Bóng đá tại Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt

Bóng đá tại Việt Nam do Liên đoàn bóng đá Việt Nam điều hành. Liên đoàn quản lý các đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam bao gồm các đội Nam và Nữ. Cơ quan này cũng chịu trách nhiệm về các giải bóng đá quốc gia bao gồm cả V.League 1, giải bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu của Việt Nam.

Bóng đá theo chân người Pháp gia nhập vào Việt Nam vào năm 1896 thời Pháp thuộc. Đầu tiên, bộ môn thể thao này tăng trưởng ở xứ thuộc địa trực trị của Pháp là Nam Kỳ ( miền Nam ngày này ), sau đó thì từ từ lan ra Bắc Kỳ ( miền Bắc ngày này ) và Trung Kỳ ( miền Trung thời nay ) .Khi Việt Nam bị chia cắt thành hai miền Bắc và Nam từ năm 1954 đến năm 1976, hai đội tuyển vương quốc đã sống sót song song. Đội tuyển miền Bắc Việt Nam không hoạt động giải trí nhiều, phần nhiều chỉ tranh tài ở những nước xã hội chủ nghĩa khác trong khoảng chừng thời hạn từ năm 1956 đến năm 1966, trong khi đó đội tuyển Việt Nam Cộng hòa đã tham gia hai vòng chung kết Asian Cup tiên phong và đều cán đích ở vị trí thứ tư .

Bóng đá hiện là môn thể thao phổ biến nhất ở Việt Nam. [1] Giải đấu thường niên V.League diễn ra hàng năm kể từ năm 1980 (trừ các năm 1988 và 1999).

1896 – 1954 : Giai đoạn khởi đầu và tăng trưởng của bóng đá Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Tại Nam Kỳ[sửa|sửa mã nguồn]

Những người chơi bóng đầu tiên ở Sài Gòn là những công chức, thương gia hay binh lính người Pháp vào năm 1896, sau đó, một số ít người Việt cũng bắt đầu tham gia. Họ tập hợp thành một câu lạc bộ, lấy tên là Cercle Sportif Saigonnais. Quả bóng bầu dục xuất hiện lúc đầu được thay hẳn bằng bóng tròn; sân chơi là công viên thành phố, còn gọi là Jardin de la Ville, nay là sân Tao Đàn.

Năm 1905, đội bóng của chiến hạm Anh mang tên King Alfred ghé thăm Hồ Chí Minh, và đã đấu giao hữu với một đội gồm những cầu thủ người Pháp và Việt. Đây được coi là trận bóng quốc tế tiên phong tại Việt Nam .

Năm 1906, E. Breton, một uỷ viên Pháp trong Hội Liên hiệp Thể thao Pháp (tiếng Pháp: L’Union des Sociétés Francaises des Sports Athlétiques) đem luật bóng đá sang Việt Nam phổ biến, và trong vai trò hội trưởng, ông đã chấn chỉnh lại Cercle Sportif Saigonnais theo cách tổ chức của các câu lạc bộ bóng đá bên Pháp. Nhiều câu lạc bộ khác theo đó thành lập và hoạt động như: Infanterie, Saigon Sport, Athletic Club, Stade Militaire, Taberd Club… Các giải bóng đá cũng bắt đầu được tổ chức từ đó. Đội Cercle Sportif Saigonnais do được tổ chức, huấn luyện chuẩn mực nên đã liên tiếp thắng những mùa giải trong các năm: 1907, 1909, 1910, 1911, 1912, 1916…

Nhiều người Việt nắm được luật và kỹ thuật bóng đá nên tự lập đội bóng của mình. Hai đội bóng Việt Nam đầu tiên thành lập năm 1907 là Gia Định Sport do các ông Ba Vẻ, Phú Khai dẫn dắt và đội thứ hai là Ngôi sao Xanh (Etoile Bleue) của ông huyện Nguyễn Đình Trị, về sau hợp nhất lại thành đội Ngôi sao Gia Định. Ngày 20 tháng 7 năm 1908, tờ Lục tỉnh Tân văn đưa tin trận cầu giữa hai đội bóng thuần cầu thủ Việt diễn ra. Trước năm 1920, đội Ngôi sao Gia Định đã thắng tất cả các đội bóng kể cả đội Cercle Sportif Saigonnais của ông Breton (1917), giành Cúp vô địch.

