tự như như việc trả cổ tức của CP đại trà phổ thông .
h ) Doanh nghiệp phải theo dõi trong mạng lưới hệ thống quản trị nội bộ số lỗ tính thuế và số lỗ không tính thuế, trong đó :
– Khoản lỗ tính thuế là khoản lỗ tạo ra bởi những khoản ngân sách được trừ khi xác lập thu nhập chịu thuế ;
– Khoản lỗ không tính thuế là khoản lỗ tạo ra bởi những khoản ngân sách không được trừ khi xác lập thu nhập chịu thuế .
Khi chuyển lỗ theo pháp luật của pháp lý, doanh nghiệp chỉ được chuyển phần lỗ tính thuế làm địa thế căn cứ giảm trừ số thuế phải nộp trong tương lai .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối

Bên Nợ:

– Số lỗ về hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của doanh nghiệp ;
– Trích lập những quỹ của doanh nghiệp ;
– Chia cổ tức, doanh thu cho những chủ sở hữu ;
– Bổ sung vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu ;

Bên Có:

– Số doanh thu trong thực tiễn của hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của doanh nghiệp trong kỳ ;
– Số lỗ của cấp dưới được cấp trên cấp bù ;
– Xử lý những khoản lỗ về hoạt động giải trí kinh doanh thương mại .

Tài khoản 421 có thể có số dư Nợ hoặc số dư Có.

Số dư bên Nợ: Số lỗ hoạt động kinh doanh chưa xử lý.

Số dư bên Có: Số lợi nhuận sau thuế chưa phân phối hoặc chưa sử dụng.

Tài khoản 421- Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 4211 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước : Phản ánh hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, tình hình phân loại doanh thu hoặc giải quyết và xử lý lỗ thuộc những năm trước. Tài khoản 4211 còn dùng để phản ánh số kiểm soát và điều chỉnh tăng hoặc giảm số dư đầu năm của TK 4211 khi vận dụng hồi tố do đổi khác chủ trương kế toán và kiểm soát và điều chỉnh hồi tố những sai sót trọng điểm của năm trước, năm nay mới phát hiện .
Đầu năm sau, kế toán kết chuyển số dư đầu năm từ TK 4212 “ Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm nay ” sang TK 4211 “ Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước ” .
– Tài khoản 4212 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm nay : Phản ánh tác dụng kinh doanh thương mại, tình hình phân loại doanh thu và giải quyết và xử lý lỗ của năm nay .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Cuối kỳ kế toán, kết chuyển hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại :
– Trường hợp lãi, ghi :
Nợ TK 911 – Xác định hiệu quả kinh doanh thương mại
Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ( 4212 ) .
– Trường hợp lỗ, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ( 4212 )
Có TK 911 – Xác định hiệu quả kinh doanh thương mại .
b ) Khi có quyết định hành động hoặc thông tin trả cổ tức, doanh thu được chia cho những chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 ) .
Khi trả tiền cổ tức, doanh thu, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 )
Có những TK 111, 112, … ( số tiền thực trả ) .
c ) Trường hợp Công ty CP trả cổ tức bằng CP ( phát hành thêm CP từ nguồn Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ) ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( mệnh giá )
Có TK 4112 – Thặng dư vốn CP ( số chênh lêch giữa giá phát hành cao hơn mệnh giá ) ( nếu có ) .
d ) Các doanh nghiệp không phải là công ty CP khi quyết định hành động bổ trợ vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu từ doanh thu hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ( phần doanh thu để lại của doanh nghiệp ), ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ chiếm hữu .
đ ) Khi trích quỹ từ hiệu quả hoạt động giải trí kinh doanh thương mại ( phần doanh thu để lại của doanh nghiệp ), ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 414 – Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng .
Có TK 418 – Các quỹ khác thuộc vốn chủ chiếm hữu .
Có TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( 3531, 3532, 3534 ) .
e ) Đầu năm kinh tế tài chính, kết chuyển doanh thu sau thuế chưa phân phối năm nay sang doanh thu sau thuế chưa phân phối năm trước, ghi :
– Trường hợp TK 4212 có số dư Có ( lãi ), ghi :
Nợ TK 4212 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm nay
Có TK 4211 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước .
– Trường hợp TK 4212 có số dư Nợ ( lỗ ), ghi :
Nợ TK 4211 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm trước
Có TK 4212 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối năm nay .
g ) Kế toán giải quyết và xử lý doanh thu sau thuế chưa phân phối trước khi chuyển doanh nghiệp 100 % vốn Nhà nước thành công ty CP
– Kế toán giải quyết và xử lý những khoản nợ phải trả trước khi chuyển thành công ty CP
Đối với những khoản nợ vay Ngân hàng thương mại Nhà nước và Ngân hàng Phát triển Nước Ta đã quá hạn nhưng do doanh nghiệp bị lỗ, không còn vốn nhà nước, không thanh toán giao dịch được, doanh nghiệp phải làm những thủ tục, hồ sơ ý kiến đề nghị khoanh nợ, giãn nợ, xoá nợ lãi vay ngân hàng nhà nước theo pháp luật của pháp lý hiện hành. Khi có quyết định hành động xoá nợ lãi vay, ghi :
Nợ TK 335 – Chi tiêu phải trả ( lãi vay được xóa )
Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối ( phần lãi vay đã hạch toán vào ngân sách những kỳ trước nay được xóa )
Có TK 635 – Ngân sách chi tiêu kinh tế tài chính ( phần lãi vay đã hạch toán vào ngân sách kinh tế tài chính trong kỳ này ) .
– Kế toán khoản chênh lệch giữa giá trị trong thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian doanh nghiệp 100 % Vốn Nhà nước chuyển sang Công ty CP so với giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp .
+ Trường hợp giá trị trong thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian doanh nghiệp chuyển thành Công ty cổ phần lớn hơn giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp thì số chênh lệch tăng ( lãi ) phải nộp vào quỹ tương hỗ sắp xếp doanh nghiệp theo pháp luật của pháp lý ( như tại Tập đoàn, Tổng công ty, công ty mẹ hoặc quỹ tương hỗ sắp xếp doanh nghiệp tại Tổng Công ty góp vốn đầu tư và kinh doanh thương mại vốn Nhà nước ), ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 3385 – Phải trả về cổ phần hoá .
+ Trường hợp giá trị thực tiễn phần vốn nhà nước tại thời gian doanh nghiệp chuyển sang Công ty CP nhỏ hơn giá trị thực tiễn phần vốn Nhà nước tại thời gian xác lập giá trị doanh nghiệp thì phản ánh số chênh lệch giảm ( lỗ ), ghi :
Nợ TK 138 – Phải thu khác ( 1388 )
Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối .
+ Trường hợp chênh lệch giảm do nguyên do khách quan, hoặc chủ quan nhưng vì nguyên do bất khả kháng mà người có nghĩa vụ và trách nhiệm bồi thường không có năng lực thực thi việc bồi thường và đã được cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định hành động sử dụng số tiền thu từ bán CP này để bù đắp tổn thất sau khi trừ đi phần được bảo hiểm bồi thường ( nếu có ) ghi :
Nợ TK 3385 – Phải trả về cổ phần hóa
Có TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối .
– Kế toán chuyển doanh thu sau thuế chưa phân phối thành vốn nhà nước tại doanh nghiệp tại thời gian chính thức chuyển sang công ty CP : Tại thời gian doanh nghiệp chính thức chuyển thành công ty CP, kế toán chuyển hàng loạt số dư Có Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối sang Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .
Điều 75. Tài khoản 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng cơ bản

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình tăng, giảm nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB của doanh nghiệp. Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB của doanh nghiệp được hình thành do Chi tiêu cấp hoặc đơn vị chức năng cấp trên cấp. Vốn góp vốn đầu tư XDCB của đơn vị chức năng được dùng cho việc góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng mới, tái tạo, lan rộng ra cơ sở sản xuất, kinh doanh thương mại và shopping TSCĐ để thay đổi công nghệ tiên tiến. Công tác góp vốn đầu tư XDCB ở doanh nghiệp phải chấp hành và tôn trọng những pháp luật về quản trị góp vốn đầu tư và thiết kế xây dựng cơ bản hiện hành .
b ) Mỗi khi công tác làm việc thiết kế xây dựng và shopping TSCĐ triển khai xong, gia tài được chuyển giao đưa vào sử dụng cho sản xuất, kinh doanh thương mại, kế toán phải thực thi những thủ tục quyết toán vốn góp vốn đầu tư của từng khu công trình, khuôn khổ khu công trình. Khi quyết toán vốn góp vốn đầu tư được duyệt, kế toán phải ghi giảm nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB, ghi tăng Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 441 – Nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản

Bên Nợ: Số vốn đầu tư XDCB giảm do:

– Xây dựng mới và shopping TSCĐ hoàn thành xong, chuyển giao đưa vào sử dụng và quyết toán vốn góp vốn đầu tư đã được duyệt ;
– Nộp lại số vốn góp vốn đầu tư XDCB sử dụng không hết cho đơn vị chức năng cấp trên, cho Nhà nước .

Bên Có: Nguồn vốn đầu tư XDCB tăng do:

– Ngân sách chi tiêu Nhà nước hoặc cấp trên cấp vốn góp vốn đầu tư XDCB ;
– Nhận vốn góp vốn đầu tư XDCB do được hỗ trợ vốn, viện trợ ;
– Bổ sung từ quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng .

