Mường Lay – Wikipedia tiếng Việt

Mường Lay là một thị xã thuộc tỉnh Điện Biên, Việt Nam.

Thị xã Mường Lay trước đây có tên là thị xã Lai Châu và từng là tỉnh lỵ của tỉnh Lai Châu cũ giai đoạn 1962–1992.

Thị xã Mường Lay nằm ở phía bắc tỉnh Điện Biên, cách thành phố Điện Biên Phủ 103 km về phía bắc, cách TT Hà Nội Thủ Đô Thành Phố Hà Nội 576 km về phía tây-bắc, có vị trí địa lý :

Thị xã Mường Lay có diện tích 114,03 km², dân số năm 2019 là 11.162 người[3], mật độ dân số đạt 98 người/km².

Mường Lay là thị xã có dân số thấp nhất và cũng là thị xã có số phường, xã tối thiểu ở Nước Ta lúc bấy giờ .Thị xã Mường Lay nằm trong một thung lũng hẹp, dài, nơi giao cắt của sông Đà, sông Nậm Na và sông Nậm Lay. Đất đai thị xã phân bổ dọc hai bên bờ suối Nậm Lay, nay là một phần của hồ thủy điện Sơn La .Hiện nay hầu hết vùng thấp của thị xã Mường Lay nằm dưới lòng hồ thủy điện Sơn La. Hồ có diện tích quy hoạnh khoảng chừng 50 km² và lê dài hàng chục km .
Mường Lay là TT của xứ Lai hay Lai Châu cũ và là thủ phủ của Khu tự trị Thái từ năm 1948 đến năm 1954. Sau khi tỉnh Lai Châu được tái lập vào năm 1962 [ 5 ], Mường Lay trở thành TT chính trị, kinh tế tài chính, văn hóa truyền thống của tỉnh. [ 6 ]Ngày 28 tháng 8 năm 1964, Ủy ban hành chính tỉnh Lai Châu ra Quyết định số 664 / TCCB về việc chuyển thị xã Mường Lay của huyện Mường Lay thường trực tỉnh quản trị. Đến ngày 2 tháng 9 năm 1964, thị xã Mường Lay được đổi tên thành thị trấn Lai Châu. [ 6 ]Năm 1967, để Giao hàng giao thông vận tải từ cửa khẩu Ma Lù Thàng về xuôi, cầu Hang Tôm được thiết kế xây dựng bắc qua đoạn Sông Đà ở phía đông thị xã. Công trình thiết kế xây dựng cầu có sự tương hỗ của chuyên viên và công nhân Trung Quốc. Khi Trung Quốc xảy ra cách mạng văn hóa truyền thống năm 1968, những chuyên viên và công nhân của họ cũng được rút về nước. Khi khánh thành năm 1973, chiếc cầu trở thành cầu treo dây văng lớn nhất Nước Ta và Khu vực Đông Nam Á khi đó. Lễ khánh thành cầu trở thành một sự kiện trọng đại lôi cuốn hàng ngàn người dân ở những vùng lân cận về xem. [ 7 ]Ngày 8 tháng 10 năm 1971, Hội đồng nhà nước ra Quyết định số 189 – CP về xây dựng thị xã Lai Châu thuộc tỉnh Lai Châu [ 1 ]. Theo đó, xây dựng thị xã Lai Châu trên cơ sở sáp nhập thị xã Lai Châu thường trực tỉnh ; xã Lay Cang ( trừ bản Pháy Mảy sáp nhập vào xã Sá Tổng ), xã Lay Tở ( trừ bản Nậm Ty sáp nhập vào xã Nậm Hàng ) và bản Nậm Cản ( xã Lay Nưa ) thuộc huyện Mường Lay. [ 6 ]Trước năm 1990, thị xã Lai Châu khi đó có số dân lên đến 80.000 người. Khu dân cư tập trung chuyên sâu tại khu vực Đồi Cao, Bản Xá, khu vực Nậm Cản lê dài đến thị xã Mường Lay. Sau trận lũ quét kinh hoàng vào mùa mưa năm 1990, hàng loạt khu vực hai bên bờ suối bị lũ quét tàn phá làm trôi cầu Sắt và hầu hết chợ, bến xe cũng như những khu công trình hạ tầng khác .Ngày 18 tháng 4 năm 1992, tỉnh lỵ tỉnh Lai Châu được chuyển về thị xã Điện Biên Phủ mới xây dựng ( nay là thành phố Điện Biên Phủ ). [ 8 ] Sau khi tỉnh Lai Châu chuyển những cơ quan hành chính, Đảng bộ tỉnh về Điện Biên Phủ thì dân cư đã chuyển đi gần hết, chỉ còn dân bản xứ và 1 số ít ít người Kinh, Hoa, Hà Nhì và Dao còn sinh sống ở đó .Đến năm 2003, thị xã Lai Châu có 3 đơn vị chức năng hành chính thường trực, gồm 3 phường : Lê Lợi, Na Lay và Sông Đà .