Ngoài ra còn có những đội như : Victoria Sportive, Commerce Sport, Jean Comte, Sport Cholonaise, Khánh Hội Sport, Tân Định Sport, Gò Vấp, Hiệp Hoà, Chợ Quán, Phú Nhuận, Đồng Nai, Enfants de Troupe … ; ở những tỉnh thì có những đội Thủ Dầu Một, Cần Thơ, Sóc Trăng, Sa Đéc, Gò Công, Châu Đốc, Mỹ Tho …Sân bãi cũng được tăng trưởng thêm như sân Citadelle ( tức sân Hoa Lư ), sân Renault ( tức Sân hoạt động Thống Nhất ) ; sân Fourières ( ở Bà Chiểu, gần lăng Lê Văn Duyệt ), sân Mayer ( góc đường Võ Thị Sáu – Trần Quốc Thảo ), sân Marine ( ở gần Trung tâm Mắt Thành phố Saigon ) …

Sau đó, giới hâm mộ và những nhà dẫn dắt hợp tác thành lập một Tổng cuộc Bóng đá riêng cho người Việt, bầu ông Nguyễn Đình Trị làm Trưởng ban Trị sự, và mua đất làm sân riêng. Lúc ấy đã có một Tổng cuộc Bóng đá do người Pháp chủ trì, nên việc hợp tác giữa hai Tổng cuộc không thể thực hiện, nhưng hai bên vẫn hợp tác tổ chức những cuộc thi đấu, như giải Vô địch Nam Kỳ. Trong trận đấu giữa Cercle Sportif Saigonnais và Ngôi sao Gia Định năm 1925 trên sân vân động Saigon Pérstips Córble, một trọng tài người Pháp đã đuổi cầu thủ Paul Thi ra khỏi sân, khiến cầu thủ này của đội Ngôi sao Gia Định bị treo giò vĩnh viễn làm cho việc hợp tác thêm khó khăn. Giải Vô địch Nam Kỳ bị gián đoạn trong nhiều năm và bắt đầu lại năm 1932, với 6 đội người Việt và 3 đội người Pháp.

Giai đoạn 1925 – 1935, đội Ngôi sao Gia Định được biết đến với nhiều danh thủ như : Sách, Thơm, Nhiều, Quý, Tịnh, Xường, Trung, Thi, Tư Bá, Gia Vi, Mùi, Tiếc, Rớt, Xơi, Cọp, Tài, Út, Danh, Giỏi, Quang, Sớm, … Trong thời hạn này, có khoảng chừng 29 giải bóng đá đủ loại được tổ chức triển khai, đội Ngôi sao Gia Định đăng quang 8 lần, số còn lại chia đều cho những đội Victoria, Khánh Hội, Cercle Sportif Saigonnais, Jean Comte, Auto – Hall ( Nam ), Commerce Sport, Thủ Dầu Một, Biên Hòa …Năm 1932, ở Cần Thơ Open đội bóng đá nữ Cái Vồn do Phan Khắc Sửu xây dựng và vài năm sau, có thêm đội Bà Trưng ở Rạch Giá – Long Xuyên. Năm 1933, đội nữ Cái Vồn tranh tài với đội nam Paul Bert tại sân Mayer và hòa 2-2. [ 2 ]Giai đoạn 1945 – 1954, đội Ngôi sao Gia Định có thêm những cầu thủ như : Maurice Tài, Cón, Lý Đức, Dương Văn Quới ( Trụ Đồng ), Hiếu, Thọ Hai, Tư ( Mũi tên Vàng Đông Dương ), Dương Bạch Mai, Mỹ ( Cọp Khu vực Đông Nam Á ), Đỗ Quang Thách ( thuật sỹ bóng đá ), Thọ Ve, Bùi Nghẻn, Khê, Đặng Khải, …Vào năm 1928, một đội bóng từ Việt Nam được cử đi du đấu ở Nước Singapore. [ 2 ] Ngoài những giải, cúp được tổ chức triển khai tại TP HCM và ở những tỉnh, Tổng cuộc Bóng đá An Nam còn tổ chức triển khai tiếp đón những đội bóng quốc tế và cử đội tuyển đi tranh tài tại Vương Quốc của nụ cười, Campuchia, Malaysia, …

Tại Bắc Kỳ và Trung Kỳ[sửa|sửa mã nguồn]

Bóng đá xuất hiện ở Bắc Kỳ vào khoảng năm 1906-1907. Báo thời đó đề cập năm 1909, hai đội Lê Dương Đáp Cầu (Legion Đáp Cầu) và đội Olympique Hải Phòng đã thi đấu với nhau. Trận đầu đội Olympique Hải Phòng thắng 2-1 nhưng ở lần sau đội Lê Dương Đáp Cầu đã thắng lại đội Olympique Hải Phòng 8-1 trên sân vận động Hải Phòng.