Số dư bên Có: Số vốn đầu tư XDCB hiện có của doanh nghiệp chưa sử dụng hoặc đã sử dụng nhưng công tác XDCB chưa hoàn thành hoặc đã hoàn thành nhưng quyết toán chưa được duyệt.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Nhận được vốn góp vốn đầu tư XDCB bằng tiền mặt, tiền gửi Ngân hàng, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB .
b ) Trường hợp nhận vốn góp vốn đầu tư XDCB do giá thành cấp theo dự trù được giao :
– Khi được giao dự trù chi góp vốn đầu tư XDCB, doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép thông tin về khoản mục này trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
– Khi rút dự trù chi góp vốn đầu tư XDCB để sử dụng, địa thế căn cứ vào tình hình sử dụng dự trù chi góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng để hạch toán vào những thông tin tài khoản có tương quan, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Nợ những TK 152, 153, 331, …
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ
Nợ TK 241 – XDCB dở dang ( rút dự trù chi trực tiếp )
Có TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB .
c ) Khi chưa được giao dự trù chi góp vốn đầu tư XDCB, đơn vị chức năng được Kho bạc cho tạm ứng vốn góp vốn đầu tư, khi nhận được vốn tạm ứng của Kho bạc, ghi :
Nợ những TK 111,112
Có TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 ) .
d ) Khi dự trù chi góp vốn đầu tư XDCB được giao, đơn vị chức năng phải thực thi những thủ tục thanh toán giao dịch để hoàn trả Kho bạc khoản vốn đã tạm ứng. Khi được Kho bạc gật đầu những chứng từ giao dịch thanh toán, ghi :
Nợ TK 338 – Phải trả, phải nộp khác ( 3388 )
Có TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB .
đ ) Nhận vốn góp vốn đầu tư XDCB để trả những khoản vay, nợ ghi :
Nợ những TK 336, 338, 341 …
Có TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB .
e ) Bổ sung vốn góp vốn đầu tư XDCB bằng quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng, ghi :
Nợ TK 414 – Quỹ góp vốn đầu tư tăng trưởng
Có TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB .
g ) Khi công tác làm việc kiến thiết xây dựng cơ bản và shopping gia tài cố định và thắt chặt bằng nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB hoàn thành xong, chuyển giao đưa vào sản xuất, kinh doanh thương mại : Kế toán ghi tăng giá trị TSCĐ do góp vốn đầu tư XDCB, shopping TSCĐ triển khai xong, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung
Có TK 241 – Xây dựng cơ bản dở dang .
h ) Khi trả lại vốn góp vốn đầu tư XDCB cho Chi tiêu Nhà nước, cho đơn vị chức năng cấp trên, ghi :
Nợ TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB
Có những TK 111, 112 .
i ) Khi doanh nghiệp bổ trợ vốn điều lệ từ nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB, doanh nghiệp phải kết chuyển sang Vốn góp vốn đầu tư của chủ sở hữu, ghi :
Nợ TK 441 – Nguồn vốn góp vốn đầu tư XDCB
Có TK 4111 – Vốn góp của chủ sở hữu ( 4111 ) .

Điều 76. Tài khoản 461 – Nguồn kinh phí sự nghiệp

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh tình hình tiếp đón, sử dụng và quyết toán số kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản của đơn vị chức năng. Tài khoản này chỉ sử dụng ở những đơn vị chức năng được Nhà nước hoặc đơn vị chức năng cấp trên cấp phép kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản .
Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản là khoản kinh phí đầu tư do Ngân sách chi tiêu Nhà nước hoặc cấp trên cấp cho đơn vị chức năng, hoặc được nhà nước, những tổ chức triển khai, cá thể trong nước và quốc tế viện trợ, hỗ trợ vốn trực tiếp thực thi những chương trình tiềm năng, dự án Bất Động Sản đã được duyệt, để triển khai những trách nhiệm kinh tế tài chính, chính trị, xã hội do Nhà nước hoặc cấp trên giao không vì mục tiêu doanh thu. Việc sử dụng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản phải theo đúng dự trù được duyệt và phải quyết toán với cơ quan cấp kinh phí đầu tư. Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp cũng hoàn toàn có thể được hình thành từ những khoản thu sự nghiệp phát sinh tại đơn vị chức năng, như thu viện phí của công nhân viên chức trong ngành nằm điều trị, điều dưỡng tại bệnh viện của đơn vị chức năng, thu học phí, thu lệ phí …
b ) Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, nguồn kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản phải được hạch toán chi tiết cụ thể theo từng nguồn hình thành : Chi tiêu Nhà nước cấp, đơn vị chức năng cấp trên cấp, nhận viện trợ, hỗ trợ vốn của tổ chức triển khai, cá thể, từ thu sự nghiệp của đơn vị chức năng. Đồng thời, phải hạch toán chi tiết cụ thể, tách bạch nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm nay và kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước .
c ) Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, nguồn kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản phải được sử dụng đúng mục tiêu, nội dung hoạt động giải trí, đúng tiêu chuẩn, định mức của Nhà nước, của đơn vị chức năng cấp trên và trong khoanh vùng phạm vi dự trù đã được duyệt .
d ) Trường hợp nguồn kinh phí đầu tư được NSNN cấp thì tùy theo từng phương pháp cấp phép kinh phí đầu tư sự nghiệp của Ngân sách chi tiêu Nhà nước để ghi sổ kế toán :
– Nếu Ngân sách chi tiêu Nhà nước cấp kinh phí đầu tư bằng lệnh chi tiền, khi nhận được giấy báo Có, số tiền đã vào thông tin tài khoản của đơn vị chức năng, kế toán đồng thời ghi tăng tiền gửi và ghi tăng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ;
– Nếu Ngân sách chi tiêu Nhà nước cấp kinh phí đầu tư bằng hình thức giao dự trù chi sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, khi nhận được thông tin hoặc khi rút dự trù chi sự nghiệp, dự án Bất Động Sản để chi, đơn vị chức năng phải thuyết minh trên Báo cáo kinh tế tài chính, đồng thời ghi Có TK 461 ” Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ” đối ứng với những TK có tương quan .
đ ) Cuối mỗi năm kinh tế tài chính, đơn vị chức năng phải làm thủ tục quyết toán tình hình tiếp đón và sử dụng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp với cơ quan tài chính, cơ quan chủ quản và với từng cơ quan, tổ chức triển khai cấp phép kinh phí đầu tư theo chủ trương kinh tế tài chính hiện hành. Số kinh phí đầu tư sử dụng chưa hết được giải quyết và xử lý theo quyết định hành động của cơ quan có thẩm quyền. Đơn vị chỉ được chuyển sang năm sau số kinh phí đầu tư sự nghiệp, dự án Bất Động Sản chưa sử dụng hết khi được cơ quan hoặc cấp có thẩm quyền đồng ý .
e ) Cuối năm kinh tế tài chính, nếu số chi hoạt động giải trí bằng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp chưa được duyệt quyết toán, thì kế toán kết chuyển nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm nay sang nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước .

2. Kết cấu và nội dung phải ánh của tài khoản 461 – Nguồn kinh phí sự nghiệp

Bên Nợ:

– Số chi bằng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, nguồn kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản đã được duyệt quyết toán với nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, nguồn kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản ;
– Số kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản sử dụng không hết hoàn trả cho NSNN hoặc nộp trả cấp trên .

Bên Có:

– Số kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản đã thực nhận của Ngân sách chi tiêu hoặc cấp trên ;
– Các khoản thu sự nghiệp phát sinh tại đơn vị chức năng được bổ trợ nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp .

Số dư bên Có: Số kinh phí sự nghiệp, kinh phí dự án đã nhận của Ngân sách hoặc cấp trên cấp nhưng chưa sử dụng hoặc đã sử dụng nhưng chưa được quyết toán.

Tài khoản 461 – Nguồn kinh phí sự nghiệp, có 2 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 4611 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước : Phản ánh số kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản thuộc năm trước đã sử dụng nhưng báo cáo giải trình quyết toán năm trước chưa được duyệt và số kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước chưa sử dụng hết. Khi báo cáo giải trình quyết toán năm trước được duyệt, số chi bằng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản năm trước sẽ được chuyển trừ vào thông tin tài khoản 461 ” Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ” ( 4611 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước ). Còn số kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước chưa sử dụng hết, tùy theo quyết định hành động của cơ quan tài chính hoặc cấp có thẩm quyền, phải nộp lại ngân sách hoặc chuyển thành nguồn kinh phí đầu tư năm nay .
– Tài khoản 4612 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm nay : Phản ánh nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản đã được giá thành hoặc cấp trên cấp trong năm nay, kể cả những khoản kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước chưa sử dụng hết khi xét duyệt báo cáo giải trình quyết toán được chuyển thành khoản kinh phí đầu tư của năm nay. Hết niên độ kế toán, sang đầu năm sau số kinh phí đầu tư thuộc năm nay, nếu chưa được quyết toán sẽ được chuyển từ thông tin tài khoản 4612 ” Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm nay ” sang thông tin tài khoản 4611 ” Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm trước ” để theo dõi cho đến khi báo cáo giải trình quyết toán năm trước được duyệt .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Nhận kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản do Ngân sách chi tiêu Nhà nước cấp bằng lệnh chi tiền hoặc kinh phí đầu tư sự nghiệp do cấp trên cấp bằng tiền, ghi :
Nợ những TK 111, 112
Có TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4612 ) .
b ) Khi rút dự trù chi sự nghiệp, dự án Bất Động Sản về nhập quỹ hoặc mua vật tư, dụng cụ hoặc giao dịch thanh toán trực tiếp cho người bán hàng, hoặc chi trực tiếp, ghi :
Nợ TK 111 – Tiền mặt
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 )
Nợ những TK 152, 153, …
Có TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4612 ) .
c ) Các khoản thu sự nghiệp phát sinh tại đơn vị chức năng ( nếu có ), ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4612 ) .
d ) Nhận kinh phí đầu tư sự nghiệp bằng TSCĐ do Ngân sách chi tiêu cấp, đơn vị chức năng cấp trên cấp hoặc được viện trợ không hoàn trả bằng TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, hoạt động giải trí dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung
Có TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp .
Đồng thời, ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp
Có TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ .
đ ) Cuối kỳ kế toán năm, đơn vị chức năng còn có số dư tiền mặt, tiền gửi thuộc nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản nếu phải nộp trả số kinh phí đầu tư sự nghiệp sử dụng không hết cho Chi tiêu Nhà nước hoặc cấp trên, khi nộp trả, ghi :
Nợ TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp
Có những TK 111, 112 .
Nếu số kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản sử dụng không hết được giữ lại để chuyển thành nguồn kinh phí đầu tư năm sau thì không triển khai bút toán trên .
e ) Khi báo cáo giải trình quyết toán chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản được duyệt ngay trong năm, ghi :
Nợ TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4612 )
Có TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 ) ( số chi được duyệt ) .
g ) Nếu đến cuối năm báo cáo giải trình quyết toán chi sự nghiệp, dự án Bất Động Sản chưa được duyệt :
– Kết chuyển chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản năm nay thành chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản năm trước, ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1611 – Chi sự nghiệp năm trước )
Có TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1612 – Chi sự nghiệp năm nay ) .
– Đồng thời kết chuyển nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản năm nay thành nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản năm trước, ghi :
Nợ TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4612 )
Có TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4611 ) .
h ) Khi báo cáo giải trình quyết toán chi sự nghiệp, chi dự án Bất Động Sản năm trước được duyệt, ghi :
Nợ TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4611 )
Có TK 161 – Chi sự nghiệp ( 1611 ) .
i ) Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp của năm trước được xác lập còn thừa khi xét duyệt báo cáo giải trình quyết toán năm, được chuyển thành nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp năm nay, ghi :
Nợ TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4611 )
Có TK 461 – Nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp ( 4612 ) .

