Toàn bộ kiến thức Hóa Học lớp 8 về Chất, Nguyên tử, Phân tử
https://mix166.vn/uploads/hoa-hoc-123.webp
Kiến thức về Chất, Nguyên tử, Phân tử là bài mở màn môn Hóa Học lớp 8. Kiến thức ở phần nào đa phần là kim chỉ nan và những em làm quen với một vài khái niệm Hóa Học cơ bản nhất về Chất là gì, Nguyên tử là gì, Phân tử là gì. . .
Mục lục bài viết
Hệ thống hóa Kiến thức Hóa Học lớp 8
Kiến thức cơ bản Chất hóa học lớp 8, Kiến thức hóa học về Nguyên tử, Phân tử
1. Vật thể
Định nghĩa vật thể do một hay nhiều chất tạo nên
Phân loại: Có 2 loại vật thể là Vật thể tự nhiên và Vật thể nhân tạo.
Phân loại : Có 2 loại vật thể là Vật thể tự nhiên và Vật thể nhân tạo .Vật thể tự nhiên là những vật thể có sẵn trong tự nhiên, ví dụ : không khí, nước, cây mía, …
Vật thể nhân tạo do con người tạo ra, ví dụ : quyển vở, quyển SGK, cái ấm, cái xe đạp điện …
2. Chất
Định nghĩa Chất là một dạng của vật thể, chất tạo nên vật thể. Ở đâu có vật thể là ở đó có chất.
Mỗi chất có những đặc thù nhất định, nhưng phân loại chung thì chất thường có đặc thù vật lý và đặc thù hóa học .
a) Tính chất vật lí:
Phân biệt các chất thông qua các chỉ số như: Trạng thái, màu sắc, mùi vị, tính tan trong nước, nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy, tính dẫn điện, dẫn nhiệt, khối lượng riêng …
b) Tính chất hoá học:
Chính là khả năng biến đổi từ chất này thành chất khác: ví dụ khả năng bị phân huỷ, tính cháy được…
Để biết được đặc thù của chất ta phải : Quan sát, dùng dụng cụ đo, làm thí nghiệm …
Việc nắm đặc thù của chất giúp tất cả chúng ta :
– Phân biệt chất này với chất khác ( nhận ra những chất ) .
– Biết cách sử dụng chất .
– Biết ứng dụng chất thích hợp trong đời sống và sản xuất ;
+ Chất nguyên chất = Chất tinh khiết là chất không lẫn những chất khác, có đặc thù vật lí và hoá học nhất định .
+ Hỗn hợp gồm hai hay nhiều chất trộn vào nhau, có đặc thù biến hóa ( phụ thuộc vào vào thành phần của hỗn hợp ) .
– Để tách riêng một chất ra khỏi hỗn hợp, ta hoàn toàn có thể dựa vào sự khác nhau về đặc thù vật lí của chúng ; – Tách 1 chất ra khỏi hỗn hợp = pp vật lý thường thì : lọc, đun, chiết, nam châm từ …
3. Nguyên tử
Nguyên tử là hạt vô cùng nhỏ trung hoà về điện, đại diện thay mặt cho nguyên tố hoá học và không bị chia nhỏ hơn trong phản ứng hoá học .
– Nguyên tử gồm 1 hạt nhân mang điện tích dương và vỏ tạo bởi 1 hay nhiều electron mang điện tích âm .
– Hạt electron kí hiệu : e. Điện tích : – 1. Khối lượng vô cùng nhỏ : 9,1095. 10-28 gam .
Cấu tạo của hạt nhân : gồm hạt cơ bản prôton và nơtron .
* Hạt proton : kí hiệu : p. mang điện tích dương : + 1. Khối lượng : 1,6726. 10-24 g .
* Hạt nơtron : kí hiệu : n. Không mang điện có khối lượng : 1,6748. 10-24 g .
* Các nguyên tử có cùng số prôton trong hạt nhân gọi là những nguyên tử cùng loại .
* Vì nguyên tử luôn trung hoà về điện nên : số prôton = số electron .
* Vì khối lượng của e nhỏ hơn rất nhiều so với khối lượng của n và p vì vậy khối lượng của hạt nhân được coi là khối lượng nguyên tử. mnguyên tử ≈ mhạt nhân.
Xem ngay: Giải bài tập hóa học lớp 8 bài 4 nguyên tử 
4. Nguyên tố hóa học
Nguyên tố hoá học là tập hợp những nguyên tử cùng loại có cùng số hạt prôton trong hạt nhân. Số prôton trong hạt nhân là đặc trưng của nguyên tố .