Tại Hà Nội, tháng 2 năm 1912, Câu lạc bộ Bóng đá Hà Nội (Stade Hanoien) ra đời, gồm các cầu thủ người Việt và một số người Pháp như Menin, Megy, Bernard, Bonardi… Còn về phía quân đội Pháp thì có các đội như Trung đoàn Bộ binh Thuộc địa (Régiment d’Infanterie Coloniale, RIC), Ngôi Sao Xanh (Étoile Bleue), Lê Dương Đáp Cầu, Lê Dương Việt Trì… Ngày 1 tháng 11 năm 1913, đội Câu lạc bộ Bóng đá Hà Nội đá với Trung đoàn Bộ binh Thuộc địa, kết quả đội bộ binh Pháp thắng 5-3.

Những năm 1910-1920, các đội bóng ở Bắc Kỳ phát triển nhưng các trận đấu thường diễn ra ở các bãi trống, như các ngã ba, ngã tư phố vắng… Về sau, đội Chớp Nhoáng (Eclair) và Câu lạc bộ Bóng đá Hà Nội mới hợp tác lập ra sân Nhà Dầu (gần cầu Long Biên). Còn sân Manzin (nay là sân Cột Cờ) do Quân đội Pháp quản lý và dùng cho các giải đấu chính thức.

Giai đoạn 1930-1940, Hà Nội có các đội bóng như: Chớp Nhoáng (do Trần Văn Quý đứng đầu), Câu lạc bộ Bóng đá Hà Nội, Racing Club, Lạc Long Ngọn giáo (La Lance), Hoả Xa (Usaga), Trường Bưởi (Chu Văn An hiện nay), Đại học (Université Club), Ngân hàng, Ô-tô Han (Auto Hall). Hải Phòng có các đội Voi vàng Đất cảng, Olympique Hải Phòng, Mũi Tên (La Flèche), Radium (Trung học), Thanh niên Bắc Kỳ (La Jeunesse Tonkinoise). Nam Định có đội Hồng Bàng; Phủ Lý có đội Phủ Lý Thể thao; Lạng Sơn có đội Le Semeur.

Miền Trung Việt Nam có những đội như ASNA ( Vinh ) ; Sept ( Huế ) ; Touranne ( TP. Đà Nẵng ) và Faifo ( Hội An ) .

1954 – 1976 : Giai đoạn chia cắt của bóng đá hai miền Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Việt Nam có đội tuyển bóng đá vương quốc tiên phong vào năm 1947 mang danh nghĩa là Quốc gia Việt Nam. Cho đến năm 1954, sau khi hiệp định Genève được ký kết, trào lưu bóng đá ở cả hai miền mới được hồi sinh và tăng trưởng trở lại nhưng bị chia cắt thành 2 vùng tập trung quân sự chiến lược, bóng đá 2 miền từ đó cũng bị chia cắt cho đến 1976 .

Từ năm 1955, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã có giải vô địch bóng đá quốc gia với tên gọi giải Hòa Bình do Nha Thể dục Trung ương tổ chức. Ngay từ khi bắt đầu, giải đấu đã có 2 hạng gồm A và B.[3] Từ 1956, giải có tên chính thức là giải bóng đá Hạng A toàn quốc.[4].

Năm 1961, Hội Bóng Đá Việt Nam ( VFA ), tiền thân của Liên đoàn bóng đá Việt Nam được xây dựng. [ 5 ] Giải được tổ chức triển khai liên tục đến năm 1975 mặc kệ thực trạng quốc gia cuộc chiến tranh. Tính tới hết mùa giải 1976, Thể Công và Công an TP. Hải Phòng là hai đội thành công xuất sắc nhất với 10 chức vô địch mỗi đội, xen giữa là 2 chức vô địch duy nhất của Câu lạc bộ Công an Thành Phố Hà Nội năm 1962 và 1964 .