Điều 77. Tài khoản 466 – Nguồn kinh phí hình thành tài sản cố định

1. Nguyên tắc kế toán

a ) Tài khoản này dùng để phản ánh số hiện có và tình hình dịch chuyển tăng, giảm nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ. Chỉ ghi tăng nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ khi đơn vị chức năng shopping TSCĐ, góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng mới hoặc tăng cấp, tái tạo, lan rộng ra được ghi tăng nguyên giá TSCĐ bằng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản được cấp từ NSNN hoặc nhận viện trợ, hỗ trợ vốn, đưa vào sử dụng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản .
b ) Ghi giảm nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ khi tính hao mòn TSCĐ hoặc nhượng bán, thanh lý, phát hiện thiếu TSCĐ khi kiểm kê, nộp trả Nhà nước hoặc điều chuyển TSCĐ cho đơn vị chức năng khác theo lệnh của cấp trên, của Nhà nước .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 466 – Nguồn kinh phí hình thành tài sản cố định

Bên Nợ: Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ giảm, gồm:

– Nộp trả Nhà nước hoặc điều chuyển TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, hoạt động giải trí dự án Bất Động Sản theo quyết định hành động của cơ quan Nhà nước hoặc cấp có thẩm quyền ;
– Tính hao mòn TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản ;
– Nhượng bán, thanh lý TSCĐ, phát hiện thiếu TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản ;
– Giá trị còn lại của TSCĐ giảm do nhìn nhận lại .

Bên Có: Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ tăng, gồm:

– Đầu tư, shopping TSCĐ triển khai xong đưa vào sử dụng hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản :
– Được cấp kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản, được viện trợ không hoàn trả bằng TSCĐ ;
– Giá trị còn lại của TSCĐ tăng do nhìn nhận lại .

Số dư bên Có: Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ hiện có ở đơn vị.

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

a ) Trường hợp được Ngân sách chi tiêu Nhà nước, đơn vị chức năng cấp trên cấp kinh phí đầu tư bằng TSCĐ hoặc dùng kinh phí đầu tư sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, viện trợ không hoàn trả để shopping TSCĐ, góp vốn đầu tư XDCB, khi việc mua TSCĐ, góp vốn đầu tư XDCB triển khai xong gia tài được đưa vào sử dụng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 211 – TSCĐ hữu hình
Nợ TK 213 – TSCĐ vô hình dung
Có những TK 111, 112, 241, 331, 461, …
Đồng thời ghi :
Nợ TK 161 – Chi sự nghiệp
Có TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ .
b ) Cuối kỳ kế toán năm tính hao mòn TSCĐ góp vốn đầu tư, shopping bằng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản, ghi :
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ
Có TK 214 – Hao mòn TSCĐ .
c ) Khi nhượng bán, thanh lý TSCĐ dùng cho hoạt động giải trí sự nghiệp, dự án Bất Động Sản :
– Ghi giảm TSCĐ nhượng bán, thanh lý :
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn TSCĐ ( giá trị hao mòn )
Có TK 211 – TSCĐ hữu hình ( nguyên giá )
Có TK 213 – TSCĐ vô hình dung ( nguyên giá ) .
– Số thu, những khoản chi và chênh lệch thu, chi về nhượng bán, thanh lý TSCĐ góp vốn đầu tư bằng nguồn kinh phí đầu tư sự nghiệp, kinh phí đầu tư dự án Bất Động Sản, được giải quyết và xử lý và hạch toán theo quyết định hành động thanh lý, nhượng bán TSCĐ của cấp có thẩm quyền .
d ) Kế toán chuyển giao gia tài là những khu công trình phúc lợi : Đối với gia tài là khu công trình phúc lợi được góp vốn đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước, nếu doanh nghiệp cổ phần hóa từ doanh nghiệp 100 % vốn nhà nước liên tục sử dụng cho mục tiêu kinh doanh thương mại, kế toán ghi :
Nợ TK 466 – Nguồn kinh phí đầu tư đã hình thành TSCĐ
Có TK 411 – Vốn góp vốn đầu tư của chủ chiếm hữu .

Điều 78. Nguyên tắc kế toán các khoản doanh thu

1. Doanh thu là quyền lợi kinh tế tài chính thu được làm tăng vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp ngoại trừ phần góp phần thêm của những cổ đông. Doanh thu được ghi nhận tại thời gian thanh toán giao dịch phát sinh, khi chắc như đinh thu được quyền lợi kinh tế tài chính, được xác lập theo giá trị hài hòa và hợp lý của những khoản được quyền nhận, không phân biệt đã thu tiền hay sẽ thu được tiền .
2. Doanh thu và ngân sách tạo ra khoản lệch giá đó phải được ghi nhận đồng thời theo nguyên tắc tương thích. Tuy nhiên trong một số ít trường hợp, nguyên tắc tương thích hoàn toàn có thể xung đột với nguyên tắc thận trọng trong kế toán, thì kế toán phải địa thế căn cứ vào chất thực chất và những Chuẩn mực kế toán để phản ánh thanh toán giao dịch một cách trung thực, hài hòa và hợp lý .
– Một hợp đồng kinh tế tài chính hoàn toàn có thể gồm có nhiều thanh toán giao dịch. Kế toán phải phân biệt những thanh toán giao dịch để vận dụng những điều kiện kèm theo ghi nhận lệch giá tương thích với pháp luật của Chuẩn mực kế toán “ Doanh thu ” .
– Doanh thu phải được ghi nhận tương thích với thực chất hơn là hình thức hoặc tên gọi của thanh toán giao dịch và phải được phân chia theo nghĩa vụ và trách nhiệm đáp ứng sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ .
+ Ví dụ người mua chỉ được nhận hàng khuyến mại khi mua mẫu sản phẩm sản phẩm & hàng hóa của đơn vị chức năng ( như mua 2 mẫu sản phẩm được Tặng thêm một mẫu sản phẩm ) thì thực chất thanh toán giao dịch là giảm giá hàng bán, loại sản phẩm khuyến mãi ngay không tính tiền cho người mua về hình thức được gọi là khuyến mại nhưng về thực chất là bán vì người mua sẽ không được hưởng nếu không mua loại sản phẩm. Trường hợp này giá trị mẫu sản phẩm khuyến mãi ngay cho người mua được phản ánh vào giá vốn và lệch giá tương ứng với giá trị hài hòa và hợp lý của loại sản phẩm đó phải được ghi nhận .
+ Ví dụ : Trường hợp bán mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa kèm theo loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị thay thế sửa chữa ( phòng ngừa trong những trường hợp loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa bị hỏng hóc ) thì phải phân chia lệch giá cho mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa được bán và loại sản phẩm sản phẩm & hàng hóa, thiết bị giao cho người mua để thay thế sửa chữa phòng ngừa hỏng hóc. Giá trị của sản phảm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị sửa chữa thay thế được ghi nhận vào giá vốn hàng bán .
– Đối với những thanh toán giao dịch làm phát sinh nghĩa vụ và trách nhiệm của người bán ở thời gian hiện tại và trong tương lai, lệch giá phải được phân chia theo giá trị hài hòa và hợp lý của từng nghĩa vụ và trách nhiệm và được ghi nhận khi nghĩa vụ và trách nhiệm đã được thực thi .
3. Doanh thu, lãi hoặc lỗ chỉ được coi là chưa triển khai nếu doanh nghiệp còn có nghĩa vụ và trách nhiệm thực thi những nghĩa vụ và trách nhiệm trong tương lai ( trừ nghĩa vụ và trách nhiệm bh thường thì ) và chưa chắc như đinh thu được quyền lợi kinh tế tài chính ; Việc phân loại những khoản lãi, lỗ là thực thi hoặc chưa thực thi không phụ thuộc vào vào việc đã phát sinh dòng tiền hay chưa .
Các khoản lãi, lỗ phát sinh do nhìn nhận lại gia tài, nợ phải trả không được coi là chưa triển khai do tại thời gian nhìn nhận lại, đơn vị chức năng đã có quyền so với gia tài và đã có nghĩa vụ và trách nhiệm nợ hiện tại so với những khoản nợ phải trả, ví dụ : Các khoản lãi, lỗ phát sinh do nhìn nhận lại gia tài mang đi góp vốn góp vốn đầu tư vào đơn vị chức năng khác, nhìn nhận lại những gia tài kinh tế tài chính theo giá trị hài hòa và hợp lý, chênh lệch tỷ giá do nhìn nhận lại những khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ … đều được coi là đã thực thi .
4. Doanh thu không gồm có những khoản thu hộ bên thứ ba, ví dụ ;
– Các loại thuế gián thu ( thuế GTGT, thuế xuất khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế bảo vệ môi trường tự nhiên ) phải nộp ;
– Số tiền người bán hàng đại lý thu hộ bên chủ hàng do bán hàng đại lý ;
– Các khoản phụ thu và phí thu thêm ngoài giá bán đơn vị chức năng không được hưởng ;
– Các trường hợp khác .
Trường hợp những khoản thuế gián thu phải nộp mà không tách riêng ngay được tại thời gian phát sinh thanh toán giao dịch thì để thuận tiện cho công tác làm việc kế toán, hoàn toàn có thể ghi nhận lệch giá trên sổ kế toán gồm có cả số thuế gián thu nhưng định kỳ kế toán phải ghi giảm lệch giá so với số thuế gián thu phải nộp. Tuy nhiên, khi lập Báo cáo kinh tế tài chính kế toán bắt buộc phải xác lập và vô hiệu hàng loạt số thuế gián thu phải nộp ra khỏi những chỉ tiêu phản ánh lệch giá gộp .
5. Thời điểm, địa thế căn cứ để ghi nhận lệch giá kế toán và lệch giá tính thuế hoàn toàn có thể khác nhau tùy vào từng trường hợp đơn cử. Doanh thu tính thuế chỉ được sử dụng để xác lập số thuế phải nộp theo luật định ; Doanh thu ghi nhận trên sổ kế toán để lập Báo cáo kinh tế tài chính phải tuân thủ những nguyên tắc kế toán và tùy theo từng trường hợp không nhất thiết phải bằng số đã ghi trên hóa đơn bán hàng .
6. Khi luân chuyển loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ giữa những đơn vị chức năng hạch toán phụ thuộc vào trong nội bộ doanh nghiệp, tùy theo đặc thù hoạt động giải trí, phân cấp quản trị của từng đơn vị chức năng, doanh nghiệp hoàn toàn có thể quyết định hành động việc ghi nhận lệch giá tại những đơn vị chức năng nếu có sự ngày càng tăng trong giá trị loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa giữa những khâu mà không nhờ vào vào chứng từ kèm theo ( xuất hóa đơn hay chứng từ nội bộ ). Khi lập Báo cáo kinh tế tài chính tổng hợp, tổng thể những khoản lệch giá giữa những đơn vị chức năng trong nội bộ doanh nghiệp đều phải được loại trừ .
7. Doanh thu được ghi nhận chỉ gồm có lệch giá của kỳ báo cáo giải trình. Các thông tin tài khoản phản ánh lệch giá không có số dư, cuối kỳ kế toán phải kết chuyển lệch giá để xác lập hiệu quả kinh doanh thương mại .

