Gấu trúc lớn – Wikipedia tiếng Việt

Gấu trúc lớn (Ailuropoda melanoleuca, nghĩa: “con vật chân mèo màu đen pha trắng”, giản thể: 大熊猫; phồn thể: 大熊貓; bính âm: dàxióngmāo, nghĩa “mèo gấu lớn”, tiếng Anh: Giant Panda),[5] cũng được gọi một cách đơn giản là gấu trúc, là một loài gấu[6] nguồn gốc tại Trung Quốc.[1] Nó dễ dàng được nhận ra bởi các mảnh màu đen, lớn xung quanh mắt, trên tai, và tứ chi nó. Tuy thuộc về bộ Carnivora (bộ Ăn Thịt), chế độ ăn của gấu trúc gồm hơn 99% tre, trúc.[7] Gấu trúc trong tự nhiên thỉnh thoảng ăn cỏ dại, thậm chí ăn thịt chim, gậm nhấm xác thối. Trong tình trạng giam cầm, gấu trúc ăn mật ong, trứng cá, lá cây, bụi cam hoặc chuối cùng với các loại thức ăn đặc biệt khác.[8][9]

Gấu trúc lớn sống ở một vài vùng núi ở TT Trung Quốc, hầu hết ở Tứ Xuyên, nhưng cũng Open ở Thiểm Tây và Cam Túc. [ 10 ] Nông nghiệp, phá rừng đã đẩy gấu trúc khỏi những vùng đồng bằng chúng từng sinh sống .

Là một loài nguy cấp phụ thuộc bảo tồn.[11] Một báo cáo 2007 cho thấy 239 cá thể gấu trúc sống trong điều kiện giam cầm ở Trung Quốc và 27 nước khác trên thế giới.[12] Ước lượng số lượng hoang dã rất khác nhau; một ước tính cho thấy có khoảng 1.590 cá thể sống trong tự nhiên,[12] trong khi một nghiên cứu năm 2006 thông qua phân tích DNA ước tính rằng con số này có thể cao đến 2000 đến 3000.[13] Một số báo cáo cũng cho thấy rằng số lượng gấu trúc trong tự nhiên đang ngày càng tăng.[14][15] Tuy nhiên, IUCN không tin rằng đủ chắc chắn để chuyển loài này từ nguy cấp thành dễ thương tổn.[1]

Xu bạc kỷ niệm 10 Nhân dân tệ, đúc năm 2019 với mặt trước là 2 mẹ con gấu trúcTrong tự nhiên, gấu trúc sống trên cạn và dành phân lớn thời hạn để đi long dong và ăn trong những rừng tre, trúc ở vùng đồi núi tỉnh Tứ Xuyên. [ 16 ] Gấu trúc lớn thường sống đơn độc, [ 17 ] và mỗi con trưởng thành có một vùng chủ quyền lãnh thổ được xác lập, con cháu trưởng thành sẽ không tha thứ cho con cháu nào dám đi vào chủ quyền lãnh thổ của nó. Gấu trúc tiếp xúc trải qua tiếng kêu và ghi lại mùi như cào cây hoặc ghi lại nước tiểu. [ 11 ] Chúng cũng hoàn toàn có thể leo lên và trốn trong những hốc cây, nhưng không làm tổ lâu bền hơn. Vì nguyên do này, gấu trúc không ngủ đông, tựa như như động vật hoang dã có vú cận nhiệt đới khác, và thay vào đó chuyển dời đến vùng có nhiệt độ ấm hơn. [ 18 ]Các cuộc gặp gỡ xã hội xảy ra hầu hết trong mùa sinh sản ngắn. [ 19 ] Sau khi giao phối, con đực rời đi, để con cháu một mình để đẻ. [ 20 ]Mặc dù gấu trúc được cho là ngoan ngoãn, nó được biết tới từng tiến công con người, hoàn toàn có thể do bị chọc tức chứ không phải do thích gây sự. [ 21 ] [ 22 ] [ 23 ]