Ở miền Nam cũng có hệ thống giải đấu quốc nội riêng song song với Việt Nam Dân chủ Cộng hoà từ 1954 đến 1976.

Miền Bắc Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Tại miền Bắc Việt Nam, Giải Vô địch vương quốc mang tên Hòa Bình khởi đầu được tổ chức triển khai vào năm 1955. Thể Công là câu lạc bộ tiên phong vô địch giải đấu. Từ 1956, giải có tên chính thức là giải bóng đá Hạng A miền Bắc. Giai đoạn 1976 – 1979, sau khi quốc gia thống nhất, giải có tên chính thức là giải Hạng A Quốc gia. [ 4 ]Đội bóng đá Thể Công, tiền thân của Câu lạc bộ bóng đá Viettel lúc bấy giờ, được Quân đội Nhân dân Việt Nam xây dựng ngày 23 tháng 9 năm 1954 là đội bóng thành công xuất sắc nhất giải Hạng A Quốc gia với 13 lần đoạt chức vô địch giải, trong đó có 9 chức vô địch liên tục quá trình 1971 – 1979. Câu lạc bộ Công an Hải Phòng Đất Cảng, tiền thân của Câu lạc bộ Hải Phòng Đất Cảng lúc bấy giờ, được xây dựng năm 1952 là câu lạc bộ thành công xuất sắc thứ hai với 11 chức vô địch .

Năm 1960, đội tuyển Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (với thành phần bao gồm cầu thủ của Trường Huấn luyện quốc gia và đội Thể Công) được sự giúp đỡ của các chuyên gia Liên Xô, Trung Quốc, Đức… đã thi đấu ở các giải GANEFO (Indonesia, 1963) và GANEFO Châu Á (Campuchia, 1966).

Những cầu thủ nổi tiếng của quá trình này gồm có : Thọ, Long, Phàn, Ngọc, Chính, Vinh, Từ Hiển, Hùng ( xồm ), Khánh, Giáp, Thế Anh …

Miền Nam Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Tại miền Nam Việt Nam, năm 1954, đội Ngôi sao Gia Định giải tán, nhóm cầu thủ về đầu quân cho đội AJS (Association de la Jeunesse Sportive) hoặc đội Cảnh Sát. Đội AJS, đội Cảnh Sát, đội Tổng Tham mưu (của Quân lực Việt Nam Cộng hòa) và đội Quan Thuế là bốn trong số các câu lạc bộ thống trị bóng đá miền Nam cho đến năm 1975.

Đội tuyển vương quốc Việt Nam Cộng hòa là một trong 4 đội lọt vào vòng chung kết giải vô địch châu Á năm 1960. Ngoài ra, đội từng đoạt huy chương vàng môn bóng đá tại SEAP Games 1959 và, dưới sự hướng dẫn của huấn luyện viên Karl-Heinz Weigang người Đức, đoạt Cúp Merdeka lần thứ 10 năm 1966. Sau khi nhà nước Việt Nam Cộng hòa sụp đổ, Cộng hòa Miền Nam Việt Nam kế tục một cách lâm thời cho đến khi tái thống nhất độc lập với miền Bắc, trong đó có bóng đá trước khi quốc gia Việt Nam thống nhất chính thức vào ngày 2 tháng 7 năm 1976 .