Điều 79. Tài khoản 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

1. Nguyên tắc kế toán

1.1. Tài khoản này dùng để phản ánh lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán, gồm có cả lệch giá bán hàng hoá, loại sản phẩm và phân phối dịch vụ cho công ty mẹ, công ty con trong cùng tập đoàn lớn .
1.2. Tài khoản này phản ánh lệch giá của hoạt động giải trí sản xuất, kinh doanh thương mại từ những thanh toán giao dịch và những nhiệm vụ sau :
a ) Bán hàng : Bán mẫu sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra, bán hàng hoá mua vào và bán bất động sản góp vốn đầu tư ;
b ) Cung cấp dịch vụ : Thực hiện việc làm đã thoả thuận theo hợp đồng trong một kỳ, hoặc nhiều kỳ kế toán, như cung ứng dịch vụ vận tải đường bộ, du lịch, cho thuê TSCĐ theo phương pháp cho thuê hoạt động giải trí, lệch giá hợp đồng thiết kế xây dựng ….
c ) Doanh thu khác .
1.3. Điều kiện ghi nhận lệch giá
a ) Doanh nghiệp chỉ ghi nhận lệch giá bán hàng khi đồng thời thỏa mãn nhu cầu những điều kiện kèm theo sau :
– Doanh nghiệp đã chuyển giao phần nhiều rủi ro đáng tiếc và quyền lợi gắn liền với quyền sở hữu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa cho người mua ;
– Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản trị sản phẩm & hàng hóa như người chiếm hữu hoặc quyền trấn áp sản phẩm & hàng hóa ;
– Doanh thu được xác lập tương đối chắc như đinh. Khi hợp đồng quy định người mua được quyền trả lại loại sản phẩm, hàng hoá, đã mua theo những điều kiện kèm theo đơn cử, doanh nghiệp chỉ được ghi nhận lệch giá khi những điều kiện kèm theo đơn cử đó không còn sống sót và người mua không được quyền trả lại loại sản phẩm, hàng hoá ( trừ trường hợp người mua có quyền trả lại sản phẩm & hàng hóa dưới hình thức đổi lại để lấy sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ khác ) ;
– Doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được quyền lợi kinh tế tài chính từ thanh toán giao dịch bán hàng ;
– Xác định được những ngân sách tương quan đến thanh toán giao dịch bán hàng .
b ) Doanh nghiệp chỉ ghi nhận lệch giá phân phối dịch vụ khi đồng thời thỏa mãn nhu cầu những điều kiện kèm theo sau :
– Doanh thu được xác lập tương đối chắc như đinh. Khi hợp đồng quy định người mua được quyền trả lại dịch vụ đã mua theo những điều kiện kèm theo đơn cử, doanh nghiệp chỉ được ghi nhận lệch giá khi những điều kiện kèm theo đơn cử đó không còn sống sót và người mua không được quyền trả lại dịch vụ đã cung ứng ;
– Doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được quyền lợi kinh tế tài chính từ thanh toán giao dịch cung ứng dịch vụ đó ;
– Xác định được phần việc làm đã hoàn thành xong vào thời gian báo cáo giải trình ;
– Xác định được ngân sách phát sinh cho thanh toán giao dịch và ngân sách để triển khai xong thanh toán giao dịch cung ứng dịch vụ đó .
1.4. Trường hợp hợp đồng kinh tế tài chính gồm có nhiều thanh toán giao dịch, doanh nghiệp phải nhận ra những thanh toán giao dịch để ghi nhận lệch giá tương thích với Chuẩn mực kế toán, ví dụ :
– Trường hợp hợp đồng kinh tế tài chính pháp luật việc bán hàng và phân phối dịch vụ sau bán hàng ( ngoài pháp luật Bảo hành thường thì ), doanh nghiệp phải ghi nhận riêng lệch giá bán hàng và lệch giá phân phối dịch vụ ;
– Trường hợp hợp đồng lao lý bên bán hàng chịu nghĩa vụ và trách nhiệm lắp ráp mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa cho người mua thì lệch giá chỉ được ghi nhận sau khi việc lắp ráp được thực thi xong .
– Trường hợp doanh nghiệp có nghĩa vụ và trách nhiệm phải cung ứng cho người mua sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không tính tiền hoặc chiết khấu, giảm giá trong thanh toán giao dịch dành cho người mua truyền thống cuội nguồn, kế toán chỉ ghi nhận lệch giá so với sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ phải cung ứng không lấy phí đó cho đến khi đã thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm với người mua .
1.5. Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ thuần mà doanh nghiệp triển khai được trong kỳ kế toán hoàn toàn có thể thấp hơn lệch giá bán hàng và cung ứng dịch vụ ghi nhận khởi đầu do những nguyên do : Doanh nghiệp chiết khấu thương mại, giảm giá hàng đã bán cho người mua hoặc hàng đã bán bị trả lại ( do không bảo vệ điều kiện kèm theo về quy cách, phẩm chất ghi trong hợp đồng kinh tế tài chính ) ;
Trường hợp loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã tiêu thụ từ những kỳ trước, đến kỳ sau phải chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hoặc hàng bán bị trả lại thì doanh nghiệp được ghi giảm lệch giá theo nguyên tắc :
– Nếu mẫu sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đã tiêu thụ từ những kỳ trước, đến kỳ sau phải giảm giá, phải chiết khấu thương mại, bị trả lại nhưng phát sinh trước thời gian phát hành Báo cáo kinh tế tài chính, kế toán phải coi đây là một sự kiện cần kiểm soát và điều chỉnh phát sinh sau ngày lập Bảng cân đối kế toán và ghi giảm lệch giá trên Báo cáo kinh tế tài chính của kỳ lập báo cáo giải trình .
– Trường hợp Sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ phải giảm giá, phải chiết khấu thương mại, bị trả lại sau thời gian phát hành Báo cáo kinh tế tài chính thì doanh nghiệp ghi giảm lệch giá của kỳ phát sinh .
1.6. Doanh thu trong 1 số ít trường hợp được xác lập như sau :
1.6.1. Doanh thu bán hàng, cung ứng dịch vụ không gồm có những khoản thuế gián thu phải nộp, như thuế GTGT ( kể cả trường hợp nộp thuế GTGT theo chiêu thức trực tiếp ), thuế TTĐB, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường .
Trường hợp không tách ngay được số thuế gián thu phải nộp tại thời gian ghi nhận lệch giá, kế toán được ghi nhận lệch giá gồm có cả số thuế phải nộp và định kỳ phải ghi giảm lệch giá so với số thuế gián thu phải nộp. Khi lập báo cáo giải trình tác dụng kinh doanh thương mại, chỉ tiêu “ Doanh thu bán hàng, phân phối dịch vụ ” và chỉ tiêu “ Các khoản giảm trừ lệch giá ” đều không gồm có số thuế gián thu phải nộp trong kỳ do về thực chất những khoản thuế gián thu không được coi là một bộ phận của lệch giá .
1.6.2. Trường hợp trong kỳ doanh nghiệp đã viết hoá đơn bán hàng và đã thu tiền bán hàng nhưng đến cuối kỳ vẫn chưa giao hàng cho người mua hàng, thì trị giá số hàng này không được coi là đã bán trong kỳ và không được ghi vào thông tin tài khoản 511 “ Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ” mà chỉ hạch toán vào bên Có thông tin tài khoản 131 “ Phải thu của người mua ” về khoản tiền đã thu của người mua. Khi thực giao hàng cho người mua sẽ hạch toán vào thông tin tài khoản 511 “ Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ” về trị giá hàng đã giao, đã thu trước tiền bán hàng, tương thích với những điều kiện kèm theo ghi nhận lệch giá .
1.6.3. Trường hợp xuất sản phẩm & hàng hóa để khuyến mại, quảng cáo nhưng người mua chỉ được nhận hàng khuyến mại, quảng cáo kèm theo những điều kiện kèm theo khác như phải mua mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa ( ví dụ như mua 2 mẫu sản phẩm được khuyến mãi 1 mẫu sản phẩm …. ) thì kế toán phải phân chia số tiền thu được để tính lệch giá cho cả hàng khuyến mại, giá trị hàng khuyến mại được tính vào giá vốn hàng bán ( trường hợp này thực chất thanh toán giao dịch là giảm giá hàng bán ) .
1.6.4. Trường hợp doanh nghiệp có lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ bằng ngoại tệ thì phải quy đổi ngoại tệ ra đơn vị chức năng tiền tệ kế toán theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian phát sinh nhiệm vụ kinh tế tài chính. Trường hợp có nhận tiền ứng trước của người mua bằng ngoại tệ thì lệch giá tương ứng với số tiền ứng trước được quy đổi ra đơn vị chức năng tiền tệ kế toán theo tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian nhận ứng trước .
1.6.5. Doanh thu bán bất động sản của doanh nghiệp là chủ góp vốn đầu tư phải triển khai theo nguyên tắc :
a ) Đối với những khu công trình, khuôn khổ khu công trình mà doanh nghiệp là chủ góp vốn đầu tư ( kể cả những khu công trình, khuôn khổ khu công trình doanh nghiệp vừa là chủ góp vốn đầu tư, vừa tự xây đắp ), doanh nghiệp không được ghi nhận lệch giá bán bất động sản theo Chuẩn mực kế toán Hợp đồng thiết kế xây dựng và không được ghi nhận lệch giá so với số tiền thu trước của người mua theo tiến trình. Việc ghi nhận lệch giá bán bất động sản phải bảo vệ thoả mãn đồng thời 5 điều kiện kèm theo sau :
– Bất động sản đã triển khai xong hàng loạt và chuyển giao cho người mua, doanh nghiệp đã chuyển giao rủi ro đáng tiếc và quyền lợi gắn liền với quyền sở hữu bất động sản cho người mua ;
– Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản trị bất động sản như người chiếm hữu bất động sản hoặc quyền trấn áp bất động sản ;
– Doanh thu được xác lập tương đối chắc như đinh ;
– Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được quyền lợi kinh tế tài chính từ thanh toán giao dịch bán bất động sản ;
– Xác định được ngân sách tương quan đến thanh toán giao dịch bán bất động sản .
b ) Đối với những khu công trình, khuôn khổ khu công trình mà doanh nghiệp là chủ góp vốn đầu tư ( kể cả những khu công trình, khuôn khổ khu công trình doanh nghiệp vừa là chủ góp vốn đầu tư, vừa tự kiến thiết ), trường hợp người mua có quyền hoàn thành xong nội thất bên trong của bất động sản và doanh nghiệp thực thi việc hoàn thành xong nội thất bên trong của bất động sản theo đúng phong cách thiết kế, mẫu mã, nhu yếu của người mua thì doanh nghiệp được ghi nhận lệch giá khi triển khai xong, chuyển giao phần xây thô cho người mua. Trường hợp này, doanh nghiệp phải có hợp đồng hoàn thành xong nội thất bên trong bất động sản riêng với người mua, trong đó lao lý rõ nhu yếu của người mua về phong cách thiết kế, kỹ thuật, mẫu mã, hình thức hoàn thành xong nội thất bên trong bất động sản và biên bản chuyển giao phần xây thô cho người mua .
c ) Đối với bất động sản phân lô bán nền, nếu đã chuyển giao nền đất cho người mua ( không nhờ vào đã làm xong thủ tục pháp lý về giấy ghi nhận quyền sử dụng đất hay chưa ) và hợp đồng không hủy ngang, chủ góp vốn đầu tư được ghi nhận lệch giá so với nền đất đã bán khi thỏa mãn nhu cầu đồng thời những điều kiện kèm theo sau :
– Đã chuyển giao rủi ro đáng tiếc và quyền lợi gắn liền với quyền sử dụng đất cho người mua ;
– Doanh thu được xác lập tương đối chắc như đinh ;
– Xác định được ngân sách tương quan đến thanh toán giao dịch bán nền đất ;
– Doanh nghiệp đã thu được hoặc chắc như đinh sẽ thu được quyền lợi kinh tế tài chính từ thanh toán giao dịch bán nền đất .
1.6.6. Đối với hàng hoá nhận bán đại lý, ký gửi theo phương pháp bán đúng giá hưởng hoa hồng, lệch giá là phần hoa hồng bán hàng mà doanh nghiệp được hưởng .
1.6.7. Đối với hoạt động giải trí dịch vụ ủy thác xuất nhập khẩu, lệch giá là phí ủy thác đơn vị chức năng được hưởng .
1.6.8. Đối với đơn vị chức năng nhận gia công vật tư, hàng hoá, lệch giá là số tiền gia công trong thực tiễn được hưởng, không gồm có giá trị vật tư, hàng hoá nhận gia công .
1.6.9. Trường hợp bán hàng theo phương pháp trả chậm, trả góp, lệch giá được xác lập theo giá bán trả tiền ngay ;
1.6.10. Nguyên tắc ghi nhận lệch giá so với thanh toán giao dịch bán sản phẩm & hàng hóa, cung ứng dịch vụ theo chương trình dành cho người mua truyền thống cuội nguồn :
a ) Đặc điểm của thanh toán giao dịch bán sản phẩm & hàng hóa, cung ứng dịch vụ theo chương trình dành cho người mua truyền thống cuội nguồn : Giao dịch theo chương trình dành cho người mua truyền thống lịch sử phải thỏa mãn nhu cầu đồng thời toàn bộ những điều kiện kèm theo sau :