Ngày 26 tháng 11 năm 2003, Quốc hội ban hành Nghị quyết số 22/2003/QH11 chia tỉnh Lai Châu thành hai tỉnh Lai Châu (mới) và Điện Biên[9]. Theo đó, phần lớn thị xã Lai Châu thuộc tỉnh Điện Biên, riêng phường Lê Lợi thuộc địa giới hành chính tỉnh Lai Châu mới.

Ngày 2 tháng 1 năm 2004, nhà nước phát hành Nghị định số 01/2004 / NĐ-CP [ 10 ]. Theo đó, giải thể phường Lê Lợi để xây dựng xã Lê Lợi và sáp nhập xã Lê Lợi vào huyện Sìn Hồ ( nay xã Lê Lợi thuộc huyện Nậm Nhùn ) .Sau khi kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính, thị xã Lai Châu còn lại 5.236 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 9.279 người với 2 phường thường trực .Ngày 2 tháng 3 năm 2005, nhà nước phát hành Nghị định số 25/2005 / NĐ-CP [ 2 ]. Theo đó :

• Chuyển xã Lay Nưa thuộc huyện Mường Lay về thị xã Lai Châu quản lý
• Đổi tên thị xã Lai Châu thành thị xã Mường Lay
• Đổi tên huyện Mường Lay thành huyện Mường Chà.

Sau khi kiểm soát và điều chỉnh địa giới hành chính, thị xã Mường Lay có 11.403,50 ha diện tích quy hoạnh tự nhiên và 14.379 người với 3 đơn vị chức năng hành chính thường trực, gồm 2 phường và 1 xã .Năm 2010, để Giao hàng tích nước hồ thủy điện Sơn La, thị xã triển khai một chương trình di dân lớn nhất trong lịch sử dân tộc. Theo quy hoạch lòng hồ thủy điện, gần như là hàng loạt dân cư thị xã, gồm có nhiều khu công trình công cộng sẽ nằm dưới lòng hồ. Vì vậy, 84 % số hộ dân của thị xã nằm dưới mực nước lòng hồ, thị xã đã thực thi san ủi những khu đồi dọc bờ Nậm Lay để sắp xếp những khu tái định cư mới .
Thị xã Mường Lay có 3 đơn vị chức năng hành chính cấp xã thường trực, gồm có 2 phường : Na Lay, Sông Đà và xã Lay Nưa .
Thị xã là điểm cuối của quốc lộ 6 từ Thành Phố Hà Nội qua Hòa Bình, Mộc Châu, Sơn La, Tuần Giáo .Là điểm giữa của quốc lộ 12 nối thành phố Điện Biên Phủ và thành phố Lai Châu với chiều dài khoảng chừng 200 km .Ngoài ra, đây còn là nơi khởi đầu của con đường đi huyện Mường Tè. Con đường này đã được tăng cấp tránh lòng hồ thủy điện Sơn La và là con đường tới khu công trình thủy điện Lai Châu, bậc thang thủy điện thứ ba trên dòng sông Đà với hiệu suất 1.200 MW .

Sau khi có hồ thủy điện Sơn La, nhiều cây cầu bê tông vĩnh cửu đã được xây dựng, nối liền các khu vực của thị xã lại với nhau. Đêm đêm, dưới ánh điện lung linh, đứng trên cầu nhìn cảnh phố phường mới với những tòa nhà cao đẹp soi bóng xuống lòng hồ mới thấy sức sống tràn đầy của một thị xã đang vươn mình, trỗi dậy.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://mix166.vn
Category: Hỏi Đáp