1976 – 1991 : Giai đoạn bóng đá Việt Nam thống nhất và khó khăn vất vả[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 7 tháng 11 năm 1976, trận đấu tiên phong giữa một đội bóng miền Nam và một đội bóng miền Bắc diễn ra giữa hai đội Cảng TP HCM và Tổng cục Đường sắt, đặt dấu mốc cho sự thống nhất chính thức giữa bóng đá hai miền Nam – Bắc. Trong trận đấu này, Tổng cục Đường sắt thắng 2-0, với giải pháp 4-3-3 đang phổ cập tại Châu Âu khác với sơ đồ 4-2-4 phổ cập ở bóng đá miền Nam thập niên 60 vốn có nhiều trận đấu quốc tế hơn. [ 6 ]Sau khi quốc gia thống nhất về mặt Nhà nước vào năm 1976, những đội bóng Việt Nam được chia tranh tài theo khu vực : miền Bắc với giải Hồng Hà, miền Trung với giải Trường Sơn và miền Nam với giải Cửu Long. Các đội vô địch mỗi khu vực sẽ ra TP.HN để tranh tài chọn đội vô địch, còn những đội đứng cuối sẽ gặp nhau để tìm đội xuống hạng. [ 7 ] Tại mùa giải tiên phong do Hội Bóng đá Việt Nam ( tiền thân của VFF ) tổ chức triển khai vào năm 1980, thể thức tranh tài được thiết kế xây dựng trên cơ sở tác dụng mùa giải 1979 ( giải phân hạng để sắp xếp lại mạng lưới hệ thống tranh tài ), gồm có 8 đội mạnh nhất của giải Hồng Hà, 2 đội của giải Trường Sơn và 8 đội của giải Cửu Long [ 8 ] ; những đội còn lại đá ở hạng A2. Đây chính là tiền đề để kiến thiết xây dựng Giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam sau này .Trong những năm 1976 – 1991, sự tăng trưởng của nền bóng đá Việt Nam gặp muôn vàn thử thách bởi nhiều tác nhân : vì điều kiện kèm theo kinh tế tài chính – văn hóa truyền thống và xã hội còn rất nhiều khó khăn vất vả, vì đang trong quy trình khắc phục hậu quả cuộc chiến tranh để lại [ 9 ] cũng như do những cuộc cuộc chiến tranh ở khu vực biên giới do stress với chính quyền sở tại Cộng hoà Nhân dân Trung Quốc và phải truy quét tàn quân Khmer Đỏ ở Campuchia, vì cấm vận quốc tế do Mỹ đứng đầu, và vì chính sách bao cấp yếu kém và lỗi thời [ 10 ]. Mặc dù những giải đấu trong nước vẫn diễn ra đều đặn [ 11 ] nhưng đội tuyển vương quốc thời hạn này lại không tham gia những giải đấu quốc tế và khu vực. Tuy nhiên, bóng đá cấp câu lạc bộ vẫn có sự giao lưu trong nội bộ khối xã hội chủ nghĩa, đáng quan tâm là đội bóng Thể Công của Việt Nam từng đứng thứ ba giải SKDA dành cho những đội bóng thuộc lực lượng vũ trang những nước XHCN vào năm 1989 [ 12 ] .Năm 1989, khi Việt Nam mở màn công cuộc cải cách Đổi Mới mang tính cách mạng, một liên đoàn bóng đá mới được xây dựng. Sau ba tháng sẵn sàng chuẩn bị, tháng 8 năm 1989, Đại hội lần thứ nhất của liên đoàn bóng đá mới đã diễn ra tại TP. Hà Nội, công bố xây dựng Liên đoàn bóng đá Việt Nam. Trịnh Ngọc Chữ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, được bầu làm quản trị liên đoàn. [ 13 ]

1991 – nay : Giai đoạn bóng đá Việt Nam thay đổi và tái phát triển[sửa|sửa mã nguồn]