– Kí hiệu hoá học là cách màn biểu diễn ngắn gọn nguyên tố hoá học bằng 1 hoặc 2 vần âm ( vần âm đầu viết hoa ) ; Ví dụ :
STT
Tên nguyên tố ( Tiếng Việt)
Tên La-tin
Kí hiệu hóa học
Nguyên tử khối
STT
Tên nguyên tố (T.Việt)
Tên La-tin
Kí hiệu hóa học
Nguyên tử khối
1
Hiđro
H
1
8
Canxi
Ca
40
2
Heli
He
4
9
Đồng
Cuprum
Cu
64
3
Thủy ngân
Hydrargyrum
Hg
201
10
Crom
Cr
52
4
Nitơ
N
14
11
Coban
Co
59
5
Natri
Na
23
12
Clo
Cl
35,5
6
Niken
Ni
59
13
Săt
Ferrum
Fe
56
7
Cacbon
C
12
14
Flo
F
19
STT
Tên nguyên tố ( Tiếng Việt)
Tên La-tin
Kí hiệu hóa học
Nguyên tử khối
STT
Tên nguyên tố (T.Việt)
Tên La-tin
Kí hiệu hóa học
Nguyên tử khối
15
Kẽm
Zink
Zn
65
20
Thiếc
Sfannum
Sn
119
16
Agon
Argon
Ar
40
21
Chì
Plumbum
Pb
207
17
Bạc
Argentium
Ag
108
22
Vàng
Xem thêm: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Autrum
Au
197
18
Nhôm
Aluminum
Al
27
23
Lưu huỳnh
Sulfur
S
32
19
Asen
As
75
24
Silic
Si
28
Có hơn 100 nguyên tố trong vỏ toàn cầu ( 118 nguyên tố ) trong đó 4 nguyên tố nhiều nhất lần lượt là : ôxi, silic, nhôm và sắt .
Nguyên tử khối là khối lượng của nguyên tử tính bằng đơn vị chức năng cacbon .
Một đơn vị chức năng cacbon = 1/12 khối lượng của nguyên tử Cacbon ;
Khối lượng của nguyên tử Cacbon = 12 đơn vị chức năng cacbon ( đvC ) = 1,9926. 10 – 23 g
Một đơn vị chức năng cacbon = 1,9926. 10 – 23 : 12 = 0,166. 10 – 23 g. Ap dụng :
1 / Khi viết Na có ý nghĩa hoặc cho ta biết hoặc chỉ :
– Kí hiệu hóa học của nguyên tố natri cho biết một nguyên tử natri có nguyên tử khối là 23 đvC
Cl có ý nghĩa hoặc cho ta biết hoặc chỉ :
Kí hiệu hóa học của nguyên tố clo một nguyên tử clo có nguyên tử khối 35,5 đvC
5C chỉ 5 nguyên tử Cacbon ;
2H chỉ 2 nguyên tử Hiđro;
3O chỉ 3 nguyên tử Oxi;
Zn chỉ 1 nguyên tử kẽm;
8 Ag chỉ 8 nguyên tử Bạc;
6 Na chỉ 6 nguyên tử Natri
Khối lượng tính = gam của nguyên tử nhôm: 27 x 0,166.10 -23 = 4,482.10 -23 2. Tính khối lượng = gam của nguyên tử : nhôm, canxi, hidro
Khối lượng tính = gam của nguyên tử canxi : 40 x 0,166. 10 – 23 = 6,64. 10 – 23
Khối lượng tính = gam của nguyên tử hidro : 1 x 0,166. 10 – 23 = 0,166. 10 – 23
3. Hãy so sánh xem nguyên tử canxi nặng hay nhẹ hơn, bằng bao nhiêu lần so với :
a. Nguyên tử kẽm
b. Nguyên tử cacbon
Ta có:
a) 
Vậy nguyên tử Ca nặng = 8/13 nguyên tử Zn
b) 
Vậy nguyên tử Ca nặng = 10/3 nguyên tử C
5. Đơn chất và hợp chất – Phân tử:
– Đơn chất là những chất tạo nên từ một nguyên tố hoá học .
+ Đơn chất sắt kẽm kim loại những nguyên tử sắp xếp khít nhau và theo một trật tự nhất định ( H1. 9 ; 1.10 )
+ Đơn chất phi kim những nguyên tử link với nhau theo từng nhóm xác lập thường là 2 nguyên tử. ( H 1.11 ; )
– Hợp chất là những chất được tạo nên từ 2 nguyên tố hoá học trở lên. Trong hợp chất những nguyên tử của những nguyên tố link với nhau theo một tỉ lệ nhất định không đổi. ( H 1.12 ; 1.13 )
– Phân tử là hạt đại diện thay mặt cho chất, gồm 1 số nguyên tử link với nhau và biểu lộ vừa đủ đặc thù hóa học của chất .
– Phân tử khối là khối lượng của phân tử tính bằng đơn vị chức năng cacbon = tổng nguyên tử khối của những nguyên tử trong phân tử .
– Tuỳ theo điều kiện về nhiệt độ và áp suất mà vật chất có ba trạng thái tồn tại: rắn, lỏng và khí.