Không có giải thích kết luận về nguồn gốc của từ “panda” được tìm thấy. Từ gần nhất là ponya’ trong tiếng Nepal. Tới năm 1901, khi gấu trúc lớn được xác định một cách sai lầm có liên quan tới gấu trúc đỏ, gấu trúc lớn cũng được biết tới như “gấu đốm” (Ailuropus melanoleucus) hay “gấu đa sắc”. Theo hầu hết bách khoa, tên “gấu trúc” hay “gấu trúc thông thường” đến từ loài gấu trúc đỏ.

Theo những nhà sưu tập Trung Quốc, gấu trúc lớn có 20 tên gọi trong tiếng Trung Quốc, như huāxióng ( 花熊, Hán-Việt : hoa hùng, ” gấu đốm ” ) và zhúxióng ( 竹熊, Hán-Việt : trúc hùng, ” gấu trúc ” ). Tên phổ cập nhất ở Trung Quốc lúc bấy giờ là dàxióngmāo ( 大熊猫, Hán-Việt : đại hùng miêu, ” mèo gấu lớn ” ), hay chỉ đơn thuần là xióngmāo ( 熊貓, Hán-Việt : hùng miêu, ” mèo gấu ” ) .Ở Đài Loan, tên phổ cập của gấu trúc là māoxióng ( 貓熊, Hán-Việt : miêu hùng, ” gấu mèo ” ), mặc dầu nhiều từ điển ở Đài Loan vẫn dùng ” mèo gấu ” như tên đúng .
Trong nhiều thế kỷ, việc phân loại gấu trúc lớn có nhiều tranh luận vì có có những đặc thù của cả gấu và gấu mèo. [ 24 ] Tuy nhiên, điều tra và nghiên cứu phân tử cho thấy gấu trúc lớn là một loài gấu thật sự và là thành viên của họ Ursidae, [ 6 ] [ 25 ] mặc dầu có tách biệt từ sớm với những loài gấu khác. Họ hàng gần nhất của gấu trúc là gấu mặt ngắn Andes ở Nam Mỹ. [ 26 ] Gấu trúc lớn được xem là hóa thạch sống. [ 27 ]

Mặc dù có cùng tên, cùng môi trường sống và chế độ ăn, cũng như ngón cái giả (để giúp chúng nắm chặt các thanh tre, trúc chúng ăn), gấu trúc lớn và gấu trúc đỏ chỉ có liên quan xa. Nghiên cứu phân tử cho thấy gấu trúc đỏ thuộc về họ Ailuridae, chứ không phải Ursidae.

Có hai phân loài của gấu trúc đã được công nhận trên cơ sở giải phẫu hộp sọ, mẫu màu lông và gen của quần thể ( Wan và ctv., 2005 ) .

• Ailuropoda melanoleuca melanoleuca bao gồm phần lớn quần thể còn hiện nay của gấu trúc. Chúng được tìm thấy chủ yếu ở Tứ Xuyên và có màu lông là đen – trắng.
• Ailuropoda melanoleuca qinlingensis[28] chỉ phân bổ trong dãy núi Tần Lĩnh ở Thiểm Tây ở cao độ khoảng 1.300-3.000 m. Màu lông đen-trắng thông thường của gấu trúc Tứ Xuyên được thay thế bởi mẫu màu nâu sẫm-nâu nhạt. Hộp sọ của A. m. qinlingensis nhỏ hơn của họ hàng kia của chúng và chúng có răng hàm lớn hơn.

Ngoại giao gấu trúc[sửa|sửa mã nguồn]

• Wan Q.-H., H. Wu và S.-G. Fang. 2005. A new subspecies of giant panda (Ailuropoda melanoleuca) from Shaanxi, China. Journal of Mammalogy, 86:397-402.

Các vườn bách thú[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://mix166.vn
Category: Thiên Nhiên