– Khi mua sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, người mua được tích điểm thưởng để khi đạt đủ số điểm theo pháp luật sẽ được nhận một lượng sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không lấy phí hoặc được giảm giá chiết khấu ;
– Người bán phải xác lập được giá trị hài hòa và hợp lý của sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ sẽ phải phân phối không lấy phí hoặc số tiền sẽ chiết khấu, giảm giá cho người mua khi người mua đạt được những điều kiện kèm theo của chương trình ( tích đủ điểm thưởng ) ;
– Chương trình phải có số lượng giới hạn về thời hạn đơn cử, rõ ràng, nếu quá thời hạn theo lao lý của chương trình mà người mua chưa phân phối được những điều kiện kèm theo đặt ra thì người bán sẽ không còn nghĩa vụ và trách nhiệm phải phân phối sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không tính tiền hoặc giảm giá, chiết khấu cho người mua ( số điểm thưởng của người mua tích góp hết giá trị sử dụng ) ;
– Sau khi nhận sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không lấy phí hoặc được chiết khấu giảm giá, người mua bị trừ số điểm tích góp theo pháp luật của chương trình ( đổi điểm tích góp để lấy sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ hoặc số tiền chiết khấu, giảm giá khi mua hàng ) .
– Việc phân phối sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không tính tiền hoặc chiết khấu, giảm giá cho người mua khi đạt đủ số điểm thưởng hoàn toàn có thể được thực thi bởi chính người bán hoặc một bên thứ ba theo lao lý của chương trình .
b ) Nguyên tắc kế toán
– Tại thời gian bán sản phẩm & hàng hóa, phân phối dịch vụ, người bán phải xác lập riêng giá trị hài hòa và hợp lý của sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ phải cung ứng không tính tiền hoặc số tiền phải chiết khấu, giảm giá cho người mua khi người mua đạt được những điều kiện kèm theo theo pháp luật của chương trình .
– Doanh thu được ghi nhận là tổng số tiền phải thu hoặc đã thu trừ đi giá trị hài hòa và hợp lý của sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ phải cung ứng không lấy phí hoặc số phải chiết khấu, giảm giá cho người mua. Giá trị của sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ phải cung ứng không lấy phí hoặc số phải chiết khấu, giảm giá cho người mua được ghi nhận là lệch giá chưa thực thi. Nếu hết thời hạn của chương trình mà người mua không đạt đủ điều kiện kèm theo theo lao lý và không được hưởng sản phẩm & hàng hóa dịch vụ không lấy phí hoặc chiết khấu giảm giá, khoản lệch giá chưa thực thi được kết chuyển vào lệch giá bán hàng, phân phối dịch vụ .
– Khi người mua đạt được những điều kiện kèm theo theo pháp luật của chương trình, việc giải quyết và xử lý khoản lệch giá chưa thực thi được thực thi như sau :
+ Trường hợp người bán trực tiếp cung ứng sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không lấy phí hoặc chiết khấu, giảm giá cho người mua : Khoản lệch giá chưa triển khai tương ứng với giá trị hài hòa và hợp lý của số sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ cung ứng không tính tiền hoặc số phải giảm giá, chiết khấu cho người mua được ghi nhận là lệch giá bán hàng, phân phối dịch vụ khi người mua đã nhận được sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không lấy phí hoặc được chiết khấu, giảm giá theo pháp luật của chương trình .
+ Trường hợp bên thứ ba có nghĩa vụ và trách nhiệm cung ứng sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không tính tiền hoặc chiết khấu, giảm giá cho người mua : Nếu hợp đồng giữa người bán và bên thứ ba đó không mang đặc thù hợp đồng đại lý, khi bên thứ ba thực thi việc cung ứng sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ, chiết khấu giảm giá, khoản lệch giá chưa triển khai được kết chuyển sang lệch giá bán hàng, cung ứng dịch vụ. Nếu hợp đồng mang tính đại lý, chỉ phần chênh lệch giữa khoản lệch giá chưa thực thi và số tiền phải trả cho bên thứ ba mới được ghi nhận là lệch giá. Số tiền thanh toán giao dịch cho bên thứ ba được coi như việc thanh toán giao dịch khoản nợ phải trả .
1.6.11. Nguyên tắc ghi nhận và xác lập lệch giá của hợp đồng kiến thiết xây dựng
a ) Doanh thu của hợp đồng thiết kế xây dựng gồm có :
– Doanh thu khởi đầu được ghi trong hợp đồng ;
– Các khoản tăng, giảm khi thực thi hợp đồng, những khoản tiền thưởng và những khoản giao dịch thanh toán khác nếu những khoản này có năng lực làm đổi khác lệch giá, và hoàn toàn có thể xác lập được một cách đáng đáng tin cậy :
+ Doanh thu của hợp đồng hoàn toàn có thể tăng hay giảm ở từng thời kỳ, ví dụ : Nhà thầu và người mua hoàn toàn có thể chấp thuận đồng ý với nhau về những biến hóa và những nhu yếu làm tăng hoặc giảm lệch giá của hợp đồng trong kỳ tiếp theo so với hợp đồng được chấp thuận đồng ý lần tiên phong ; Doanh thu đã được thoả thuận trong hợp đồng với giá cố định và thắt chặt hoàn toàn có thể tăng vì nguyên do Ngân sách chi tiêu tăng lên ; Doanh thu theo hợp đồng hoàn toàn có thể bị giảm do nhà thầu không thực thi đúng quy trình tiến độ hoặc không bảo vệ chất lượng kiến thiết xây dựng theo thoả thuận trong hợp đồng ; Khi hợp đồng với giá cố định và thắt chặt lao lý mức giá cố định và thắt chặt cho một đơn vị chức năng mẫu sản phẩm hoàn thành xong thì lệch giá theo hợp đồng sẽ tăng hoặc giảm khi khối lượng mẫu sản phẩm tăng hoặc giảm .
+ Khoản tiền thưởng là những khoản phụ thêm trả cho nhà thầu nếu nhà thầu thực thi hợp đồng đạt hay vượt mức nhu yếu. Khoản tiền thưởng được tính vào lệch giá của hợp đồng kiến thiết xây dựng khi có đủ 2 điều kiện kèm theo : ( i ) Chắc chắn đạt hoặc vượt mức một số ít tiêu chuẩn đơn cử đã được ghi trong hợp đồng ; ( ii ) Khoản tiền thưởng được xác lập một cách đáng đáng tin cậy .
– Khoản thanh toán giao dịch khác mà nhà thầu thu được từ người mua hay một bên khác để bù đắp cho những ngân sách không gồm có trong giá hợp đồng. Ví dụ : Sự chậm trễ do người mua gây nên ; Sai sót trong những chỉ tiêu kỹ thuật hoặc phong cách thiết kế và những tranh chấp về những biến hóa trong việc triển khai hợp đồng. Việc xác lập lệch giá tăng thêm từ những khoản giao dịch thanh toán trên còn tuỳ thuộc vào rất nhiều yếu tố không chắc như đinh và thường nhờ vào vào tác dụng của nhiều cuộc đàm phán. Do đó, những khoản giao dịch thanh toán khác chỉ được tính vào lệch giá của hợp đồng kiến thiết xây dựng khi :
+ Các cuộc thoả thuận đã đạt được hiệu quả là người mua sẽ chấp thuận đồng ý bồi thường ;
+ Khoản thanh toán giao dịch khác được người mua đồng ý chấp thuận và hoàn toàn có thể xác lập được một cách đáng an toàn và đáng tin cậy .
b ) Ghi nhận lệch giá của hợp đồng thiết kế xây dựng theo 1 trong 2 trường hợp sau :
– Trường hợp hợp đồng thiết kế xây dựng lao lý nhà thầu được giao dịch thanh toán theo tiến trình kế hoạch, khi hiệu quả thực thi hợp đồng thiết kế xây dựng được ước tính một cách đáng đáng tin cậy, thì lệch giá của hợp đồng thiết kế xây dựng được ghi nhận tương ứng với phần việc làm đã hoàn thành xong do nhà thầu tự xác lập vào ngày lập Báo cáo kinh tế tài chính mà không nhờ vào vào hoá đơn thanh toán giao dịch theo tiến trình kế hoạch đã lập hay chưa và số tiền ghi trên hoá đơn là bao nhiêu ;
– Trường hợp hợp đồng thiết kế xây dựng pháp luật nhà thầu được giao dịch thanh toán theo giá trị khối lượng thực thi, khi tác dụng thực thi hợp đồng thiết kế xây dựng được xác lập một cách đáng đáng tin cậy và được người mua xác nhận, thì lệch giá và ngân sách tương quan đến hợp đồng được ghi nhận tương ứng với phần việc làm đã triển khai xong được người mua xác nhận trong kỳ phản ánh trên hoá đơn đã lập .
c ) Khi tác dụng thực thi hợp đồng thiết kế xây dựng không hề ước tính được một cách đáng an toàn và đáng tin cậy, thì :
– Doanh thu chỉ được ghi nhận tương tự với ngân sách của hợp đồng đã phát sinh mà việc được hoàn trả là tương đối chắc như đinh ;
– Ngân sách chi tiêu của hợp đồng chỉ được ghi nhận là ngân sách trong kỳ khi những ngân sách này đã phát sinh .
1.6.12. Đối với trường hợp cho thuê gia tài, có nhận trước tiền cho thuê của nhiều kỳ thì việc ghi nhận lệch giá được triển khai theo nguyên tắc phân chia số tiền cho thuê nhận trước tương thích với thời hạn cho thuê .
Trường hợp thời hạn cho thuê chiếm trên 90 % thời hạn sử dụng có ích của gia tài, doanh nghiệp hoàn toàn có thể lựa chọn chiêu thức ghi nhận lệch giá một lần so với hàng loạt số tiền cho thuê nhận trước nếu thỏa mãn nhu cầu đồng thời những điều kiện kèm theo sau :
+ Bên đi thuê không có quyền hủy ngang hợp đồng thuê và doanh nghiệp cho thuê không có nghĩa vụ và trách nhiệm phải trả lại số tiền đã nhận trước trong mọi trường hợp và dưới mọi hình thức ;
+ Số tiền nhận trước từ việc cho thuê không nhỏ hơn 90 % tổng số tiền cho thuê dự kiến thu được theo hợp đồng trong suốt thời hạn cho thuê và bên đi thuê phải thanh toán giao dịch hàng loạt số tiền thuê trong vòng 12 tháng kể từ thời gian khởi đầu thuê gia tài ;
+ Hầu như hàng loạt rủi ro đáng tiếc và quyền lợi gắn liền với quyền sở hữu tài sản thuê đã chuyển giao cho bên đi thuê ;
+ Doanh nghiệp cho thuê phải ước tính được tương đối không thiếu giá vốn của hoạt động giải trí cho thuê .
Các doanh nghiệp ghi nhận lệch giá trên tổng số tiền nhận trước trong trường hợp này phải thuyết minh trên Báo cáo kinh tế tài chính về :
+ Chênh lệch về lệch giá và doanh thu nếu ghi nhận theo chiêu thức phân chia dần theo thời hạn cho thuê ;
+ Ảnh hưởng của việc ghi nhận lệch giá trong kỳ so với năng lực tạo tiền, rủi ro đáng tiếc trong việc suy giảm lệch giá, doanh thu của những kỳ trong tương lai .
1.6.13. Đối với doanh nghiệp triển khai trách nhiệm cung ứng mẫu sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ theo nhu yếu của Nhà nước, được Nhà nước trợ cấp, trợ giá theo pháp luật thì lệch giá trợ cấp, trợ giá là số tiền được Nhà nước chính thức thông tin, hoặc thực tiễn trợ cấp, trợ giá .
1.6.14. Trường hợp bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa kèm theo mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị sửa chữa thay thế ( phòng ngừa trong những trường hợp loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa bị hỏng hóc ) thì phải phân chia lệch giá cho loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa được bán và loại sản phẩm sản phẩm & hàng hóa, thiết bị giao cho người mua để sửa chữa thay thế phòng ngừa hỏng hóc. Giá trị của mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị thay thế sửa chữa được ghi nhận vào giá vốn hàng bán .
1.6.15. Đối với khoản phí quản trị góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng :
– Đối với những doanh nghiệp được giao quản trị những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư, thiết kế xây dựng sử dụng nguồn vốn NSNN hoặc vốn trái phiếu nhà nước, trái phiếu địa phương, trường hợp lập dự trù ngân sách quản trị dự án Bất Động Sản theo những pháp luật của Nhà nước về góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng sử dụng vốn NSNN thì khoản kinh phí đầu tư quản trị dự án Bất Động Sản được NSNN bồi hoàn không được hạch toán là lệch giá mà ghi giảm ngân sách quản trị dự án Bất Động Sản .
– Trường hợp doanh nghiệp làm trách nhiệm quản trị dự án Bất Động Sản theo hợp đồng tư vấn thì số thu theo hợp đồng được ghi nhận là lệch giá phân phối dịch vụ .
1.6.16. Không ghi nhận lệch giá bán hàng, phân phối dịch vụ so với :
– Trị giá hàng hoá, vật tư, bán thành phẩm xuất giao cho bên ngoài gia công chế biến ; Trị giá hàng gửi bán theo phương pháp gửi bán đại lý, ký gửi ( chưa được xác lập là đã bán ) ;
– Số tiền thu được từ việc bán mẫu sản phẩm sản xuất thử ;
– Các khoản lệch giá hoạt động giải trí kinh tế tài chính ;
– Các khoản thu nhập khác .