Sau thống nhất, tới năm 1991, Việt Nam mới khởi đầu cử đội tuyển vương quốc đại diện thay mặt cho môn bóng đá đi tranh tài quốc tế. [ 14 ] Trận đấu quốc tế tiên phong của đội tuyển Việt Nam thống nhất là trận hòa 2 – 2 trước Philippines tại Đại hội Thể thao Khu vực Đông Nam Á 1991. Bóng đá nữ thì có đội tuyển tranh tài quốc tế từ năm 1997. Trong những năm 1990 và 2000, bóng đá ở Việt Nam không có nhiều thành công xuất sắc, nguyên do hầu hết là do thiếu sự góp vốn đầu tư. Các vụ bê bối đã xảy ra, đặc biệt quan trọng là vấn nạn dàn xếp tỉ số .Mặc dù vậy, Việt Nam cũng đã có những lần gây chú ý quan tâm, như tại AFC Asian Cup 2007 khi họ là đội chủ nhà duy nhất giành vé vào tứ kết. Một năm sau, Việt Nam vô địch AFF Cup 2008, lưu lại một thời kỳ thành công xuất sắc của bóng đá Việt Nam. Sau đó là tiến trình bóng đá Việt Nam sa sút can đảm và mạnh mẽ, khi không hề lọt vào vòng chung kết 3 cúp châu Á liên tục và thất bại tại 4 kỳ AFF Cup tiếp theo. Trong khi đó, đội tuyển Olympic tranh tài không tốt ở những kỳ Á vận hội và Khu vực Đông Nam Á vận hội. Mãi đến năm năm nay, Việt Nam có hai đội bóng liên tục giành quyền tham gia hai giải đấu cấp thế giới, đó là Futsal World Cup năm nay ( futsal ) và U-20 World Cup 2017 ( U-19 ) .Sau thất bại của U-22 Việt Nam tại SEA Games 29, bóng đá Việt Nam mở màn gặt hái những thành công xuất sắc vang dội, đặc biệt quan trọng là từ khi Park Hang-seo làm huấn luyện viên trưởng đội tuyển vương quốc. Đầu năm 2018, đội tuyển bóng đá U-23 Việt Nam đã lập nên kỳ tích tại Giải vô địch U-23 châu Á 2018 khi giành huy chương bạc sau khi để thua Uzbekistan trong trận chung kết. Cùng năm đó, Thái Sơn Nam đã giành được huy chương bạc tại Giải vô địch bóng đá trong nhà những câu lạc bộ Futsal châu Á 2018 sau khi để thua Mes Sungun của Iran trong trận chung kết. Đội tuyển Olympic, gồm có phần nhiều những cầu thủ đã tranh tài tại Giải vô địch U-23 vào đầu năm, đã giành vị trí thứ tư của Đại hội Thể thao châu Á 2018 sau khi thua 1-3 trước Nước Hàn trong trận bán kết và thua UAE ở loạt sút luân lưu trong trận tranh huy chương đồng .Với hầu hết những cầu thủ trẻ này, Việt Nam đã tạo nên cơn sốt ở AFC Asian Cup 2019, khi đội tuyển vương quốc lọt vào tứ kết và bị đội á quân sau đó Nhật Bản vượt mặt với tỷ số 0-1. Sau đó, tại Đại hội Thể thao Khu vực Đông Nam Á 2019, Việt Nam đã giành được huy chương vàng tiên phong ở môn bóng đá nam từ năm 1959 .Đội tuyển futsal vương quốc Việt Nam lọt vào vòng chung kết FIFA Futsal World Cup 2021, trở thành đại diện thay mặt tiên phong của bóng đá Việt Nam vượt qua 2 giải đấu liên tục do FIFA tổ chức triển khai .Vào ngày 6 tháng 2 năm 2022, Đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam lần tiên phong lọt vào vòng chung kết Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2023 .

Văn hóa bóng đá ở Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Người Việt Nam rất cuồng nhiệt với đội tuyển bóng đá của mình. [ 15 ] [ 16 ] Các cổ động viên của những đội tuyển Việt Nam, không phân biệt lứa tuổi, thường đến sân và cổ vũ cuồng nhiệt cho đội của quốc gia họ. Việt Nam đã nhận được sự công nhận từ cổ động viên những vương quốc khác vì sự ủng hộ nhiệt tình của họ .Trái ngược với những đội tuyển vương quốc, không quá nhiều người quan tâm đến những giải đấu quốc nội, một phần vì ác cảm với những tăm tiếng mà những giải đấu này để lại. Tuy nhiên, ở một số ít địa phương như Tỉnh Nam Định, lượng người theo dõi đến sân theo dõi thường rất đông. [ 17 ]

Hiện nay Liên đoàn bóng đá Việt Nam, gọi tắt là VFF, là tổ chức quản lý và điều hành các hoạt động bóng đá tại Việt Nam. VFF là tiền thân của Hội bóng đá Việt Nam (VFA) được sáng lập năm 1960, hiện là thành viên của Liên đoàn bóng đá thế giới (FIFA), Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) và Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á (AFF).

Ngoài VFF, Công ty Cổ phần Bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam, gọi tắt là VPF, là doanh nghiệp chuyên quản trị và điều hành quản lý những giải đấu bóng đá chuyên nghiệp tại Việt Nam gồm có : Giải vô địch vương quốc ( nam ), Cúp Quốc gia ( nam ), Giải hạng nhất vương quốc ( nam ) .

Đội tuyển vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Giải đấu vương quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Cúp trong nước[sửa|sửa mã nguồn]

Giải đấu giao hữu quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]

Xổ số miền Bắc