Áp dụng:
1. Theo mô hình ta có:
Khí hidro có hạt hợp thành gồm 2 H link với nhau nên có phân tử khối = 2.1 = 2 ( đvC ) ;
Khí oxi có hạt hợp thành gồm 2 O link với nhau nên có phân tử khối = 2.16 = 32 ( đvC ) ;
Nước có hạt hợp thành gồm 2 H link với 1O nên có phân tử khối = 2×1 + 16 = 18 ( đvC )
Muối ăn có hạt hợp thành gồm 1 Na link với 1C l nên có phân tử khối = 23 + 35,5 = 58,5 ( đvC )
2. Hãy so sánh phân tử khí oxi nặng hay nhẹ hơn, bằng bao nhiêu lần so với phân tử khí hidro;
Ta có 
Vậy phân tử khí oxi nặng = 32 lần phân tử khí hidro
6. Công thức hóa học
Công thức hóa học dùng để trình diễn chất, gồm một hay nhiều kí hiệu hóa học và chỉ số ở chân mỗi kí hiệu hóa học
Công thức hóa học của đơn chất
Tổng quát: Ax
Với A là kí hiệu hóa học của nguyên tố .
X là chỉ số, cho biết 1 phân tử của chất gồm mấy nguyên tử A .
* Với sắt kẽm kim loại x = 1 ( không ghi ) – ví dụ : Cu, Zn, Fe, Al, Mg, …
* Với phi kim ; thường thì x = 2. ( trừ C, P, S có x = 1 ) – Ví dụ :
STT
Tên chất
Công thức Hóa Học
STT
Tên chất
Công thức Hóa Học
1
Khí hidro
H2
5
Khí flo
F2
2
Khí oxi
O2
6
Brom
Br2
3
Khí nitơ
N2
7
Iot
I2
4
Khí clo
Cl2
8
Khí ozon
O3
Công thức hóa học của hợp chất
Tổng quát: AxByCz …
Với A, B, C … là KHHH của những nguyên tố .
x, y, z … là số nguyên cho biết số nguyên tử của A, B, C …
Ví dụ
STT
Tên chất
Công thức Hóa Học
STT
Tên chất
Công thức Hóa Học
1
Nước
H2O
6
Kẽmclorua
ZnCl2
2
Muối ăn ( Natriclorua )
NaCl
7
Khí Metan
CH4
3
Canxicacbonat – ( đá vôi )
CaCO3
8
Canxioxit ( vôi sống )
CaO
4
Axit sunpuric
H2SO4
9
Đồng sunpat
CuSO4
5
Amoniac
NH3
10
Khí cacbonic
CO2
Ý nghĩa của công thức hóa học
Công thức Hóa Học cho tất cả chúng ta biết rấ nhiều thông tin về chất như :
1. Nguyên tố nào tạo nên chất .
2. Số nguyên tử mỗi nguyên tố có trong một phân tử chất .
3. Phân tử khối của chất .
* Chú ý :
2H2 O : 2 phân tử nước .
H2O : có 3 ý nghĩa :
- Do nguyên tố H và O tạo nên.
- Có 2 H & 1O trong một phân tử nước(có 2H liên kết với 1O)- nếu nói trong phân tử H2O có phân tử hidro là sai
- Phân tử khối của nước là 2×1 + 16 = 18 (đvC)
* Một hợp chất chỉ có một công thức Hóa học.
Áp dụng:
1/ Khi viết NaCl có ý nghĩa hoặc cho ta biết hoặc chỉ :
– Do nguyên tố Na và Cl tạo nên
– Có 1N a ; 1C l
– Phân tử khối = 23 + 35,5 = 58,5 đvC
H2SO4 có ý nghĩa hoặc cho ta biết hoặc chỉ :
– Do nguyên tố H, S, O tạo nên;
– Có 2H, 1S, 4O
– Phân tử khối = 2×1 + 32 + 4×16 = 98 đvC
Viết Cl2 chỉ 1 phân tử khí clo có 2 nguyên tử Cl (2Cl)liên kết với nhau ≠ 2Cl (2 n.tử Cl tự do)
2. Lưu ý:
Cách viết 2h có nghĩa là gì khác so với cách viết h2 ?
Ở câu hỏi trên, các em phải viết đúng công thức hóa học hay ký hiệu hóa học của nguyên tố Hidro nhé. Chữ “h” sẽ được viết hoa như sau:
So sánh cách viết 2H và H2
Cách viết 2H có nghĩa là chỉ 2 nguyên tử Hidro.
Cách viết H2 có nghĩa là chỉ 1 phân tử khí Hidro gồm có 2 nguyên tử Hidro liên kết với nhau.
Ở trạng thái khí, một số phi kim sẽ gồm 2 nguyên tử cùng liên kết với nhau tạo nên 1 phân tử.
Ví dụ: Oxi, Hidro, Clo, Nito. . .
Viết H2 chỉ 1 phân tử khí hidro có 2 H liên kết với nhau ≠ 2H (2 n.tử H tự do)
Muốn chỉ 3 phân tử khí hidro th ́ phải viết 3H2 ;
5 phân tử khí oxi th́ phải viết 5O2
Xem thêm: Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
số đứng trước công thức hóa học là thông số
2 phân tử nước th ́ ì phải viết 2H2 O
Khi viết CO2 th ́ ì đó là 1 phân tử CO2 có 1 nguyên tố [ nguyên tử ] cacbon link với 2 nguyên tố [ nguyên tử ] Oxy chứ không phải là 1C link với phân tử oxi .
Source: https://mix166.vn
Category: Thuật Ngữ