2. Kết cấu và nội dung phản ánh của tài khoản 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ

Bên Nợ:

– Các khoản thuế gián thu phải nộp ( GTGT, TTĐB, XK, BVMT ) ;
– Doanh thu hàng bán bị trả lại kết chuyển cuối kỳ ;
– Khoản giảm giá hàng bán kết chuyển cuối kỳ ;
– Khoản chiết khấu thương mại kết chuyển cuối kỳ ;
– Kết chuyển lệch giá thuần vào thông tin tài khoản 911 ” Xác định hiệu quả kinh doanh thương mại ” .

Bên Có: Doanh thu bán sản phẩm, hàng hoá, bất động sản đầu tư và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp thực hiện trong kỳ kế toán.

Tài khoản 511 không có số dư cuối kỳ.

Tài khoản 511 – Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, có 6 tài khoản cấp 2:

– Tài khoản 5111 – Doanh thu bán hàng hoá : Tài khoản này dùng để phản ánh lệch giá và lệch giá thuần của khối lượng hàng hoá được xác lập là đã bán trong một kỳ kế toán của doanh nghiệp. Tài khoản này đa phần dùng cho những ngành kinh doanh thương mại hàng hoá, vật tư, lương thực, …
– Tài khoản 5112 – Doanh thu bán những thành phẩm : Tài khoản này dùng để phản ánh lệch giá và lệch giá thuần của khối lượng mẫu sản phẩm ( thành phẩm, bán thành phẩm ) được xác lập là đã bán trong một kỳ kế toán của doanh nghiệp. Tài khoản này đa phần dùng cho những ngành sản xuất vật chất như : Công nghiệp, nông nghiệp, xây lắp, ngư nghiệp, lâm nghiệp, …
– Tài khoản 5113 – Doanh thu cung ứng dịch vụ : Tài khoản này dùng để phản ánh lệch giá và lệch giá thuần của khối lượng dịch vụ đã hoàn thành xong, đã cung ứng cho người mua và được xác lập là đã bán trong một kỳ kế toán. Tài khoản này đa phần dùng cho những ngành kinh doanh thương mại dịch vụ như : Giao thông vận tải đường bộ, bưu điện, du lịch, dịch vụ công cộng, dịch vụ khoa học, kỹ thuật, dịch vụ kế toán, truy thuế kiểm toán, …
– Tài khoản 5114 – Doanh thu trợ cấp, trợ giá : Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản lệch giá từ trợ cấp, trợ giá của Nhà nước khi doanh nghiệp thực thi những trách nhiệm cung ứng mẫu sản phẩm, hàng hoá và dịch vụ theo nhu yếu của Nhà nước .
– Tài khoản 5117 – Doanh thu kinh doanh thương mại bất động sản góp vốn đầu tư : Tài khoản này dùng để phản ánh lệch giá cho thuê bất động sản góp vốn đầu tư và lệch giá bán, thanh lý bất động sản góp vốn đầu tư .
– Tài khoản 5118 – Doanh thu khác : Tài khoản này dùng để phản ánh những khoản lệch giá ngoài lệch giá bán hàng hoá, lệch giá bán thành phẩm, lệch giá phân phối dịch vụ, lệch giá được trợ cấp trợ giá và lệch giá kinh doanh thương mại bất động sản như : Doanh thu bán vật tư, phế liệu, nhượng bán công cụ, dụng cụ và những khoản lệch giá khác .

3. Phương pháp kế toán một số giao dịch kinh tế chủ yếu

3.1. Doanh thu của khối lượng loại sản phẩm ( thành phẩm, bán thành phẩm ), hàng hoá, dịch vụ đã được xác lập là đã bán trong kỳ kế toán :
a ) Đối với loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, bất động sản góp vốn đầu tư thuộc đối tượng người dùng chịu thuế GTGT, thuế tiêu thụ đặc biệt quan trọng, thuế xuất khẩu, thuế bảo vệ thiên nhiên và môi trường, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng và cung ứng dịch vụ theo giá bán chưa có thuế, những khoản thuế gián thu phải nộp ( chi tiết cụ thể từng loại thuế ) được tách riêng ngay khi ghi nhận lệch giá ( kể cả thuế GTGT phải nộp theo giải pháp trực tiếp ), ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, … ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( giá chưa có thuế )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
b ) Trường hợp không tách ngay được những khoản thuế phải nộp, kế toán ghi nhận lệch giá gồm có cả thuế phải nộp. Định kỳ kế toán xác lập nghĩa vụ và trách nhiệm thuế phải nộp và ghi giảm lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
3.2. Trường hợp, lệch giá bán hàng và phân phối dịch vụ phát sinh bằng ngoại tệ :
– Ngoài việc ghi sổ kế toán cụ thể số nguyên tệ đã thu hoặc phải thu, kế toán phải địa thế căn cứ vào tỷ giá thanh toán giao dịch trong thực tiễn tại thời gian phát sinh nhiệm vụ kinh tế tài chính để quy đổi ra đơn vị chức năng tiền tệ kế toán để hạch toán vào thông tin tài khoản 511 ” Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ” .
– Trường hợp có nhận tiền ứng trước của người mua bằng ngoại tệ thì lệch giá tương ứng với số tiền ứng trước được quy đổi ra đơn vị chức năng tiền tệ kế toán theo tỷ giá thanh toán giao dịch thực tiễn tại thời gian nhận ứng trước .
3.3. Đối với thanh toán giao dịch hàng đổi hàng không tựa như :
Khi xuất loại sản phẩm, hàng hoá đổi lấy vật tư, hàng hoá, TSCĐ không tương tự như, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng để đổi lấy vật tư, hàng hoá, TSCĐ khác theo giá trị hợp lý tài sản nhận về sau khi kiểm soát và điều chỉnh những khoản tiền thu thêm hoặc trả thêm. Trường hợp không xác lập được giá trị hợp lý tài sản nhận về thì lệch giá xác lập theo giá trị hài hòa và hợp lý của gia tài mang đi trao đổi sau khi kiểm soát và điều chỉnh những khoản tiền thu thêm hoặc trả thêm
– Khi ghi nhận lệch giá, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( giá chưa có thuế )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
Đồng thời ghi nhận giá vốn hàng mang đi trao đổi, ghi :
Nợ TK 632 Giá vốn hàng bán
Có những TK 155, 156
– Khi nhận vật tư, hàng hoá, TSCĐ do trao đổi, kế toán phản ánh giá trị vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhận được do trao đổi, ghi :
Nợ những TK 152, 153, 156, 211, … ( giá mua chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 131 – Phải thu của người mua ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
– Trường hợp được thu thêm tiền do giá trị hài hòa và hợp lý của loại sản phẩm, hàng hoá đưa đi trao đổi lớn hơn giá trị hài hòa và hợp lý của vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhận được do trao đổi thì khi nhận được tiền của bên có vật tư, hàng hoá, TSCĐ trao đổi, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( số tiền đã thu thêm )
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
– Trường hợp phải trả thêm tiền do giá trị hài hòa và hợp lý của mẫu sản phẩm, hàng hoá đưa đi trao đổi nhỏ hơn giá trị hài hòa và hợp lý của vật tư, hàng hoá, TSCĐ nhận được do trao đổi thì khi trả tiền cho bên có vật tư, hàng hoá, TSCĐ trao đổi, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có những TK 111, 112, …
3.4. Khi bán hàng hoá theo phương pháp trả chậm, trả góp :
– Khi bán hàng trả chậm, trả góp, kế toán phản ánh lệch giá bán hàng theo giá bán trả tiền ngay chưa có thuế, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( giá bán trả tiền ngay chưa có thuế )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3331, 3332 ) .
Có TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi ( chênh lệch giữa tổng số tiền theo giá bán trả chậm, trả góp với giá bán trả tiền ngay ) .
Định kỳ, ghi nhận lệch giá tiền lãi bán hàng trả chậm, trả góp trong kỳ, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa triển khai
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động giải trí kinh tế tài chính ( lãi trả chậm, trả góp ) .
3.5. Trường hợp bán mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa kèm theo mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị sửa chữa thay thế :
a ) Kế toán phản ánh giá vốn hàng bán gồm có giá trị mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa được bán và giá trị mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị phụ tùng thay thế sửa chữa, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có những TK 153, 155, 156 .
b ) Ghi nhận lệch giá bán hàng ( vừa bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, vừa bán loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa, thiết bị phụ tùng sửa chữa thay thế ), ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
3.6. Doanh thu phát sinh từ chương trình dành cho người mua truyền thống cuội nguồn
a ) Khi bán sản phẩm & hàng hóa, phân phối dịch vụ trong chương trình dành cho người mua truyền thống cuội nguồn, kế toán ghi nhận lệch giá trên cơ sở tổng số tiền thu được trừ đi phần lệch giá chưa thực thi là giá trị hài hòa và hợp lý của sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ phân phối không lấy phí hoặc số tiền chiết khấu, giảm giá cho người mua :
Nợ những TK 112, 131
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
b ) Khi hết thời hạn lao lý của chương trình, nếu người mua không cung ứng được những điều kiện kèm theo để hưởng những tặng thêm như nhận sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không lấy phí hoặc chiết khấu giảm giá, người bán không phát sinh nghĩa vụ và trách nhiệm phải giao dịch thanh toán cho người mua, kế toán kết chuyển lệch giá chưa thực thi thành lệch giá bán hàng, cung ứng dịch vụ, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa triển khai
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ .
c ) Khi người mua cung ứng đủ những điều kiện kèm theo của chương trình để được hưởng tặng thêm, khoản lệch giá chưa thực thi được giải quyết và xử lý như sau :
– Trường hợp người bán trực tiếp phân phối sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không lấy phí hoặc chiết khấu, giảm giá cho người mua, khoản lệch giá chưa thực thi được kết chuyển sang ghi nhận là lệch giá bán hàng, phân phối dịch vụ tại thời gian triển khai xong nghĩa vụ và trách nhiệm với người mua ( đã chuyển giao sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ không tính tiền hoặc đã chiết khấu, giảm giá cho người mua ) :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ .
– Trường hợp bên thứ ba là người cung ứng sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ hoặc chiết khấu giảm giá cho người mua thì triển khai như sau :
+ Trường hợp doanh nghiệp đóng vai trò là đại lý của bên thứ ba, phần chênh lệch giữa khoản lệch giá chưa triển khai và số tiền phải giao dịch thanh toán cho bên thứ ba đó được ghi nhận là lệch giá bán hàng cung ứng dịch vụ khi phát sinh nghĩa vụ và trách nhiệm thanh toán giao dịch với bên thứ ba, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( phần chênh lệch giữa lệch giá chưa triển khai và số tiền trả cho bên thứ ba được coi như lệch giá hoa hồng đại lý )
Có những TK 111, 112 ( số tiền giao dịch thanh toán cho bên thứ ba ) .
+ Trường hợp doanh nghiệp không đóng vai trò đại lý của bên thứ ba ( thanh toán giao dịch mua đứt, bán đoạn ), hàng loạt khoản lệch giá chưa triển khai sẽ được ghi nhận là lệch giá bán hàng, phân phối dịch vụ khi phát sinh nghĩa vụ và trách nhiệm thanh toán giao dịch cho bên thứ ba, số tiền phải thanh toán giao dịch cho bên thứ ba được ghi nhận vào giá vốn hàng bán, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa triển khai
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ .
Đồng thời phản ánh số tiền phải thanh toán giao dịch cho bên thứ ba là giá vốn sản phẩm & hàng hóa, dịch vụ phân phối cho người mua, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có những TK 112, 331 .
3.7. Khi cho thuê hoạt động giải trí TSCĐ và cho thuê hoạt động giải trí bất động sản góp vốn đầu tư, kế toán phản ánh lệch giá phải tương thích với dịch vụ cho thuê hoạt động giải trí TSCĐ và cho thuê hoạt động giải trí bất động sản góp vốn đầu tư đã hoàn thành xong từng kỳ. Khi phát hành hoá đơn giao dịch thanh toán tiền thuê hoạt động giải trí TSCĐ và cho thuê hoạt động giải trí bất động sản góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua ( nếu chưa nhận được tiền ngay )
Nợ những TK 111, 112 ( nếu thu được tiền ngay )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
3.8. Trường hợp thu trước tiền nhiều kỳ về cho thuê hoạt động giải trí TSCĐ và cho thuê hoạt động giải trí bất động sản góp vốn đầu tư :
– Khi nhận tiền của người mua trả trước về cho thuê hoạt động giải trí TSCĐ và cho thuê hoạt động giải trí bất động sản góp vốn đầu tư cho nhiều kỳ, ghi :
Nợ những TK 111, 112 ( tổng số tiền nhận trước )
Có TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi ( giá chưa có thuế GTGT )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
– Định kỳ, tính và kết chuyển lệch giá của kỳ kế toán, ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5113, 5117 ) .
– Số tiền phải trả lại cho người mua vì hợp đồng cho thuê hoạt động giải trí TSCĐ và cho thuê hoạt động giải trí bất động sản góp vốn đầu tư không được thực thi tiếp hoặc thời hạn triển khai ngắn hơn thời hạn đã thu tiền trước ( nếu có ), ghi :
Nợ TK 3387 – Doanh thu chưa thực thi ( giá chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( số tiền trả lại cho bên thuê về thuế
GTGT của hoạt động giải trí cho thuê gia tài không được thực thi )
Có những TK 111, 112, … ( tổng số tiền trả lại ) .
– Trường hợp thỏa mãn nhu cầu những điều kiện kèm theo theo lao lý tại điểm 1.6.12 Điều này thì kế toán được ghi nhận lệch giá so với hàng loạt số tiền nhận trước .
3.9. Trường hợp bán hàng trải qua đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng
a ) Kế toán ở đơn vị chức năng giao hàng đại lý :
– Khi xuất kho loại sản phẩm, hàng hoá giao cho những đại lý phải lập Phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý. Căn cứ vào phiếu xuất kho hàng gửi bán đại lý, ghi :
Nợ TK 157 – Hàng gửi đi bán
Có những TK 155, 156 .
– Khi hàng hoá giao cho đại lý đã bán được, địa thế căn cứ vào Bảng kê hoá đơn bán ra của hàng hoá đã bán do những bên nhận đại lý hưởng hoa hồng lập gửi về kế toán phản ánh lệch giá bán hàng theo giá bán chưa có thuế GTGT, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, … ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
Đồng thời phản ánh giá vốn của hàng bán ra, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có TK 157 – Hàng gửi đi bán .
– Số tiền hoa hồng phải trả cho đơn vị chức năng nhận bán hàng đại lý hưởng hoa hồng, ghi :
Nợ TK 641 – giá thành bán hàng ( hoa hồng đại lý chưa có thuế GTGT )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( 1331 )
Có những TK 111, 112, 131, …
b ) Kế toán ở đơn vị chức năng nhận đại lý, bán đúng giá hưởng hoa hồng :
– Khi nhận hàng đại lý bán đúng giá hưởng hoa hồng, doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép thông tin về hàng loạt giá trị hàng hoá nhận bán đại lý trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
– Khi hàng hoá nhận bán đại lý đã bán được, địa thế căn cứ vào Hoá đơn GTGT hoặc Hoá đơn bán hàng và những chứng từ tương quan, kế toán phản ánh số tiền bán hàng đại lý phải trả cho bên giao hàng, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 331 – Phải trả cho người bán ( tổng giá giao dịch thanh toán ) .
– Định kỳ, khi xác lập lệch giá hoa hồng bán hàng đại lý được hưởng, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu có ) .
– Khi trả tiền bán hàng đại lý cho bên giao hàng, ghi :
Nợ TK 331 – Phải trả cho người bán
Có những TK 111, 112 .
3.10. Đối với loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ xuất bán cho những đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào trong nội bộ doanh nghiệp .
3.10.1. Trường hợp không ghi nhận lệch giá giữa những khâu trong nội bộ doanh nghiệp, chỉ ghi nhận lệch giá khi thực bán hàng ra bên ngoài :
a ) Kế toán tại đơn vị chức năng bán
– Khi xuất mẫu sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ đến những đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào trong nội bộ doanh nghiệp, kế toán lập Phiếu xuất kho kiêm luân chuyển nội bộ hoặc hóa đơn GTGT, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ ( giá vốn )
Có những TK 155, 156
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
– Khi nhận được thông tin từ đơn vị chức năng mua là mẫu sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa đã được tiêu thụ ra bên ngoài, đơn vị chức năng bán ghi nhận lệch giá, giá vốn :
+ Phản ánh giá vốn hàng bán, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán
Có 136 – Phải thu nội bộ .
+ Phản ánh lệch giá, ghi :
Nợ TK 136 – Phải thu nội bộ
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ .
b ) Kế toán tại đơn vị chức năng mua
– Khi nhận được mẫu sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ do đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào trong nội bộ doanh nghiệp chuyển đến, kế toán địa thế căn cứ vào những chứng từ có tương quan, ghi :
Nợ những TK 155, 156 ( giá vốn )
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
– Khi bán loại sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ ra bên ngoài, kế toán ghi nhận lệch giá, giá vốn như thanh toán giao dịch bán hàng thường thì .
– Trường hợp đơn vị chức năng hạch toán nhờ vào không được phân cấp hạch toán đến tác dụng kinh doanh thương mại sau thuế, kế toán phải kết chuyển lệch giá, giá vốn cho đơn vị chức năng cấp trên :
+ Kết chuyển giá vốn, ghi :
Nợ TK 336 – Phải trả nội bộ
Có TK 632 – Giá vốn hàng bán .
+ Kết chuyển lệch giá, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 336 – Phải trả nội bộ .
3.10.2. Trường hợp doanh nghiệp ghi nhận lệch giá bán hàng cho những đơn vị chức năng trong nội bộ doanh nghiệp, ghi :
Nợ những TK 136 – Phải thu nội bộ
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( cụ thể thanh toán giao dịch bán hàng nội bộ )
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước .
– Ghi nhận giá vốn hàng bán như thanh toán giao dịch bán hàng thường thì .
3.11. Đối với hoạt động giải trí gia công hàng hoá :
a ) Kế toán tại đơn vị chức năng giao hàng để gia công :
– Khi xuất kho giao hàng để gia công, ghi :
Nợ TK 154 – Chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Có những TK 152, 156 .
– Ghi nhận ngân sách gia công hàng hoá và thuế GTGT được khấu trừ :
Nợ TK 154 – giá thành sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ ( nếu có )
Có những TK 111, 112, 331, …
– Khi nhận lại hàng gửi gia công chế biến hoàn thành xong nhập kho, ghi :
Nợ những TK 152, 156
Có TK 154 – Ngân sách chi tiêu sản xuất, kinh doanh thương mại dở dang .
b ) Kế toán tại đơn vị chức năng nhận hàng để gia công :
– Khi nhận hàng để gia công, doanh nghiệp dữ thế chủ động theo dõi và ghi chép thông tin về hàng loạt giá trị vật tư, hàng hoá nhận gia công trong phần thuyết minh Báo cáo kinh tế tài chính .
– Khi xác lập lệch giá từ số tiền gia công thực tiễn được hưởng, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .

3.12. Kế toán doanh thu hợp đồng xây dựng.

– Trường hợp hợp đồng kiến thiết xây dựng pháp luật nhà thầu được giao dịch thanh toán theo quá trình kế hoạch, khi hiệu quả triển khai hợp đồng thiết kế xây dựng được ước tính một cách đáng đáng tin cậy, thì kế toán địa thế căn cứ vào chứng từ phản ánh lệch giá tương ứng với phần việc làm đã triển khai xong ( không phải hoá đơn ) do nhà thầu tự xác lập tại thời gian lập Báo cáo kinh tế tài chính, ghi :
Nợ TK 337 – Thanh toán theo quy trình tiến độ kế hoạch hợp đồng thiết kế xây dựng
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ ( 5111 ) .
– Căn cứ vào Hoá đơn GTGT được lập theo quá trình kế hoạch để phản ánh số tiền người mua phải trả theo quy trình tiến độ kế hoạch đã ghi trong hợp đồng, ghi :
Nợ TK 131 – Phải thu của người mua
Có TK 337 – Thanh toán theo quá trình kế hoạch hợp đồng thiết kế xây dựng
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
– Khi nhận được tiền do người mua trả, hoặc nhận tiền người mua ứng trước, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
– Trường hợp hợp đồng thiết kế xây dựng pháp luật nhà thầu được thanh toán giao dịch theo giá trị khối lượng triển khai, khi tác dụng triển khai hợp đồng thiết kế xây dựng được xác lập một cách đáng đáng tin cậy và được người mua xác nhận, thì kế toán phải lập Hoá đơn GTGT trên cơ sở phần việc làm đã triển khai xong được người mua xác nhận, địa thế căn cứ vào Hoá đơn GTGT, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5111 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
– Khoản tiền thưởng thu được từ người mua trả phụ thêm cho nhà thầu khi thực thi hợp đồng đạt hoặc vượt một số ít chỉ tiêu đơn cử đã được ghi trong hợp đồng, ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5111 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp .
– Khoản bồi thường thu được từ người mua hay bên khác để bù đắp cho những ngân sách không gồm có trong giá trị hợp đồng ( ví dụ : Sự chậm trễ do người mua gây nên ; sai sót trong những chỉ tiêu kỹ thuật hoặc phong cách thiết kế và những tranh chấp về những biến hóa trong việc thực thi hợp đồng ), ghi :
Nợ những TK 111, 112, 131, …
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5111 )
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( nếu có ) .
– Khi nhận được tiền giao dịch thanh toán khối lượng khu công trình triển khai xong hoặc khoản ứng trước từ người mua, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 131 – Phải thu của người mua .
3.13. Kế toán lệch giá từ những khoản trợ cấp, trợ giá của Nhà nước cho doanh nghiệp :
– Khi nhận được thông tin của Nhà nước về trợ cấp, trợ giá, ghi :
Nợ TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3339 )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ ( 5114 ) .
– Khi nhận được tiền của giá thành Nhà nước thanh toán giao dịch, ghi :
Nợ những TK 111, 112, …
Có TK 333 – Thuế và những khoản phải nộp Nhà nước ( 3339 ) .
3.14. Kế toán bán, thanh lý bất động sản góp vốn đầu tư
– Ghi nhận lệch giá bán bất động sản góp vốn đầu tư
Nợ những TK 111, 112, 131, … ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 5117 – Doanh thu kinh doanh thương mại bất động sản góp vốn đầu tư
Có TK 3331 – Thuế GTGT ( 33311 – Thuế GTGT đầu ra ) .
– Ghi nhận giá vốn bất động sản góp vốn đầu tư, ghi :
Nợ TK 632 – Giá vốn hàng bán ( giá trị còn lại )
Nợ TK 214 – Hao mòn lũy kế ( 2147 ) ( nếu có )
Có TK 217 – Bất động sản góp vốn đầu tư ( nguyên giá ) .
3.15. Trường hợp trả lương cho công nhân viên và người lao động khác bằng mẫu sản phẩm, hàng hoá : Kế toán phải ghi nhận lệch giá so với loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa như so với thanh toán giao dịch bán hàng thường thì, ghi :
Nợ TK 334 – Phải trả người lao động ( tổng giá giao dịch thanh toán )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
3.16. Trường hợp sử dụng loại sản phẩm, hàng hoá để biếu, Tặng Ngay cho cán bộ công nhân viên được giàn trải bằng quỹ khen thưởng, phúc lợi : Kế toán phải ghi nhận lệch giá so với loại sản phẩm, sản phẩm & hàng hóa như so với thanh toán giao dịch bán hàng thường thì, ghi :
Nợ TK 353 – Quỹ khen thưởng, phúc lợi ( tổng giá thanh toán giao dịch )
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 3331 – Thuế GTGT phải nộp ( 33311 ) .
3.17. Cuối kỳ kế toán, kết chuyển lệch giá của hàng bán bị trả lại, khoản giảm giá hàng bán và chiết khấu thương mại phát sinh trong kỳ trừ vào lệch giá thực tiễn trong kỳ để xác lập lệch giá thuần, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và cung ứng dịch vụ
Có TK 521 – Các khoản giảm trừ lệch giá .
3.18. Cuối kỳ kế toán, kết chuyển lệch giá thuần sang TK 911 “ Xác định tác dụng kinh doanh thương mại ”, ghi :
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng và phân phối dịch vụ
Có TK 911 – Xác định tác dụng kinh doanh thương mại .